نام مصدق در رقابت‌های انتخاباتی آمریکا
با سوگیری سال‌های اخیر حزب کهن آمریکا، بین جمهوری‌خواهان هر یک از داوطلبان تلاش می‌کند کمابیش در به کار گرفتن زبان تند درباره ایران از دیگران سبقت بگیرد ولی در اردوگاه دموکرات‌ها، این موضوع به یک نقطه توجه‌برانگیز تبدیل شده است. الآن در حزب دموکرات دو نفر باقی مانده‌اند که امیدوار‌ند نامزد نهایی این حزب برای انتخابات ریاست جمهوری باشند: هیلاری کلینتون، وزیر خارجه سابق آمریکا و برنی سندرز، سناتوری که سال‌های طولانی در کنگره بوده است.
این هر دو در حفظ میراث باراک اوباما درباره توافق هسته‌ای با ایران موضع مشترکی دارند ولی به نظر می‌رسد برای رای‌دهندگانی که بین این دو داوطلب نامزدی حزب دموکرات مردد باشند و در پی نکته‌هایی باشند که تفاوت‌هایی بین هیلاری کلینتون و برنی سندرز نشان بدهد، موضع‌گیری‌های این دو درباره ایران هم از موارد قابل توجه باشد.
با کم شدن از داوطلبان نامزدی دو حزب عمده آمریکا برای انتخابات ریاست جمهوری و پیش رفتن رقابت‌های درون‌حزبی در ایالت‌های مختلف، مناظره‌های رودررو و بحث‌های غیرمستقیم این داوطلبان بیش از پیش وارد جزئیات می‌شود.
به گزارش بی‌بی‌سی، در ششمین مناظره داوطلبان نامزدی حزب دموکرات در انتخابات، ۶ فوریه در ایالت ویسکانسین، برنی سندرز در انتقاد از برخی راه‌حل‌های هیلاری کلینتون در زمینه سیاست خارجی گفت که با سیاست «تغییر رژیم» در کشورهای دیگر مخالف است. سناتور سندرز در این باره به تجربه عراق و لیبی اشاره کرد و گفت: «اگر بخواهیم می‌توانیم همین فردا بشار اسد را سرنگون کنیم… ولی سیاست خارجی فقط این نیست که بدانیم می‌توانیم یک دیکتاتور خیلی بد را سرنگون کنیم، بلکه برای این است که بدانیم فردای آن چه می‌شود.»
او کمی هم در تاریخ عقب‌تر رفت و گفت: «مصدق، نخست‌وزیر ایران که در روندی دموکراتیک انتخاب شده بود، چون منافع نفتی بریتانیایی‌ها را تهدید کرد به دست بریتانیایی‌ها و آمریکایی‌ها سرنگون شد و در نتیجه آن، شاه برگشت؛ یک دیکتاتور خیلی بد. در نتیجه آن، انقلاب ایران رخ داد. و این است که حالا اینجا ایستاده‌ایم. پی‌آمدهای ناخواسته.» برنی سندرز وعده داد که اگر رئیس‌جمهور شود این پی‌آمدهای ناخواسته را به دقت در نظر می‌گیرد.
سابقه نام مصدق در مناظره‌های اخیر
شنیدن چنین سخنانی از برنی سندرز، نه غیرمنتظره بود و نه جدید. او منتقد قدیمی سیاست خارجی آمریکا و یکی از اولین چهره‌های سیاسی بوده است که در مقابل حمله آمریکا به عراق موضع گرفت.
در همین رقابت‌های انتخاباتی هم قبلا داوطلبان نامزدی به کودتا علیه دولت محمد مصدق اشاره کرده بودند. از جمله در سومین مناظره داوطلبان نامزدی حزب دموکرات که ۱۹ دسامبر برگزار شد، زمانی که هنوز مارتین اومالی هم در رقابت‌ها بود، این فرماندار سابق مریلند گفت که آمریکا «بد عادت شده است که حکومت‌هایی را که با ایالات متحده دوست نیستند، از بین ببرد.» اومالی در این باره به سرنگونی مصدق در ایران اشاره کرد و گفت: «به نتایج آن نگاه کنید که هنوز هم با آن سروکار داریم.»
در ادامه، برنی سندرز هم دنبال حرف‌های مارتین اومالی را گرفت و گفت جایی که با هیلاری کلینتون اختلاف نظر دارد، درباره «تغییر رژیم» است. سندرز در این باره، هم از محمد مصدق و سالوادور آلنده مثال آورد و هم از سرنگونی دیکتاتورهایی مانند صدام حسین و حالا که حرف از بشار اسد است.
این سناتور منتقد سیاست خارجی چند دهه اخیر آمریکا گفت: «برای کشور قدرتمندی مانند آمریکا نسبتا آسان است که یک دیکتاتور را براندازد ولی خیلی سخت است که تبعات ناخواسته آن و آشوب و بی‌ثباتی پس از آن را پیش‌بینی کند».
درست یک ماه پیش از آن مناظره، برنی سندرز در نطقی که ۱۹ نوامبر در دانشگاه جورج‌تاون واشنگتن کرد، از سیاست «تغییر رژیم» در دستگاه سیاست خارجی آمریکا از جمله درباره محمد مصدق انتقاد کرده بود. این داوطلب نامزدی ریاست‌جمهوری آمریکا اکتبر سال ۲۰۰۲ که عضو مجلس نمایندگان ایالات متحده بود، در نطقی در مخالفت با جنگ در عراق که پنج ماه بعدش آغاز شد، درباره «پی‌آمدهای به اصطلاح ناخواسته» چنین جنگ‌هایی هشدار داده بود.
پیش از این هم باراک اوباما که در رقابت‌های انتخاباتی هشت سال پیش و آن هم با نبرد تنگاتنگ با هیلاری کلینتون به ریاست‌جمهوری رسید، از تاثیر تجربه سرنگونی دولت محمد مصدق بر رویکرد ایرانی‌ها به آمریکا گفته بود.
نظر شما :