کشف بنای بزرگ هخامنشی از دوره کوروش + گزارش تصویری
به گزارش خبرگزاری میراث فرهنگی، تل آجری، محوطه‌ای باستانی است که این روزها با کلنگ باستان‌شناسان ایرانی و ایتالیایی جان دوباره‌ای گرفته است. هیات باستان‌شناسی چندی پیش و در پی سومین فصل کاوش خود در این محوطه، موفق به کشف بنایی بزرگ از دوره هخامنشیان شدند.
«علیرضا عسگری چاوردی»، سرپرست ایرانی هیات کاوش در تل آجری، در این‌باره به CHN گفت: «طی کاوش‌های باستان‌شناسی هیات مشترک ایرانی- ایتالیایی در حریم تخت جمشید، در شهر پارسه بنایی شگفت‌انگیز متعلق به روزگار نخستین هخامنشیان در فارس کشف شد. ابعاد این بنا حداقل ۳۳ در ۳۳ متر است و هزاران آجر لعابدار در ساخت آن به کار گرفته شده است.»
وی در ادامه گفت: «ضخامت دیوارهای این بنا ۱۰ متر است. کشف چنین بنایی با این عظمت، حجم و تعداد آجرهای لعابدار در منطقه فارس برای نخستین بار انجام می‌شود.» آنچه در کشف این بنا بسیار اهمیت دارد، آجرهای لعابداری است که به نقوشی از جمله حیوانات افسانه‌ای مزین شده‌اند.
عسگری در این‌باره گفت: «آجرهای لعابدار به کار رفته در این بنا مزیّن به ترکیبی از نقوش اسطوره‌های ایران و بین‌النهرین باستان است. تا آن حدود که حتی قالب‌های به کار رفته در تزئین نقش حیوانات با قالب نقش اسطوره‌های دروازه ایشتار در بابل بین‌النهرین یکسان است.»
این باستان‌شناس می‌افزاید: «از این بنا کتیبه‌ای به خط میخی آکدی بابلی بدست آمده است. مجموع نقش‌ها، فنون به کار رفته در تزئین آجرهای لعابدار، استفاده گسترده از ملات قیر در اندود آجر‌ها، به کارگیری انواع رنگ و نقش در تزیین بنا با استفاده از موتیف‌های اسطوره‌ای نظیر نقش سمبل ایزد مَردوک در بابل همراه با انواع گل‌های لوتوس شانزده پَر همه از جمله دلایلی است که نشان می‌دهد این بنا در دوره کوروش هخامنشی بنا شده است.»
به گفته عسگری، موضوع نقش‌های این بنا با آنچه در آجرهای لعابدار دوره داریوش هخامنشی و دیگر پادشاهان پس از وی در تخت جمشید به کار رفته متفاوت است. کوروش در سال ۵۳۹ پیش از میلاد بابل را فتح کرد و در آن زمان کاهنان بابلی به دلیل ثروت و قدرت از بین تمام دیگر ایزدان، ایزد مَردوک را برگزیده بودند و ایزد مردوک در دوره بابل نو ایزد آسمان‌ها و زمین بود و در زمانی که کوروش بابل را فتح کرد این ایزد در بین‌النهرین بیشترین قدرت را داشت.
به اعتقاد باستان‌شناسان احتمالا پس از فتح بابل، کوروش به کاهنان بابلی اجازه داده است در منطقه فارس یعنی در خاستگاه ایدئولوژیک قدرت هخامنشیان بنایی ساخته شود که این بنا را هنرمندان بابلی با همان نقش‌ها و موتیف‌های مذهبی اسطوره‌ای و سمبلیک نظیر نقش موشخوشو برای ایزد مَردوک ساخته‌اند.
عسگری در ادامه می‌افزاید: «کشف تعداد زیادی از موتیف این حیوان اسطوره‌ای تردیدی باقی نگذاشته که بنا مربوط به دوره کوروش است. اما اینکه این بنا در دوره داریوش هخامنشی با صبر و شکیبایی مذهبی تحمل شده و با تغییر نگرش‌های مذهبی خشایارشا از دیگر ایزدان به ایزد اهورامزدا چه کارکردی پیدا کرده است، همه از جمله مواردی است که کشف این بنا پرسش‌های جدیدی را در ارتباط با نگرش‌های مذهبی جامعه هخامنشی مطرح کرده است. تحقیقات باستان‌شناسی در ارتباط با کشف این بنای مهم ادامه خواهد داشت.»
این فصل از مطالعات باستان‌شناسی شهر پارسه تخت جمشید در چارچوب برنامه‌های پژوهشی پژوهشکده باستان‌شناسی پژوهشگاه سازمان میراث فرهنگی، بنیاد پژوهشی پارسه پاسارگاد، سازمان میراث فرهنگی فارس و دانشگاه بولونیا ایتالیا انجام شده است.
برنامه مطالعات میدانی این فصل از شهر پارسه از اول مهرماه آغاز شده و در آبان ماه به پایان خواهد رسید. سرپرست ایرانی مطالعات شهر پارسه علیرضا عسکری چاوردی از دانشگاه شیراز و سرپرست ایتالیایی برنامه پی‌یر فرانچسکو کالیری از دانشگاه بولونیا است.
نظر شما :