سیستم آموزشی از ابتدایی تا دانشگاه تغییر می‌کند
۱۵ مرداد ۱۳۴۷
آموزش افراد
شاهنشاه فرمودند وقتی می‌گوییم انقلاب آموزشی و صحبت از انقلاب آموزشی می‌شود البته موضوع تنها مربوط به آموزش عالی نیست. آموزش افراد که در حقیقت از خانواده و در دامان مادر آغاز می‌شود و سپس در کودکستان، دبستان و دبیرستان ادامه می‌یابد و بالاخره به سطح آموزش عالی می‌رسد یک قسمت از سیاستی است که امروز در دستگاه‌های خودمان می‌بینیم. در واقع محصولی است که از دبیرستان‌ها به دانشگاه می‌رسد. البته این امر بجای خود مورد رسیدگی قرار گرفته، [به این] وسیله آموزش ما از مرحله آموزش ابتدایی تا مرحله دانشگاهی تغییر پیدا خواهد کرد.
شاهنشاه سپس فرمودند: چند سال پیش بود که عده‌ای را مامور مطالعه این امر کردیم و طرح جدیدی برای آموزش ابتدایی و متوسطه و تعلیمات فنی و حرفه‌ای تهیه شده است. در این موضوع صاحب‌نظرانی هستند که مقالاتی نوشته‌اند و اظهار عقیده کرده‌اند و حتی به علم و تربیت عنوان صنعت داده‌اند. در واقع آموزش برای مملکت یک نوع صنعت است. تعلیمات یک امر ثابت متجمد و غیرقابل انعطاف نیست و هر روز در حال تغییر است. کتاب‌ها باید هر دو، سه سال بر اساس آخرین پیشرفت‌های علوم عوض شود. روش تعلیم و تربیت هم مثل کتاب‌ها باید تغییر کند.
طبقه‌بندی
امروزه حتی از لحاظ روان‌شناسی وقتی کسانی استعداد فرا گرفتن یک مطلب به خصوص را دارند طبقه‌بندی می‌کنند، مثلا برای ریاضی سن هفت تا هشت سال را کافی می‌دانند. یا آموزش سمعی و بصری. تاثیری که یک ساعت درس سمعی و بصری در مغز بچه می‌گذارد، شاید برابر هفت تا هشت ساعت درس معمولی است. البته این‌ها بحث‌های کلی است و در هیچ کاری به خصوص در امر تعلیم و تربیت نمی‌شود به طور منجمد و متحجر باقی ماند.
شاهنشاه افزودند: آموزش هم مثل صنعت در حال تحول و پیشرفت است. اینکه حال ما در موضوع تحصیلات ابتدایی و دبیرستانی خود چه باید بکنیم موضوعی است که مشغول مطالعه هستیم و باز هم مطالعات بیشتری خواهد شد. و چیزی که باید گفت این است که این نه تنها نقص و عیب است بلکه گناه خواهد بود اگر سیستم دیپلم دادن باشد و هر آدم با استعداد و بی‌استعداد به طور خودکار بعد از ۱۲ سال ورقه دیپلم بگیرد و به دانشگاه راه یابد و اگر در ایران نشد به خارج برود و بعد از گرفتن یک ورقه لیسانس بیاید برود پشت میز بنشیند.
فنی و حرفه‌ای
شاهنشاه آنگاه گفتند: ممکن است فرد لیسانسیه غیرمفیدی باشد که اگر همین شخص از ابتدا به موسسات فنی و حرفه‌ای راه یافته بود و متخصص برق، الکترونیک و یا حرفه دیگری که مورد احتیاج مملکت است می‌شد، فرد موثری در اجتماع می‌بود. برای ما، تمام ایرانیان از لحاظ حقوق یکسانند و هیچ کس بر دیگری مزیتی ندارد، زیرا خداوند همه را یکسان خلق کرده است و اختلاف افراد فقط در کاری است که انجام می‌دهند و استعدادی است که از خود نشان می‌دهند.
کسی که استاد فیزیک است باید مفتخر باشد و مملکت هم به وجود او افتخار می‌کند ولی در جامعه حقوقش به عنوان یک فرد ایرانی از آن آبیار سد سفیدرود بیشتر نیست. آبیار نباید خجالت بکشد که آبیار سد سفیدرود است، بلکه باید سعی کند آبیار خوبی باشد و کار خود را خوب انجام دهد.
هجوم به طرف دانشگاه
شاهنشاه اضافه فرمودند الان وضعی که در پیش داریم و شاهد آن هستیم این است که همه به سمت دانشگاه هجوم می‌برند، تعداد محصلین دانشگاهی ما در حدود ۴۷ هزار نفر است در صورتی که در مدارس حرفه‌ای ما فقط ۱۳هزار نفر تحصیل می‌کنند.
در یک مملکت سالم تعداد محصلین در رشته‌های تکنولوژیک باید لااقل سه برابر محصلین دانشگاه‌ها حتی بیشتر از این باشد. برنامه پنج ساله ما این طور تنظیم شده است که تعداد محصلین حرفه‌ای را به ۵۰ هزار نفر برسانند اما توجه ندارند که در پنج سال آینده تعداد دانشجویان ۷۰ هزار نفر خواهد شد و این تعداد باز بیشتر از محصلینی است که به تحصیلات حرفه‌ای اشتغال دارند و این نیز وضع بسیار نامساعدی است.
دستور به وزیر
شاهنشاه آنگاه اظهار داشتند به وزیر آموزش و پرورش دستور داده‌ام هر کاری که لازم است در این مورد انجام دهند و دقت کنند که بتوانند این عدم توازن خطرناک را جبران کنند. احتیاجات دانشگاهی ما هم اندازه‌ای دارد، تعداد زیادی هم برای تحصیلات عالی به خارج می‌روند.
معایب دانشگاهی چیست. این موضوع را از چندین نقطه نظر باید مطالعه کرد، از نظر اداری، دانشجویی، هیات آموزشی و موضوع تمام وقت استادان. اساتید باید وقت خود را صرف مطالعه کنند که خود را با آخرین اطلاعات علمی روز تطبیق دهند. استادانی هستند که در چند محل خارج از دانشگاه کار می‌کنند. البته شاید تعداد این قبیل استادان زیاد نباشد. در مورد دانشجویان هم باید توجه داشت آن‌ها انسان‌هایی هستند و دارای فهم و ادراک می‌باشند. باید با آنان در شأن انسانی آنان رفتار کرد. همان طور که تمام طبقات مملکت اعم از کارگر و کشاورز به خوبی به این مساله واقفند که کارهایی که در این مملکت انجام می‌گیرد برای بهبود وضع آنان است، دانشجویان نیز باید بدانند کوششی که در دانشگاه‌ها می‌شود برای بهتر شدن تحصیلات آن‌ها است و باید به آن‌ها مانند سایر طبقات مملکت در حدود معقول فرصت مشارکت داد.
روابط استاد و دانشجو
شاهنشاه تاکید فرمودند: استاد باید با دانشجو دوستانه رفتار کند. در مقابل سوال او جواب قانع‌کننده و منطقی و مودبانه بدهد و برقراری این گفت‌و‌شنود باید بیشتر به عهده استادان راهنما باشد. البته استادان تمام وقت فرصت چنین گفت‌و‌شنودی را بیشتر خواهند داشت. امور دانشجویی هم تا آنجا که مقدور است باید به خود دانشجویان واگذار شود تا خودشان در امور مربوط به خویش سرپرستی کنند. در این مورد دستورات لازم به وزیر علوم داده شده است.
روزنامه اطلاعات
نظر شما :