گودهای جنوب تهران به زیر خاک رفت

پس از پیروزی خونبار انقلاب اسلامی وقتی تاریخ سیاه دوران رژیم منفور پهلوی را ورق می‌زدی به واژه‌هایی چون زاغه‌نشین، کوخ‌نشین، گودنشین، حلبی‌نشین و غیره برمی‌خوردی.

مردمی محروم و رنج‌کشیده در گودال‌های فرورفته در خانه‌هایی تنگ و نمور، سفره کمرنگ هستی خود را پهن کرده و شب ظلمانی را به روز تیره و روز کمرنگ را دوباره به شب سیاه خود می‌برند بی‌آنکه در هویت تیره و تاریک اجتماعی‌شان تغییری پدید آید...

هفته قبل (۲۵ آذر) سرانجام پس از ۳ سال و ۱۰ ماه و ۳ روز با تایید مهندس موسوی نخست‌وزیر و حجت‌الاسلام ناطق نوری وزیر کشور و به دستور مهندس سیفیان شهردار تهران، ماموران شهرداری بولدوزر انقلاب اسلامی را از گود «باغچالی» واقع در خیابان «تختی» به حرکت درآوردند و سپس گودهای جنوبی تهران یکی پس از دیگری هدف بعدی این طرح قرار گرفت.

همه روزه گودنشینان، خانوار خانوار سوار بر کامیون‌های شهرداری شده و همراه با وسایل زندگی به شهرک دولت‌آباد (جمهوری اسلامی) انتقال می‌یافتند. پس از خروج هر گودنشین و خالی شدن خانه‌ها بلافاصله خانه خالی بر سر «گود» خراب می‌شد و زمین صاف می‌گردید تا اینکه ۵ روز پس از آغاز این طرح که هدف آن نجات گودنشین‌ها از زندگی در فرورفتگی جنوب شهر بود، جواد سلیمی مجری پروژه آپارتمان‌های شهرک شوش وابسته به وزارت مسکن و شهرسازی اعلام کرد که شهرداری به زور قفل و درب را شکسته و وارد شهرک محل اسکان گودنشینان شده و خانه‌ها را در اختیار آن‌ها قرار داده است.

با انتشار این خبر هاله‌ای از یأس و اندوه بر چهره گودنشینان نشست و این سؤال را از خود داشتند یعنی دوباره به‌‌ همان لانه‌ها و گود‌ها باز خواهیم گشت؟ اما خوشبختانه چنین نبود و چنین نشد و کارهای اجرایی طرح همچنان با قاطعیت دنبال گردید. یک هفته پس از شروع طرح برای تهیه گزارش از چگونگی انتقال گودنشینان از گود‌ها به شهرک دولت‌آباد که حالا توسط شهرداری به شهرک جمهوری اسلامی تغییر نام یافته است، عازم گود «باغچالی» شدیم.

وقتی وارد خیابان «تختی» شدیم اولین چیزی که نظرمان را جلب کرد کامیون‌های کمپرسی شهرداری بود که وسایل مردم را برای انتقال به شهرک حمل می‌کرد. وقتی وارد شهرداری منطقه ۱۲ که در کنار گود قرار دارد شدیم، در داخل ساختمان که حالا دیواری ندارد به دلیل اینکه خانه‌های اطراف آن با خاک یکسان شده است (و شاید امروز از خود ساختمان شهرداری هم خبری نباشد) گروهی از گودنشینان پشت درب اتاق شهردار منطقه جمع شده‌اند. این‌ها کسانی بودند که بلافاصله باید خانه‌هایشان را تخلیه می‌‌‌کردند تا به شهرک انتقال یابند. اما هرکدام گویا مشکلی دارند. دو نفر که بعدا معلوم شد پاسدار هستند می‌گفتند ما چگونه می‌توانیم با دو خانوار در یک آپارتمان زندگی کنیم؟ پیرزنی که اشک در زوایای گودرفته‌اش پیداست، خواهان پیوستن دختر و دامادش به خانه جدیدشان می‌باشد.

داخل دفتر شهردار منطقه شدیم، حاج آقا مزارلو مدیرکل املاک شهرداری تهران پشت میزی نشسته و از خانه‌هایی که باید تخلیه شود و خانه‌هایی که تخلیه شده و حالا باید تخریب گردند، آمار می‌گیرد. نقشه گود را مقابلمان می‌گذارد، نقشه مربوط به گود «باغچالی» است، آنطوری ‌که نشانمان می‌دهد ظرف یک ‌هفته گذشته تعداد زیادی از خانه‌های گود تخلیه و تخریب شده است.

حاج آقا مزارلو اضافه کرد: همان‌طوری‌ که در نقشه می‌بینید تمام این خانه‌ها را خراب می‌کنیم تا ان‌شاالله دیگر مسئله گودنشین و گودنشینان در این مملکت اسلامی وجود نداشته باشد. وی همچنین گفت: به یاری خداوند تاکنون مشکلی نداشته‌ایم و خود ساکنان منطقه کاملا ما را در اجرای این طرح یاری می‌دهند.

پس از مدتی حسین صادقی قائم‌مقام شهردار تهران وارد اتاق می‌شود. با او به گفت‌وگو می‌نشینیم تا از جزییات طرح مطلع شویم.

متن گفت‌وگو چنین است:

در اجرای طرح انتقال گودنشینان تاکنون چه مشکلی داشته‌اید؟

بسم الله الرحمن الرحیم – ما تاکنون مشکل زیادی نداشته‌ایم چون خدا خودش کمک کرده و با همکاری ماموران و کارکنان شهرداری و نیز همیاری خود مردم منطقه کار‌ها را انجام می‌دهیم. شهرداری امکاناتش را آورده، کارگران زحمت می‌کشند و با کامیون وسایل مردم به منطقه حمل می‌گردد البته با این خصوصیت که پس از تخلیه خانه بلافاصله آن را تخریب می‌کنیم تا کسی نیاید و به عنوان گودنشین جایگزین شود. این فرمان انقلاب و سفارش حضرت امام خمینی رهبر انقلاب به امت مسلمان است تا این نوع آثار ستم‌شاهی دوران طاغوت از بین برود که ان‌شاالله ما آغازگرش هستیم. جمع خانه‌هایی که در این گود وجود دارد در حدود ۷۵۰ خانه می‌باشد و در گود «باغچالی» نزدیک به ۱۲۵ خانه وجود دارد که به تناوب در هر کدام چهار و یا سه و یا ۵ خانوار اسکان دارند و همگی آن‌ها به شهرک جمهوری انتقال یافتند.

همکاری مردم

به هنگام تخلیه خانه‌ها آیا مقاومتی هم وجود داشته است؟

نه اگر کسی هم مقاومت کند و مخالفتی داشته باشد به خاطر این حرکت انقلاب هست و دستور انقلاب می‌باشد که اصولا این‌گونه محیط‌های آلوده به این دلیل آلوده که ساکنان منطقه نه از نظر اخلاق واقعا ایمن هستند و نه از نظر مسکن ایمن هستند چون خانه‌ها قدیمی و خراب می‌باشد، این هست که باید این‌ها از اینجا بروند.

مسئله مقاومت نیست چون وقتی چیز خوبی را در اختیارشان می‌گذاریم بنابراین مقاومت اصلا مفهومی ندارد چون مقاومت مال کسی هست که بخواهند بیرونشان کنند در حالیکه ما چنین کاری را انجام نمی‌دهیم. ما امکانات مختلف را با همکاری وزارت مسکن جمهوری اسلامی در اختیار گرفتیم و با همکاری یکدیگر داریم طرح را انجام می‌دهیم و مسئله‌ای هم وجود ندارد.

شهادت یک دختر

گفته می‌شود در جریان اجرای طرح خانواده‌ای زیر آوار مانده‌ است، آیا صحت دارد؟

یک خانواده‌ای بود که از جاهای دیگر رانده شده بودند و در مسجدی در خیابان «وحدت اسلامی» می‌نشستند، بعد آن‌ها را از آنجا بیرون کردند و در خانه‌های آستان قدس رضوی در خیابان فرهنگ اسکان دادند، پس از مدتی از آنجا نیز بیرونشان کردند و بالاخره این خانواده در گود «باغچالی» بدون اطلاع مسئولین از جمله آقای مزارلو مدیرکل املاک شهرداری که بر این گود نظارت دارد، اسکان می‌دهند. آن وقت در یک روزی حادثه‌ای اتفاق می‌افتد که اتفاقا یک دختر خانمی به رحمت ایزدی می‌پیوندد. بنابراین با توجه به ‌این مسئله هست که باید بگویم شهادت این خواهر جوان ارتباطی به گود‌ها ندارد.

طرح تخلیه گود‌ها

موضوع از میان برداشتن گود‌ها چگونه شکل گرفت؟

حدود دو ماه پیش که مدیریت شهرداری تهران از سوی جناب ناطق نوری وزیر کشور به مهندس سیفیان داده شد، شهردار تهران اعلام کرد که اولین برنامه شهرداری از میان برداشتن گودهای جنوب شهر که در دوره حکومت خاندان منفور پهلوی ایجاد شده می‌باشد و در دوران انقلاب زیاد روی آن کار نشده بود و شهرداری تهران دوست دارد این رسالت انقلاب را که به عهده حکومت انقلاب گذاشته شده به عنوان اولین برنامه‌اش انجام دهد.

یکی از برنامه‌های شهرداری برچیدن گودهای تهران می‌باشد که از گود «باغچالی» و گود «دروازه غار» شروع کرده‌ایم و الان بولدوزر‌ها در این دو گود سرگرم تخریب خانه‌ها و صاف کردن منطقه هستند و بعد محل را به فضای سبز و زمین‌های بازی تبدیل می‌کنیم تا ان‌شاالله آلودگی‌های جنبی که در این محیط و محیط اطراف آن وجود دارد پاکسازی شود و این بچه‌ها بتوانند در دوران شکوفایی انقلاب پرورش همراه با فرهنگ انقلاب اسلامی داشته باشند.

ضوابط تحویل آپارتمان‌ها

تحویل خانه‌های نوساز به گودنشینان طبق چه ضوابطی صورت می‌گیرد؟

گودنشینان کسانی هستند که از مدت‌ها قبل در اینجا ساکن بودند و دارای فرهنگ خاص خودشان هستند. قبلا از این‌ها یک صورت‌برداری‌هایی شده که با توجه به آن، تمامی ساکنان منطقه کنترل می‌شوند و سپس خانه‌های جدید در اختیارشان قرار می‌گیرد.

قبل از اسکان در خانه‌های جدید پرسشنامه‌هایی که از طرف دفتر امور اجتماعی وزارت مسکن در اختیارمان قرار گرفته توسط مردم تکمیل می‌شود و پیش‌پرداخت خانه‌ها نسبت به درآمد خانوار متغیر می‌باشد و از ۱۰ تا ۵۰ هزار تومان خواهد بود و فیش آن را ضمیمه پرسشنامه می‌کنیم. باقیمانده پول خانه‌ها قسط ‌بندی شده و ماهیانه از این‌ها گرفته می‌شود و در پایان هر وقت قسط خانه‌ها تمام شد، سند مالکیت به نامشان صادر می‌گردد. تعداد آپارتمان‌ها محدود است و با توافقی که با وزارت مسکن بدست آوردیم ان‌شاالله این آپارتمان‌ها کفاف ما را خواهد داد و اگر به نسبت جمعیت گودنشینان آپارتمان کم بیاید، آن‌ها قول مساعدت و همکاری به ما داده‌اند.

تکذیب می‌کنم

مجری شهرک اعلام کرده که شهرداری آپارتمان‌های شهرک را به زور در اختیار گرفته و حتی مدعی شده که ماموران شهرداری قفل آپارتمان‌ها را شکسته‌اند.

من دوست ندارم زیاد به این مسایل پاسخ بدهم چون با وزارت مسکن احساس می‌کنم اختلافی ندارم. حالا اگر بعضی از مسایل مطرح شده از جمله شکستن قفل و غیره نه چنین چیزی نیست. ما در حضور خودشان در آپارتمان‌ها را باز کردیم، یعنی با حضور خود مجری شهرک دولت‌آباد، بنابراین آن‌ چیزهایی که نوشتند آن‌ها را شدیدا تکذیب می‌کنم و می‌دانم که خودشان هم تکذیب می‌کنند.

تخریب بقیه گود‌ها

در مورد تخریب باقیمانده‌ گودهای جنوب شهر آیا شهرداری اقدامی خواهد کرد؟

درباره ۵ تا ۶ گود اطراف دروازه غار و قسمت جنوبی حوزه شوش و شوش شمالی نیز این طرح را ادامه خواهیم داد. البته یک تعداد از گودنشینان در شهرک جمهوری اسلامی، تعدادی در کوی سیزده آبان و نیز تعدادی در «سیاهدشتک» اسکان خواهند یافت و تعدادی نیز اگر این محل‌ها را دوست نداشته باشند مجوز مسکن می‌گیرند و از وام مسکن برای خرید خانه در نقاط دیگر تهران استفاده خواهند کرد.

قائم‌مقام شهردار تهران در پایان اظهار داشت: ما آن رسالت انقلابی‌مان را که عبارت از بهسازی و بهزیستی انسان‌هایی هست که در یک محیط ناایمن زندگی می‌کنند آن‌ها را به آنجاهایی که انقلاب برایشان تدارک دیده انتقال می‌دهیم. این جزو‌‌ همان رسالت‌هایی هست که انقلاب از اول برای خودش انتخاب کرده و امام امت در موقعی که وارد ایران شدند واقعا این مسئله را مورد تاکید قرار دادند و فرمودند من خودم نمی‌خواهم ببینم این افراد در این زاغه‌ها و در این خانه‌های بد زندگی کنند چون این مملکت متعلق به کوخ‌نشینان است نه کاخ‌نشینان. این طرحی است که امیدوارم همگی در اجرای آن ما را یاری کنند و ما ان‌شاءالله برنامه‌های دیگری را به مسئولین و مقامات دولتی و سازمان برنامه پیشنهاد خواهیم کرد تا در زمینه‌های دیگر ان‌شاءالله بتوانیم آثار بد مسکن مردم فقیر و محرومی که همیشه حضرت امام و نیز ریاست‌جمهوری و سایر مسئولین به آن اشاره می‌کنند، از میان برداریم.

موضوع دیگری که باید بگویم این است که چون می‌دانیم در شهرک‌هایی که قبلا ایجاد شده بود یکسری مسائل اجتماعی پیش آمده و برای اینکه حالا ما دچار این مسائل نشویم شهرداری تهران برنامه‌ای را طرح‌ریزی کرده تا آن فرهنگ آلوده بعضی از افرادی که در گود‌ها بودند به شهرک‌ها سرایت نکند، یعنی اینکه در شهرک‌ها کارهای ارشادی انجام می‌دهیم.

روزنامه اطلاعات