خاتمی: انقلاب صحیح تخریب می‌کند تا بسازد/ جمهوریت خواست تاریخی مردم ماست
در این دیدار حجت‌الاسلام والمسلمین سید محمد خاتمی با اظهار خوشحالی از اینکه در جمع پر شور و زنده و رو به آینده دانشجویان حضور دارد، گفت: «لازم می‌دانم در آستانه ۲۲ بهمن، سالروز پیروزی انقلاب را تبریک عرض کنم از این جهت که این انقلاب، تداوم یک رویکرد و خواست و حرکتی بود که ملت ما از ده‌ها سال پیش از این شروع کرده بود و اوجش را در انقلاب دیدید و با این انقلاب به آینده بهتر نگاه می‌کرد.»
وی افزود: «بنده معتقدم اگر با انصاف نگاه کنیم، که شما هم اهل انصافید، در عظمت آن تردید نمی‌کنید و نیز در پیوند این انقلاب با دین و دینی بودن انقلاب، البته دینی که خواستار سربلندی ملت و آبادانی کشور و رفع ظلم‌ها و ستم‌ها بود و در انقلاب بود.»
به گزارش روابط عمومی دفتر حجت‌الاسلام والمسلمین سیدمحمدخاتمی، رئیس بنیاد باران تصریح کرد: «انقلاب معمولا گرانیگاه تحولی است که بصورت طبیعی در زندگی انسان‌ها رخ می‌دهد یعنی زندگی انسان بستر تحول دائمی است گرچه همه تحول‌ها تکاملی نیستند گاهی تحول به سوی قهقراست؛ گاهی انقلاب هم به معنی بازگشت به عقب است ولی اگر نگاه عمیق و دقیق بکنیم برآیند و جهت کلی تحول در زندگی بشر تکاملی است یعنی به سوی افزایش عقلانیت، نگاه علمی به جهان، آگاهی انسان به جهان، افزایش تجربه انسان، دستیابی بیشتر انسان به حقوق خود، برخورداری بیشتر از مزایای طبیعی و از جمله سیر آن به سوی آزادی یعنی لحظه به لحظه جامعه بشر به سوی آزادی پیش می‌رود. این برآیند تحولی است که در متن جامعه بشری وجود دارد.»
رئیس دولت اصلاحات ادامه داد: «انقلاب گرانیگاه و نقطه اوج تحولی است که به خاطر شرایطی که در جامعه است گاهی ایجاد می‌کند این تحول سریع و بنیادی و همه‌جانبه و بصورت انفجاری باشد که گاهی هم بصورت تدریجی ادامه پیدا می‌کند.»
وی با بیان اینکه «انقلاب باید دو خصوصیت داشته باشد تا به آن بگوییم انقلاب مطلوب»، اظهار داشت: «یکی اینکه تحول را تسریع می‌کند ولی به سود مردم، یعنی در جهت تغییر وضع ناگواراست و ناپسند هست برای ایجاد وضع مناسب‌تر این یک شرط است.»
خاتمی تاکید کرد: «خصوصیت دوم اینکه در صورتی انقلاب مطلوب است که مبتنی بر خواست و اراده مردم باشد، یعنی مردم صاحب انقلاب باشند، مردم انقلاب‌کننده باشند و الا اگر بدون حضور مردم باشد یا کودتاست و یا توسط گروه‌های پرمدعا و دور از مردم که در خانه‌های تنگ و تاریک به یک نظریاتی رسیده‌اند و این را به عنوان نظرات خلق و مردم مطرح کردند بعد از اینکه روی کار هم بیایند می‌خواهند فقط این را به عنوان خواست توده‌ها و خلق بر جامعه تحمیل کنند که حاصل هر دو آن‌ها تبدیل یک دیکتاتوری به دیکتاتوری دیگر است.»
وی یادآور شد: «انقلاب مطلوب انقلابی است مبتنی بر خواست و اراده ملت. معتقدم انقلاب اسلامی ما هر دو خصوصیت را داشت از جمله اینکه نگاهش فقط به تخریب وضعیت موجود نبود بلکه ایجاد وضعیت مطلوب بود و از دلش هم جمهوری اسلامی درآمد. جمهوریت خواست تاریخی مردم ماست برای حاکمیت بر سرنوشتشان. اسلامیت هم به عنوان دین اکثریت جامعه و نیز نگاه مثبتی که جامعه ما از فرهنگ و بینش اسلامی به یاد دارد، اسلامی که همه احساس کردیم و می‌کنیم در سایه آن می‌توانیم به حقوق خودمان برسیم. این پیشنهادی بود که جمهوری اسلامی کرد.»
رئیس موسسه بین‌المللی گفت‌وگوی فرهنگ‌ها و تمدن‌ها گفت: «یک نظریه‌ای قبل از انقلاب بود، بزرگانی هم مطرح کردند ممکن است باعث سوءتفاهم برای ما بشود بخصوص برای شما دانشجویان و جوانان که هم تحول‌خواه و اهل تحلیل و اندیشه‌اید باید به انقلابتان به عنوان تحول اساسی احترام قائل شوید، هم تحلیل درستی از انقلاب داشته باشید، باید توجه داشته باشید که گاهی ممکن است نظریاتی مطرح شود که ممکن است درست هم باشد، ولی ممکن است دچار سوءتفاهم شویم و آن اینکه انقلاب را یک حرکت دائمی می‌دانستند که در مقابل ثبات وجود دارد و می‌گفتند مرگ انقلاب‌ها زمانی است که به نظام تبدیل شود، نظام خواستار ثبات هست و انقلاب خواستار تحرک و پویایی و بنابراین وقتی به نظام تبدیل شد خودش باعث میرایی انقلاب می‌شود.»
رئیس بنیاد باران تصریح کرد: «این نظریه از این جهت غلط هست که باید توجه داشته باشیم انقلاب دو مرحله دارد، یکی مرحله پیش از پیروزی است که کار انقلاب تخریب وضع موجود و به هم زدن وضع حاکم است و متاسفانه بعضی‌ها در همین مرحله می‌مانند، بعد از پیروزی انقلاب هم کارشان همین است یا متاسفانه دیدشان کم است یا ویژه‌‌خواران و فرصت‌طلبانی که بعد از انقلاب به صحنه می‌آیند و می‌خواهند خواست‌های خود را بر جامعه تحمیل کنند و برای جا افتادن خود شروع به تخریب هر چیزی می‌کنند که نمی‌پسندند.»
خاتمی ادامه داد: «تخریب قبل از پیروزی در ذات انقلاب نهفته است ولی انقلاب موفق انقلابی است که روحیه بعد از پیروزی انقلاب هم دارد. اگر همه‌اش تخریب باشد جامعه به آشفتگی و ویرانی و هرج و مرج تقسیم می‌شود، اتفاقا انقلاب مطلوب این است که خواستار ایجاد نظام جدید باشد منتهی گاهی بازتولید نظام این است که این ضد انقلاب است، گاهی هم هیچ نظمی نمی‌خواهیم، نظم ما در بی‌نظمی است که آن هم به معنی ابتر بودن انقلاب است.»
وی با بیان اینکه «انقلاب صحیح این است که تخریب می‌کند برای اینکه بسازد»، اظهار داشت: «چه بسازد؟ آنچه بد بوده و آن را نابود کرده و خلاف آن را ایجاد بکند. اگر در جامعه فساد بوده، انقلاب موفق این است که جامعه غیرفاسد روی کار بیاید، اگر سرکوب و شکنجه بوده، تحقیر مردم بوده، نظام مطلوب این است که در آن آزادی و رهایی و عزت و حرمت نهادن باشد، اگر در آن فقر و اختلاف طبقاتی بوده، نظام مطلوب آن است که تلاش بکند فقر از بین برود و عدالت در جامعه حاکم شود.»
رئیس دولت اصلاحات افزود: «بنابراین انقلاب در مرحله قبل از پیروزی یک سلسله آرمان‌هایی دارد و یک سلسله انرژی برای تخریب آن چیزی که خلاف آن آرمان‌هاست و بعد از پیروزی انقلاب ساختن جامعه بر اساس آرمان‌ها هست که باید به آن توجه کند. من فکر می‌کنم انقلاب اسلامی ما هر دو وجهش (متکی بر خواست و اراده مردم بودن و هم خواستار تبدیل وضعیت بد به بهتر) را داشت.»
خاتمی با تاکید بر اینکه «انقلاب ما کلمه در برابر سلاح و گل در برابر گلوله بود»، اظهار داشت: «شاید در عمل تندروی‌هایی شده بود که درست نبود که اگر این را هم با انقلاب‌های دیگر مقایسه کنیم از آن کمتر بوده است. روح انقلاب ما تکیه بر خشونت برای از بین بردن خشونت نبود ولی به شدت با حمایت و حضور مردم برای از بین بردن خشونت و وضع ناگوار مردم به صحنه آمدند.»
وی ادامه داد: «دوم اینکه خواست نظام جانشین روی کار بیاید که جنبه‌های منفی در آن نباشد و جنبه‌های مثبت باشد و تحقق پیدا کند. اینکه این قدر تاکید روی جمهوری اسلامی شده با توجه به اصطلاحات خلافت و حکومت اسلامی، یعنی اسلامی که با جمهوریت سازگار است و البته جمهوریتی که با ارزش‌های اصیل اسلامی سازگار است.»
رئیس دولت اصلاحات تصریح کرد: «خواست تاریخی ملت ما آزادی در برابر استبداد، پیشرفت در مقابل عقب‌افتادگی و استقلال در مقابل وابستگی به بیگانه بود. البته همه این‌ها متناسب با معیارهای فرهنگی دینی و آن چیزی که مایه هویتی تاریخی ماست باشد. باید ملاکی بدست بیاورید، هم اینکه راه خود را برای آینده مشخص کنید که کدام راه بروید، از کجا آمدید، پدران شما چه کردند، تاریخ گذشته خودتان را بخوانید، شما ادامه‌دهنده آن راه هستید و هم ملاک برای ارزیابی داشته باشید.»
وی با طرح این سئول که «آیا انقلابی که ایجاد شده روند امور بر همان اساس است یا انحراف ایجاد شده؟»، گفت: «وقتی می‌گویم اصلاحات این است که اگر در مقام ساختن و سازندگی مشکلات وجود دارد ما با تکیه بر معیارهایی که انقلاب و مردممان داشتند بخواهیم آن روش‌ها را اصلاح و به سوی آرمان‌ها حرکت بکنیم.»
نظر شما :