ایرج پزشک‌زاد درگذشت

۲۲ دی ۱۴۰۰ | ۲۲:۴۸ کد : ۸۷۳۵ دیگر رسانه‌ها
ایرج پزشک‌زاد درگذشت

ایرج پزشک‌زاد نویسنده شهیر معاصر در لس‌آنجلس در سن ۹۴ سالگی فوت کرده است. پزشک‌زاد متولد ۱۳۰۶ خورشیدی در تهران بود.

وی در ایران و فرانسه تحصیل کرد و مدتی نیز به قضاوت در دادگستری مشغول بود و پس از آن به وزارت خارجه رفت و همزمان نویسنده ستون طنز «آسمون ریسمون» در مجله فردوسی بود.

او کار نویسندگی را را در اوایل دهه ۱۳۳۰ با نوشتن داستان‌های کوتاه برای مجله‌ها و برگردان نوشته‌های ولتر، مولیر و چند رمان تاریخی آغاز کرد.

پس از انقلاب سال ۱۳۵۷ پزشک‌زاد به فرانسه رفت و عضو شورای نهضت مقاومت ملی به رهبری شاپور بختیار شد و برای نهضت چند کتاب نوشت.

یکی از معروف‌ترین آثار ایرج پزشک‌زاد رمان دایی جان ناپلئون است که آن را در سال ۱۳۴۹ نوشت و در سال ۱۳۵۵ ناصر تقوایی سریال آن را ساخت.

منبع: بی‌بی‌سی


توطئه آقای حافظ و خانم نسیم سعادت!

سرگه بارسقیان

ایرج پزشک‌زاد، خالق رمان به یادماندنی «دایی جان ناپلئون» داستان کوتاهی دارد به نام «دو گزارش به کلی سری»؛ شرح گزارش ساواک درباره «توطئه خائنانه یک گروهک از کمونیست‌های بی‌وطن، به سرکردگی فردی به نام شمس‌الدین محمد حافظ شیرازی» که پس از بازرسی نامه‌ای رمزی در پست مرکزی کشف شد و نویسنده برای ردگم کردن، مطالب خود را به صورت قصیده‌‌ای مرموز بیان کرده بود با این مطلع: «نسیم صبح سعادت بدان نشان که تو دانی / گذر به کوی فلان کن در آن زمان که تو دانی». به دستور تیمسار ریاست ساواک، شمس‌الدین حافظ، تحت‌الحفظ از شیراز به مرکز اعزام و به وسیله مقام امنیتی تحت بازجویی قرار گرفت.

به دنبال پیگیری ماموران ساواک، دوشیزه آموزگاری به نام «نسیم سعادت»، به علت از بر خواندن قصیده توطئه‌آمیز مذکور، مورد سوءظن و بازداشت قرار گرفت و مشخص شد که او به عنوان پیک به مرزهای غربی یا جنوبی اعزام شده است. در بازرسی از منزل حافظ، مدارکی به دست آمد که به روشنی، از عقاید کمونیستی و بخصوص مائوییستی و حتی سفر بی‌اجازه و قاچاقی او به چین حکایت می‌کرد. آنجا که در یکی از اشعارش می‌گوید: «تا دل هرزه‌گرد من رفت به چین زلف او / زان سفر دراز خود عزم وطن نمی‌کند». تیمسار دادستان ارتش در جریان دادرسی به اتهامات حافظ با اشاره به شعر «تا چه بازی رخ نماید بیدقی خواهیم راند / عرصه شطرنج رندان را مجال شاه نیست»، گفت: «لابد مجال رئیس‌جمهوری خلقی دموکراتیک هست، لابد بیدق داس و چکش می‌خواهند بلند کنند!» دادگاه نظامی «توطئه و سوءقصد به منظور برهم زدن اساس سلطنت مشروطه را مسلم دانسته… متهم ردیف یک را به اعدام و متهم ردیف دوم را به زندان ابد محکوم می‌نماید» که در نهایت با عفو ملوکانه، مجازات حافظ با یک درجه تخفیف به حبس ابد با اعمال شاقه تبدیل شد.


مقاله‌ای که پزشک‌زاد پس از پیروزی انقلاب نوشت:

آنها که می‌خواهند غنائم خونین انقلاب را تقسیم کنند
‌‌‌‌‌‌‌

کلید واژه ها: پزشک‌ زاد دایی جان ناپلئون


نظر شما :