نامه ۱۰۰ روزنامه‌نگار به قالیباف برای حفظ خانه دائی جان ناپلئون
روزنامه‌نگاران ضمن طرح پرسش‌هایی در خصوص رفتار شهرداری با آثار تاریخی، از قالیباف خواسته‌اند تا نظارت بیشتری بر عملکرد شهرداری‌های مناطق ۱۱ و ۱۲ داشته باشد. متن کامل نامه بدین شرح است:
جناب آقای محمد باقر قالیباف
شهردار محترم تهران
با سلام و احترام،
خبرهای رسیده حاکی از آن است که خانه - باغ اتحادیه (امین‌السلطان) به عنوان تنها باغ بازمانده از خیابان لاله‌زار قدیم و یکی از نفایس معماری عصر قاجار، در آستانه تخریب قرار دارد. این خانه که پیشتر در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده بود، با مساعی مالکان و شکایت به دیوان عدالت اداری از این فهرست خارج شد تا موانع قانونی برای تخریب آن برطرف شود. نگرانی از این موضوع وقتی دوچندان می‌شود که بدانیم تخریب اثری این‌چنین بی‌همتا، آن هم به شیوه‌ای کاملا غیرمسبوق، سدی را خواهد شکست که از پی آن سیل تخریب بناهای تاریخی پایتخت مهارناپذیر خواهد شد.
اگرچه در ظاهر امر شهرداری تهران نقشی در این خصوص ندارد اما بر اصحاب رسانه و کار‌شناسان میراث فرهنگی و حوزه شهری پوشیده نیست که شهرداری در این مورد و موارد مشابه، در نقش تشویق‌گر ظاهر شده است. در واقع مالکان خانه‌های تاریخی موجود در بافت تاریخی تهران که به سرعت رو به تجاری شدن می‌رود و خالی از سکنه می‌شود، با آگاهی از این واقعیت که در صورت تخریب بناهای تاریخی، شهرداری تهران مجوز تبدیل ملک به واحدهای تجاری و اداری یا حداقل واحدهای مسکونی متعدد را صادر می‌کند و سود هنگفتی در انتظارشان خواهد بود، در جهت تخریب این بناهای کمیاب و ارزشمند گام برمی‌دارند و متأسفانه اخیرا نیز ابواب قانونی برای چنین عملی پیش رویشان گشوده شده است.
شهردار محترم!
کوشش‌های شما و همکارانتان در اداره پایتخت و ارتقای سطح زندگی شهروندان بر ناظران منصف پوشیده نیست. همچنین کوشش‌های شهرداری تهران برای توسعه فضاهای فرهنگی درخور اعتنا و تحسین است اما متأسفانه در سال‌های گذشته شاهد شتاب گرفتن تخریب آثار تاریخی بوده‌ایم که برخی از آن‌ها با کارگردانی مستقیم شهرداری صورت پذیرفته است و این می‌تواند خاطره ناخوشایندی از دوره مدیریت شما را در ذهن شهروندان، به ویژه اصحاب فرهنگ و هنر برجای گذارد.
با اطمینان از اینکه حفظ میراث فرهنگی و هویت تاریخی تهران از دغدغه‌های جنابعالی است و با در نظر داشتن مشغلات و دشواری‌های اداره پایتخت که امکان اطلاع از همه موضوعات و جوانب مختلف آن‌ها را برای شما فراهم نمی‌سازد، مایلیم چند پرسش را با جنابعالی در میان بگذاریم و بخواهیم که متقابلا این پرسش‌ها را با مدیران شهرداری، به ویژه شهرداران محترم مناطق ۱۱ و ۱۲ مطرح کنید.
۱- بافت تاریخی شهر تهران در محدوده مناطق ۱۱ و ۱۲ که هسته اصلی آن منطبق با روستای تهران در ۱۱۰۰ سال پیش است، بیشترین آثار تاریخی شهر از سده هفتم هجری تا عصر حاضر را در خود جای داده و بازتابنده تحولات فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و کالبدی شهر طی قرون متمادی است. تعریف شهرداری تهران از این محدوده چیست و چه برنامه‌ای برای آن تدارک دیده است؟ آیا از نظر شهرداری، این محدوده یک تجارتگاه بزرگ است که باید همه اماکن و فضاهای آن را به فروشگاه، پاساژ یا ساختمان‌های تجاری تبدیل کرد؟ اگر پاسخ، منفی است، آیا عملکرد شهرداران مناطق ۱۱ و ۱۲ جز این را گواهی می‌دهد؟
۲- کهن‌ترین و اصیل‌ترین شکل حیات اجتماعی و شهری در تهران بزرگ، مربوط به محدوده مناطق ۱۱ و ۱۲ و محله‌های کهنی مانند عودلاجان، سنگلج، بازار، چال‌میدان و دولت است. آیا شهرداری خود را متعهد به حفظ اصالت اجتماعی این محله‌ها می‌داند یا خیر؟ اگر پاسخ مثبت است، مجوزهای متعدد شهرداری‌های این مناطق به منظور توسعه واحدهای تجاری و پیشروی بازار در محله‌های مسکونی چه توجیهی دارد. برای نمونه، باید به خیابان ایران اشاره کنیم که یکی از اصیل‌ترین و مذهبی‌ترین محله‌های شهر تهران و از خاستگاه‌ها و تکیه‌گاه‌های انقلاب اسلامی است. آیا مجوزهای بی‌شمار شهرداری تهران برای ساخت مغازه و پاساژهای چندین طبقه در این خیابان با حفظ اصالت این محله در تعارض نیست؟ همین جا باید یادآور شویم که چندین نوبت مدیران شهرداری از انتقال بازار لوازم خانگی از خیابان ری، سه راه امین حضور و خیابان ایران سخن گفته‌اند. مشاهدات ما نه تنها چنین چیزی را تأیید نمی‌دهد بلکه از توسعه بیشتر این بازار حکایت می‌کند و جا دارد که شهردار محترم، مراجع این گونه وعده‌ها را به سبب فریب مدیران بالادستی و افکار عمومی مورد بازخواست قرار دهند.
۳- یکی از برنامه‌های مفید و ستودنی جنابعالی در شهرداری تهران، موکول ساختن همه پروژه‌های شهری به تهیه پیوست اجتماعی و ارزیابی تأثیرات فرهنگی و اجتماعی این پروژه‌هاست. آیا در مورد بافت تاریخی تهران و ساخت و سازهای بسیار گسترده تجاری در این محدوده، پیوست اجتماعی تهیه شده است؟ در این صورت نتیجه ارزیابی‌ها چه بوده و آیا ملاک عمل قرار گرفته است یا نه؟ خصوصا در محدوده منطقه ۱۲ و محله دویست ساله عودلاجان که شهرداری به طرق مختلف، از جمله با ارایه مشوق‌های گوناگون و نصب پلاکارد و پخش آگهی، مالکان خانه‌های قدیمی را به تخریب خانه‌ها و بلندمرتبه سازی تشویق می‌کند، نتیجه ارزیابی‌های اجتماعی چه بوده است؟
۴- جدا از تأثیرات فرهنگی و اجتماعی رفتارهای پیش گفته، از نظر شهرسازی و مدیریت شهری، تجاری‌سازی بافت تاریخی تهران مشکلات فراوانی را تولید می‌کند. برای نمونه، طبیعی است که خانه اتحادیه پس از تخریب، به علت خالی از سکنه شدن مناطق اطراف، تبدیل به بنای مسکونی نخواهد شد و ساخت و ساز تجاری در آن صورت می‌پذیرد. چنین ساخت و سازی در مساحت حدودا یک هکتاری این خانه، حد فاصل خیابان‌های لاله‌زار و فردوسی، چه تأثیری بر ازدحام، آلودگی صوتی و آلودگی هوا در این محدوده پرمسأله خواهد داشت؟
۵- اخیرا شهرداری منطقه ۱۲ تهران، اقدامات تحسین‌برانگیزی را برای مرمت تعدادی از خانه‌های تاریخی و نیز بدنه سازی و ساماندهی فضای تاریخی بازار انجام داده است. آیا این اقدامات مفید و قابل تقدیر، مجوزی برای آسیب زدن مستقیم و غیرمستقیم به سایر آثار تاریخی است؟ آیا بهتر نبود شهرداری منطقه ۱۲ به جای تاق زدن گذر لوطی صالح و دیگر اماکنی که از ابتدای دوره قاجار تاکنون هیچ‌گاه مسقف نبوده‌اند - آن هم به شکلی شبه سنتی و شبه تاریخی- از تخریب فزاینده آثار تاریخی در بازار جلوگیری کند و آن بودجه‌های هنگفت را به مصرف خرید خانه‌های ارزشمند مانند خانه اتحادیه برساند؟
جناب آقای قالیباف
بار دیگر با تأکید بر اینکه دیدگاه فرهنگی و اجتماعی جنابعالی که وجه تمایز و امتیازتان در دوره فرماندهی نیروی انتظامی و شهرداری تهران بوده است، نمی‌تواند مسبب چنین وضعیت ناگواری باشد، مصرانه از شما می‌خواهیم که موضوعات یاد شده را مورد پی‌گیری قرار دهید. به ویژه در موضوع فوری‌تر و نگران کننده خانه اتحادیه و با توجه به ناچاری مالکان آن برای خروج این خانه از فهرست آثار ملی و نیز با در نظر داشتن محدوده وسیع و پتانسیل بالای خانه برای کاربری‌های مختلف فرهنگی و تفریحی، خواهشمندیم ضمن بازدید از محل، مذاکراتی را برای خرید این خانه ارزشمند که اتفاقا حضور پررنگی در خاطره جمعی ایرانیان دارد، به عمل آورید.
سحر آزاد، حمید ابراهیم‌زاده، فرزانه ابراهیم‌زاده، علی احمدی، نسیم اعتمادی، سعید آقازاده، افروز اسلامی، راحله اسدی‌نیا، زینب اسماعیلی، ساناز افتخار‌زاده، مریم اطیابی، علیرضا افشاری، سیدافشین امیرشاهی، سرگه بارسقیان، حمیدرضا بازگشا، نگار باقری، میترا باقری صادقی، سعید برآبادی، محمد علی بدری، آلهام برمکی، میلاد بهشتی، مسعود بربر، نیما پاشاک، حسین پاریاس، حمیده پازوکی، مریم جلیلوند، مجید تعلیمی، وحید حاجیان، حمید رضا حسینی، فرهاد حسینی، مرجان حاجی رحیمی، زهرا حاج محمدی، سعید حبیب‌الله، جواد حیدریان، نیره خادمی، امین خرمی، ماندانا خرم، فرناز خطیبی، الهام خمام‌زاده، مریم خورسند، معصومه دیودار، داوود دشتبانی، اعظم راستی، فرورتیش رضوانیه، سودابه رحمدل، طاهره رحیمی، حبیبه رحیمیان، آزاده رضایی عادل، طاهره رحیمی، نگار رضایی فرد، حسین زندی، رضا سلیمان نوری، شاهین سپنتا، سونیتا سراب‌پور، رحمت‌اله سلیمانی فارسانی، حامد شفیعی، مریم شاهسوندی، بهنام صابر نعمتی، نیوشا صارمی، سارا طالبی‌زاده، سارا طاهری، شادی قنبری، مصطفی قوانلو قاجار، رضا عزیزی، فاطمه علی اصغر، شهرزاد عبدیه، سجاد عسگری، محمود عارفی قوچانی، ابراهیم عبداله‌زاده، احسان غفاری، صالح فتاحی، محسن قاسمی شاد، مجید قاضی‌پور، آذر بیداری کلیبر، مطهره کشاورز، خشایار کاشانی جو، کیوان کثیریان، فاطیما کریمی، شادی کابیانی، علی کرمانیان، مجتبی گهستونی، نیما مجدی، صدرا محقق، نرگس محمدی، محمد حسین مهرزاد، حمیدرضا میرزاده، مرتضی مهدی‌زاده، لیلا مرگن، رضا مرادی، جواد منتظری، محسن محمدی، زهرا محمدی، علی محمدی، عطیه مروارید، مینو مؤمنی، زهره نیلی، مریم نظری، امیر نراقی، لطیف نکویی، میترا یزدچی
نظر شما :