بازی «گربه و کودتا» درباره ۲۸ مرداد/ غلامعلی مصدق: مستند و بازی خوبی است

۲۰ تیر ۱۳۹۱ | ۰۱:۳۸ کد : ۲۳۸۲ از دیگر رسانه‌ها
حمید جعفری: دست‌کم تا یک ماه دیگر روشنفکران ایرانی رخت عزای خود را از پستو‌ها بیرون کشیده و روز‌ها را در غم از دست رفتن جوان ناکام، در کودتای ۲۸مرداد به سوگ می‌نشینند. چندی پیش گروهی بازی «گربه و کودتا» (The Cat and the Coup) را طراحی و وارد بازار بازی‌های رایانه‌ای کردند. «گربه و کودتا»، بازی غم‌انگیزی است. شما در این بازی نقش گربه‌ای را بازی می‌کنید که در تابستان سال ۱۹۵۳ در کودتای مهندسی شده دولت آمریکا ظاهر می‌شود. «مصدق» راهنمای شما در این بازی است و همزمان به بررسی رویدادهای تاریخی کودتای ۲۸ مرداد پرداخته می‌شود. این بازی از آخرین روزهای حیات دکتر مصدق در احمدآباد آغاز می‌شود و در مراحل مختلف زمانی به عقب باز می‌گردد تا به روز کودتا، ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ می‌رسد. بازی با مرگ مصدق و بازگشت به گذشته و گشت و گذار روح او در صفحات تاریخ دنبال می‌شود و شما با حوادث آن دوران آشنا می‌شوید. هر بخش از بازی در واقع یکی از حوادث تاریخی آن دوران است و شخصیت‌های مهم به زیبایی و به شکلی جالب در طول بازی معرفی می‌شوند. نقطه قوت بازی استفاده از تصاویری استعاری است که در سال ۱۳۳۲ ظهور و سقوط مصدق را نشان می‌دهد.

 

هدف طراحان از ارایه بازی «گربه و کودتا» این بود که به بررسی بخشی از تاریخ جهان که به خوبی ثبت شده، اما به ندرت مورد بحث است، بپردازند. از این رو این بازی حکم یک مستند تاریخی- سیاسی را دارد. در این بازی که کاربر نقش گربه «مصدق» را خواهد داشت هرچه به زمان کودتا نزدیکتر می‌شود بیشتر غافلگیر می‌شود چرا که خبری از خشونت و حضور «شعبان بی‌مخ‌ها» و «اراذل و اوباش» وقت نیست. «پیتر برینسون» طراح این بازی از استادان دانشگاه کالیفرنیای جنوبی است. وی درباره غیاب این خشونت‌ها می‌گوید: «هدف ما در طراحی این بازی کامپیوتری این بود که فضایی جذاب از یک رخداد سیاسی مهم را بدون توجه به خشونت، نمایش دهیم. بازگویی حوادث دوران مصدق برای هر کسی که در این بازی شرکت کند چه ایرانی و چه آمریکایی، این سوال را مطرح خواهد کرد که طرفدار مصدق بوده است یا مخالف وی.» البته «برینسون» از تلاش آمریکا برای صدور دموکراسی به کشورهایی نظیر افغانستان، عراق و خاورمیانه غافل نمی‌ماند و می‌گوید: «با نگاهی به حوادث دوران مصدق می‌توان دید که تلاش برای دموکراسی در کشورهای خاورمیانه ایده جدیدی نیست. از سوی دیگر این بازی می‌تواند به مردم آمریکا کمک کند تا در مورد شخصیت‌های سیاسی کشورهای دنیا و به ویژه کشورهایی که تحت تاثیر سیاست آمریکا قرار گرفته‌اند، شناخت بیشتری پیدا کنند.» همزمانی پخش این بازی در دنیا در سال گذشته با رخدادهای سیاسی در خاورمیانه، «بهار عربی» از سوی برخی منتقدان اینگونه توصیف شد که محصولات این چنینی می‌تواند به شناخت نسل جوان از تاریخ عملکرد قدرت‌های غربی در خاورمیانه کمک کند.

 

این طراح بازی کامپیوتری برای ساخت این بازی از «کوروش والانژاد» مدیر هنری یک شرکت بازی‌های کامپیوتری و تعدادی از دانشجویان خود کمک گرفته است. این بازی برنده جایزه شوالیه در بخش بازی‌های مستند، برنده بهترین بازی مفهومی در سال ۲۰۱۰ نیز شده است. در سال ۲۰۱۱ «گربه و کودتا» به عنوان یکی از دو بازی بر‌تر دنیا در فستیوال بین‌المللی بازی‌های مستقل برگزیده شد. غلامعلی مصدق نتیجه پسری دکتر محمد مصدق، وکیل. جالب است که «گربه و کودتا» را هم بازی کرده است. او درباره این بازی به «شرق» می‌گوید: «این بازی از نظر تاریخی اطلاعات و اخبار و گزاره‌های صحیحی را ارایه می‌کند و مستند و بازی خوبی است.» نتیجه پسری مصدق درباره مشخصات این بازی می‌گوید: «از نظر گرافیکی بازی خوبی است و البته قابلیت توسعه بیشتر را هم دارد. این بازی مستند است و ابتکاری است که به واسطه آن می‌توان مسایل تاریخی از این دست را دست‌کم به نسل جوان ایرانی ساکن خارج از کشور ارایه کرد.»

 

نگاه کاربران ایرانی به بازی «گربه و کودتا» هم در نوع خود جالب توجه است. این کاربران درباره این بازی در یکی از سایت‌های ایرانی «بازی سنتر» این‌گونه اظهارنظر کرده‌اند: «نمی‌شه گربه همون خود ایران باشه؟ نقشه جغرافیای ایران شبیه گربه است‌‌ها!» کاربر دیگری نوشته است: «منظور از گربه دقیقا آمریکاست یا می‌شه گفت همون تفرقه‌انداز‌ها و این اثبات شده است. به دوستان هم می‌گم که یک‌بار دیگه از سازنده بپرسن و دنیای بازی هم از سازنده پرسیده.» یا در اظهارنظری دیگر چنین آمده است: «در سایت گیم‌ایمگ، توضیحات سازنده در مورد این بازی موجوده. گربه نماد هیچی نیست، فقط یه بهونه برای ایجاد یک گیم‌پلی بوده.»

 

با این حال مجادله بر سر این بازی البته نه بازی‌ای که در یک کامپیو‌تر اجرا می‌شود که در عالم سیاست در جریان است همچنان ادامه دارد. ۴۷ سال بعد از کودتای ۲۸ مرداد در سال ۱۳۷۹، مادلین آلبرایت وزیر امور خارجه وقت آمریکا از مردم ایران بابت کودتا علیه دولت مصدق عذرخواهی کرد. شاید این بازی عاملی باشد برای سرباز کردن زخم‌های کهنه تاریخی، شاید هم قدمی باشد برای بیان تاریخ به زبانی دیگر.

 

 

منبع: روزنامه شرق

کلید واژه ها: بازی گربه و کودتا کودتای 28 مرداد غلامعلی مصدق


نظر شما :