مجتهدزاده: تاریخ در ایران رشته علمی نیست

۰۳ اسفند ۱۳۹۰ | ۱۲:۵۵ کد : ۱۸۶۱ از دیگر رسانه‌ها
پیروز مجتهدزاده استاد رشته روابط بین‌الملل و جغرافیای سیاسی گفت: تاریخ در ایران همچنان عبارت است از قصه‌پردازی، آن هم براساس گرایش‌های سیاسی و هنوز به معنی یک رشته علمی جا نیفتاده است.

 

به گزارش خبرگزاری مهر، همایش ملی ایران و جنگ جهانی دوم، صبح امروز چهارشنبه ۳ اسفند با حضور جمعی از محققان حوزه تاریخ و سندپژوهان کشور در ساختمان آرشیو ملی ایران گشایش یافت.

 

حجت‌الاسلام والمسلمین خزایی رئیس موسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی اشغال ایران را در شهریور ۱۳۲۰ از سوی نیروهای نظامی انگلیس و روسیه و متعاقباً آمریکا یکی از تلخ‌ترین دوران‌های تاریخ ایران عنوان کرد و گفت: متاسفانه همه بودجه کشور و توان حاکم مستبد آن خرج ارتشی شد که نیمی از آن در تهران و برای حفظ قدرت شاهنشاهی او مستقر شده بود. وی افزود: این ارتش پوسیده و فرماندهان نالایق آن شرایطی را به وجود آوردند که کشور بدون زحمت در اختیار دشمن قرار گرفت.

 

رئیس موسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی اضافه کرد: اشغالگران ابتدا به مداخله در امور کشور مبادرت کردند و ما را از سیاست اعلام بی‌طرفی به سمت درگیری با دولت‌های محور و امضای پیمان‌نامه همکاری با متفقین سوق دادند و ایران را وادار به قطع رابطه با دولت‌های محور کردند.

 

حجت‌الاسلام خزایی با نقل قولی از خاطرات محمدرضا پهلوی که گفته است «با عقد پیمان با متفقین، کشور از صورت اشغال درآمد تا به سمتی برویم که منافع ملی ما به نحو اکمل ایفا شود»، گفت: اشغالگران همچنین با مجلس کشور ما مانند یک کشور مستعمره و دست‌نشانده رفتار کردند و انگلیس حتی با نطق‌های نمایندگان معترض به اشغال، به شدت برخورد می‌کرد.

 

رئیس موسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی از دستگیری اهالی مطبوعات، نخبگان سیاسی و روحانیون از جمله آیت‌الله کاشانی، چاپ بدون پشتوانه در کشور، اشغال مراکز نظامی و اشغال جزیره آبادان به عنوان پیامدهای اشغال ایران در جنگ جهانی دوم از سوی متفقین نام برد و ادامه داد: جنایتی که آن‌ها در کشور ما مرتکب شدند دوران فوق‌العاده سیاه و دردناکی را در این سرزمین پدید آورد.

 

وی همچنین از آنچه کم‌کاری مراکز و موسسات تاریخ‌پژوهی در این حوزه نامید انتقاد کرد و گفت: متاسفانه موسسات تاریخی و محققین ما هنوز نتوانستند نقاب از چهره کریه انگلیس و روس بردارند.

 

رئیس موسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی همچنین گفت: جامعه تحقیقی ما نباید از جنایت روس‌ها هم در آن زمان و هم در دوران معاصر غافل باشد.

 

حجت‌الاسلام خزایی با تاکید بر لزوم انجام تحلیل‌های متکی به اسناد و مدارک موثق و معتبر تاریخی از برنامه موسسه متبوعش برای انجام یک تحقیق جامع در مورد اشغال ایران در جنگ جهانی دوم در‌ آینده نزدیک خبر داد.

 

وی همچنین آمادگی موسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی برای همکاری با سازمان اسناد و کتابخانه ملی و موسسات و مراکز زیرمجموعه «مهتاب» را برای برپایی یک همایش بین‌المللی و یا منطقه‌ای در سال ۲۰۱۴ میلادی و همزمان با صدمین سال شروع جنگ جهانی اول اعلام کرد.

 

خزایی همچنین از آنچه اجتناب دانشگاه‌ها و مراکز آکادمیک برای همکاری با مراکزی مانند مطالعات و پژوهش‌های سیاسی در زمینه پژوهش‌های تاریخی خواند، گلایه کرد و گفت: امیدوارم این نقیصه و فقدان با همکاری مجموعه «مهتاب» برطرف شویم.

 

در ادامه این برنامه همچنین پیروز مجتهدزاده استاد رشته جغرافیای سیاسی و صاحب‌نظر در حوزه تاریخ معاصر ایران در سخنانی با تاکید بر لزوم شناخت دقیق و علمی تاریخ گفت: به شما اطمینان می‌دهم اگر ارزش تاریخ در این مملکت به طور دقیق شناخته شود روند پیشرفت کشور ما بسیار سرعت می‌گیرد.

 

وی افزود: متاسفم که تاریخ همچنان در جامعه ما مهجور است و همچنان عبارت است از قصه‌پردازی آن هم براساس گرایش‌های سیاسی مختلف.

 

این استاد رشته روابط بین‌الملل در جغرافیای سیاسی تاکید کرد:‌ تاریخ به معنی یک رشته علمی هنوز در ایران جا نیفتاده است؛ واقعیت این است که تاریخ یک سره با تحقیق سر و کار دارد و مهم‌تر از آن اینکه این تحقیقات همواره با به چالش کشیدن و انتقاد نگری توام است.

 

مجتهدزاده گفت: لفظ تحقیق یعنی حقیقت‌یابی و فقط از راه انتقاد و کنار خزعبلات است که میسر می‌شود.

 

وی راه اصلاح این مسیر را نیز اصلاح نظام آموزشی مربوط به یاد دادن تاریخ به دانش‌آموزان عنوان کرد و افزود: متاسفانه ما چپ و راست در حوزه علوم انسانی مدرک دکتری به افراد می‌دهیم. طرفه آنکه یک نفر از این افراد هم بحث نو و مطلب تازه‌ای ارایه نمی‌کند.

 

این استاد رشته جغرافیای سیاسی در ادامه با تقدیر فراوان از تلاش‌های مسئولان سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران به ویژه در بخش مربوط به آرشیو‌های اسناد آن گفت:‌ در اینجا زحمت زیادی کشیده می‌شود تا اسناد و مدارک بسیار مهم به راحتی در اختیار دانشجویان و پژوهشگران قرار گیرد، ولی من اشک می‌ریزم وقتی می‌بینم میزان مراجعه به این گونه مراکز بسیار اندک است.

 

مجتهدزاده در ادامه با یادآوری سمینار «هویت ایرانی» که با همکاری وی در لندن برپا شده است، گفت: آخرین سخنران همایش محمدحسن گنجی استاد خودم بود که آمد و در سخنانی گفت: «من ۶۰ سال است که معلم هستم و امروز به این نتیجه رسیدم که معلم موفقی بودم چون شاگرد من از من بهتر عمل می‌کند.»

 

وی در ادامه گفت: البته من بعداً فهمیدم که منظور استاد گنجی من نبودم، بلکه مقصود واقعی او سیستم آموزشی بوده است که توانسته شاگردی بهتر از استادش تربیت کند.

 

این استاد رشته روابط بین‌الملل در ادامه با اشاره به ضعف محققان حوزه تاریخ و کسانی که در زمینه اشغال ایران در جنگ جهانی دوم مقالاتی نوشتند، گفت: ‌آنچه ما درباره جنگ جهانی دوم مدام تکرار می‌کنیم، نوشته‌های انگلیسی است که به ما حقنه کرده‌اند.

 

مجتهدزاده ادامه داد: این به آن خاطر است که آن‌ها ۲۰۰ سال است که تاریخ را جدی گرفته‌اند و یاد گرفتند که چطور منظور خودشان را به ما دیکته کنند و در مقابل ما نیز همواره دیمی عمل و فکر می‌کرده‌ایم. هر چیزی که به زبان انگلیسی نوشته شده باشد، وحی منزل است و باید به فارسی ترجمه شود.

 

وی گفت: انگلیس از طریق دانشمندان بسیار معتبر خود جنایات زیادی را از جمله در زمینه تحریف افکار عمومی ملل شرق مرتکب شده است، آن‌ها همواره این گونه وانمود کرده‌اند که دلیل اشغال ایران همکاری رضاخان با آلمان‌ها بوده است، در حالی که تمایل رضاخان به آلمان متعلق به قبل از جنگ جهانی و قبل از وقوع هولوکاست است.

 

مجتهدزاده اضافه کرد: وضعیت صنعتی آلمان قبل از وقوع جنگ بهتر از انگلیس و روسیه بود و رضاخان هم به همین خاطر به آلمان گرایش داشت تا از صنعت این کشور برای ایران بهره‌برداری کند. ضمن اینکه آن زمان تمام امپریالیست‌زده‌های شرق گرایش به آلمان داشتند.

 

این استاد رشته روابط بین‌الملل در ادامه با اشاره به اعلام بی‌طرفی دولت ایران در جریان جنگ جهانی دوم خطاب به دولت‌های وقت روسیه و انگلیس گفت: آیا شما پشیزی ارزش برای این اعلام بی‌طرفی قائل شدید؟! شما کشور ما را اشغال کردید و دولت ما را منحل اعلام کردید و به طرزی بی‌شرمانه به شرف یک ملت تف انداختید.

کلید واژه ها: مجتهدزاده تاریخ جنگ جهانی دوم


نظر شما :