گلایه‌های شاه و سفیر آمریکا از گارد شاهنشاهی

تاریخ ایرانی: ویلیام سالیوان سفیر ایالات متحده در تهران در دیدار با محمدرضا شاه پهلوی در ۲۲ آذر ۱۳۵۷، از فعالیت گارد شاهنشاهی انتقاد کرد که طبق گزارش او که در سایت ویکی‌لیکس منتشر شده، شاه هم «موافقت کرد و گفت این ماجرا نشان می‌دهد که باید هرچه زودتر راهی برای برون‌رفت از بحران بیابیم.»

***

[متن سند]

دیدار مجدد با شاه

تاریخ: چهارشنبه ۱۳ دسامبر ۱۹۷۸ [۲۲ آذر ۱۳۵۷]

از: تهران، ایران

به: وزارت امور خارجه

۱. در دیدار روز ۱۲ دسامبر، که در تلگراف قبلی گزارش آن ارائه شد، از شاه راجع به خبر کشته شدن تعدادی از افسران به دست یک سرباز گارد سلطنتی سؤال کردم. او صحت این خبر را تأیید کرد.

۲. به توصیف شاه، در روز ۱۱ دسامبر دو نفر از سربازان گارد هنگام ناهار وارد ناهارخوری افسران شده و با اسلحهٔ اتوماتیک به روی آن‌‌ها آتش گشودند. افسران هم با اسلحه‌های کمری‌شان به آن‌ها شلیک کردند؛ در این درگیری ۱۲ نفر کشته شده و حدود ۴۰ نفر زخمی شدند. چهار نفر از کشته‌شدگان از میان افسران بوده و باقی را کارکنان ناهارخوری تشکیل می‌دهند که در میان تیراندازی گرفتار شدند، هر دو مهاجم هم کشته شدند.

۳. من راجع به تیراندازی به استاندار همدان سؤال کردم. شاه گفت که این موضوع برایش بسیار عجیب است. استاندار همدان به طور سطحی آسیب دیده ولی رانندهٔ او کشته شده و «تروریست» مهاجم که سرباز ژاندارمری بوده خودکشی کرده است. برخی از زوایای ماجرا درست به نظر نمی‌رسد و به همین دلیل باور کردن این داستان برای شاه نیز مشکل است.

۴. به شاه گفتم که ماجرای گارد شاهنشاهی بسیار آزاردهنده است. او هم موافقت کرد و گفت این ماجرا نشان می‌دهد که باید هرچه زودتر راهی برای برون‌رفت از بحران بیابیم. او نمی‌داند که چند نفر دیگر فراخوان [آیت‌الله] خمینی را اجابت خواهند کرد. از او پرسیدم که آیا عدهٔ زیادی از ارتشی‌ها ترک خدمت کرده‌اند؟ او گفت تعدادی از خدمت گریخته‌اند. پرسیدم که آیا اسلحه‌هایشان را نیز با خود برده‌اند؟ او گفت برخی از آن‌ها اسلحه‌هایشان را برده‌اند.

۵. اوضاع خوب نیست.

۶. توضیح: درخواست دارم که انتشار این پیام به دقت کنترل شود، این اطلاعات نباید در اختیار هیچ دولت دیگری قرار بگیرد و همچنین نباید به این ماجرا در شرح موقعیت صادره از وزارت امور خارجه ارجاع داده شود.

سالیوان