رییس سازمان میراث فرهنگی: ایران در دوره صفوی و قاجار میراث‌دار مواریثی ارزشمند از اروپا شد

۱۱ مهر ۱۳۹۰ | ۱۸:۰۱ کد : ۱۳۶۳ از دیگر رسانه‌ها
مراسم گشایش نمایشگاه «موزه و گردشگری، پیونددهنده فرهنگ‌ها»، دیروز با حضور رییس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری و تعدادی از سفرا و کاردارهای کشورهای دیگر در آمفی‌تئا‌تر موزه ملی ایران برپا شد.

 

به گزارش خبرگزاری ایسنا، رییس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری در این مراسم اظهار کرد: امروز جهان در آستانه یک تحول و آینده‌ای نوین قرار گرفته است. اگر چه خاطرات تاریک و صفحات کدری از روزهای قرن بیستم در ذهن بشریت به جا مانده است.

 

روح‌الله احمدزاده کرمانی ادامه داد: در قرن بیستم که اوج شکوفایی تمدن و تکنولوژی بود، متاسفانه اوج کشتار انسان نیز رخ داد. امیدواریم قرن بیست و یکم سرآغاز صلح جهانی و سرفصل گفت‌وگوهای بشری برای تحقق عدالت، آزادی و صلح جهانی باشد.

 

وی بیان کرد: علائم خوبی را در سطح ملت‌های دنیا مشاهده می‌کنیم. رشد عقلانیت در نظام‌های اجتماعی و کشورهای جهان، افزایش انگیزه برای گفت‌وگوی ادیان و فرهنگ‌ها، ملت‌ها و مطالبه‌های جهانی، معنویت و اخلاق، امروز ما را در آستانه یک نظم جدید بین‌المللی قرار می‌دهد.

 

او گفت: نباید غافل شد که هنوز برخی دولت‌ها، سیاستمداران و منفعت‌طلبان در عرصه بین‌المللی تلاش می‌کنند، مناسبات برآمده از اخلاق و معنویت را به سمت منافع اقتصادی تعدیل کنند؛ اما به نظر من، یک جریان انسانی و اجتماعی در همه دنیا برپا شده است. این بیداری ملت‌های عالم سبب شده است که مطالبات واقعی و استعدادهای لازم شکوفا شود و بیشتر مورد توجه دولتمردان باشد.

 

معاون رییس‌جمهور اظهار کرد: در این سپهر گفتمان جهانی، قاعدتا شاهد خواهیم بود، دیپلماسی سیاسی و اقتصادی به نفع دیپلماسی‌های فرهنگی کم‌رنگ‌تر می‌شود و دیپلماسی فرهنگی و علومی و ارتباطات چند فرهنگی، سایه خود را بر سر ارتباطات بین‌المللی می‌اندازد. آن یک آرزوی دست نیافتنی است. برخی از استراتژیست‌های دنیا، به ویژه آمریکا هنوز دنبال ارایه نظریه‌هایی هستند که در آنها، متاسفانه فرجام تاریخ مانند قرن بیستم رقم می‌خورد.

 

احمدزاده بیان کرد: آنهایی که این‌گونه فکر می‌کنند و نقش ریختارهای فرهنگی را در گفتمان‌سازی بین‌المللی حداقل می‌کنند، امروز دیگر مقبولیت جهانی ندارند. شرق و غرب در طول تاریخ همواره در مسیر گفت‌وگو‌ها، یکدیگر را تکمیل کرده‌اند.

 

او گفت: جهان به سمت عقلانیت، اخلاق و معنویت در حال حرکت است. هر کسی با هر میزان تاثیرگذاری در این دریای بین فرهنگ‌ها می‌تواند نقش ایفا و سهم خود را بازخرید کند. امروز ظرفیت‌های فرهنگی ما در حال جوشش است، امروز در نقاط مختلف عالم همه مولانا، فردوسی، ایلیاد و اودیسه هومر، گوته آلمانی و دانته را می‌شناسند. از ملاصدرا تا هگل، کانت، هابرماس و بسیاری از فلاسفه که بر کنش مکالمه‌ای و دیالوگ تاکید دارند، صدای صلح بلند است. امروز بشریت مطالبه صلح و عدالت را دارد.

 

وی ادامه داد: در این نظام ارتباطات بین‌المللی باید بسترهایی را فراهم کرد که ملت‌ها امکان دیالوگ داشته باشند. اگر قرار است ملت‌های دنیا از همه، چیزی بگیرند یا قرض دهند، تنها راهش گفت‌وگوی عاری از سلطه است. در فضاهای جدید امروز شاید دچار اشکالاتی هستیم که مسیر را سد می‌کند، مثلا زبان و سلطه زبانی امروز، امری است که در حال رخ دادن است.

 

او افزود: افرادی مانند نوآم چامسکی اعتقاد دارند، هرچند هزار زبان در دنیا در حال رشد است، ولی امروز به خاطر سلطه چند زبان نسبت به دیگر زبان‌ها در فضای سایبر، شاهد مغفول ماندن برخی زبان‌های دیگر هستیم. این درست نیست که ۸۰‌درصد زبان‌ها به سمت زبان انگلیسی گرایش پیدا کند. استانداردسازی براساس این نوع سلطه مقبول نیست. امروز باید زبان چینی، آلمانی، ایتالیایی و فارسی گسترش یابد.

 

وی اظهار کرد: انسان‌ها باید در زبان خود زیست فرهنگی را ادامه دهند. امروز در فضای امپریالیسم سایبری، شاهد به انزوا رفتن زبان‌های عالم هستیم. این خلاف مناسبات دیپلماسی است. اگر قرار است شعارهای زیبایی مانند گفت‌وگوی تمدن‌ها مطرح شود، لازم است به حوزه زبان در این زمینه توجه کافی شود.

 

رییس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری گفت: باید تلاش کنیم سفرای کشورهای دیگر را که در ایران حضور دارند، به سمت تقویت ارتباط و گفت‌وگوی بین ملت‌ها هدایت کنیم، همایش‌های مشترک فرهنگی را برگزار و ارتباطات میان فرهنگی را بین همه‌ی‌ ملت‌های عالم برقرار کنیم. آن‌ها به یک اندازه نسبت به هم تاثیرپذیرند.

 

احمدزاده افزود: امروز در ایران همه ادیان و همه فرق در زیستی مسالمت‌آمیز در کنار یکدیگر زندگی می‌کنند. امروز در ایران مسیحیان، یهودیان، زرتشتیان و مسلمانان یاد گرفته‌اند، در چهارچوب گفتمان انسانی با یکدیگر اشتراکات را مبنای تعامل قرار دهند. امروز باید تلاش کنیم، ملت‌ها و چارچوب گفت‌وگو‌ها و صلح پایدار جهانی مانع از بروز جریان‌های رادیکال در حوزه‌های دینی شود. این جریان‌ها آسیبی مخرب و سدی در برابر گفت‌وگوی میان ادیان و ملت‌ها می‌توانند باشند.

 

وی گفت: امیدواریم روزگارانی را شاهد باشیم که رفتار خشونت‌آمیز و پرهیز از خشونت حتی در کشورهایی که به لحاظ اقتصادی در سطح بالایی نیستند و مورد استعمار قرار می‌گیرند، مطرح شود و همه در همه جای دنیا مورد احترام باشند. این کار باید بر پایه احترام متقابل همه ملت‌ها با یکدیگر صورت گیرد.

 

در ادامه این مراسم، سرپرست موزه ملی ایران در سخنانی بیان کرد: این موزه در آغاز راهی است که به زودی همه شاهد بروز اتفاق‌هایی مهم و زیربنایی در آن خواهیم بود.

 

داریوش اکبرزاده ایران را مهم‌ترین سرفصل دانشنامه شرق‌شناسی و خاستگاه مردان و زنان بزرگ و کاروان‌سالار اندیشه‌های بلند و انسان‌ساز دانست و ادامه داد: ایران همواره گنجینه‌ای بی‌مانند از میراث فرهنگی مردم دوره‌های گوناگون تاریخی است. این سرزمین با توجه به جایگاه خاص جغرافیایی و نقش‌آفرینی در عرصه فرهنگ در طول تاریخ، گذرگاهی استوار برای تبادل اندیشه، فرهنگ، هنر و معماری است. از این رو، ایران را شناسنامه فرهنگی بخش بزرگی از جهان می‌توان معرفی کرد.

 

وی گفت: یکی از ویژگی‌های بی‌مانند ایرانیان، پاسداشت، احترام و پیوند هوشمندانه یا تلفیق هنر بومی با بیگانه است. این امر مهم ناشی از جایگاه والای اهل فن در حافظه ایرانیان است.

 

او اظهار کرد: داریوش بزرگ در سنگ‌نوشته مهم فرمانش در شوش، اوج هنر ایرانیان در به‌کارگیری و احترام به میراث فرهنگی مردمی مانند آشور، اسپارتی و مصری به نمایش گذاشته است. تخت جمشید، استان‌های خوزستان، همدان، مرکزی، آذربایجان‌غربی و آذربایجان‌شرقی هر یک گنجینه‌ای سترگ در شناخت هنر و معماری دیگر فرهنگ‌ها هستند. با وجود این، در ایران در روزگاران اسلامی، تحولی سترگ در خلق میراث ارزشمند شرقی رخ داد و نقش مایه‌های قرآنی مانند آیات مقدس قرآن، نام‌های مقدس بزرگان دینی، کاشی‌کاری، گچ‌بری و مقرنس‌کاری اندک‌اندک به صورت بخشی از هنر ایرانی ـ اسلامی زینت‌بخش میراث مادی و نماد یکپارچگی همه مسلمانان شد.

 

اکبرزاده ادامه داد: درهم آمیختگی ذوق ایرانی با نمادهای معنوی دین اسلام در حوزه گسترده جغرافیای اسلامی، عاملی شد که زبان فارسی و هنر ایرانی بیشتر پا در رکاب جهانی شدن بگذارد و در این جهانی شدن از وام‌گیری از میراث دیگر مردم نیز دور نماند. هنر ایران اسلامی در خراسان از تاثیر هنر شرق دور مانند چین برکنار نبود. دانشمندان ایرانی مانند رشیدالدین فضل‌الله در دوره ایلخانی «دانشنامه چین‌شناسی» را به شرق دور هدیه کردند. منابع ارزشمند علمی، ایرانی و اسلامی مانند سفرنامه‌ها خود سرفصلی مناسب در شرق‌شناسی و بحث‌های گردشگری‌اند.

 

وی با بیان اینکه دوره صفوی بی‌گمان سرفصلی شکوهمند در تاریخ هنر و معماری شرق و جهان است، افزود: ایران در دوره صفوی و قاجار میراث‌دار مواریثی ارزشمند از اروپا شد و ایرانیان در بهره‌برداری و حفظ آن، تلفیقش با فرهنگ و هنر بومی تلاشی تاریخی را به ثبت رساندند. در این دوران نیز دستاوردهای بزرگ علمی جهان اسلام را باید در حکم جذاب‌ترین جاذبه‌ها برای اروپایی‌ها تفسیر کرد.

 

او اضافه کرد: تاریخ، به نام ایران، سربلند است و به دانشوران بزرگ ایرانی می‌نازد که آثار فکری و نوشته‌های آنها، بزرگ‌ترین سرمایه مشترک بخشی بزرگ از جهان و هدیه ایرانیان به رشد فرهنگ و فرهنگ‌پروری است.

 

در مراسم گشایش نمایشگاه «موزه و گردشگری، پیونددهنده فرهنگ‌ها» سفیران و کاردارهایی از کشورهای سوییس، چک، قبرس، ایتالیا، بلژیک، کوبا، اتریش، ونزوئلا، مالزی، تونس، ویتنام و نماینده یونسکو در ایران حضور داشتند. در پایان این مراسم، نمایشگاه توسط احمدزاده افتتاح شد.

 

در این نمایشگاه ۱۵۹ اثر از آثار منتخب موزه ملی ایران که در مخازن این موزه نگهداری می‌شوند، به نمایش درآمده‌اند.

کلید واژه ها: صفویه دوره قاجار


نظر شما :