معتضد: این مومیایی رضاشاه است/ میراث فرهنگی: دوباره دفن کردند
تاریخ ایرانی: یک روز پس از آنکه معاون سازمان میراث فرهنگی خبر داد مومیایی کشف‌شده در شهرری را بدون هماهنگی با این نهاد دوباره دفن کردند، رئیس سازمان پزشکی قانونی اعلام کرد: «چیزی در این خصوص به ما اعلام نشده، اما پزشکی قانونی آمادگی شناسایی هر جسد و یا مومیایی را دارد.»
روز دوشنبه (۲۴ اردیبهشت ۹۷)، محمدحسن طالبیان، معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، درباره مومیایی منسوب به رضاشاه به روزنامه «شهروند» گفت: «درخواستی به ما داده نشد تا از زاویه کار‌شناسی وارد شویم. موضوع این است زمانی که این جسد پیدا شد، بلافاصله تدفینش کردند، یعنی روز اولی که پیدا شد تدفین موقت کردند و روز بعد تدفین دایم با موازین شرعی، بنابراین به لحاظ کار‌شناسی یا باید درخواستی رسمی از ما می‌شد یا اینکه از جهت شرعی می‌گفتند آیا دوباره می‌شود این جسد را بیرون آورد یا خیر. در مورد اول اینکه درخواستی به ما داده نشد تا از حیطه کار‌شناسی وارد شویم و دوم اینکه این اتفاقی است که در برنامه‌های توسعه عمرانی می‌افتد و چیزی پیدا می‌شود و از ما استعلام نمی‌کنند.»
طالبیان افزود: «مسأله این جسد در حیطه وظایف تولیت بود و بلافاصله دفنش کردند. آن‌ها هم درخواست ندادند و استعلام نکردند، درباره برنامه‌های توسعه عمرانی به طور کلی این اتفاق می‌افتد؛ مثل شاهچراغ و شاه‌عبدالعظیم و موارد دیگر.»
امروز هم رئیس سازمان پزشکی قانونی در پاسخ به این سوال که آیا جسد مومیایی پیدا شده در حوالی حرم حضرت عبدالعظیم حسنی به پزشکی قانونی تحویل شد، گفت: «ما از این جسد فقط شنیدیم ولی چیزی ندیدیم و در این زمینه خیلی انتظار کشیدیم.»
به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان، احمد شجاعی در یاسوج با بیان اینکه مقدمات لازم برای شناسایی و تشخیص هویت جسد مومیایی‌شده را فراهم کرده بودیم، بیان کرد: «امکان شناسایی این جسد وجود دارد زیرا اجساد مومیایی بافت استخوان آن‌ها می‌ماند.»
همزمان با این اخبار، خسرو معتضد، تاریخ‌نگار در یک برنامه اینترنتی با ارائه برخی دلایل ثابت کرد جنازه پیدا شده در شهرری متعلق به رضاشاه است.
معتضد در ویدئویی در برنامه «تاریخ تماشایی» گفت: «من یک هفته تحقیق و مصاحبه‌هایی را که قبلا با دو نفر در این زمینه داشتم پیدا کردم. یک نفر سرهنگ اسدالله پسیان که سنگ قبر را که ۱۶ و نیم تن وزن آن بوده حدود ۲۰ روز بعد از افتتاح آرامگاه نصب کرده است. شاه سابق آمد، جنازه را تشییع و دفن کردند و سپس سنگ قبر را از مشهد آوردند؛ سنگی که به حدی بزرگ بود که نصب آن روی قبر اشکال ایجاد می‌کرد. همچنین وارد کردن آن از طبقه بالا به پایین کار بسیار مشکلی بود. سرهنگ پسیان در مصاحبه‌ای که من در سال ۱۳۷۷ با او داشتم می‌گوید ساختمان آرامگاه به وسیله مهندس فروغی پسر مرحوم فروغی و دوستانش از جمله شرکت قباد ظفر، پناهی و ابتهاج، به مساحت ۹ هزار متر در سمت غربی آستان قدس حضرت عبدالعظیم حسنی ساخته شد. برای رفاه عابران در اطراف این زمین یک خیابان به عرض ۸ متر و در غرب هم خیابانی به پهنای ۲۰ متر ایجاد شد.»
این مورخ با اشاره به دیگر جمله پسیان در آن مصاحبه که «آرامگاه اساسا از یک ساختمان بزرگ تشکیل شده بود که دارای یک طبقه زیرزمین بود»، یادآور شد: «من خودم این را دیده بودم و کسانی که می‌آمدند از جمله پرنس فیلیپ و ملکه الیزابت و خیلی از رجال و سلاطین و روسای‌جمهور به طبقه پایین می‌رفتند و تاج گل می‌گذاشتند. در مشرق این بنای اصلی، دو ساختمان یک طبقه یکی برای موزه و دیگری برای پذیرایی واردین بنا شده بود، ارتفاع آرامگاه از سطح زمین ۲۵ متر بود. کاری کرده بودند که هفت متر کوتاه‌تر و پایین‌تر از گنبد مرقد مطهر حضرت عبدالعظیم حسنی باشد. نمای ساختمان خارجی تا ارتفاع سه متر و ۲۵ سانتی متر و دور در‌ها و پنجره‌ها از مرمر سیاه مشهد بود. سنگی که ساخته بودند بسیار بزرگ بود که از ایتالیا آورده نشده بود و ساخت آن در کارخانجات سنگ‌بری و سنگ‌تراشی حجارباشی آن زمان ۲ میلیون تومان تمام شده بود که حجارباشی این مبلغ را نگرفته بود به این خاطر که ساختمان‌های کاخ‌های سلطنتی را می‌ساخت. این سنگ در آن زمان از بهترین سنگ‌های کوهستان‌های مشهد بود و چون حجارباشی سنگ‌های مورد نیاز کاخ‌های مرمر، سعدآباد و دربند را تهیه کرده بود و پولی گرفته بود این را اهدا کرد.»
معتضد افزود: «پسیان در آن گفت‌وگو اشاره کرد زمانی سنگ را آوردند که ساخت مقبره تمام شده بود. بعد در ۱۷ اردیبهشت جنازه را در قبر گذاشته بودند و کار تمام شده بود. سپس ملکه مادر پیغام فرستاده بود که سنگ قبر را قبل از چهلم نصب کنید. پسیان هم رفته بود و وزن سنگ و طول و عرض آن را حساب کرده بود که ۱۶ و نیم تن بوده است. به همین دلیل سال‌ها بعد در دی‌ماه ۱۳۵۷ نتوانستند که این سنگ را بکنند. افسران و مهندسانی که در دو هفته آخر سلطنت محمدرضاشاه مامور شده بودند جنازه را دربیاورند دیدند نمی‌توانند چنین کاری کنند و کار بسیار مشکلی است. بنابراین از این موضوع گذر کردند و رفتند.»
این مورخ در ادامه به سخنان مهندس مولوی اشاره کرد که این آرامگاه را به قیمت ۳ میلیون و ۳۳۳ هزار تومان در سال‌های ۱۳۲۷ تا ۱۳۲۹ ساخته بود: «من بر اساس نوشته مرحوم حسین مکی که استاد من بود و خیلی به او ارادت داشتم، او هم با اقتباس از گزارش خلخالی نوشته بود که جنازه را از ایران برده‌اند، در برنامه قبلی اشتباه مطرح کردم. تاریخ علم شک است. بنابراین جنازه برده نشده است.»
معتضد در ادامه عکس مومیایی کشف شده با عکس جنازه رضاشاه را تطبیق داد و گفت: «اینجا می‌بینید که دور کلاه میت ملیله‌هایی وجود دارد که دور آستین دست او هم بوده است. در جریان عروسی فوزیه با شاه، رضاشاه اولین بار این لباس را پوشید. قبل از آن همه لباس‌های او ساده و نظامی بود. بنابراین آقای خلخالی هم نتوانست سنگ ۱۶ و نیم تنی را با چهار کمپرسور تکان بدهد. مهندس مولوی هم در مصاحبه‌ای که با او داشتم به برآورد زمان و هزینه برای تخریب این آرامگاه اشاره کرده بود که گفته بودند حدود ۷۰ تا ۱۰۰ میلیون تومان باید هزینه کنند تا طی ۲ ماه تخریب شود. با وسایل قوی تلاش می‌کردند اما دیوار فرو نمی‌ریخت. حتی ایده منفجر کردن ساختمان مطرح شد که به دلیل احتمال صدمه به مرقد حضرت عبدالعظیم و ساختمان‌های اطراف منتفی شد و چهار کمپرسور قوی آوردند و آنجا را تخریب کردند و می‌خواستند مدرسه‌ای در آن بنا بسازند.»
او ادامه داد: «اما قبر آنجا ماند و این تصور پیش نمی‌آمد که زمانی این قبر را تخریب کنند. من گفته بودم در این باره شک دارم و حالا باید بگویم این جنازه در آن محل ماند چون ۱۶ تن یعنی ۱۶ خودرو پیکان و امکان برداشتن سنگ نبوده است. سرانجام هم که اخیرا که با بیل مکانیکی کارهایی در آن محل انجام و جنازه پیدا شده است. فقط من تعجب می‌کنم که چطور می‌گویند این جنازه در مسافتی بیرون آرامگاه پیدا شده است. آیا به فکر شما نمی‌رسد که کسی این کار را کرده؟ کسی جنازه را پیدا کرده و جایی دور‌تر دفن کرده است. این‌ها همه جزو احتمالات است و باید آزمایش دی ان‌ای هم انجام شود.»
نظر شما :