کشف اسناد تازه درباره پرونده لاکربی/ عامل بمب‌گذاری بی‌گناه بود؟
بهرنگ رجبی
گزارش «کمیسیون بازبینی پرونده‌های جنایی اسکاتلند» جزئیات مدارکی را برمی‌شمارد که در نهایت به محکومیت عبدالباسط المقراحی منجر شدند، مردی لیبیایی که به اتهام بمب‌گذاری هواپیمای پان‌امریکن در سال ۱۹۸۸ مجرم شناخته شد و در نهایت نتیجه می‌گیرد که این مدارک به لحاظ قانونی باطل‌اند.
«لاکربی: پرونده مختومه» نام مستند یک‌ساعته‌ای است که روز دوشنبهٔ این هفته از تلویزیون الجزیره پخش شد و مدارک و اسنادی را مرور کرد که کمیسیون اسکاتلندی اخیراً کشف کرده‌اند و همچنین از تحقیقات علمی تازه‌ای در مورد این پرونده پرده برداشت که از چشم کمیسیون هم دور مانده بود اما تا حد زیادی اتهامات وارد شده علیه فرد محکوم شده در دادگاه را زیر سؤال می‌برند. از جملهٔ این مدارک شهادت تونی گائوچی، مغازه‌دار اهل مالت و شاهد اصلی دادستانی در این پرونده بود.
گائوچی، المقراحی را به عنوان مردی شناسایی کرده بود که در هفتم دسامبر از او لباس و چتر خریده بوده ــ بازمانده‌های این خرید بعد‌ها در میان ویرانه‌های صحنهٔ فاجعه کشف شدند. کمیسیون تحقیق دلایلی اقامه کرده است که پرسش‌هایی جدی در مورد این شناسایی و روایت گائوچی از رخدادهای آن روز پیش می‌کشد؛ این ضمناً تنها روزی هست که امکان داشته المقراحی در مالت بوده باشد تا چنان خریدهایی کند.
کمیسیون همچنین تردیدهایی درباره قانونی بودن روند رسمی این شناسایی مطرح کرده است؛ گائوچی، المقراحی را در میان نفرات به صف شده در ادارهٔ پلیس تشخیص داده است. اما کمیسیون کشف کرده است که گائوچی هفته‌ها پیش از روز شناسایی، عکس المقراحی را در مجله‌ای دیده بوده، در کنار مقاله‌ای که از او به عنوان مظنون احتمالی حادثه نام برده بود.
از دیگر یافته‌های کمیسیون این است که طبق پرونده‌های پلیس اسکاتلند، به رغم ادعای گائوچی که علاقه‌ای به دریافت پاداش ندارد، او همیشه علاقمند به دریافت پاداش‌های مالی بوده است. بنا به گزارش‌ها گائوچی برای نقشی که در این پرونده ایفا کرد، دو میلیون دلار از دولت امریکا پاداش گرفت. بنا به قوانین اسکاتلند، شاهدان حق ندارند بابت شهادتشان پولی بگیرند.
از همه مهم‌تر این مستند از نتایج جالب توجه آزمایش‌های علمی تازه‌ای پرده‌برداری می‌کند که مهم‌ترین مدارک آزمایش شدهٔ دادگاه برای مرتبط دانستن بمب‌گذاری با لیبی را زیر سؤال می‌برند. در این مستند همچنین برای نخستین بار گفته‌های خود المقراحی (که اکنون در لیبی و بیمار است) نیز در مورد پرونده پخش شد که هر گونه ارتباطی را با این پرونده رد کرد.
نظر شما :