باستانی پاریزی درگذشت/ پیام‌های روحانی، هاشمی و لاریجانی
به گزارش خبرگزاری ایسنا، به گفته دختر دکتر محمدابراهیم باستانی پاریزی، استاد در یک ماه اخیر از بیماری کبد رنج می‌برده است.
استاد باستانی پاریزی در سوم دی ماه ۱۳۰۴ ه. ش در پاریز، از توابع شهرستان سیرجان در استان کرمان متولد شد. وی تا پایان تحصیلات ششم ابتدایی در پاریز تحصیل کرد و در عین حال از محضر پدر خود مرحوم حاج آخوند پاریزی هم بهره می‌برد.
پس از پایان تحصیلات ابتدایی و دو سال ترک تحصیل اجباری، در سال ۱۳۲۰ تحصیلات خود را در دانشسرای مقدماتی کرمان ادامه داد و پس از اخذ دیپلم در سال ۱۳۲۵ برای ادامهٔ تحصیل به تهران آمد و در سال ۱۳۲۶ در دانشگاه تهران در رشتهٔ تاریخ تحصیلات خود را پی گرفت.
باستانی پاریزی به گواه خاطراتش از نخستین ساکنان کوی دانشگاه تهران (واقع در امیرآباد شمالی) است.
در ۱۳۳۰ از دانشگاه تهران فارغ‌التحصیل شد و برای انجام تعهد دبیری به کرمان بازگشت و تا سال ۱۳۳۷ خورشیدی که در آزمون دکتری تاریخ پذیرفته شد، در کرمان ماند. او دوره دکترای تاریخ را هم در دانشگاه تهران گذراند و با ارائه پایان‌نامه‌ای درباره «ابن اثیر» دانشنامه دکترای خود را دریافت کرد.
وی کار خود را در دانشگاه تهران از سال ۱۳۳۸ با مدیریت مجله داخلی دانشکده ادبیات شروع کرد و تا سال ۱۳۸۷ استاد تمام وقت آن دانشگاه بود و رابطه تنگاتنگی با این دانشگاه داشت.
فعالیت‌های فرهنگی
شوق نویسندگی وی در دوران کودکی و نوجوانی در پاریز و با خواندن نشریاتی مانند حبل‌المتین، آینده و مهر برانگیخته شد. باستانی اولین نوشته‌های خود را در سال‌های ترک تحصیل اجباری (۱۳۱۸ و ۱۳۱۹) در قالب روزنامه‌ای به نام باستان و مجله‌ای به نام ندای پاریز نوشت، که خود در پاریز منتشر می‌کرد و دو یا سه مشترک داشت.
اولین نوشته او در جراید آن زمان، مقاله‌ای بود با عنوان «تقصیر با مردان است نه زنان» که در سال ۱۳۲۱ در مجله بیداری کرمان چاپ شد. پس از آن به عنوان نویسنده یا مترجم از زبان‌های عربی و فرانسه مقالات بی‌شماری در روزنامه‌ها و مجلاتی مانند کیهان، اطلاعات، خواندنیها، یغما، راهنمای کتاب، آینده، کلک و بخارا چاپ کرده است.
اولین کتاب باستانی پاریزی «پیغمبر دزدان» نام دارد که شرح نامه‌های طنزگونه شیخ محمدحسن زیدآبادی است و برای اولین بار در سال ۱۳۲۴ در کرمان چاپ شده است. این کتاب تاکنون به چاپ شانزدهم رسیده است. وی بیش از شصت عنوان کتاب تألیف و یا ترجمه کرده است. کتاب‌های باستانی پاریزی برخی شامل مجموعه برگزیده‌ای از مقالات وی هستند که به صورت کتاب جمع‌آوری شده‌اند و برخی از ابتدا به عنوان کتاب نوشته شده‌اند.
از میان نوشته‌های او، هفت کتاب با عنوان «سبعه ثمانیه» متمایز است که همگی در نام خود عدد هفت را دارند، مانند خاتون هفت قلعه و آسیای هفت سنگ. بعدا کتاب هشتمی با عنوان هشت‌الهفت به این مجموعه هفت‌تایی اضافه شده است.
به جز کتب و مقالات، باستانی پاریزی شعر هم می‌سرود و اولین شعر خود را در کودکی در روستای پاریز و در آرزوی باران سروده بود. منتخبی از شعرهای خود را در سال ۱۳۲۷ در کتابی به نام «یادبود من» به چاپ رسانده است. باستانی پاریزی بیش از ۴۰ عنوان کتب در زمینه‌های مختلف از جمله کرمان‌شناسی به چاپ رسانده است.
مراسم تشییع پیکر دکتر محمدابراهیم باستانی پاریزی، ساعت ۹ صبح پنجشنبه ۷ فروردین از مقابل دانشکده ادبیات دانشگاه تهران آغاز خواهد شد.
روحانی: باستانی نگاهی ستایش‌آمیز به تاریخ و تمدن ایرانی داشت
رئیس‌جمهور در پیامی درگذشت استاد محمدابراهیم باستانی پاریزی را به خانواده، شاگردان و دوستداران وی، مردم فرهنگ‌دوست کرمان و اصحاب تاریخ و فرهنگ کشور تسلیت گفت.
به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی دولت، متن پیام حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر حسن روحانی به شرح زیر است:
بسم الله الرحمن الرحیم
انا لله و انا الیه راجعون
خبر درگذشت استاد محمدابراهیم باستانی پاریزی، از چهره‌های فعال و اثرگذار عرصه تاریخ و فرهنگ کشور، مایه اندوه فراوان شد.
این استاد فرزانه بیشتر عمر گرانمایه خود را با نگاه ستایش‌آمیز به تاریخ و تمدن ایرانی صرف تبیین ارزش‌های انسانی فرهنگ کشورمان کرد و ده‌ها اثر ارزشمند از خود به یادگار گذاشت که همچنان پربار و روشنگر خواهد بود.
اینجانب این مصیبت را به خانواده مکرم ایشان، اصحاب تاریخ و فرهنگ و به ویژه مردم فرهنگ‌دوست کرمان و شاگردان و دوستداران ایشان تسلیت می‌گویم و از درگاه خداوند منان برای آن مرحوم غفران الهی و برای بازماندگان صبر و شکیبایی مسئلت دارم.
حسن روحانی
رئیس‌جمهوری اسلامی ایران
هاشمی رفسنجانی: ایرانیان هیچگاه باستانی را فراموش نخواهند کرد
آیت‌الله اکبر هاشمی رفسنجانی، رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام هم با صدور پیامی درگذشت دکتر محمدابراهیم باستانی را تسلیت گفت.
متن این پیام به شرح زیر است:
انالله و انا الیه راجعون
درگذشت دکتر محمدابراهیم باستانی پاریزی موجب تاسف و تالم خاطر گردید. بدون تردید ایرانیان هیچگاه نقش این اندیشمند و پژوهشگر تاریخ را که تالیفات، مقالات و کتب متعددی به یادگار گذاشته است فراموش نخواهند کرد. مصیبت وارده را به جامعه دانشگاهی و بزرگان علم و ادب تسلیت گفته از درگاه خداوند متعال برای آن مرحوم مغفور علو درجات و برای بازماندگان بویژه خانواده محترم ایشان اجر و صبر مسالت می‌کنم.
اکبر هاشمی رفسنجانی
لاریجانی: آثار ارزشمندی از باستانی بر جای مانده است
رئیس مجلس شورای اسلامی هم در پیامی درگذشت مرحوم دکتر محمدابراهیم باستانی پاریزی را تسلیت گفت.
به گزارش خبرگزاری مجلس شورای اسلامی، متن پیام تسلیت دکتر علی لاریجانی به این شرح است:
بسم الله الرحمن الرحیم
درگذشت مورخ، پژوهشگر و نویسنده برجسته و توانمند کشورمان مرحوم دکتر محمدابراهیم باستانی پاریزی موجب تأسف گردید.
مرحوم دکتر باستانی پاریزی از اساتید و محققان حوزه‌های فرهنگی به ویژه در بخش‌های فرهنگ و زبان فارسی بودند که آثار گرانقدر و ارزشمندی از ایشان بر جای مانده است.
اینجانب از سوی خود و نمایندگان مجلس شورای اسلامی درگذشت دکتر محمدابراهیم باستانی پاریزی را به خانواده آن مرحوم و جامعه فرهنگی کشور تسلیت گفته و برای روح ایشان رحمت و مغفرت و برای بازماندگان صبر و اجر از درگاه خداوند متعال مسئلت می‌کنم.
شایگان: باستانی مورخ بی‌نظیری بود
داریوش شایگان با ابراز افسوس از درگذشت باستانی، اظهار امیدواری کرد که جوانانی در آینده جای او را بگیرند.
این نویسنده و استاد دانشگاه درباره آشنایی خود با ابراهیم باستانی پاریزی به خبرگزاری ایسنا گفت: من و باستانی پاریزی ۴۰ سال پیش در دانشگاه تهران همکار بودیم. من در بخش زبان‌شناسی بودم و او در بخش تاریخ.
شایگان ادامه داد: او مورخ بی‌نظیری بود، از این گذشته آدم دوست‌داشتنی هم بود. چند ماه پیش من، هوشنگ ابتهاج و علی دهباشی و باستانی پاریزی دور هم جمع شدیم و با هم نهار خوردیم. او مفصل درباره تاریخ صفویه و کارهای شاه عباس حرف زد. من کتاب پسرم که درباره اشکانیان و ایدئولوژی سیاسی آن‌ها چاپ شده را به او دادم. او بسیار خوشحال شد که جوانان نگاه جدیدی به تاریخ دارند و تاریخ ایران را بازنگری می‌کنند.
این استاد دانشگاه همچنین تأکید کرد: باستانی پاریزی مرد شیرینی بود. خوش‌صحبت بود و اطلاعات بسیار زیادی داشت. همان روز آخرین دیدار ما می‌گفت، شاه عباس ۹۹۹ کاروان‌سرا ساخت. من از او پرسیدم که چرا نمی‌گویی ۱۰۰۰ کاروان‌سرا. او گفت مردم ۱۰۰۰ کاروان‌سرا را جدی نمی‌گیرند.
وی توضیح داد: باستانی پاریزی به تاریخ ایران مسلط بود و من افسوس می‌خورم که او را از دست می‌دهیم. متأسفانه ما نسلی را از دست می‌دهیم که جایگزینی ندارند. زمانی که من در دانشگاه تهران بودم، کسانی چون سعید نفیسی، فروزان‌فر، گوهرین، معین و پورداود بودند. اما همگی رفتند و جای آن‌ها را کسی نگرفت اما امیدوارم جوانان آینده این مشعل را روشن نگه دارند. من دلم از رفتن باستانی پاریزی گرفته و امیدوارم جوانان جای او را بگیرند.
دهباشی: باستانی پاریزی مورخ تاریخ مردم ایران است
علی دهباشی معتقد است: باستانی پاریزی تاریخ را به میان مردم برد و آثارش در میان غیردانشگاهیان هم نفوذ بسیاری داشت.
سردبیر و مدیر مسئول مجله «بخارا» با اشاره به اینکه بیشترین آثار باستانی پاریزی در مجله کلک و بخارا چاپ می‌شد، گفت: من این افتخار را داشتم که در طول ۲۵ سال انتشار مجله کلک و بخارا با اظهار لطف باستانی پاریزی همواره مقالات او را در این دو مجله چاپ کنم و آخرین نوشته او هم در شماره نوروزی مجله بخارا چاپ شد.
او ادامه داد: به نظر من باستانی پاریزی یکی از مهم‌ترین مورخین تاریخ ایران است که توانست تاریخ را از حالت خشک و غیرجذاب دربیاورد و به میان مردم ببرد.
این پژوهشگر افزود: باستانی پاریزی با توانایی که در پرداختن به موضوعات تاریخی ایران داشت توانست جامعه غیردانشگاهی را با تاریخ آشنا کند. به شهادت چاپ‌های مکرر کتاب‌هایش، آثار او در میان مردم نفوذ بسیاری داشت و باستانی پاریزی مورخ تاریخ مردم ایران است. او به شخصیت‌هایی می‌پرداخت که هرگز در کتاب‌های تاریخ به آن صورت که باید اهمیت نداشتند و او به آن‌ها این اهمیت را داد و من درگذشت او را به همه دوستدارانش تسلیت می‌گویم.
نظر شما :