موازنۀ حاکم مشروطه با حاکم استبداد

حاکم استبداد به واسطه اینکه هر سال مبلغ هنگفتی به اسم پیشکشی به صدراعظم و پادشاه وقت می‌داد و حقوق حکومتی هم برای او منظور نبود از رعایا و کسبه و تجار ناگزیر جرمانه و رشوه می‌گرفت ولی حداکثر این جرمانه با پیشکشی پنجاه تومان ‌‌نهایت صد تومان بود.

اما حاکم مشروطه. این گرگ سیاه خونخوار که تکیه‌گاه او نفوذ اجنبی است و سند لیاقتش خیانت و جنایت، در پیشگاه شاه و ملت و وجدان مسئول نیست. به اسم حقوق و بودجۀ حکومتی ماهیانه مبلغ هنگفت از بیت‌المال مسلمین غارت می‌کند. برای ناامنی طرق و شوارع دزد ایجاد نموده و به اسم جلوگیری از آنان راه استفاده دیگری در مالیه تحصیل می‌نمایند. جرمانه و پیشکشی که از رعایا می‌گیرد حداقلش هزار تومان و حداکثرش لایتناهی است. به اسم تعمیر عمارات دولتی هر سال مبلغی زیاد از مالیه می‌رباید، با محکم‌ترین ارزاق شریک است. با دزدان گردنه همدست است. از رهزنان ادارات مهم است. جمعی دزد را به اسم نایب‌الحکومه به بلوکات فرستاده از هر یک مبلغی رشوه دریافت نموده و به اسم حقوق آنان مبلغ هنگفتی بر انبان آز خود اضافه می‌کند.

حاکم مشروطه در یک سال به اندازه پنجاه سال حاکم استبداد ستمکاری و خیانت نموده و بیش از صد سال وی اموال مردم را در کیسه حرص خود مرکزیت می‌دهد. این دعوی برهانی است و اعمال حکام دوره مشروطیت بر او برهان محسوس است.

از این رو حق دارند اگر تودۀ ملت در ایالات و ولایات آرزوی آسایش عصر استبداد را می‌کشند اما از این نکته غفلت ورزیده‌اند که هنوز مشروطیت در این مملکت قدم نگذاشته و آزادی جز به قهقری سیر نکرده و حکام مشروطه‌‌ همان استخوان‌های پوسیده و عظام نخرة دخمه استبداد که تا دیروز برای استبداد فداکاری می‌کرده امروز تغییر لباس داده خود را حاکم مشروطه معرفی نموده‌اند.

برای حاکم مشروطه نمی‌توان مصداق و مثلی پیدا کرده مگر آقای مصدق‌السلطنه حکمران کنونی فارس این مرد دانشمند از نخست روزی که بر مسند اداری نشسته تاکنون که بر مقام ایالت رسیده به اتفاق دوست و دشمن همواره مسئولیت خود را در پیشگاه وجدان مدلل داشته، دزدان اجتماعی را از هر طبقه و خانواده محکوم نموده گرچه در کابینه سابقه برخی از‌‌ همان دزدان برخلاف تمام قوانین عالم با ارتقاء رتبه به کار مشغول شدند؟؟؟

این مرد دانا همواره به واسطه سعی و عمل و درستکاری راه تعالی پیمود و هیچ گاه به دسته‌بندی و پارتی بازی و رشوه دادن و گرفتن و تکیه به اجنبی نمودن زمام هیچ کار را دست نگرفته.

این مرد قابل در نخستین قدم والی‌گری خود مبرهن داشت که برای انباشتن کیسه نه بلکه برای اصلاح و آسایش یک ایالت بزرگ کمر فداکاری به میان بسته. این مرد مقدس تمام خرج‌تراشی‌های بیهوده را از فضای حوزه حکومت دور افکند و مصداق حاکم مشروطه را به تمام ایران نشان داده و خواهد داد.

پس از آنی که توده ملت ایران نمونه حکومت مشروطه را در فارس دیدند و مردمان آسایش ندیده لذت راحت را چشیدند اگر همگی از پیشگاه دولت چنین حکومت و حکمرانی برای خود خواستار شوند آیا می‌توانند یافت؟؟ در طبقات اعیان که تاکنون حکمرانی کرده‌اند مسلم نه، اما ممکن است در غیر این طبقه نمونه این مرد بزرگ یافت شود.

در خاتمه با اینکه ما تمام امورات کشوری و لشکری پارس را از لیاقت و بی‌غرضی این یگانه مرد دانشمند اصلاح شده تصور می‌نماییم، نسبت به دو کار اظهار علاقه‌مندی نموده و امیدواریم زود‌تر از همه بشارت اصلاح و اتمام آن را بشنویم.

اول - لطمات و خسارتی که به اداره جریده شریفۀ گلستان از طرف انبوهی دشمنان اسلام و معارف و علوم متوجه گردید، و چنان بوستان پر از گل‌های حقیقت و ازهار و ائمار علوم و معارف از دم سردی مشتی سر خرهای بوستان بشری گرفتار خزان شد امید است که به زودی جبران گردیده و آن گرامی نامه آزاد ملی توانا گردد تا بیشتر به وظیفه معارف‌پروری و اسلام‌پرستی جبلی خود بپردازد.

دوم - به شهادت تمام جرائد شیراز و اغلب از محترمین و موثقین فارس یمن‌السلطنه نامی که مدعی‌العموم عدلیه فارس است مرتکب بزرگترین جنایت اجتماعی گردیده و برای پیشرفت اغراض خود خواسته است دامن پاک از آلایش (آقای حاجی آقا یحیی) اصفهانی که چندین سال در اصفهان و شیراز بی‌غرضانه در محاکم حقوق و استیناف حافظ حقوق بیچاره‌گان و مظلومین بوده به تهمت آلوده نماید.

این گناهی است غیرقابل عفو و اغماض و اکنون وقت فرا رسیده که در سایه تخصص اداری و قانون‌شناسی و بی‌غرضی آقای مصدق‌السلطنه هر کس خائن و جانی است در محکمه تحقیق و عدالت محکوم و مثل سایر دزدان که در تهران محکوم فرموده‌اند و همه کس همیشه آنان را جز یک دزد اجتماعی نمی‌شناسند به مقام ملت معرفی فرموده به کیفر گناه خویشش برسانند.