چارلی چاپلین کمونیستی خطرناک بود؟

روز جمعه آرشیو ملی بریتانیا مدارکی از اوایل دهه ۵۰ میلادی که در گذشته از سوی MI5 طبقه‌بندی شده بود، منتشر کرد؛ مدارکی که نشان می‌دهد تحقیقات گسترده‌ای در رابطه با همکاری این بازیگر بریتانیایی با کمونیست‌ها انجام شده است.

کریستوفر اندرو، تاریخدان MI5 در مصاحبه‌ای با آسوشیتدپرس می‌گوید: «در دوره اوج مک‌کارتیسم در ایالات متحده بود که اف‌بی‌آی ستاره‌های چپ‌گرای هالیوود را به شدت تحت نظارت داشت و جی. ادگار هوور، رییس اف‌بی‌آی، چاپلین را به عنوان یکی از میزبانان بلشویک‌ها (طیفی از حزب سوسیال دموکرات کارگری مارکسیستی روسیه که در دومین کنگره حزب در ۱۹۰۳ به رهبری لنین از منشویک‌ها جدا شده و نهایتاً حزب کمونیست شوروی را تشکیل دادند) در هالیوود به تمسخر گرفت.

اف‌بی‌آی از همتای بریتانیایی خود (MI5) درخواست کرد که درباره پیشینه چاپلین و تعلقات سیاسی او تحقیق کند. چاپلین که پدر و مادرش کمدین‌های انگلیسی بودند، گفته بود در سال ۱۸۸۹ در لندن به دنیا آمده است اما آمریکایی‌ها می‌خواستند بدانند که آیا چاپلین با نام واقعی اسرائیل تورنشتین در فرانسه به دنیا آمده، و یا جاسوس کمونیست‌ها بوده یا نه؟

اگرچه ماموران اطلاعاتی حدس می‌زنند که خانواده چاپلین اصلیت روسی دارند، اماMI5  موفق نشد سو‌ء‌ظن بر سر محل تولد واقعی چاپلین را رفع کند. این سازمان همچنین نتوانست هیچ مدرکی دال بر تولد او در انگلیس با نام چارلی چاپلین یا اسرائیل تورنشتین پیدا کند و هیچ مدرکی هم دال بر نام واقعی‌اش و یا اینکه در فرانسه متولد شده، وجود ندارد. اگرچه مامور رابط با پایگاه MI5 در واشنگتن اطلاعاتی مبنی بر اهدای بودجه مالی او به سازمان‌های ارشد کمونیستی یافته بود اما ماموران انگلیسی اینگونه نتیجه گرفتند که چاپلین ممکن است از طرفداران کمونیست‌ها باشد اما وی در این مورد رادیکال نیست.

جان ماریوت، رییس شاخه ضدخرابکاری  MI5در سال ۱۹۵۲ معتقد است فقدان گواهی تولد موضوعی نیست که سرویس اطلاعاتی بابت آن نگران باشد.

متیو سوییت، مورخ سینما به آسوشیتدپرس گفته شایعاتی که درباره بیوگرافی چاپلین بر سر زبان‌ها افتاد به مدت‌ها پیش از دوره مک کارتیسم باز می‌گردد. داستان فرانسوی بودن چاپلین هم به مقاله‌ای بر می‌گردد که در دهه ۱۰ میلادی در مجله‌ای چاپ شد؛ به نوشته این مجله، چاپلین زمانی متولد شد که مادرش در حال برگزاری توری نزدیک پاریس بود. همچنین شایعاتی که درباره یهودی بودن چاپلین وجود دارد، پس از فیلم «دیکتاتور بزرگ» (به کارگردانی خودش) بر سر زبان‌ها افتاد، فیلمی که در آن چاپلین آرایشگری یهودی و استبداد هیتلری را به شکلی طنزآمیز در کنار هم به تصویر می‌کشد.

چاپلین برای فرار از فقر در لندن، در ۲۱ سالگی به ایالات متحده عزیمت کرد و با فیلم «ولگرد کوچک» خود تبدیل به ستاره‌ای بین‌المللی شد. ستاره بی‌همتای سینمای صامت که در فیلم‌های کلاسیک مهمی چون «جویندگان طلا» و «دیکتاتور بزرگ» نقش‌آفرینی درخشانی کرده، در سال ۱۹۵۲ پس از اینکه هوور برنامه‌ای ترتیب داد تا سازمان مهاجرت و تابعیت ابالات متحده ورود او به این کشور را (چاپلین در آن زمان برای مدت کوتاهی از آمریکا خارج شده بود) ممنوع کند، از آمریکا تبعید شد.

او در سال ۱۹۷۲ به برای دریافت جایزه افتخاری اسکار به آمریکا بازگشت و همچنین در سال ۱۹۷۵، دو سال پیش از مرگش در سن ۸۸ سالگی، نشان شوالیه‌گری بریتانیا را دریافت کرد. اعطای این نشان افتخاری به دلیل نگرانی بریتانیا نسبت به واکنش آمریکا ۲۰ سال به تعویق افتاده بود.

منبع: abcnews