انجمن حکمت و فلسفه به روایت سید حسین نصر

تاریخ ایرانی: پانصد و نود و پنجمین شب از شب‌های بخارا به مناسبت چهل و هفتمین سالگرد تأسیس مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران به صورت مجازی برگزار و پیام ویدئویی سید حسین نصر، پایه‌گذار این موسسه در آن منتشر شد.

مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران در سال ۱۳۵۳ در راستای تأمین نیازهای تحقیقاتی و پژوهشی کشور در زمینه فلسفه، حکمت و دانش‌های وابسته به آن‌ها تشکیل شد. در طول سال‌ها، این مؤسسه میزبان مهم‌ترین اساتید فلسفه در ایران بوده و آثار پژوهشی بسیاری را به انتشار رسانده است. اساتید به نامی چون سیدجلال‌الدین آشتیانی، عباس زریاب خوئی، جواد مصلح، هانری کربن، توشیهیکو ایزوتسو، ویلیام چیتیک، جیمز موریس، نصرالله پورجوادی، غلامرضا اعوانی جلال‌الدین همایی، محمود شهابی، یحیی مهدوی، غلامحسین ابراهیمی دینانی و سیدمصطفی محقق داماد در این مؤسسه فعالیت کرده‌اند.

سید حسین نصر در این پیام ویدئویی روایت کرده که او در اواخر دهه ۴۰ به عنوان اولین ایرانی، مسلمان و شرقی به عضویت انستیتو بین‌المللی فلسفه در پاریس درآمد و همین حضور منجر شد به دعوت او از ریموند کلیبانسکی، رئیس وقت انستیتو که به ایران سفر کند و پیوندی بین فلاسفه ایران و آن انستیتو به وجود آید. در پی آن جلسه سالانه انستیتو بین‌المللی فلسفه در پاریس به دعوت نصر در مشهد برگزار شد.

نصر از کربن و ایزوتسو نیز دعوت کرد به ایران بیایند و آن‌ها پیشنهاد دادند که ایران که همواره از مراکز فلسفه جهان بوده انجمنی در این باره تشکیل دهد. کلیبانسکی هم چنین پیشنهادی می‌دهد. نصر با فرح پهلوی، ملکه ایران در این باره صحبت کرد و کلیبانسکی را نیز به دیدار او برد و این پیشنهاد در آن دیدار نیز مطرح می‌شود. در نهایت با موافقت فرح پهلوی و تامین بودجه، «انجمن شاهنشاهی حکمت و فلسفهٔ ایران» تشکیل می‌شود.

نصر برای تامین محل این انجمن که با هدف حفظ و احیا و تحقیق در زمینه فلسفه اسلامی ایران و فلسفه تطبیقی بین شرق و غرب تشکیل شد، خانه شخصی لقمان‌الملک در خیابان فرانسه (نوفل‌لوشاتو فعلی) را به همراه خانه القانیان در کنار آن می‌خرد و به سبک معماری ایرانی آن را بازسازی می‌کند.

یکی از کارهای ماندگار نصر در این انجمن، تاسیس و تجهیز کتابخانه تخصصی آن است که تا امروز یکی از بهترین کتابخانه‌های فلسفی جهان است.