همکاری فرانسوی‌ها در یهودی‌کشی نازی‌ها/ پاریس اسناد هولوکاست را به نمایش گذاشت
ترجمه: عباس زندباف
پلیس فرانسه به امید تغییر دادن این وضعیت برای نخستین بار اطلاعات بایگانی‌های خود دربارهٔ بزرگترین اخراج یک‌بارهٔ یهودیان فرانسه را به نمایش عمومی گذاشته است. این اسناد که اغلبشان وحشت‌آور هستند در تالار شهرداری محلهٔ یهودی‌نشین پاریس به مناسبت هفتادمین سالگرد دستگیری‌های دو روزهٔ یهودیان به نمایش درآمده است. هزاران یهودی را در تاریخ ۱۶ و ۱۷ ژوئیهٔ ۱۹۴۲ میلادی دستگیر کردند و پس از آنکه با شرایطی فلاکت‌بار در ورزشگاهی واقع در چند قدمی برج ایفل گرد آوردند، با اتوبوس به اردوگاهی در شهر درانسی فرانسه اعزام کردند تا از آنجا با قطار به آشویتس فرستاده شوند.
فهرست سرشماری‌های روزانهٔ مردان، زنان و کودکان دستگیر شده و عکس‌های سیاه و سفید ساده‌ای از آنان به نمایش در آمده است. بایگانی اسامی کسانی که مجبور بودند علامت ستارهٔ زرد روی لباسشان بزنند و بایگانی سرشماری یهودیان نشانگر آن است که پلیس فرانسه می‌دانسته که چه کسانی را باید دستگیر کند. جزییات اموال شخصی تحویلی به پلیس نیز در فهرست‌های دست‌نویس موشکافانه‌ای درج شده است. ارزش اموال یهودیان از قبیل جواهرات نیز که اغلب طی دستگیری‌ها به زور توقیف شده در فهرست‌های دیگری درج شده است.
فرانسه سال‌هاست که در تقلای کنار آمدن با واقعیت همکاری‌های دوران جنگ با نازی‌هاست و مقامات این کشور طی دهه‌های گذشته به پذیرفتن این دورهٔ شرم‌آور تاریخشان تمایل بیشتری نشان داده‌اند. اولویه آکایر یکی از متصدیان نمایشگاه می‌گوید: این ماجرا جزو تاریخ ماست و آگاهی از آن اهمیت حیاتی دارد. امروز برای مواجه شدن با واقعیت آمادگی داریم.
بی‌اعتنایی تکان‌دهندهٔ مقامات اداری آن زمان به خوبی در اسناد بازتاب یافته است. در سندی به تاریخ ۱۷ ژوئیه زنی به نام ی. روزنبام امضاء داده که قبل از دستگیری اموالی به ارزش بیش از هزار و ۴۵۰ فرانک را به پلیس تحویل داده است. اما در حاشیهٔ این سند دست‌نویسی شده که این خانم سعی کرده است ۵۰ پوند ارز انگلیسی را از چشم پلیس پنهان نگه دارد که پلیس آن را کشف و توقیف کرد.
در سندی یک صفحه‌ای نیز آغاز عملیات دستگیری ثبت شده است اما طبق یکی از اسناد عملیات به تمامی طبق برنامهٔ پلیس پیش نرفت: «عملیات دستگیری یهودیان از ۴ صبح امروز آغاز شد اما به کندی انجام گرفت... بسیاری از مردان یهودی دیروز خانه‌هایشان را ترک کرده بودند.» به گفتهٔ کار‌شناسان قرار بوده در آغاز ۲۷ هزار یهودی پاریس را دستگیر کنند اما حدود ۱۴ هزار نفر توانستند بگریزند. به گفتهٔ شارل ترمیل، رییس انجمن تاریخ و خاطرات که متولی اطلاع‌رسانی راجع به اخراج کودکان یهودی محلهٔ ۳ پاریس است حتی برخی با کمک پلیس گریختند.
یک سند دیگر هم که بی‌اعتنایی تکان‌دهندهٔ مقامات را نشان می‌دهد متعلق به تاریخ ۲۲ ژوئیه است، همان روزی که آخرین زندانیان را از ورزشگاه تخلیه کردند و در آن آمده است که ورزشگاه به زودی آمادهٔ کاربری ورزشی خواهد شد.
ممکن نیست ببخشیم
در سندی دیگر آمده است: یهودیان زندانی شده در ورزشگاه ولدروم را امروز صبح به اردوگاه‌ها انتقال دادند. ورزشگاه تا حدود یک ساعت دیگر قابل استفادهٔ مجدد است.
این نمایشگاه یکی از چند روش یادآوری اخراج یهودیان در فرانسه است و قرار است فرانسوا اولاند، رییس‌جمهور فرانسه نیز در محل قدیمی ورزشگاه سخنرانی کند. این نخستین بار پس از سال ۱۹۹۵ است که رییس‌جمهور فرانسه در چنین یادبودی شرکت می‌کند. در آن سال نیز ژاک شیراک، رییس‌جمهور پیشین فرانسه به نقش دولت در تحت پیگرد قرار دادن یهودیان اعتراف کرده بود.
در اردوگاه درانسی هم بازماندگان و کهنه سربازان جنگ گرد آمدند و به یاد قربانیان یک دقیقه سکوت کردند. خانم یوت لوی ۸۶ ساله یکی از بازماندگان هولوکاست نیز که جزو زندانیان اردوگاه درانسی بود در این مراسم یادبود حضور داشت و گفت: «آن‌هایی که جانشان را از دست دادند هرگز از یاد نمی‌برم... کسانی که گناهی جز یهودی بودن نداشتند.» سپس با عصبانیت افزود: «می‌گویند باید فراموش کنیم، باید ببخشیم اما چنین کاری ممکن نیست.»
منبع: خبرگزاری اسوشیتدپرس
نظر شما :