سرنوشت مرد تانکی

این عکس در ۵ ژوئن ۱۹۸۹ میلادی (۱۵ خرداد ۱۳۶۸) توسط جف وایدنر، عکاس آسوشیتدپرس در نزدیکی میدان تیان‌آنمن گرفته شده است؛ دقیقا در بامداد سرکوب تیان‌آن‌من. پس از شبی که چینی‌ها یکی از خونین‌ترین سرکوب‌های حکومت کمونیستی را شاهد بودند و زمانی که کمتر کسی جرات ورود به خیابان‌ها را داشت و هنوز تانک‌ها تمام خیابان‌های منتهی به میدان تیان‌آنمن را مسدود کرده بودند.

در آن لحظه جف وایدنر، عکاس آسوشیتدپرس از بالکن هتل «بیجینگ» نظاره‌گر این صحنه بود. در تصاویر گرفته شده از این صحنه، مردی چینی با پیراهنی سفید رنگ و شلواری تیره دیده می‌شود که در میانه بلواری بزرگ، مسیر حرکت تانک‌ها را سد کرده است. او علاوه بر ایستادن مقابل تانک‌ها، روی اولین تانک می‌رود و حتی به اشاره سرباز داخل تانک که می‌خواهد او از محل دور شود، توجهی ندارد. او پس از حرکت دوباره تانک‌ها، بار دیگر به جلوی آن‌ها می‌دود و بار دیگر آن‌ها را مجبور به توقف می‌کند و در ‌‌نهایت با دخالت دیگر عابران (که گروهی آن‌ها را افرادی معمولی و گروهی لباس شخصی‌های حکومت خوانده‌اند) از محل دور می‌شود.

تصاویر مربوط به این لحظات به محض انتشار، به سرعت در سراسر جهان دست به دست شد و به بسیاری از رسانه‌های بین‌المللی راه یافت.

پس از ثبت این لحظات تاریخی و شجاعانه، سرنوشت این مرد در هاله‌ای از ابهام فرو رفت و این معترض جوان از دیده‌ها ناپدید شد. تلاش‌های متعدد و جستجو در مکان‌های مختلف برای یافتن سرنخی از او نیز به جایی نرسید.

برخی تائید کرده‌اند که این مرد جوان ۱۴ روز پس از این واقعه توسط مقامات چینی دستگیر و اعدام شده است. برخی دیگر پایانی کمتر تاسف‌برانگیز برای او حکایت کرده‌اند و بر این باورند که او در منطقه‌ای دوردست در چین زندگی منزوی را شروع کرده است.

نشریه «دیلی اکسپرس» بریتانیا نیز حدود ۲۰ سال پیش ادعا کرد که در پی تحقیقاتش توانسته اطلاعاتی از او کسب کند. به گزارش این نشریه، این مرد جوان وانگ ویلین نام داشته است. او پسر یک کارگر چینی بوده و در زمان واقعه میدان تیان‌آنمن تنها ۱۹ سال داشته است.

به گزارش یورونیوز، زنده یا مرده، وانگ ویلین همچنان اسطوره است و ۳۰ سال پس از واقعه میدان تیان‌آنمن، قدرت اسطوره‌ای تصویر او از هر زمانی بیشتر شده است.

او به نماد فاجعه میدان تیان‌آنمن، همچنن نماد مقاومت صلح‌آمیز علیه سرکوب خشونت‌آمیز تبدیل شد و الهام‌بخش حرکت‌های مقاومتی بسیاری در سراسر جهان از جمله در مصر و ترکیه گردید.

در سال ۱۹۹۸ میلادی هفته‌نامه آمریکایی تایم شخصیت وانگ ویلین را در میان صد شخصیت برجسته تاثیرگذار در قرن بیستم قرار داد. وبسایت ای‌اوال (AOL) نیز این عکس را به عنوان یکی از ۱۰ عکس به یادماندنی تمام دوران‌ها انتخاب کرد.

شخصیت رمزآلود وانگ ویلین اکنون به نماد آزادی و مبارزه‌طلبی تبدیل شده است و در عکس‌ها و نمایش‌های تلویزیونی حتی در پوستر‌ها و روی تی‌شرت آزادیخواهان، جاودانه مانده است.

«مرد تانکی» در فرهنگ مردمی جهان جای خود را باز کرده است، موضوع کتاب‌ها و فیلم‌های مستند و داستانی و نمایشگاه‌های بسیاری شده و الهام‌بخش بسیاری در جریان اعتراضات علیه دولت بوده است.