تمام سهم ایران از دریای خزر
درصدهایی که از یک حق تاریخی می‌گویند
روزنامه کیهان «دروغ سهم ۵۰ درصدی ایران از دریای خزر و واگذاری آن را» کار «برخی رسانه‌های ضدانقلاب و به خصوص سلطنت‌طلبان، همزمان با خط خبری رسانه دولتی انگلستان (BBC)» می‌داند. روزنامه رسالت از محمود صادقی، نماینده تهران که در توئیتی مدعی شده بود «سهم ۵۰ درصدی ایران به ۱۱ درصد سقوط کرده» پرسیده «کی سهم ایران از خزر ۵۰ درصد بوده؟» و نوشته «سهم ۵۰ درصدی ایران از خزر، حتی در دوران شوروی سابق (به دلیل طولانی‌تر بودن مرزهای آن با خزر) محقق نشد.»
حمید بعیدی‌نژاد، سفیر ایران در لندن در اینستاگرام خود نوشته «در اسناد حقوقی مصوب بین ایران و شوروی سابق اصلا توافقی نسبت به تقسیم ۵۰ درصدی دریای خزر به عمل نیامده است.» محمدابراهیم رحیم‌پور معاون پیشین آسیا و اقیانوسیه وزارت امور خارجه و آخرین نماینده ایران در مذاکرات وضعیت حقوقی دریای خزر در گفت‌وگو با خبرگزاری میزان، از کسانی که ادعای سهم ۵۰ درصدی ایران از خزر دارند خواسته سند بیاورند «آن‌ها باید بگویند در کدام قرارداد یا کنوانسیون یا عهدنامه قید شده که سهم ایران از دریای خزر ۵۰ درصد و سهم شوروی هم ۵۰ درصد است؟»
اما ادعای سهم ۵۰ درصدی ایران از خزر از کجا آمد؟ چرا بعد از امضای کنوانسیون رژیم حقوقی دریای خزر در نشست سران کشورهای ساحلی در آکتائو قزاقستان که صراحتا قید شده «تحدید حدود بستر و زیربستر و همچنین تعیین خطوط مبدأ و شیوه‌های آن انجام نشده و به موافقتنامه‌های جداگانه در آینده موکول شده است»، یکباره موضوع سهم ۵۰ درصدی ایران در دریای خزر مطرح شد؟
علاوه بر توئیت محمود صادقی، نماینده مجلس، انتشار ویدئویی از یک کارشناس روس در فضای مجازی جنجال‌آفرین شد؛ ویدئویی که در آن رجب صفروف می‌گوید طبق معاهدات سال ۱۹۲۱ و ۱۹۴۰ سهم ایران و اتحاد جماهیر شوروی از دریای خزر هر کدام ۵۰ درصد بوده که در سال ۱۹۹۶ (در زمان ریاست‌جمهوری هاشمی رفسنجانی) ایران پذیرفته سهم‌اش ۲۰ درصد باشد و این پیشنهاد ایران، موجب تعجب فراوان روسیه، قزاقستان، ترکمنستان و آذربایجان شده است. وی ادعا می‌کند که این پیشنهاد ایران، «هدیه الهی» به روسیه و سه کشور تازه استقلال‌یافته بود.
اما صفروف کیست؟ بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران می‌گوید «ایشان هیچ‌گاه فردی مذاکره‌کننده از جانب هیات مذاکره‌کننده روسیه با هیات ایرانی در مذاکرات خزر نبوده است.» صفروف در سال ۱۹۹۷ و به مدت دو سال در یک آکادمی وابسته به وزارت امور خارجه روسیه مشغول به کار بوده و بنابراین، در سال ۱۹۹۶ هیچ سمتی در وزارت امور خارجه روسیه نداشته است. پس از بازنشر گسترده این ویدئو، صفروف در گفت‌وگویی با خبرنگار صداوسیما حرف قبلی خود را پس گرفت و گفت: «در هیچ جا و هیچ قراردادی سندی به عنوان سهم ۵۰ درصدی میان ایران و اتحاد جماهیر شوروی ثبت نشده است. وقتی با بی‌بی‌سی فارسی صحبت کردم منظورم از واژه ۵۰ درصد این بود که در قراردادهای سال ۱۹۲۱ و ۱۹۴۰ دریاچه خزر، دریاچه داخلی ایران و شوروی به حساب می‌آید و معمولا با توافق یکدیگر بین این دو کشور تقسیم می‌شود. در حقیقت تساوی ۵۰ درصدی میان دو کشور ایران و شوروی به منظور تقسیم ۵۰ درصدی سهم نیست و با نگاهی به نقشه دریای خزر درمی‌یابیم که اگر ایران و شوروی از دریای خزر ۵۰ درصد سهم داشته باشند دیگر آذربایجان و ترکمنستان نمی‌توانند ساحلی از این دریاچه داشته باشند و این منطقی نیست. موضع‌گیری ایران در مورد سهم ۲۰ درصدی که البته تصاحب آن کار سختی است، منطقی به نظر می‌رسد. بنابراین فکر می‌کنم اینکه درباره ایران گفته می‌شود باید ۵۰ درصد از دریاچه خزر سهم داشته باشد و حال گذشت کرده، نظری کاملا اشتباه است و می‌شود گفت این حرف منطقی نیست.»
به گفته صفروف «در سال ۱۹۹۶ وقتی صحبت‌های اولیه رژیم حقوقی دریاچه خزر شروع شد، بیشتر قصد جداسازی مرزهای منطقه‌ای بود و اینکه هر کشور ساحل منطقه‌ای خودش را داشته باشد. طبق مرزهای منطقه‌ای، ایران از دریاچه خزر بین ۱۱ تا ۱۳.۵ درصد سهم می‌برد اما ایران راضی نشد و پافشاری کرد و تا به امروز طلبکار بوده است و امید به حق بیشتری دارد و واقعا نمی‌پذیرد که سهم کمتری نسبت به دیگران داشته باشد، این موضوع هنوز هم حل نشده و بیرون از کنوانسیون مانده است.» صفروف در عین حال توضیح داده که هرگز عضو هیات مذاکره‌کننده روسی در دریای خزر نبوده است.
پیگیری‌های «تاریخ ایرانی» نشان می‌دهد که به رغم این اظهارات جدید، صفروف ۱۵ سال قبل در ۲۰ مرداد ۱۳۸۲ در گفت‌وگو با خبرگزاری ایسنا، ادعای سهم ۵۰ درصدی ایران از خزر را مطرح کرده و گفته بود: «به کالیوژنی، نماینده روسیه در امور دریای خزر گفتهام که اصلا ایران باید ۵۰ درصد این دریا را طلبکار باشد و روسیه باید با توجه به سهم ۵۰ درصدی که پیش از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی از این دریا داشت، از سهم خود در اختیار کشورهای تازه استقلال‌یافته حوزه این دریا بدهد. کالیوژنی تاکید کرده که ایران اکنون پیشنهاد تقسیم مساوی دریای خزر و گرفتن ۲۰ درصد از این دریا را پذیرفته و ما نیز با آن موافقیم.»
این ادعای صفروف هم با استناد به گفته‌های ویکتور کالیوژنی در سال قبل از آن رد می‌شود؛ نماینده ویژه رئیس‌جمهور روسیه در امور دریای خزر ۱۲ آذر ۱۳۸۱ گفته بود روسیه نظریه تقسیم دریای خزر به بخش‌های ملی را از همان اول نپذیرفته است: «آقای پوتین در نشست سران کشورهای ساحلی خزر در عشق‌آباد گفت: تقسیم خزر به پنج دریا اشتباه خواهد بود.»
«تاریخ ایرانی» گفته‌های مسئولان ایرانی طی سال‌های اخیر درباره سهم ما از دریای خزر را مرور کرده است؛ مواضعی متفاوت درباره درصدهای مختلف از یک حق تاریخی:
۱۶ اردیبهشت ۱۳۸۱ - مهدی صفری، نماینده ویژه ایران در امور دریای خزر: جمهوری اسلامی ایران در اجلاس عشق‌آباد معتقد بود بهترین گزینه، مشاع است و در صورت تقسیم خزر، ایران تقسیم کامل و سهم ۲۰ درصدی خود را می‌خواهد.
۱۰ دی ۱۳۸۱ - قربانعلی دری نجف‌آبادی، رئیس دیوان عدالت اداری و عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام: ما از حق کشتی‌رانی در دریای خزر محروم شده‌ایم. در حال حاضر نیز وضعیت دریای خزر و سهم ما در دریای خزر، سهم روشنی نیست و قراردادهای روشنی در این زمینه تدوین‌نشده که حق و حقوق ما را در دریای خزر در نظر بگیرد.
۱۳ دی ۱۳۸۱ - کاظم جلالی، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس: الان تیم وزارت امور خارجه، در مورد مسائل رژیم حقوقی دریای خزر و برای رسیدن به ۲۰ درصد، کارهای زیادی انجام داده و امر متقنی وجود دارد که به سهم ۲۰ درصد برسیم.
۱۲ آذر ۱۳۸۱ - ویکتور کالیوژنی، نماینده ویژه رئیس‌جمهور روسیه در امور دریای خزر: روسیه نظریه تقسیم دریای خزر به بخش‌های ملی را از همان اول نپذیرفته است. آقای پوتین در نشست سران کشورهای ساحلی خزر در عشق‌آباد گفت: «تقسیم خزر به پنج دریا اشتباه خواهد بود.»
۹ بهمن ۱۳۸۱ - کمال خرازی، وزیر امور خارجه: ما دنبال سهم عادلانه‌ای در دریای خزر برای جمهوری اسلامی هستیم و اگر قرار بر تصمیم باشد، آنچه که مورد نظر ماست، طبعا ۲۰ درصد است.
۲۵ تیر ۱۳۸۲ - سید محمد خاتمی، رئیس‌جمهور: ما بارها اعلام کردیم که ما حق عادلانه خود را در دریای خزر می‌خواهیم و وقتی که از اعداد و ارقام می‌گوییم، از سهم ۲۰ درصدی که حق ماست و از امضای توافقنامه مشترک بین پنج کشور ایران، روسیه، قزاقستان، ترکمنستان و آذربایجان سخن می‌گوییم.
۲۰ مرداد ۱۳۸۲ - رجب صفروف، کارشناس امور ایران وابسته به دومای روسیه: به کالیوژنی، نماینده روسیه در امور دریای خزر گفتهام که اصلا ایران باید ۵۰ درصد این دریا را طلبکار باشد و روسیه باید با توجه به سهم ۵۰ درصدی که پیش از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی از این دریا داشت، از سهم خود در اختیار کشورهای تازه استقلال‌یافته حوزه این دریا بدهد. کالیوژنی تاکید کرده که ایران باید حداقل ۲۰ درصد دریای خزر را در اختیار داشته باشد اما هنگامی که روسیه در سال ۱۹۹۸ با قزاقستان قراردادی دربارهی این دریا بست، ایران حضوری نداشت و هنگامی که روسیه پیشنهاد تقسیم دریای خزر و اختصاص ۲۰ درصد این دریا برای ایران را داشت، ایران نظر دیگری داشت و این پیشنهادات برای روسیه غیراجرایی بود؛ اما ایران اکنون پیشنهاد تقسیم مساوی دریای خزر و گرفتن ۲۰ درصد از این دریا را پذیرفته و ما نیز با آن موافقیم.
۶ خرداد ۱۳۸۳ - عباسعلی حسن‌اف، سفیر جمهوری آذربایجان در تهران: باقی طرف‌ها قبول نمی‌کنند سهم ایران از خزر ۲۰ درصد باشد.
۱ شهریور ۱۳۸۳ - حمیدرضا آصفی، سخنگوی وزارت امور خارجه: موضع ایران در خزر همان ۲۰ درصد است.
۱۳ تیر ۱۳۸۴ - مهدی صفری، نماینده ویژه ایران در امور دریای خزر: بر اساس مدل‌های ریاضی سهم ایران در خزر ۲۰ درصد خواهد بود.
۳ خرداد ۱۳۸۵ - علیرضا شیخ عطار، معاون وزیر خارجه: با همه فشارهایی که از جانب روس‌ها و آذربایجانی‌ها به ما وارد شد، ما هنوز سر همان اصل ۲۰ درصد سهم‌مان مانده‌ایم.
۲۲ مهر ۱۳۸۶ - عباس ملکی، رئیس موسسه غیردولتی خزر: در دوره سید محمد خاتمی دولت به شیوه «تقسیم» روی آورد. دولت معتقد بود در صورتی که شیوه «تقسیم» انجام شود، باید برای ایران سهم ۲۰ درصدی در نظر گرفته شود. در حال حاضر ایران شیوه «مشاع و مشترک» را بهترین شیوه می‌داند، در عین حال اگر کشورهای دیگر این شیوه را نمی‌خواهند باید سهم ۲۰ درصدی از دریای خزر را به ایران بدهند.
۲۷ مهر ۱۳۸۶ - منوچهر متکی، وزیر امور خارجه: در قراردادهای پیشین سهم ۵۰ درصدی ایران از خزر مطرح نبود. تحدید حدود بین کشورهای حاشیه دریای خزر هم‌اکنون جاری است که با توجه به این مساله بیشترین سهم به قزاقستان به دلیل طولانی بودن ساحل آن می‌رسد که حدود ۲۴ درصد است. روسیه نیز حدود ۱۷ درصد و آذربایجان حدود ۱۴ درصد سهم می‌برند.
۱ آبان ۱۳۸۶ - علی‌اکبر ولایتی، مشاور مقام معظم رهبری در امور بین‌الملل: ظرف این سال‌ها صرف‌نظر از اینکه چه دولتی سر کار بوده است، همه خطی را دنبال کرده‌اند که هر چه می‌شود سهم ۱۱ درصدی زمان شوروی برای ایران بیشتر شود و این توافق حداقل با آذربایجان تا حد ۱۸-۱۷ درصد رسیده است اما همچنان مذاکرات ادامه دارد.
۲۱ آذر ۱۳۸۶ - علی لاریجانی، نماینده مقام معظم رهبری در شورای عالی امنیت ملی: در زمان شوروی سابق سهم ایران حدود ۱۳.۵ درصد بوده است، خط آستارا - حسین‌قلی بود، ولی بعد از فروپاشی شوروی شرایط تغییر کرد و پنج کشور به حاشیه خزر اضافه شد، همه این‌ها در زیر و روی بستر دریا سهم دارند و باید رژیم جدیدی تعریف شود ولی ایران همان ۱۳.۵ درصد را هم قبول ندارد.
۹ دی ۱۳۸۶ - منوچهر متکی، وزیر امور خارجه: عده‌ای از دشمنان ملت ایران از مدتی قبل زمزمه کرده‌اند که ایران باید از دریای خزر ۵۰ درصد سهم داشته باشد در حالی که چنین چیزی نه منطقی است و نه قراردادی در این زمینه وجود داشته است. هرگز ایران قبل از پیروزی انقلاب اسلامی امکان جلوتر رفتن از سهم ۱۱.۳ درصدی این دریا وجود نداشته است. انقلاب اسلامی و متعاقبا تحولات شوروی سابق و ایجاد کشورهای جدید تعیین یک رژیم حقوقی را در دستور کار قرار داد. بزرگترین ساحل از میان پنج کشور حاشیه دریای خزر مربوط به قزاقستان با ۲۴ درصد سهم و پس از آن مربوط به روسیه، ترکمنستان و آذربایجان است. ایران با تحدید حدودی که در زیربستر با ترکمنستان و آذربایجان انجام می‌دهد یکی از بالاترین رده‌های سهمی را در زیربستر خواهد داشت.
۱۰ دی ۱۳۸۶ - سید محمدعلی حسینی، سخنگوی وزارت امور خارجه: سهم ایران از دریای خزر حدود ۲۰ درصد خواهد بود.
۱۱ دی ۱۳۸۶ - سید محمدعلی حسینی، سخنگوی وزارت امور خارجه: در زمان شوروی سابق تلاش‌هایی صورت گرفت تا با استفاده از توانمندی شوروی درصدی را برای ایران تعیین و به آن تحمیل کنند. تلاشی که از گذشته صورت می‌گرفت مبنی بر ۱۱.۳ درصد بود که این رقم در هیچ قراردادی درج نشده و ایران هرگز آن را نپذیرفته است.
۸ بهمن ۱۳۸۶ - منوچهر متکی، وزیر امور خارجه: تاکنون هیچ کس بحث سهم ۱۱ درصدی ایران از دریای خزر را مطرح نکرده است. در گذشته دو تعامل و دو برخورد یعنی در دوره‌های قاجار و پهلوی نسبت به دریای خزر وجود داشت. در دوران پهلوی بیان می‌کردند که آب شور دریای خزر به درد آب قلیان بابا (ناصرالدین‌شاه) نمی‌خورد و لذا در دوران قاجار امکان بهره‌برداری از این ظرفیت وجود نداشت. در همان زمانی که روس‌ها در شمال ایران بندر می‌زدند تبادل ایران با روسیه تزاری و بعدا شوروی برقرار بود که در دوره پهلوی نیز خط موهوم حسین‌قلی – آستارا را تلاش کردند که به ایران تحمیل کنند و اقدام جدی نیز از طرف شاه ایران صورت نگرفت. در دوره جمهوری اسلامی همواره در این موضع که ایران خط فرضی را قبول ندارد تاکید شد و به محض تحولات منطقه‌ای و تشکیل کشورهای جدید در حاشیه دریای خزر همان‌گونه که مقام معظم رهبری در سفر همان سال‌ها به اردبیل بیان کردند، سهم ۲۰ درصدی به عنوان چارچوب گفت‌وگوها صورت گرفت. در آن زمان دو بحث در مورد سهم مطرح بود که یکی بحث مشاع و دیگری تقسیم بود که تقسیم در سطح آب معنا ندارد و لذا برای زیربستر و استفاده از منابع زیرزمینی مطرح شد.
۲۲ آبان ۱۳۸۷ - عباس ملکی، مدیرکل پیشین دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت امور خارجه: در گذشته و از زمانی که اشرف و محمود افغان به ایران حمله کردند دریاچه خزر کمتر دست ایران بود. در معاهده رشت کل دریای خزر به روسیه تعلق یافت. در دوره آقامحمدخان یک بار دیگر متعلق به ایران شد تا این که در معاهده گلستان و ترکمانچای ما خیلی از حقوق‌مان را در دریای خزر از دست دادیم. سال ۱۹۲۱ در انقلاب کارگری روسیه آن‌ها برخی از حقوق ایران را به رسمیت شناختند و دریای خزر را دریای متعلق به هر دو کشور دانستند. پس از آن در رژیمی مشاعی که اعلام شد، این‌گونه گفته شد که استفاده از دریای خزر مشترک است؛ اما مالکیت آن معلوم نیست. اصلا مالکیت در دریای خزر مفهوم ندارد. این بحث تا سال ۱۹۹۲ بود. ایران از ابتدا همان رژیم مشاعی را در نظر داشت. هاشمی رفسنجانی در دوره مسئولیتش سازمان همکاری‌های دریای خزر را تصویب کرد و در جلسات به آن تاکید کرد اما کشورهای دیگر مرتب به دنبال تقسیم دریای خزر بودند. جمهوری آذربایجان که از سوی ارمنی‌ها اشغال شده بود، می‌خواست از طریق به دست آوردن سهم نفت دریای خزرش با کشورهای دیگر و آمریکا لابی کند تا بتواند ارمنی‌ها را از کشورش بیرون کند. وقتی کار به تقسیم رسید ایران سهم ۲۰ درصد را اعلام کرد. بعد هم به این نتیجه رسیدند که این کار جواب نمی‌دهد. موضع جمهوری اسلامی ایران این است که بهترین امر همان مشاع است؛ اما اگر هم می‌خواهند تقسیم کنند سهم ایران ۲۰ درصد است. در اجلاسی که ولادیمیر پوتین به ایران آمد در اعلامیه‌ای که در نهایت صادر شد دیدیم همان موضع روسیه در اعلامیه آمده است. یعنی در بستر دریا که نفت، گاز و ... در آن است دریا را تقسیم کنیم، در سطح دریا و امکانات دریا مشاع بماند.
۲۹ بهمن ۱۳۸۷ - حسن قشقاوی، سخنگوی وزارت امور خارجه: ما معتقدیم درباره دریای خزر بهترین مدل اجماع کشورها بر سر استفاده از منابع است که همان مدل استفاده یک پنجم می‌شود و در حال حاضر مشغول مذاکره در این‌باره هستیم و مذاکرات ادامه دارد؛ اما سهم ما از دریاچه خزر بالاتر از آن چیزی است که در زمان شاه ناچارا و به صورت غیرواقعی بر آن اعمال حاکمیت می‌شد. ما بر حق‌مان تاکید داریم و آن را به دست خواهیم آورد.
۲۸ فروردین ۱۳۸۸ - مهدی صفری، نماینده ویژه ایران در امور دریای خزر: دلیلی ندارد که سهم همه از دریای خزر برابر باشد.
۱۸ مهر ۱۳۸۸ - منوچهر متکی، وزیر امور خارجه: سهم ایران در بستر دریای خزر ۲۰ درصد است و ایران تا زمانی که این حق قانونی را دارد در محدوده تعیین شده، اجازه فعالیت به کشورهای همجوار را در خصوص اکتشاف و بهره‌برداری نمی‌دهد.
۲ آذر ۱۳۸۹- محمدمهدی آخوندزاده، نماینده ویژه رئیس‌جمهور در امور دریای خزر: ایران در مورد سهم دریای خزر روی هیچ رقمی صحبت نمی‌کند.
۹ آبان ۱۳۹۰ - حسن قشقاوی، معاون کنسولی و امور مجلس و ایرانیان وزیر امور خارجه: یکی از بزرگترین دروغ‌های شاخ‌دار علیه وزارت خارجه این است که می‌گویند سهم خزر ایران را به کس دیگری دادند، ما به دنبال جبران ضعف رژیم شاه در بحث خزر هستیم و این جمله شهید بهشتی کاملا بجاست که ممکن است روشنفکرانی زیر یک قرارداد استعماری را امضاء کرده باشند اما یک روحانی هرگز امضاء نخواهد کرد.
۱۰ تیر ۱۳۹۱ - محسن رضایی، دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام: ما به اینکه ۲۰ درصد از دریای خزر سهم ایران است، قائل نیستیم، زیرا سهم ایران از این دریا بیش از این‌هاست.
۹ آبان ۱۳۹۵ - ابراهیم رحیم‌پور، معاون آسیا و اقیانوسیه وزارت خارجه: من سهم را قبول ندارم و به نظر عوامانه است. سهم معنی ندارد. تمام دریا برای همه است. من قبول ندارم که هر سال سهم ما کمتر شده است. چه کسی این حرف را زده است؟ این حرف‌ها عوامانه است. دریا، دریای مشاعی است که راجع به قانونمندی و تقسیم دوره شوروی است که سقوط کرد. برخی فکر می‌کنند هنوز شوروی سقوط نکرده است ولی شوروی سقوط کرده و به حدود ۱۵ کشور جدید تبدیل شده است. بنابراین تمام این میراث به همه در شوروی سابق نمی‌رسد و از همین جهت مذاکرات باید انجام شود.
۲۱ آذر ۱۳۹۶ - ابراهیم رحیم‌پور، معاون پیشین آسیا و اقیانوسیه وزارت خارجه: سهم ما در دریای خزر یک هندوانه یا خربزه نیست که به صورت مساوی بین پنج بچه تقسیم شود. سهم ۲۰ درصدی از کجا آمده است؟
۲۱ مرداد ۱۳۹۷ - محمود صادقی، نماینده تهران در مجلس: رئیس‌جمهور در حالی عازم آکتائو شده که مفاد توافقات درباره رژیم حقوقی دریای خزر در هاله‌ای از ابهام است؛ آیا راست است که سهم ۵۰ درصدی ایران به ۱۱ درصد سقوط کرده؟! آیا ترکمانچای دیگری در راه است؟ مردم بدانید! نمایندگان مجلس اصلا در جریان توافقات پشت‌پرده نیستند.
۲۲ مرداد ۱۳۹۷ - علیرضا رحیمی، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس: در طول سال‌های گذشته مبنای مذاکرات در دریای خزر بر اساس قدرالسهم فی‌مابین پنج کشور بوده است یعنی مبنای مذاکرات درباره سهم ایران بین ۲۰ تا ۲۲ درصد است کمااینکه تصویب نهایی هرگونه معاهده بین‌المللی به عهده مجلس است.
۲۴ مرداد ۱۳۹۷ - حسن روحانی، رئیس‌جمهور: روسیه که روزی بخش اعظم دریای خزر را متعلق به خود می‌دانست، امروز به سهم ۱۷ درصدی از این دریا اکتفا کرده است. بر سر تقسیم قسمت شمالی دریا و زیربستر آن کشورهای روسیه، قزاقستان و آذربایجان با هم توافق کردند و سهم روسیه ۱۷ درصد از مجموع دریا شد. در قسمت جنوب دریا، بین ترکمنستان، ایران و آذربایجان هنوز مسائلی وجود دارد. با آذربایجان توافقات خوبی داشتیم که در حال اجرا شدن هستند، اما هنوز بخشی از این مسائل حل نشده است.
۲۴ مرداد ۱۳۹۷ - محمود واعظی، رئیس دفتر رئیس‌جمهور: هیچ وقت بحث ۵۰ درصد سهم روسیه از دریای خزر مطرح نبوده است. وقتی بحث ۵۰ درصد مطرح می‌شود؛ یعنی فقط یک طرف ایران یک طرف روسیه؛ اما الان روسیه بحث ۱۷ درصد را با همسایگان خزر در میان گذاشت.
۲۴ مرداد ۱۳۹۷ - محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه: سهم ایران از دریای خزر نه در هیچ زمانی در گذشته ۵۰ درصد بوده و نه الان ۱۱ درصد یا هر عدد دیگری است؛ جز کشورهای روسیه و قزاقستان سهمی هنوز تعیین نشده است. تلاش ما برای گرفتن سهم ۲۰ درصد از دریای خزر است.
نظر شما :