قیام ۱۵ خرداد به روایت خبرگزاری‌های خارجی/ اسدالله علم: در ایران آزادی کامل وجود دارد
***
اسوشیتدپرس ـ تل‌آویو ـ ۴ دی ۴۱
یک هیئت شش نفری مرکب از کار‌شناسان اسرائیل رهسپار ایران شدند. طبق قراردادی که بین دولتین ایران و اسرائیل منعقد شده است این طراحان تحقیقاتی پیرامون امکان توسعه بیشتر کشاورزی منطقه دریای خزر بهره‌برداری بیشتر از منابع آب‌های آن به عمل خواهند آورد. مذاکرات مقدماتی درباره این پروژه اکتبر گذشته (آبان ۱۳۴۰) در ایران بین موشه دایان (وزیر کشاورزی اسرائیل) و ارسنجانی (وزیر کشاورزی ایران) به عمل آمده است.
آسوشیتدپرس ـ نیویورک ـ ۱۰ دی ۴۱
خبرگزاری آسوشیتدپرس در تفسیری تحت عنوان سانسور در مطبوعات جهان به مطبوعات ایران اشاره می‌کند و می‌نویسد در ایران سانسور مطبوعات در سال ۱۹۶۲ (۱۳۴۱) به اوج خود ـ رسیده است و مأموران در دفتر روزنامه‌ها کنار دست روزنامه‌نویسان می‌نشینند.
خبرگزاری فرانسه ـ تهران ـ ۱۳ دی ۴۱
نخستین کنگره جبهه ملی ایران که حزب مخالف دولت این کشور است مدت یک هفته در تهران به طول انجامید. در پایان این کنگره اعضاء طی قطعنامه‌هائی ضمن غیرقانونی شمردن دولت خواستار آزادی دکتر مصدق شدند. آن‌ها همچنین خواستند تا شاه سلطنت بکند نه حکومت.
یونایتدپرس ـ واشنگتن- ۲۱ دی ۴۱
شاهنشاه ایران مصمم است که رفراندوم را ظرف ۲ هفته آینده انجام دهند و حتی ممکن است اعلام کند که این رفراندوم دیگر نیازی به تصویب پارلمان ندارد. همچنین دیپلمات‌های امریکائی از روشی که شاه ایران برای اجرای برنامه‌های خود در پیش گرفته‌اند و اصلاحاتی که انجام می‌دهند اظهار خوشحالی کرده‌اند.
رویتر ـ تهران- ۱ بهمن ۴۱
روز بیست و ششم ژانویه (شش بهمن) مردم ایران در یک رفراندوم که از سوی شاه پیشنهاد شده است شرکت می‌کنند. این خبرگزاری ضمن برشمردن برنامه‌های شاه به نقل از ناظران سیاسی می‌نویسد یگانه ضامن سعادت و رفاه ۲۰ میلیون نفر مردم ایران در این برنامه است. همچنین در این روز نخست‌وزیر وقت (اسدالله علم) در یک کنفرانس مطبوعاتی اعلام می‌کند که در ایران آزادی کامل وجود دارد و حتی یک مورد زندانی سیاسی در زندان‌های ایران به چشم نمی‌خورد.
اسوشیتدپرس ـ واشنگتن- ۳ بهمن ۴۱
بیست و چهار تن از دانشجویان ایرانی دوشنبه شب را در خارج سفارت ایران در امریکا به تظاهرات نشسته گذراندند تا علیه رفراندومی که قرار است در وطنشان انجام گیرد اعتراض کنند. این عده که نماینده ۶۰۰۰ دانشجوی ایرانی مقیم امریکا می‌باشند با خود پلاکاردهائی حمل می‌کردند که به روی آنان شعارهایی از جمله «دست شاه از حکومت کوتاه» انتخابات آزاد، رفراندوم برخلاف قانون اساسی است و مرگ بر دیکتاتورها نوشته شده بود. در حالیکه یک سخنگوی سفارت ایران این تظاهرات را غم‌انگیز و تأسف‌بار خواند، صادق قطب‌زاده رهبر این گروه وضع را طور دیگری بیان داشت. او گفت ما معتقدیم که رفراندوم بیست و شش ژانویه (شش بهمن) همانند انتخابات گذشته ایران فرمایشی و قلابی خواهد بود. شاه برطبق قانون اساسی بایستی سلطنت کند نه حکومت.
خبرگزاری فرانسه ـ تهران ـ ۳ بهمن ۴۱
بعدازظهر امروز در بازار تهران تشنجاتی حکم‌فرما شد، سه چهارم بازرگانان این مرکز مهم اقتصادی سیاسی بنا به دعوت علماء مذهبی و جبهه ملی مغازه‌های خود را بستند. در خیابان‌ها اعلامیه‌هایی که در آن‌ها سیاست دولت و رفراندوم شاه به منزله خطر بزرگی برای آینده اسلام و قرآن و کشور تلقی شده بود به چشم می‌خورد.
آیت‌الله خوانساری که یکی از امضاءکنندگان این اعلامیه‌ها می‌باشد ضمن شرکت در تظاهرات امروز قرار است بعدازظهر در یک مسجد سخنرانی کند.
اسوشیتدپرس ـ تهران ـ ۴ بهمن ۴۱
پلیس تهران روز گذشته اجتماع بزرگی که دکانداران، رهبران عمامه به سر مذهبی و مالکان جهت تحریک علیه رفراندوم شاه ایران برای اصلاحات ارضی و سایر اصلاحات تشکیل شده بود را برهم زد.
خبرگزاری فرانسه ـ تهران- ۴ بهمن ۴۱
اسدالله علم نخست‌وزیر شب گذشته ضمن اشاره به تظاهرات رهبران مذهبی گفت دولت اقدامات لازم را به عمل می‌آورد و تمام وسائل را به کار می‌برد تا کوشش‌های خرابکارانه را عقیم سازد. وی علت مخالفت رهبران مذهبی با سیاست دولت را برای خود تاریک خواند و گفت دلایل و مدارکی در دست است که طبق آن‌ها بعضی از رهبران مذهبی با ملاکین بزرگ تماس‌هایی برقرار کرده‌اند. اسدالله علم همچنین گفت رهبران مذهبی با اصلاحات ارضی اعتراض می‌کنند. از سوی دیگر آیت‌الله خوانساری و بهبهانی از مردم درخواست کرده‌اند که این رفراندوم را تحریم نمایند.
اسوشیتدپرس، خبرگزاری فرانسه- واشنگتن ـ ۴ بهمن ۴۱
عده‌ای از دانشجویان ایرانی که بعنوان اعتراض از روز دوشنبه در دفتر دبیر اول سفارت ایران گرد آمده بودند توسط افراد پلیس این کشور از ساختمان سفارت اخراج شدند. دانشجویان ایرانی از نواحی مختلف امریکا گرد آمده بودند.
اسوشیتدپرس ـ واشنگتن ـ ۴ بهمن ۴۱
۱۴ تن از دانشجویان که به عنوان اعتراض نسبت به شاه ایران دست به اعتصاب غذا زده بودند به مجازات تعلیقی سی روز زندان و یا پرداخت ۵۰ دلار جریمه محکوم شدند این دانشجویان هنگامی که از سفارت اخراج می‌شدند فریاد می‌زدند مرگ بر شاه، زنده باد مصدق.
اسوشیتدپرس ـ تهران ـ ۴ بهمن ۴۱
نخست‌وزیر ایران امروز عکسی از مدارکی را که نشان می‌داد مالکان مبلغ ۱۳۷۵۰ دلار به یکی از رهبران مذهبی جهت مخالفت با قانون اصلاحات ارضی پیشنهاد کرده بودند را به خبرنگاران ارائه داد. علم از افشای نام این رهبر مذهبی خودداری کرد و اظهار داشت که این مدرک و کسی که پول را حمل می‌کرده در اختیار دولت می‌باشند و چنانچه رهبران مذهبی به مخالفت خود با اصلاحات ادامه دهند از آن‌ها استفاده خواهد کرد.
آسوشیتدپرس- تهران ـ ۴ بهمن ۴۱
جبهه ملی روز شنبه اجازه خواسته است که در روز جمعه متینگی برای ابراز مخالفت خود نسبت به رفراندوم تشکیل دهد ولی دولت هنوز اجازه این متینگ را صادر نکرده است.
آسوشیتدپرس- تهران ـ ۴ بهمن ۴۱
امروز در نقاط مختلف ایران تظاهراتی توسط مخالفان و موافقان دولت به مناسبت رفراندوم پیشنهادی شاه صورت گرفت. همچنین این خبرگزاری می‌افزاید که ناظران پیروزی برنامه‌های شاه را در این رفراندوم اجتناب‌ناپذیر توصیف کرده‌اند. امروز قسمت قدیمی بازار تهران به مناسبت اعتصاب سه روزه که از طرف رهبران مذهبی پیشنهاد شده تعطیل بود. در شهرهای قم و مشهد نیز که روحانیون در آن‌ها قدرت دارند خبرهائی مبنی بر انجام تظاهرات رسیده است. پلیس با جلوگیری از ورود دانشجویان به محوطه دانشگاه از تظاهرات آنان ممانعت به عمل آورد.
خبرگزاری- آلمان- تهران- ۴ بهمن ۴۱
انتظار می‌رود رفراندوم آینده پیروزی بزرگی را برای شاه و دهقان‌ها و کارگران که پشتیبان شاه هستند همراه بیاورد. به پیش‌بینی این خبرگزاری شاه برای تقسیم اراضی بین دهقانان فردا با هواپیما عازم قم خواهد شد و در این زمینه به نیروهای انتظامی دستور داده شده که هرگونه تظاهراتی را که به عنوان مخالفت صورت می‌گیرد سرکوب کنند.
اسوشیتدپرس- تهران ـ ۶ بهمن ۴۱
دیروز (۴ بهمن) در حدود دو هزار جوان ایرانی مسلح به چماق و شاخه درخت به دانشگاه تهران حمله‌ور شدند و شعارهای ضد دولتی را پائین کشیدند و دانشجویانی را که می‌خواستند در برابر این اقدام مقاومت کنند مضروب ساختند. یونایتدپرس و رویتر در گزارش‌های دیگری پیرامون همین اتفاق حمله‌کنندگان را کارگران و کشاورزان می‌نامند.
رویتر ـ تهران- ۷ بهمن ۴۱
امروز برای نخستین بار زنان در رفراندوم مربوط به برنامه‌های شش ماده‌ای شاه که برای اصلاحات ارضی پیشنهاد شده رأی دادند ولی وزیر کشور اعلام کرد که رأی زنان به حساب نمی‌آید.
آسوشیتدپرس- تهران- ۷ بهمن ۴۱
ایرانیان امروز به پای صندوق‌های رأی رفتند تا در یک رفراندوم تاریخی که از طرف شاه برای پدید آوردن انقلابی که اثر دائمی در وضع کشور خواهد داشت شرکت کنند. این خبرگزاری همچنین به پشتیبانی مردم تهران اشاره می‌کند و می‌نویسد: اتومبیل‌ها در حالی که چراغ‌های خود را روشن کرده بودند حرکت می‌کردند.
آسوشیتدپرس سپس به رأی زنان در این روز اشاره می‌کند و می‌افزاید زنان پلاکاردهائی در دست داشتند در نزدیکی حوزه‌ها به نفع شاه شعار می‌دادند. آسوشیتدپرس همچنین پیشنهاد شاه را نمودار یک تغییر اساسی و شگرف در سیاست شاه دانسته در این مورد می‌نویسد همانطوریکه انتظار می‌رفت این کار با مخالفت شدید نه تنها رهبران مذهبی محافظه‌کار بلکه با مخالفت شدید مالکان و تجار ثروتمند که اقتصاد ایران را کنترل می‌کنند و آن دسته از سیاستمدارانی که با هرچه شاه بکند مخالفت می‌ورزند روبرو گردید. این خبرگزاری سپس اضافه می‌کند که روحانیون که منافع عظیم درآمد خود را با تقسیم زمین‌های موقوفه از دست می‌دهند علناً درصدد جلوگیری و تضعیف رفراندوم برآمدند. این رهبران پیروان خود را تحریک کردند که رفراندوم را تحریم کنند و توانستند بازار تهران را با یک اعتصاب سه روزه تعطیل نمایند.
آسوشیتدپرس همچنین در زمینه مخالفان شاه می‌نویسد: مخالفان سیاسی شاه که اکثر در جبهه ملی هستند درصدد جلب هوادار برای خود برآمدند. لیکن متینگ‌های این جبهه توسط پلیس ممنوع گردید و یا به زور برهم زده شد. این جبهه نیز رفراندوم را تحریم کرده است.
این خبرگزاری همچنین به کمونیست‌ها اشاره می‌کند و می‌نویسد: کمونیست‌های ایران نیز دچار سرگیجه و حیرت گردیدند آن‌ها در صف روحانیون مالکان و صاحبان صنایع در صف مخالف کشاورزان و دهقانان قرار گیرند حیرت و تعجب آن‌ها هنگامی به منتهای شدت رسید که رادیو مسکو در برنامه‌های خود شروع به تمجید و ستایش از این اقدامات اصلاحی نمود.
اسوشیتدپرس در تاریخ ۹ بهمن به نقل از اطلاعیه دولت گزارش داد که در جریان رفراندوم ۵۵۹۸۷۱۱ رأی موافق در ازای ۴۱۱۵ رأی مخالف نسبت به انقلاب قانونی شاهنشاه ایران ابراز تمایل شده است.
آسوشیتدپرس- تهران- ۱۱ اسفند ۴۱
یک اعلامیه دولتی حاکی از آن است که روز دوشنبه اسدالله علم نخست‌وزیر ایران استعفا کرد. علم در یک مصاحبه گفت استعفای کابینه از آن جهت بود که اجرای لوایح اصلاحی شش‌گانه شاهنشاه که بطور پیروزمندانه توسط کابینه وی تهیه و آغاز شده احتیاج به مردان جدید سازمان‌های تازه و ایده‌های نو دارد.
علم طی زمامداری خویش شروع به عمل کردن شش قانون اصلاحی و از جمله اصلاحات ارضی و شریک شدن کارگران در ۲۰ درصد منافع کارخانه‌ها کرد. این قوانین با اکثریت عظیمی از طرف مردم تأیید شده است.
خبرگزاری- آلمان- تهران- ۱۲ اسفند ۴۱
روز دوشنبه بر اثر حمله صد‌ها نفر از افراد عشایر ممسنی به دو کامیون ارتش در استان فارس بیست و پنج تن از سربازان ارتش ایران کشته شدند و چند تن دیگر زخمی گردیدند.
خبرگزاری فرانسه- تهران ـ ۱۴ اسفندماه ۴۱
متینگ امروز دانشجویان دانشگاه تهران برای اعتراض نسبت به بازداشت استادان و دانشجویان که قبلاً از رفراندوم ماه ژانویه بهمن صورت گرفته است با آرامش برگزار شد این متینگ بنا به دعوت کمیته دانشگاه جبهه ملی برپا گردید. تقریباً چهار هزار دانشجوی دانشکده‌های مختلف در داخل دانشگاه در حالی که شعارهائی مبنی بر تقاضای آزادی مصدق و رهائی استادانی که هنوز بازداشت هستند می‌دادند رژه رفتند بر پلاکاردهائی که دانشجویان در دست داشتند این کلمات به چشم می‌خورد آزادی ـ مبارزه و پیروزی، مرگ بر دیکتاتور پیش از قرائت قطعنامه متینگ دانشجویان پراکنده شدند افراد پلیس در خارج محوطه دانشگاه مستقر گردیده و اوضاع را کنترل می‌کردند.
خبرگزاری فرانسه- تهران- ۹ فروردین ۴۱
روز شنبه بازار تهران به عنوان اظهار همدردی نسبت به روحانیون مخالف آزادی زنان و اعتراض علیه حوادثی که در هفته گذشته در تبریز و قم بین روحانیان و طلاب علوم دینی از یک طرف و زنانی که برای به دست آوردن حقوق اجتماعی خود گرد آمده بودند روی داد بسته بود. حوادث مشابهی در ظرف چند روز گذشته در شهر مقدس مشهد به وقوع پیوسته است.
رادیو مسکو- ۱۴ فروردین ۴۲
در ایران یک افسر امریکائی به نام «دنیس فرند» در جاده کرج عابری را با ماشین زیر گرفت و ویلسون خلبان نیروی هوائی امریکا یک سرباز ایرانی را کشت. ویلسون از طرف دادگاه‌های ایران به پرداخت جریمه نقدی یا مدت کوتاهی حبس در زندان محکوم شد که این عمل با اعتراض شدیدی از سوی مقامات آمریکائی روبرو گردید.
اسوشیتدپرس ـ واشنگتن- ۱۵ فروردین ۴۲
کندی از کنگره امریکا درخواست کرد که دو میلیارد دلار کمک به کشورهای از قبیل ایران که در معرض مستقیم خطر کمونیسم است اختصاص دهند. تعداد مستشاران امریکائی در ایران روز به روز افزایش می‌یابد. دولت ایران متعهد شده است که مستشاران را به عنوان دیپلمات پذیرا باشد. سال ۱۳۳۱ تعداد مستشاران در ایران ۱۲۳ نفر بود سال ۱۳۳۶ این تعداد به ۲۹۳ نفر و در سال ۱۳۴۲ به بیش از پانصد نفر رسید. در کلیه ادارات دولتی و وزارت دفاع ایران کار‌شناسان امریکائی اداره امور را در دست دارند عوارض گمرکی از کالاهای امریکائی لغو شد. تاکسر میسیونر انگلیسی در سخنرانی خود در جمعیت سلطنتی آسیای مرکزی گفت آمریکائی‌ها به خوبی خلأ ناشی از رفتن انگلیسی‌ها را پر کرده‌اند. در جائی که یک انگلیسی بود الان شش آمریکائی نشسته‌اند.
خبرگزاری فرانسه- رم- ۱۷ فروردین ۴۲
سه روز پیش عده‌ای از دانشجویان ایرانی که در دانشگاه‌های مختلف ایتالیا به تحصیل اشتغال دارند محل سفارت ایران در رم را اشغال کردند منظور این دانشجویان اعتراض نسبت به بازداشت دانشجویان و استادان دانشگاه تهران و سایر دانشگاه‌های ایران است.
صدای آزاد- ۱۹ فروردین ۴۲
سازمان امنیت کل کشور به کلیه صاحبان کارخانه‌ها و صنایع اخطار کرده است که از چگونگی سخنرانی‌هائی که برای کارگران می‌شود و نیز حوادثی که برای آنان رخ می‌دهد این سازمان را مطلع سازد.
خبرگزاری فرانسه- تهران- ۱۹ فروردین ۴۲
عده‌ای از اعضای جبهه ملی که در زندان قزل قلعه تهران بازداشت هستند از بامداد پریروز دست به اعتصاب غذا زدند.
خبرگزاری فرانسه- قاهره- ۳۰ فروردین ۴۲
عده‌ای از روحانیان بازداشت شده ایران طی نامه‌ای خطاب به رئیس دانشگاه الازهر مصر از جهان اسلام خواسته‌اند که آن‌ها را در مبارزه علیه بیدادگری زمامداران ایران حمایت کنند. در این نامه همچنین گفته می‌شود که ایران هم‌اکنون در دست صهیونیسم است و سیاست ایران به دست عمال اسرائیل که توجهی به منافع ملی ایران ندارند اداره می‌گردد.
اسوشیتدپرس ـ نیویورک- ۲۱ فروردین ۴۲
عده‌ای از دانشجویان ایرانی بر ضد دولت خود در مقابل ساختمان کنسولگری ایران در نیویورک دست به تظاهرات زدند.
بالتیمور ـ یک دسته از دانشجویان ایرانی برای اعتراض نسبت به ادامه کمک‌های امریکا به دولت ایران در واشنگتن بطور دسته جمعی راه خواهند افتاد.
مونیخ یونایتدپرس: پلیس مونیخ اعلام داشت که کنسولگری ایران در این شهر از بیم تظاهرات دانشجویان ایرانی بر ضد شاه تحت محافظت قرار گرفته است.
تهران ـ خبرگزاری آلمان
امروز گروهی از دانشجویان در محوطه دانشگاه تهران دست به تظاهر زدند و از خواسته جبهه ملی دایر بر آزاد کردن سران این جبهه پشتیبانی کردند.
یونایتدپرس- واشنگتن -۲۲ فروردین ۴۲
دیشب ۱۳ تن که مدعی هستند نماینده کنفدراسیون دانشجویان ایرانی می‌باشند به واشنگتن وارد شدند تا بعنوان اعتراض نسبت به سیاست دولت ایران در مقابل کاخ سفید دست به تظاهرات بزنند.
رویتر ـ تهران- ۵ خرداد ۴۲
سخنگوی دربار شاهنشاهی ایران اعلام داشت که لئونید برژنف صدر هیئت رئیسه شورای عالی شوروی بنا به دعوت شاهنشاه ایران در بیست و پنجم آبان ماه سال آینده رسماً به ایران سفر می‌کند. دعوت شاهنشاه و پذیرش ایران توسط برژنف از تحولات سیاسی اخیر است که به منظور بهبود مناسبات دو کشور صورت می‌گیرد. دولت شوروی حملات رادیو خود را بر ضد شاهنشاه و دولت ایران متوقف کرده و حتی از اقدامات اصلاحی شاهنشاه ایران تعریف و تمجید کرده است.
رادیو بی‌بی سی ـ لندن-۱۴ خرداد ۴۲
امروز هزاران تن از شیعیان در تهران به طرفداری از آیت‌الله خمینی تظاهرات کردند و شعارهائی بر ضد دولت دادند مثلاً می‌گویند آیت‌الله خمینی کسی است که مخالف اصلاحات ارضی شاهنشاه و آزادی بانوان است.
از سوی دیگر خبرگزاری رویتر در همین زمینه گزارش داد پلیس تهران پس از زد و خوردهای دیشب که در آن صد و سی تن از تظاهرکنندگان مخالف دستگیر شدند کلیه تظاهرات مذهبی را ممنوع کرد.
پارس ـ تهران-۱۴ خرداد ۴۲
متأسفانه در عمل دیده شده که عده‌ای معدود و حادثه‌جو و منحرف و دشمنان اصلاحات ارضی و مخالفان قانون اساسی انقلاب ملی که به تصویب اکثریت قریب به اتفاق رأی دهندگان ملت ایران رسیده است از مراسم سوگواری سوء استفاده کرده و در راه انجام مقاصد شوم و سوء خود برخی از دستجات عزاداری را مبدل به دستجات سیاسی کرده و به دادن شعارهای سیاسی مخالف اصلاحات ارضی دست زده‌اند. شهربانی کل کشور از این به بعد به هیچ وجه اجازه نخواهد داد چنین تظاهراتی تکرار شود و محرکین و مسببین آن به شدت سرکوب و تحت تعقیب قانونی قرار خواهند گرفت.
رادیو کراچی ـ ۱۰ خرداد ۴۲
دیروز در تهران شرکت ملی نفت ایران با کنسرسیومی مرکب از شرکت‌های نفت کشورهای امریکا ـ فرانسه و آلمان موافقت‌نامه‌ای امضاء کرد که به موجب آن در نزدیکی تهران یک پالایشگاه نفت با هزینه ۱۳ میلیون دلار تأسیس خواهد شد.
پارس- تهران ـ ۱۴ خرداد ۴۲
سپهبد نصیری فرماندار نظامی تهران و حومه طی اعلامیه شماره یک فرمانداری نظامی اعلام کرد، اجتماعات بکلی قدغن است و افراد و اشخاص حق توقف و اجتماع در معابر را نداشته و باید با اولین اخطار متوقف شوند. این اعلامیه منع عبور و مرور از ساعت ۲۲ تا ۵ صبح هر روز اعلام می‌گردد.
پارس- تهران ـ ۱۴ خرداد ۴۲
یکی از سردسته‌های آشوب‌طلبان دیروز با سر تراشیده و ریش و پیراهن بلند سیاه سینه‌زنی عکس آقای خمینی را در دست داشت و شعارهای تندی به مخالفت با اصلاحات ارضی و شرکت زنان در انتخابات می‌داد این سر دسته فعال دستگیر شد و معلوم گردید که از هموطنان ارمنی یا اسوری است و نام او آقای ربرتولو و نام پدرش ساموئل است.
رویتر- تهران- ۱۵ خرداد ۴۲
تیمسار سرلشکر حسن پاکروان معاون نخست‌وزیر و رئیس سازمان اطلاعات و امنیت کشور اظهار داشت که طرح انجام تظاهرات و اغتشاشات امروز بوسیله یک دولت بیگانه ریخته شده و هزینه آن نیز توسط همان دولت تأمین گشته است. وی تأکید کرد که از قوانین محکم اینطور نتیجه گرفته شده که جمال عبدالناصر رئیس جمهوری مصر محرک این اغتشاش است.
اسوشیتدپرس ـ تهران- ۱۵ خرداد ۴۲
طی اعلامیه‌ای از سوی دولت، سپهبد نصیری رئیس پلیس تهران به فرمانداری نظامی تهران و حومه منصوب شد.
رویتر ـ تهران ـ ۱۵ خرداد ۴۲
نخست‌وزیر ایران اعلام داشت حدود بیست نفر در اغتشاشات امروز کشته و زخمی شدند.
تاس- مسکو- ۱۶ خرداد ۴۲
تظاهرات ضد دولتی در تهران ـ مشهد و قم جنبه ارتجاعی دارد.
فرانسه- تهران- ۱۶ خرداد ۴۲
به دنبال تظاهرات شدیدی که روز پنجشنبه روی داد در شیراز حکومت نظامی اعلام شد.
اسوشیتدپرس ـ تهران- ۱۶ خرداد ۴۲
بامداد دیروز (چهارشنبه) چند هزار نفر سیاه‌پوش که در میان آن‌ها کودکان نیز دیده می‌شدند به ایستگاه رادیوی ایران حمله کردند و اتومبیل‌های مقابل آن و ویترین نمایش عکس این اداره را در هم شکستند. واحدهای نیرومند نظامی موفق شده‌اند تظاهرکنندگان را از برابر رادیوی ایران پراکنده سازند. آشوبگران در نتیجه تعقیب پلیس در سر راه خود همه اتومبیلهائی را که عبور می‌کردند در هم شکستند و پنجره‌ها و شیشه‌ها را خرد کردند. تظاهرکنندگان بر ضد دستگیری آیت‌الله خمینی اعتراض می‌کردند آیت‌الله خمینی و هفده تن دیگر از رهبران مذهبی در شهر قم دستگیر شده‌اند.
خبرگزاری فرانسه- تهران ۱۶ خرداد ۴۲
در میان افرادی که دیروز کشته شدند ۳ زن نیز دیده می‌شوند در حدود ۱۰ زن ایرانی که به داخل خیابان‌ها راه می‌رفتند دیروز مورد حمله تظاهرکنندگان قرار گرفتند و پس از کتک خوردن توسط تظاهرکنندگان به بیمارستان منتقل شدند.
خبرگزاری فرانسه - قاهره- ۱۶ خرداد ۴۲
روزنامه‌های مصر در رابطه با وقایع اخیر ایران می‌نویسند: ملت ایران خواستار قطع روابط با اسرائیل و پایان یافتن رژیم دیکتاتوری شاه هستند.
اسوشیتدپرس ـ رویتر ـ رادیو اسرائیل ـ رادیو کراچی ـ رادیو دهلی ـ رادیو لندن ـ تهران ۱۶ خرداد ۴۲
در اواسط بعدازظهر وضع تهران بسیار متشنج است صدای شلیک مسلسل‌های خودکار در محلات مختلف شهر مرتباً شنیده می‌شود. تعدادی بمب‌های اشک‌آور نیز منفجر شده است. اکثر خیابان‌های بزرگ شهر بوسیله ارتش محافظت می‌شوند و نفرات ارتش با تانک و اسلحه‌های خودکار مشغول گشت هستند. دسته‌هائی از تظاهرکنندگان جداجدا در کوچه‌های شهر در حال عبور فریاد می‌کشند «ما برای اسلام مبارزه می‌کنیم.»
با اینکه صدای گلوله گه‌گاه به گوش می‌رسد اینطور به نظر می‌رسد که این گلوله‌ها بیشتر در نواحی جنوبی شهر شلیک می‌شود. دو سینما در خیابان ژاله تهران خراب شده است. در ساعت ۴۵:۱۲ دقیقه تظاهرات همچنان در نقاط مختلف پایتخت ایران ادامه دارد تظاهرکنندگان شعار می‌دهند «ما خمینی را می‌خواهیم»
علت تظاهرات شدیداً امروز تهران بازداشت عده‌ای از رهبران روحانی بوده است. این تظاهرات مربوط به مردم عامی است و طبقات متوسط، روشنفکر و ترقی‌خواه در آن سهم و شرکتی ندارند.
اسوشیتدپرس- تهران- ۱۶ خرداد ۴۲
پس از سال ۳۲ و سقوط مصدق تظاهرات امروز بزرگ‌ترین آشوبی بود که تهران به خود دیده است تظاهرکنندگان بر ضد شاه شعار می‌دادند و سقوط دولت را درخواست می‌کردند.
خبرگزاری فرانسه- تهران- ۱۶ خرداد ۴۲
عده زیادی از ناظران سیاسی متذکر شدند تظاهراتی که امسال در ایران به مناسبت سالگرد شهادت امام حسین به عمل می‌آید دارای عظمت خاصی است تظاهرکنندگان از چارچوب برگزاری مراسم مذهبی خارج شده وارد سیاست گردیده‌اند رهبران مذهبی در مجالس سوگواری متذکر می‌گردند که سیاست این دولت مخالف قوانین اسلامی است.
فرانس پرس ـ تهران ـ ۱۶ خرداد ۴۲
روز ۵ شنبه آقای علم نخست‌وزیر ایران در یک نطق رادیوئی گفت: من بسیار خوشوقتم که توطئه روحانیون به موقع کشف و خنثی شد، وی افزود قرار بود این توطئه از حالا تا ۱۵ روز دیگر به موقع اجرا گذارده شود تا به این ترتیب توطئه‌کنندگان فرصت داشته باشند در این اوضاع و احوال نقشه‌های خود را تکمیل کنند.
اینطور به نظر می‌رسد که شورش‌های ۴ شنبه و ۵ شنبه جزء این برنامه‌های تنظیم شده نبود و بلکه بر اثر بازداشت رهبران مذهبی روی داده است به ویژه به علت بازداشت روح‌الله خمینی که از ماه اسفند گذشته رهبری مخالفان مذهبی را بر عهده گرفته حوادث اخیر روی داده است، وی در میان توده‌های مسلمان شیعه مذهب دارای شخصیت غیرقابل انکاری است. ما معنی این امر را که مردم طبقه سه از رهبران روحانی که مخالفتشان اساساً علیه اصلاحات ارضی و اجتماعی دولت است تبعیت می‌کنند نمی‌فهمیم، شاید دلیل پیروی مردم طبقه سوم از رهبران روحانی مخالف اصلاحات، تعصب جاهلانه مذهبی آن‌ها باشد.
در همین رابطه رادیو بی‌بی‌سی می‌گوید: پس از چند روز آشوب و تظاهرات در ایران که در طی آن دست کم ۹۰ نفر کشته و قریب ۲۰۰ نفر زخمی شدند اوضاع کشور آرام است دولتیان گناه تظاهرات را به گردن زمین داران و بعضی از زعمای دینی می‌اندازند که به عقیده دولت با طرح‌های شاه ایران برای تقسیم زمین میان دهقانان و آزادی زنان مخالفند.
اسوشیتدپرس ـ تهران ـ ۱۶ خرداد ۴۲
روزنامه «کیهان انترنشنال» نشریه انگلیسی صبح تهران رقم کشته‌شدگان حوادث اخیر ایران را بالغ بر صد‌ها نفر نوشته است، گزارش روزنامه کیهان انترنشنال اولین گزارشی است که برخلاف ارقام داده شده از طرف دولت منتشر می‌گردد. روزنامه ایزوستیا ارگان دولت شوروی در ۱۷ خرداد ۴۲ (۷ ژوئن ۴۳) چنین می‌نویسد: تهران و مشهد و قم و ری به تحریک عده‌ای از روحانیون مرتجع مسلمان آشوب و بلوائی برپا شد، آشوب‌طلبان برای مبارزه علیه اصلاحات ارضی دولت از ایام سوگواری مرسومی استفاده نموده و عده‌ای از جوانان متعصب عقب‌افتاده چند مغازه و چند اتومبیل را واژگون کردند.
یونایتدپرس ـ تهران- ۱۸ خرداد ۴۲
تهران ـ ارتش شاه ادعا کرد که اغتشاشات مذهبی ضد دولتی در سراسر کشور در هم شکسته و تأکید نمود که برای برقراری نظم دستور تیراندازی به سوی مردم را اجراء خواهد کرد.
سپهبد نصیری فرماندار نظامی تهران گفت من اطمینان دارم که نظم و آرامش برقرار شده است ولی هنوز دستور شاه مبنی بر تیراندازی به سوی مردم لغو نشده است. علاوه بر این ناظران سیاسی اظهار عقیده کرده‌اند که اکثریت دهقانان ایرانی طرفدار شاه هستند.
اسوشیتدپرس ـ ۱۸ خرداد ۴۲
از سوی دیگر در تاریخ ۱۸ خرداد از قول علم نخست‌وزیر وقت می‌نویسد: به موجب برنامه اصلاحات ارضی شاهنشاهی قسمتی از املاک متعلق به دسته‌های مذهبی از آن‌ها گرفته شده و به دهقانان واگذار گردیده است، اسوشیتدپرس می‌افزاید نخست‌وزیر ایران تائید کرد که نقشه توطئه از این قرار بود که مراکز فرهنگی و آثار تمدن از قبیل شبکه آب شهر، سرویس تلفن و برق و سینما‌ها را ویران کنند.
رویتر ـ تهران ـ ۱۸ خرداد ۴۲
نیروهای مسلح و تانک‌ها امروز به مناسبت تظاهرات مجدد در تهران تیراندازی کردند (تاکنون گزارشی از تلفات احتمالی امروز داده نشده است.
گزارشهائی که از قم شهر مقدس واقع در جنوب تهران رسیده حاکی است که هواداران روح‌الله خمینی رهبر مذهبی از مردم خواسته‌اند که جداً در برابر نیروهای ارتش مقاومت کنند و به مسلمانان مؤمن اطمینان داده‌اند که اگر در این راه کشته شوند یک راست به بهشت خواهند رفت.
از سوی دیگر خبرگزاری یونایتدپرس در همین تاریخ گزارش می‌دهد: روز گذشته افراطیون مذهبی بیانیه‌هائی پخش می‌کردند و به مردم توصیه می‌نمودند که اقدام به جهاد نمایند، صد و پنجاه تن از روحانیون در بازداشت به سر می‌برند و در دادگاه‌های نظامی محاکمه خواهند شد.
اسوشیتدپرس ـ تهران ـ ۱۸ خرداد ۴۲
رادیو تهران گزارش داد که شاهنشاه ۵۱۷ دهکده متعلق به خود را میان کشاورزان تقسیم کردند.
رویتر ـ بغداد ـ ۱۸ خرداد ۴۲
طلاب و دانشجویان علوم دینی شهر مقدس نجف امروز علیه روش دولت ایران دست به تظاهرات زدند، آن‌ها تهدید کردند اگر تمام توقیف‌شدگان آزاد نشوند تظاهرات خود را تجدید خواهند کرد.
اسوشیتدپرس ـ تهران ـ ۱۹ خرداد ۴۲
امروز برای نخستین بار تهران پس از تظاهرات شدیدی که اغتشاش و ویرانی به بار آورد آرام بود، نیروهای نظامی هنوز نواحی پائین شهر و منطقه متشنج بازار را پاسداری می‌کردند، از ۳۰ تانک امریکائی مدل (۴۱ ـ ۴۷) فقط ۵ تانک در مقابل فرمانداری نظامی با ۱۲ جیپ که مسلسل حمل می‌کنند باقی مانده‌اند.
فرانس پرس ـ تهران ـ ۱۹ خرداد ۴۲
رقم رسمی بازداشت‌شدگان حوادث اخیر تهران به ۳۸۰ تن بالغ می‌شود ولی به نظر می‌رسد که اوضاع چه در پایتخت و چه در سایر شهرستان‌ها رو به آرامش می‌رود و همه چیز بیانگر این است که آرامش در تمام ایران برقرار است.
فرانس پرس ـ تهران ـ ۱۹ خرداد ۴۲
چنین به نظر می‌رسد که شورش تهران دو چشمه و علت داشته است: یکی مخالفت رهبران مذهبی با اصلاحات ارضی و دیگری توطئه‌ای که مخارج آن به وسیله یک کشور خارجی تأمین شده و آیت‌الله خمینی که شب ۱۴ خرداد بازداشت شده گویا رهبر این توطئه در ایران بوده است.
فرانس پرس ـ قاهره ـ ۱۹ خرداد ۴۲
رادیو قاهره در بخش بررسی جراید عناوین زیر را از قول روزنامه‌های مصر نقل کرد: ملت ایران به شاه اعلان جهاد داد، اکنون چند روز است که شاه از سعدآباد که به آنجا پناه برده بود به سوی مرزهای عراق فرار کرده است.
رادیو مسکو ـ ۱۹ خرداد ۴۲
در تهران و شیراز همچنان حکومت نظامی برقرار است، روحانیون اسلام در موعظه‌ها و بیانیه‌های خود خلق را به اقدام علیه اصلاحات ارضی شاه علیه برابری حقوق مردان و زنان دعوت می‌کنند.
رویتر ـ نیویورک ـ ۲۰ خرداد ۴۲
روزنامه تایمز در سر مقاله امروز خود «شهامت و عزم راسخ» شاهنشاه ایران را ستود و از اینکه ایشان توفیق حاصل کرده‌اند که اغتشاشات اخیر و توطئه‌ای را که بر ضد امنیت این کشور چیده شده بود سرکوب کنند ابراز خوشوقتی نموده است. نیویورک تایمز می‌نویسد: هیچگونه شک و تردیدی وجود ندارد که توده‌های عظیم مردم ایران در این اقدام متهورانه در پشت سر شاهنشاه خود قرار گرفته‌اند.
خبرگزاری آلمان ـ تهران ـ ۲۰ خرداد ۴۲
به دنبال دو روز آرامش در پایتخت ایران، رهبران مذهبی این کشور علناً به دولت اعلان جنگ داده و برای فردا اعلام اعتصاب عمومی کرده‌اند، آیت‌الله خمینی قرار است به زودی در یک دادگاه نظامی به اتهام شرکت در حوادث هفته گذشته محاکمه شود.
فرانس پرس ـ قاهره ـ ۲۰ خرداد ۴۲
شیخ محمود شلتوت رئیس دانشگاه الازهر امروز اعلامیه‌ای خطاب به مسلمانان جهان صادر کرد، شیخ شلتوت در این اعلامیه تأکید کرد که علمای ایران مورد شکنجه و آزار قرار گرفته‌اند و به ارتکاب خیانت «حراست از تعالیم مذهبی» در معرض بد رفتاری قرار گرفته‌اند. در اعلامیه مذکور روش مقامات ایرانی «تجاوز آشکار» تلقی گردیده و از مسلمانان سراسر جهان تقاضا شده است که آنچه در قوه دارند برای نجات علمای ایران به کار برند.
رادیو قاهره ـ ۲۰ خرداد ۴۲
تجاوز و تعدی هیأت حاکمه جنایتکار ایران که در رأس آن شاهی علیل و دست‌نشانده اجنبی مانند محمدرضای پهلوی قرار گرفته و به حقوق حقه مردم بی‌پناه ایران و خصوصاً طبقه روحانیت موجب خشم کلیه مردم مسلمان دنیا و به ویژه مسلمان جمهوری متحده عرب شده است.
فرانس پرس ـ اسلامبول ـ ۲۱ خرداد ۴۲
دانشجویان ایرانی مقیم استامبول امروز در برابر کنسولگری ایران در این شهر بر علیه شاه شعار می‌دادند.
منبع: موسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی
نظر شما :