بهرام بیضایی: وقایع‌نگاری تاریخی نمی‌کنم
وی افزود: «من شاگرد خیلی بدی در تاریخ بوده‌ام. تا سال‌ها بعد از مدرسه بالاخره فهمیدم همهٔ آنچه را پس می‌زدم در من تَه‌نشین شده اما و اگرهای خودم. پس در واقع من با نحوهٔ تعریف تاریخ گرفتاری داشتم که ای بسا زیرِ نگاه رسمی حاکم- و نه فقط حکومت- جوابِ هیچ سؤالی را نمی‌داد. حتی اندکی واقع‌بینی، تحلیل، موشکافی و معنا‌شناسی در آن نبود که دستِ‌کم پاسخ سؤالی را بدهد که هزار سال پیش فردوسی پرسید و ما هنوز جوابش را نمی‌دانیم. اینکه چگونه بدین که هستیم، پرت شدیم؛ بدین که هدایت چاهکِ جهان می‌خوانَد و فردوسی نشان می‌دهد. ساخته خود ما است! من هرگز اثر تاریخی ننوشته یا نساخته‌ام. هیچ کدام از ساخته‌ها و نوشته‌های من وقایع‌نگاری تاریخی نیست. همهٔ آن‌ها درباره پُشت یا آن‌سوی تاریخ است؛ و اگر چکیده کنم، درباره مردمی که در تاریخ گفته نشده‌اند. آیا آخرین آن‌ها «تاراج‌نامه» را خوانده‌اید؟»
بیضایی در ادامه گفت: «اما کاملاً اتفاقی، یک فیلم اسماً تاریخی ساخته‌ام به نام «مرگِ یزدگرد» که بیش از هر اثر دیگر زمان خودش معاصر است. حتی «مرگِ یزدگرد» درباره مرگ یزدگرد نیست و درباره خانواده آسیابانی است متهم به شاه‌کُشی، که در دادگاه سرداران دلاوری که دشمن در آن‌ها افتاده‌اند، میان دورانی که سپری شده و دوره‌ای در راه، برای جان و نان خود دست‌و‌پا می‌زنند. شما چنین چیزی در تاریخ خوانده‌اید؟»
نظر شما :