۱۰ زندان تاریخی و مشهور جهان/ چه بر سر قلعه بردگان و بندر مجرمان و جزیره مبارزان سیاسی آمد؟
سامان صفرزائی
۱۰) هانوی هیلتون
زندان هوالوا در ویتنام، که اسرای جنگی آمریکایی به طور طعنهآمیزی نام هانوی هیلتون را بر آن نهادند، توسط فرانسویها برای نگه داشتن زندانیان سیاسی ویتنامی ساخته شد. بعدها ارتش ویتنام شمالی از این زندان برای حبس اسرای جنگی در طول جنگ ویتنام استفاده کرد. زندانیانی که در این زندان محبوس بودند تحت شکنجه و گرسنگی قرار داشتند و حتی برخی به قتل رسیدند. شخصیتهای صاحبنامی همچون سناتور جان مککین، جیمز استاکدیل و باد دِی، تنها تعدادی از اسرایی بودند که چندین روز زندگی خود را در این زندان گذراندهاند. در سال ۱۹۹۹ در هانوی یک هتل هیلتون تاسیس شد که آن را «هیلتون هانوی اپرا هتل» نامگذاری کردند.
۹) موزه نسلکشی تول سلنگ
تول سلنگ که در سال ۱۹۷۵ توسط رژیم خمرهای سرخ از یک دبیرستان به زندان تبدیل شد، یکی از وحشتناکترین زندانهای جهان است. زندانیان مرتب تحت شکنجه قرار میگرفتند تا به این ترتیب به جرمی که به خاطر آن زندانی شدهاند، اعتراف کنند. به محض اینکه هر کدام از زندانیان اعتراف میکردند و یا نام همدستی را میبردند، اعدام میشدند. از میان ۱۷ هزار نفری که طی ۴ سال فعالیت تول سلنگ در آنجا زندانی بودند، تنها تعداد محدودی بازمانده شناسایی شده است. ارتش ویتنام در سال ۱۹۷۹ زندان تول سلنگ را کشف کرد و آن را به موزهای تاریخی و یادوارهای از اقدامات رژیم خمرهای سرخ در کامبوج تغییر داد.
۸) بندر پورت آرتور
بندر پورت آرتور واقع در تاسمانیای استرالیا مستعمرهای برای نگهداری مجرمان در گذشته بوده است. از ۱۸۳۳ تا دههٔ ۱۸۵۰، پورت آرتور مقصد مجرمان بسیار خطرناک بریتانیایی، ایرلندی و زندانیان شورشی دیگر زندانها بود. امروزه ویرانههای قابل شناسایی از آن دوران در پورت آرتور باقی مانده است؛ مثل زندان، بیمارستان، آسایشگاه روانی و کلیسایی که به دست زندانیان بنا شده است. در سال ۱۹۹۶ زمانی که یک تکتیرانداز در پورت آرتور آتش به روی گردشگران گشود و ۳۵ نفر را به قتل رساند، این بندر به مرگبارترین منطقهٔ کشتار با اسلحه در استرالیا تبدیل شد.
۷) قلعه المینا
قلعه المینا قدیمیترین بنای اروپایی در جنوب صحرای آفریقا و متعلق به سال ۱۴۲۹ است. برای بیش از سیصد سال قلعه المینا مکانی بود برای نگهداری افرادی که به اسارت گرفته شده و بعد به عنوان برده فروخته میشدند. برای بردگان عادی شده بود که در سلولی همراه با ۲۰۰ نفر دیگر حبس شوند و به قدری درهم فشرده باشند که جای کافی برای دراز کشیدن وجود نداشته باشد. در آغاز قرن ۱۸، هر سال بیش از ۳۰ هزار نفر از درهای بدون بازگشت عبور کردند.
۶) جزیره روبن
جزیره روبن واقع در سواحل کیپتاون در آفریقای جنوبی در طی سالها کارکردهای زیادی داشته است، برای مثال در دورهای محل نگهداری جذامیها بوده است. با این حال شهرت آن بیشتر به آن خاطر است که به عنوان یک زندان در دوران آپارتاید عمل میکرد. شخصیتهای نیکنامی چون نلسون ماندلا و گالما موتلانته برای مدتی در این زندان محبوس شدهاند. امروزه جزیره روبن یک مقصد گردشگری است و گردشگران میتوانند از کیپتاون به وسیله قایقهای موتوری به جزیره بروند. این جزیره یکی از مناطق مهم پرورش پنگوئن در آفریقا است.
۵) جزیره گوری
پیش از آنکه فرانسه لغو تجارت برده را در سال ۱۸۴۸ به تصویب رساند، هزاران برده قدم در جزیرهٔ گوری در سنگال گذاشتند. خانهٔ بردگان (به فرانسوی Maison des Esclaves) یکی از چندین خانهای است که بردگان را محبوس میکردند و پس از آن این بردگان را سوار کشتیها کرده و به «جهان نو» (آمریکا) میفرستادند. این موزه هماکنون محلی است برای بسیاری از آمریکاییهای - آفریقایی تبار که به دنبال یافتن اصل و نسب خود هستند.
۴) قلعه دیف
قلعه دیف در فرانسه خصوصا به خاطر اشارهای که الکساندر دوما در کتاب معروف خود «کنت مونت کریستو» به آن داشته، شهرت دارد. از ۱۶۳۴ تا پایان قرن نوزدهم قلعهٔ دیف تبعیدگاهی برای زندانیان مذهبی و سیاسی بود. زندان هم از سنت آن دوران جدا نبود، با زندانیان ثروتمند و متعلق به طبقات بالا برخورد بهتری میشد. ثروتمندان برای این امتیاز ویژه مبلغی نیز میپرداختند. در سال ۱۹۸۰ قلعه دیف از حالت نظامی بیرون آمد و هماکنون از معروفترین زندانهای جهان است.
۳) سرزمین شیطان
سرزمین شیطان که اولین بار در دوران سلطنت ناپلئون سوم افتتاح شد، یکی از بدنامترین زندانهای تاریخ است. در طول ۹۴ سال فعالیت آن، این زندان تاریخی جایی بود که زندانیان بسیاری از سیاسی تا مجرمان خطرناک در آن محبوس شدند. زندانیانی که دست به فرار از زندان میزدند با رودخانههایی پر از ماهی پیرانا و جنگلهای انبوه گینهٔ فرانسه مواجه میشدند. کتاب زندگینامۀ زندانی سابق هنری چاریر ادعا میکند تلاشهای بسیاری برای فرار از زندان صورت گرفته است. در سال ۱۹۷۳ فیلم پاپیون بر اساس این کتاب با بازی استیو مککوئین و داستین هافمن ساخته شد.
۲) برج لندن
برج لندن هماکنون محل نگهداری جواهرات سلطنتی و یکی از مهمترین مراکز توریستی لندن است. اما در گذشته، از سال ۱۱۰۰ میلادی تا میانهٔ قرن بیستم به عنوان زندان مورد استفاده قرار میگرفت. همین تاریخچه به رواج اصطلاح «او به برج فرستاده شد» انجامید که معنای آن «زندانی شدن» است. زندانیان نامداری از جمله سر توماس مور، پادشاه هنری ششم، آن بولین و کاترین هووارد (همسران پادشاه هنری هشتم) و رادلف هس در برج لندن زندانی بودهاند. برج لندن مشهورترین ساختمان خالی از سکنه در انگلستان است و داستانهایی دربارهٔ وجود ارواح در برج لندن نقل میشد، مثلا داستان روح آن بولین که گفته میشد در برج حضور دارد.
۱) آلکاتراز
گمان میرود آلکاتراز مشهورترین زندان ایالات متحده است. آلکاتراز بالاترین امنیت را در میان زندانها داشت و کمترین امتیازات را دریافت میکرد. این زندان میزبان بدنامترین جنایتکاران همچون آلکاپون و گان کلی بود. آلکاتراز در جزیرهای سنگی ساخته شده و آبهای بسیار سرد لنگرگاه سانفرانسیسکو آن را احاطه کرده است. چنین وضعیتی قابلیت فرار از زندان را از اذهان دور میکرد. از ۳۶ مردی که دست به فرار زدند ۲۳ نفر بازداشت شدند، ۶ نفر مورد اصابت گلوله قرار گرفتند و کشته شدند و ۲ نفر هم غرق شدند. ۶ نفر باقیمانده هرگز بعد از فرار دیده نشدند و برخی بر این باورند که آنها هم غرق شدند، با این حال اجساد آنها هیچ وقت پیدا نشد. امروزه این جزیره از مهمترین مراکز توریستی سانفرانسیسکو است.
نظر شما :