خاطرات هاشمی رفسنجانی؛ خرداد ۱۳۷۹/ انصراف از حضور در مجلس ششم

۱۲ تیر ۱۴۰۲ | ۱۳:۳۸ کد : ۸۸۸۰ گزیده‌های تاریخی برگزیده‌ها
از زمان امام تاکنون، همیشه از سطح بالا، برای کم کردن خطر و فشار از آقای منتظری کمک کرده‌ام.
خاطرات هاشمی رفسنجانی؛ خرداد ۱۳۷۹/ انصراف از حضور در مجلس ششم

یکشنبه ۱ خرداد ۱۳۷۹ | ۱۶ صفر ۱۴۲۱ | ۲۱ می‌ ۲۰۰۰

آقای حسین مرعشی، [نماینده کرمان] آمد. می‌خواست بداند که به مجلس می‌روم یا نه؟ گفتم، مایل نیستم به مجلس بروم؛ بررسی بیشتر شود، برای راهکار بهتر. آقای مسیح مهاجری، [مشاور رئیس‌جمهور و مدیرمسئول روزنامه جمهوری اسلامی] آمد؛ با اظهار تعجب از اقدام رهبری در تأیید انتخابات تهران، علی‌رغم ابطال شورای نگهبان گفت، ترجیح دارد که شما با جلب موافقت رهبری، به مجلس نروید. 

آقای [ابوالقاسم] خزعلی، [دبیرکل بنیاد بین‌المللی غدیر] آمد. از عملکرد دولت آقای [سیدمحمد] خاتمی، [رئیس‌جمهور]، انتقاد زیاد نمود و گفت، اگر منع رهبری نبود، حرف‌های زیادی برای انتقاد داشت. از من خواست ‌که به مجلس بروم و از انقلاب و اسلام حفاظت‌ کنم. برای مؤسسه فرهنگی غدیر استمداد کرد. 

آقای تیمسار [منصور] هاشمیان آمد. قبلاً رئیس [راهنمایی و رانندگی] شهربانی بوده و بازنشسته است و در [شرکت] مترو کار می‌کند؛ فقط برای دیدار و اظهار محبت آمده بود. دکتر [علی] عباسپور، [نماینده تهران] آمد. از مشکلات کار شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت و پیشنهادهایی برای علاج داشت و مواضع مثبت و منفی اعضای موجود را گفت. 

عصر، محمد [هاشمی]، محسن [هاشمی] و حسین مرعشی، برای مذاکره و مشورت در مورد رفتن به مجلس آمدند. سه راه در پیش داریم: ۱- انصراف ۲- رفتن به مجلس و نامزدی برای ریاست ۳- رفتن به مجلس و نامزد ریاست ‌نشدن؛ بیشتر تمایل به انصراف است، اگر بتوانم. 

مسئولان برگزاری کنگره سرداران شهید استان قزوین آمدند و گزارش دادند. من هم در خصوص آزادی خرمشهر و یادواره‌های شهدا صحبت کردم. شورای نگهبان از ستاد برگزاری انتخابات تهران، به خاطر تخلفات، به دادگاه شکایت‌ کرد؛ دادگستری پرونده تشکیل داده است. دادگستری، اعلان کرده که یکی از اتهامات آقای اکبر گنجی، همکاری با یک افسر آمریکایی است. 

اسرائیل، امروز از چند شهرک جنوب لبنان عقب‌نشینی کرده و مردم به شهرشان برگشته‌اند. چین و اتحادیه اروپا، قرارداد همکاری وسیع اقتصادی منعقد کرده‌اند که آمریکا را ناراحت کرده است. 

دوشنبه ۲ خرداد ۱۳۷۹ | ۱۷ صفر ۱۴۲۱ | ۲۲ می‌ ۲۰۰۰

آقایان [سلمان] خدادادی، [نماینده ملکان] و [جهانبخش] محبی‌نیا، [نماینده میاندوآب]، از نمایندگان مجلس آمدند و با اصرار زیادی، خواستار عدم انصراف بودند؛ جواب روشنی ندادم. جمعی از اساتید دانشگاه آزاد اسلامی آمدند. گزارشی از تأسیس مرکز تحقیقات «علم و دین» دادند و راهنمایی خواستند؛ تذکراتی دادم. 

عصر، [آقایان سمیعی، مرتضی قبه اصفهانی، رشدی، صداقت، اکبر خوش‌کوشک، مجیدی و خانم فهیمه دُرّی]، جمعی از متهمان قتل‌های زنجیره‌ای که اخیراً آزاد شده‌اند، آمدند. شرحی از آزارهای شدید بازجویی دادند؛ شدیداً معترض‌اند و مسأله‌دار. آقایان [محسن] نوربخش، [اسحاق] جهانگیری و دکتر [محمدعلی] نجفی، [اعضای شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی] آمدند؛ پیشنهاد داشتند که من به مجلس نروم. شب، همگی اعضای خانواده به مجمع [تشخیص مصلحت نظام]، برای پیشنهاد انصراف من از نمایندگی مجلس آمدند؛ مذاکره شد. 

آقای [علی] آقامحمدی، [قائم مقام سازمان] از صداوسیما، تلفنی گفت، در اجتماع [دفتر] تحکیم وحدت در دانشگاه تهران، شعارها علیه من، آقای [احمد] جنتی، صداوسیما، قوه قضاییه و بعضی روزنامه‌ها و ولایت داده شده و خواستار برخورد با آن‌ها بود. 

سه‌شنبه ۳ خرداد ۱۳۷۹ | ۱۸ صفر ۱۴۲۱ | ۲۳ می‌ ۲۰۰۰

نیروهای اسرائیلی، از ترس تلفات، پیش از موعد مقرر از جنوب لبنان عقب‌نشینی می‌کنند و همزمان ارتش جنوب لبنان هم متلاشی می‌شود و مردم لبنان با شادی و شور به روستاها و شهرهای تخلیه شده برمی‌گردند. حزب‌الله جشن دارد و در رسانه‌ها، اسرائیل تحقیر می‌شود. درهای زندان خیام باز شده و ۱۴۴ زندانی آزاد شده‌اند. 

آقای [صدرالدین] شریعتی، سربازرس شورای نگهبان آمد. اسناد و آمار و ارقام تخلف‌های صندوق‌های رأی را آورد و گفت، با دادگاه هم برای پیگیری تخلفات، همکاری دارد. آقای [زین‌العابدین] طهماسبی، از نامزدهای انتخابات سروستان آمد و از شورای نگهبان شکایت داشت که با ابطال صندوقی، رقیب‌اش را پیروز کرده است. 

آقای دکتر [غلامعلی] حدادعادل، [منتخب تهران در مجلس ششم] آمد و از اینکه گفته می‌شود، من بنا دارم به مجلس نروم، اظهار ناراحتی ‌کرد و گفت، بسیاری از نمایندگان، از این خبر ناراحت‌اند و اصرار نمود که بمانم؛ قول ندادم. عصر برای مراسم سوم خرداد و فتح خرمشهر به حسینیه ارشاد رفتم و برای هیأت‌های مذهبی و وعاظ و مبلغان، سخنرانی کردم؛ جلسه پُرشوری بود. 

شب میهمان رهبری بودم. درباره حضورم در مجلس بحث شد؛ ضمن اینکه معتقدند، حضور من در مجلس مفید است، به خاطر مشکلاتی که برای من دارد، مخالفتی با انصراف از نمایندگی نکردند. از اینکه علی‌رغم کمک مهم ایشان به دوم خردادی‌ها، در تحمیل تأیید انتخابات تهران بر شورای نگهبان، آن‌ها از ابطال بخشی از صندوق‌ها انتقاد می‌کنند، ناراحت‌اند؛ چون بخشی از نظراتشان را که به نفع‌شان است و از آن بهره برده‌اند، نادیده گرفته و نسبت به بخشی که به نفع‌شان نیست، مخالفت می‌کنند. 

چهارشنبه ۴ خرداد ۱۳۷۹ | ۱۹ صفر ۱۴۲۱ | ۲۴ می‌ ۲۰۰۰

عمده اخبار امروز، مربوط به عقب‌نشینی نامنظم و فرارگونه اسرائیل از جنوب لبنان است که به خاطر عجله، چند نفر تلفات هم داشته‌اند و مقدار زیادی ابزار جنگی و تدارکات را به جا گذاشته‌اند. همراهان بیش از شش هزار و ۵۰۰ نفر از پرسنل و اعضای خانواده ارتش جنوب لبنان (آنتوان لحد)، به خاک اسرائیل فرارکرده‌اند که مشکل مهمی برای اسرائیل خواهد بود و حتی از کشتزارهای «شبعا» که اسرائیل می‌گوید از سوریه است و نه لبنان هم عقب‌نشینی‌ کرده‌اند؛ با اینکه قبلاً می‌گفت، تکلیف آن در مذاکره با سوریه معین می‌شود. همه اُرگان‌ها و شخصیت‌ها، بیانیه تبریک صادر کرده‌اند و مردم بر پشت‌بام‌ها، شعار الله‌اکبر داده‌اند؛ شبیه فتح خرمشهر. 

در اسرائیل، رسانه‌ها عقب‌نشینی را به عنوان یک اقدام شجاعانه برای کم‌کردن بار مسئولیت اسرائیل، معرفی می‌کنند و تهدید می‌نمایند که اگر مرزها را ناامن کنند، ضربه وارد می‌کنند و برای نشان‌ دادن قاطعیت، امروز در منطقه آزاد شده، بمباران هوایی داشته‌اند، با تعدادی شهید، ولی جو غالب در رسانه‌های جهانی، تحقیر اسرائیل است و حق هم همین است. 
صحبت از درس و پیام مقاومت اسلامی لبنان، برای آزادی کل فلسطین است؛ به‌خصوص که برای اولین بار از سال ۱۹۴۸ چنین وضعی برای اسرائیل و اعراب پیش‌آمده و می‌تواند شروع یک دوره معکوس باشد. آمریکا اخطار کرده که باید نیروهای غیرلبنانی از جنوب لبنان خارج شوند که بیشتر ناظر به روسیه و شاید ایران است؛ گرچه ما نیرویی در آنجا نداریم. 
آقایان [محمدرضا] باهنر، [حسین] مرعشی، علی [هاشمی]، محسن [هاشمی]، [محمدرضا] رحیمی، [علی] آقامحمدی و [اصغر] افشاری آمدند. در مورد حضور یا انصراف من از نمایندگی مجلس، صحبت شد. پیشنهاد می‌دادند که اگر اکثریت نمایندگان مجلس، دعوت کنند که نامزد ریاست مجلس بشوم، بمانم وگرنه انصراف بدهم. بعضی‌ها هم عقیده دارند، به صورت نماینده عادی بمانم. 

آقای [حسین] روشن‌چراغ، نماینده فعلی شاهین‌شهر اصفهان آمد. پدر دو شهید است؛ در انتخابات [مجلس] ششم شکست خورده است؛ می‌گوید، دوم خردادی‌ها به او ظلم ‌کرده‌اند و از ابزار دولتی و شوراهای شهر و روستاها، به نفع رقیب او استفاده کرده‌اند. بازنشسته آموزش و پرورش است و درخواست شغلی در مجمع [تشخیص مصلحت نظام] دارد. 

آقای [احمد] پیش‌بین، نمایند بافت آمد. اصرار بر رفتن من به مجلس نمود و اظهار نگرانی از وضع مجلس در صورت ‌عدم حضور کرد و گفت، هنوز فرماندار، اعتبارنامه او را امضا نکرده است؛ استمداد کرد. آقای هاشم حجازی، نامزد انتخابات خوی آمد. در مرحله دوم، از آقای [کامل] عابدین‌زاده عقب افتاده است، ولی مدارکی در مورد تقلب رقیب به دست آورده و انتظار دارد، شورای نگهبان حق او را بگیرد. نمونه‌هایی از تخلف‌ها و تبلیغات ناروای چپ‌ها را آورده بود. آقای [حاتم] نارویی، نماینده جدید [بم] هم آمد؛ با اصرار زیاد از من خواست انصراف ندهم؛ دو برادرش را از دست داده و خودش بیمار است. 

آقای انور هاشمی، پیر دراویش قادریه و نقشبندیه کردستان آمد. سید است و افکارش بسیار نزدیک به شیعه؛ شافعی است. گفت، مساجد زیادی به نام ائمه و حضرت زهرا (س) ساخته و یک دخترش را به مردی شیعه داده و نوه‌اش با دست ‌بسته و با مُهر برای سجده، نماز می‌خواند. به او به شوخی گفته، «پدر سوخته» مُهر را برای پدر و دو دست بسته را برای مادر می‌خواهی؟! در مورد عملیات حیرت‌انگیز و غیرقابل ‌تشخیص عوامل مادی آن‌ها پرسیدم که در دراویش قادریه رایج است و نمونه‌های آن را در زمان جنگ در شهر بانه دیده بودم. گفت، در اثر ذکر و تکرار ذکر و توجه به خدا و استمداد از علی (ع) بر روح خود مسلط می‌شوند و حساب روح از جسم جدا می‌شود. به فرمان روح، جسم نمی‌تواند مانع عوامل حاکم بر جسم باشد. گفت، یک پزشک محقق، چندی پیش برای تحقیق آمد و در حضور خود او، تعداد زیادی تیغ ژیلت، به یکی از آن‌ها داد و او همه را بلعید. پزشک گفت، معده‌اش را پاره می‌کند و می‌میرد. خود درویش، با چاقویی معده‌اش را باز کرد و تیغ‌ها را بیرون آورد. سپس محل پارگی را با حوله‌ای گرفت و بعد از نیم ساعت خوب شد. 

گفت، در عراق و ترکیه هم مُریدان زیاد و خانقاه‌های زیادی دارند و امسال برای اولین بار، مریدان او، در ایام محرم، برای امام حسین (ع) عزا گرفته‌اند و سیاه‌پوش شده‌اند. در گذشته، محرم را جشن می‌گرفته‌اند. اظهار ارادت زیادی نسبت به من نمود و گفت، فقط برای زیارت آمده است و کاری ندارد. ضمناً از سیاست‌های دولت انتقاد داشت و گفت، باعث ترویج وهابی‌ها در کردستان شده و مردم و علمای متعهد را ضعیف کرده است. به ایشان محبت کردم. یک دوره کامل از آثارم را دادم و گفتم، اگر به کردستان آمدم، ایشان را می‌بینم. در روستای زنبیل، از توابع سقز زندگی می‌کند و از راه کشاورزی، معاش خود را تأمین می‌نماید. 

اخوی محمد، [رئیس شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی] آمد و گفت، بهتر است که دعوت نمایندگان را بپذیرم و به مجلس بروم. عصر آقایان رضاپور و رحمانی، منتخبان جدید نقده و سردشت آمدند؛ برای تشکر و درخواست تذکری دیگر به شورای نگهبان که نظر نهایی را در مورد انتخابات نقده، زودتر بدهد. 

آقای محمد عبدخدایی، رایزن فرهنگی ایران در اسپانیا آمد. گفت، در اسپانیا، به خاطر حوادث تاریخی ‌گذشته، افکار عمومی با اسلام و اعراب خوب نیست، ولی با ایران بد نیستند. دکتر [حسن] روحانی، [دبیر شورای عالی امنیت ملی] آمد. درباره رفتن به مجلس مشاوره شد. تأیید شد که اگر دعوت اکثریت مجلس تحقق یافت، حضور یابم، وگرنه انصراف بدهم. از اقدام رهبری، در نقض نظر شورای نگهبان، اظهار تعجب نمود. آقای [بیژن نامدار] زنگنه، [وزیر نفت] آمد. گزارش کارهای نفت را داد و از من خواست، برای ایجاد وفاق و حل مشکلات آینده و هدایت سیاست سازندگی و توسعه ایران، در مجلس بمانم. 

پنج‌شنبه ۵ خرداد ۱۳۷۹ | ۲۰ صفر ۱۴۲۱ | ۲۵ می‌ ۲۰۰۰

اخبار مهمی در مورد ایستگاه جدید فضایی بین‌المللی به نام «آزادی» منتشر شد. جمعی از دانشمندان، با فضاپیمای آتلانتیس آمریکا برای تنظیم موقعیت نهایی آن، به ایستگاه رفته‌اند. موتور آن را روشن کرده‌اند و ۴۵ کیلومتر، آن را بالاتر برده‌اند که در مدار مناسب‌تری باشد. 

روسیه، طالبان [افغانستان] را تهدید کرده که اگر به اقدامات مراجعت و تجهیز تروریست‌ها ادامه دهد، بمباران هوایی می‌شود. روس‌ها می‌گویند، چریک‌های چچن، در افغانستان آموزش می‌بینند و از آنجا تدارک می‌شوند. آمریکا از این اخطار روسیه، اظهار نگرانی و تعجب ‌کرده است. 

جنگ اتیوپی و اریتره، با برتری اتیوپی ادامه دارد. در سیرالئون، هنوز جمعی از صلح‌بانان سازمان ملل، در اسارت شورشیان هستند و رهبر شورشیان، دستگیر شده است. پارلمان آمریکا، قانون روابط بازرگانی‌کامله‌الوداد با چین را تصویب ‌کرد. 
تمام وقت در منزل بودم. مقداری وقت صرف تهیه پیام، برای پیروزی لبنان بر اسرائیل با جهاد حزب‌الله و تهیه متن اعلان انصراف از نمایندگی مجلس شورای اسلامی شد. عصر آقایان [علی] آقامحمدی، [سیدحسین] مرعشی، سیدحسین هاشمی، علی [هاشمی]، محسن [هاشمی] و مهدی [هاشمی] آمدند. درباره انصراف یا ماندن و نامزد ریاست ‌شدن در مجلس مشاوره نهایی شد؛ مهدی هم برای متن نهایی اعلان انصراف، کمک کرد. 

در مذاکرات و مشاوره‌های امروز و روزهای گذشته، نکات زیر به دست آمد: ۱- جناح راست، تلاش می‌کنند که من در مجلس باشم تا نیروهای [حزب] کارگزاران هم به خاطر من، از چپ‌ها جدا شوند و مجموعه راست و کارگزاران و مستقل‌ها، اکثریت مجلس را داشته باشد. ۲- چپ‌ها و بخصوص مشارکتی‌ها، تلاش می‌کنند که در مجلس نباشم که کارگزاران از آن‌ها جدا نشوند و مستقل‌ها هم با محافظه‌کاران، در یک مجموعه قرار نگیرند. ۳- رسانه‌های خارجی و ضدانقلاب و لیبرال‌ها در داخل فعال‌اند که من به مجلس نروم تا نیروهای وفادار به انقلاب پراکنده باشند و هستند کسانی هم که مایل‌اند، من در مجلس باشم تا درگیری بین من و طرفداران من با چپ‌ها باشد و آن‌ها از این اختلاف، استفاده سیاسی ببرند و هر دو طرف را ضعیف‌ کنند. 

جمعه ۶ خرداد ۱۳۷۹ | ۲۱ صفر ۱۴۲۱ | ۲۶ می‌ ۲۰۰۰

در منزل بودم. وقت زیادی را صرف اصلاح عبارات مصاحبه با مجله «حکومت اسلامی» کردم. انعکاس خبری انصراف من از نمایندگی مجلس، بسیار وسیع است و لحظاتی پس از اعلان، روی آنتن‌ها رفت و تقریباً در همه خبرگزاری‌های مهم جهان آمد؛ چون مسأله مجلس ششم و ریاست آن، مورد توجه مراکز سیاسی جهان قرار دارد. غربی‌ها، نوعاً خوشحالی و بعضی‌ها هم اظهار نگرانی می‌کنند؛ از امکان درگیری داخلی بین نیروهای دوم خردادی، به‌خاطر اینکه رقیب بزرگی در برابر خود ندارند و نوعاً انصراف را ضربه سنگینی بر جناح محافظه‌کار معرفی می‌کنند. 

در بعضی نمازجمعه‌ها، از جمله شیراز و… از انصراف، به عنوان اقدام مناسبی یاد شده و در بسیاری از خطبه‌ها، به صورت کلی از من دفاع شده و ترور شخصیت من را گناه نابخشودنی ‌گفته‌اند. آقای [احمد] جنتی، [دبیر شورای نگهبان و امام‌جمعه موقت تهران]، در نمازجمعه از اقدام شورای نگهبان، در ابطال بعضی صندوق‌ها دفاع کرده و تخلفات وزارت کشور را وسیع‌تر از آنچه اعلان شده، گفته است. 

تبریکات و جشن‌ها و تأییدها، در مورد پیروزی حزب‌الله در جنوب لبنان و فرار اسرائیل و از هم پاشیده شدن ارتش آنتوان لحد ادامه دارد. آنتوان لحد که پاسپورت سیاسی اسرائیلی هم گرفته، به شدت از [ایهود] باراک، [نخست‌وزیر اسرائیل]، انتقاد کرده و متواریان ارتش لحد هم که در اسرائیل‌اند، از اینکه به آن‌ها خیانت شده و از رفتاری که با آن‌ها در اسرائیل می‌شود، اظهار ناراحتی‌ کرده‌اند.

شنبه ۷ خرداد ۱۳۷۹ | ۲۲ صفر ۱۴۲۱ | ۲۷ می‌ ۲۰۰۰

برای مراسم افتتاح مجلس ششم، از منزل به مجلس رفتیم. قبل از رسمیت جلسه، آقایان [سیدمحمد] خاتمی و [سیدمحمود هاشمی] شاهرودی، رؤسای جمهور و قوه قضاییه گفتند، اعلان انصراف شما، مایه ضرر برای مجلس و نظام خواهد بود. در مراسم، قرآن و سرود و گزارش رئیس اداری مجلس و پیام رهبری و جلوس هیأت رئیسه سِنّی مجلس و صحبت دکتر [محمدعلی] شیخ، [نماینده شوشتر]، رئیس سِنّی که ضمن صحبتش، از محرومیت مجلس از حضور من به خاطر انصراف، اظهار تأسف کرد و از مراسمی‌ که در سال ۱۳۶۴، برای استادان نمونه بوده‌اند و از من لوح تقدیر گرفته است، یاد کرد. 
[آقای عبدالواحد موسوی لاری]، وزیر کشور در گزارش خود، انتقادهای زیادی از شورای نگهبان کرد که بجا نبود و دکتر شیخ گفت، بخشی گزارش و بخشی رنجنامه بود و در پایان مراسم هم سخنرانی آقای [سیدمحمد] خاتمی، [رئیس‌جمهور] بود؛ در مجموع مراسم بد نبود. 

به دفترم رفتم. ظهر عفت آمد و از بخشی از مراسم منجمله اظهارات منفی وزیر کشور نسبت به شورای نگهبان، انتقاد داشت. عصر آقای [حسن] دانایی‌فر، [معاون اداری مالی دبیرخانه مجمع تشخیص مصلحت نظام] آمد و از انصراف تشکر کرد و گفت، وقت [ملاقات] را برای قبل از این خواسته؛ به منظور پیشنهاد انصراف و گفت، اقدامی شجاعانه و قهرمانانه است که در تاریخ به خوبی برجسته می‌شود. مشروعیت انتخابات تهران زیر سؤال است و مناسب نبود که شما با این انتخابات، به مجلس بروید. آقای [عبدالمجید] معادیخواه، [رئیس بنیاد تاریخ انقلاب اسلامی] آمد. از کارشکنی شهردار منطقه سه، در مورد زمین بنیاد تاریخ گفت و اینکه از اول کارشکنی‌ کرده و عنصری سیاسی است. 

در روزنامه‌های امروز، اکثراً مقاله‌هایی در اظهار تأسف از کناره‌گیری من دیده می‌شود. ضمن اینکه آن را اقدامی شجاعانه می‌دانند و تجلیل زیادی از خدمات و سوابق دارند و نامه‌ها و بیانیه‌هایی در این خصوص از سوی خانه کارگر و [حزب] کارگزاران سازندگی و اتحادیه دانشجویان و دانش‌آموختگان و… منتشر شد. در روزنامه‌های چپ، ضمن ستایش از اقدام، سمپاشی هم هست. موج ارسال نامه و تلفن، در اظهار ناراحتی از انصراف، وسیع است و بعضی با شعر و سرود و انتقاد از مخالفان. 

یکشنبه ۸ خرداد ۱۳۷۹ | ۲۳ صفر ۱۴۲۱ | ۲۸ می‌ ۲۰۰۰

آقای [امیر] تهرانی از [وزارت] اطلاعات آمد. گزارشی از نظرات مختلف دوم خردادی‌ها، درباره اعضای هیأت‌رئیسه مجلس داد که امروز به خاطر عدم توافق، مجلس جلسه نداشت و به روز سه‌شنبه موکول شد که بر اختلافات فایق آیند. خواست، به نحوی [آقای علی یونسی]، وزیر اطلاعات را تقویت کنیم که به خاطر ضعف، تسلیم چپ‌ها نشود و تعدادی بولتن سرّی آورد. آقای مسیح مهاجری، [مشاور رئیس‌جمهور و مدیرمسئول روزنامه جمهوری اسلامی] آمد. اظهار تردید کرد، در تصمیم رهبری و اظهار خوشحالی کرد از انصراف من و برای ادامه همکاری با جلسه ویژه، مشورت نمود. 

عصر، آقایان [محمدرضا] مخبر [دزفولی، رئیس‌کمیسیون مشورتی شورای عالی انقلاب فرهنگی] و [عزت‌الله] ضرغامی، [معاون امور مجلس و استان‌های سازمان صدا و سیما] آمدند. گفتند، ضمن ناراحتی از عدم حضور در مجلس، انصراف را کار مناسبی در این مقطع می‌دانند و درباره مجلس و مقابله با تهاجم ضدانقلاب و ضرورت حضور بیشتر در صحنه صحبت کردند و نیز درباره وضع نامناسب شورای عالی انقلاب فرهنگی و تقویت معاونت نظارت مجمع [تشخیص مصلحت نظام]. 

آقای ضرغامی گفت، در خرمشهر، مردم با سردی با آقای [سیدمحمد] خاتمی، [رئیس‌جمهور]، برخورد کردند و فریاد فقر و مشکلات بلند بود. ائمه‌جمعه اهواز و آبادان و خرمشهر هم با ایشان دیدار نکردند و تنها طرح قابل عرضه، همان طرحی است که مهدی، [مدیرعامل شرکت مهندسی و ساخت تأسیسات دریایی] در خرمشهر، برای کوتینگ لوله‌های کف دریا تأسیس‌کرده. اکنون نگران بی‌مهری مردم خراسان، در سفر آینده هستند و از صداوسیما خواسته‌اند که برای حضور مردم، بیشتر فعالیت کند. 

شب، برای اصلاح دندان به بیمارستان اختر رفتم. دکتر سعید لاهوتی، [همسر فاطی] و دکتر دیگری، جرم‌گیری کردند و لثه‌ها را تمیز و اصلاح نمودند. بحث رسانه‌ها در مورد انصراف، هنوز ادامه دارد. مشاجره بر سر کشتزارهای شبعا در جنوب لبنان ادامه دارد؛ اسرائیل قبول ندارد که متعلق به لبنان است و آن را متعلق به سوریه می‌داند و سوریه می‌گوید از لبنان است. 

دوشنبه ۹ خرداد ۱۳۷۹ | ۲۴ صفر ۱۴۲۱ | ۲۹ می‌ ۲۰۰۰

آقایان [علی‌نقی] خاموشی و [علی] عبداللهیان، [رئیس و معاون اتاق بازرگانی ایران]، با تأخیر آمدند؛ فقط چند دقیقه‌ای توانستند صحبت ‌کنند. گفتند، انصراف شما باعث شد که مردم با یک چشم گریه کنند و با یک چشم بخندند؛ از وضع مجلس، بدون شما نگران‌اند و خوشحال‌اند که شما خودتان را از این مجلس، نجات دادید و با اعلان و توضیح، روشنگری کردید. خواستند که خارج از مجلس، برای دفاع از انقلاب فعال‌تر باشم. گفتم، رهبری باید مواضع روشن داشته باشند، تا بشود کار کرد. 

آقای [غلامرضا] فروزش، [عضو شورای اسلامی شهر تهران]، همراه آقایان [بهروز] خواجوی، [مدیرعامل شرکت بلندپایه] و [بهروز] امین‌فر و [محمدرضا] حافظی، [عبدالحمید ریاضی]، رئیس دانشگاه امیرکبیر، مسئول ساخت برج بلند تهران [= برج میلاد] آمدند. توضیحات کاملی درباره برج دادند؛ ششمین برج بلند دنیا است. در جواب سؤال من‌ که چرا دایره‌ای نساخته‌اند که فشار باد، خطرساز نباشد گفتند، خطر باد برای دایره‌ای، بیشتر در جهت ایجاد مکش در نقطه مقابل وزش باد است. خواستند که بازدید کنم. از اعلان انصراف، اظهارخوشحالی ‌کردند و گفتند، مردم مطالب را با این انصراف فهمیدند. 

آقای [سیدمحمدعلی] ایازی، [پژوهشگر مرکز فرهنگ و معارف قرآن قم] آمد. از اوضاع حوزه [علمیه] قم گفت و از سختگیری‌ها و تعقیب‌ها و فشارها و نیز از بدرفتاری با آیت‌الله منتظری، انتقاد کرد. گفت، آقای منتظری به او گفته، با اینکه از من گله دارد، ولی از برخورد بد با من، ناراحت است. گفتم، بی‌جهت از من گله دارند؛ از زمان امام تاکنون، همیشه از سطح بالا، برای کم‌ کردن خطر و فشار از ایشان، کمک ‌کرده‌ام. نمونه‌هایی از کارهای قرآنی‌اش را آورد. قبلاً در دفتر تبلیغات [اسلامی ‌قم]، برای تفسیر راهنمای قرآن فعالیت می‌کرد. خواست، برای راهنمایی طلاب، بیشتر در صحنه باشم. از صحبت‌های خطبه جمعه اخیر من و بعضی از صحبت‌های دیگر که علیه جناح چپ بود، گله نمود. 

آقای [حسین] محلوجی، [وزیر سابق معادن و فلزات] آمد. برای مشکلاتی که [سازمان] بازرسی [کل‌ کشور] و دادگاه برای او درست می‌کنند، استمداد کرد و از اعلان انصراف، اظهار امتنان نمود. عصر آقای [حسین] نواب، امام‌جمعه قائم‌شهر آمد و خواست که کنگره شیخ طوسی را افتتاح کنم؛ عذر خواستم. در رسانه‌ها، هنوز بحث انصراف، به صورت مثبت مطرح است. 

سه‌شنبه ۱۰ خرداد ۱۳۷۹ | ۲۵ صفر ۱۴۲۱ | ۳۰ می‌ ۲۰۰۰

آقای تقی قرائتی، [رئیس مؤسسه مسجد] و همراهان آمدند. برای اصلاح وضع مساجد کشور فعالیت دارند. از عدم توجه مدیران حوزه و طلاب، به امامت جماعت مساجد انتقاد داشت و گفت، نزدیک ۳۰ هزار مسجد در کشور، فاقد امام جماعت است و طلاب، کار در اُرگان‌های دولتی را بر امامت مساجد روستاها ترجیح می‌دهند. برای همایش آینده مشورت کرد و خواست، به رهبری بگویم که بودجه‌ای در اختیارشان بگذارند. 

آقای [روح‌الله] حسینیان، [رئیس مرکز اسناد انقلاب اسلامی] آمد. از اوضاع سیاسی و فیزیکی کشور اظهار ناراحتی‌ کرد. از بی‌برنامگی رهبری و به من هم انتقاد دارد و از سوءاستفاده چپ از مسأله قتل‌ها[ی زنجیره‌ای]. آقای دکتر [هادی] منافی آمد. از اوضاع جاری کشور اظهار ناراحتی کرد و گفت، همسرش گرفتار بیماری مشکلی شده است. 

عصر [آقایان ربانی، باقری، جوادی، نیکان و قادری]، بازجوهای عزل‌شده پرونده قتل‌های زنجیره‌ای، برای توجیه عمل خودشان آمدند. مدعی‌اند، مسائل اصلی پرونده که در مورد جاسوسی و کارهای خلاف اخلاق آن‌ها اعتراف گرفته‌اند، درست است و شکنجه را آن‌طور که آن‌ها گفته‌اند، قبول ندارند و از بدنام شدن خودشان ناراحت‌اند. می‌گویند، آقای [علی] یونسی، [وزیر اطلاعات] و مدیران وزارت، مانع ادامه کارشان شده‌اند. نسبت به حُسن‌نیت آقای [حمید] سرمدی، اظهار تردید نمودند. 

آقای [عبدالعلی علی] عسکری، [رئیس بنیاد تعاون سپاه] آمد. طرحی برای مقابله با وضعیت موجود ارائه داد و گفت، از شنیدن خبر انصراف شوکه شده؛ ضمن اینکه عقلانیت اقدام برایش روشن است؛ من هم توضیحاتی درباره علل انصراف دادم. گفت، نیروهای اصولگرا از انصراف شما ناراحت‌اند. به روحیه آن‌ها ضربه خورده و نمایندگانشان در مجلس سرپرست ندارند. پیشنهاد داشت که مردم و نهادها، با بیانیه و طومار، خواستار پس‌گرفتن انصراف شما بشوند. گفتم، بعد از انصراف، راحت و سبک شدم و بنا ندارم به مجلس بروم. 

در انتخابات هیأت‌رئیسه موقت مجلس، حزب مشارکت وضع نامناسبی پیدا کرده و علیرغم خواست آن‌ها، آقای [مهدی] کروبی و آقای مجید انصاری، نامزد ریاست و نیابت ریاست شدند و رأی آوردند؛ بگو و مگو بین مشارکت و مجمع روحانیون مبارز ادامه دارد. 

چهارشنبه ۱۱ خرداد ۱۳۷۹ | ۲۶ صفر ۱۴۲۱ | ۳۱ می‌ ۲۰۰۰

آقای [محمد] فلاح، مسئول ستاد مبارزه با مواد مخدر و آقای [محمود] گلزاری، روانشناس و مسئول تحقیقات ستاد آمدند. از عدم توفیق ستاد در مبارزه با مواد مخدر با همه سختگیری‌ها خبر دادند و پیشنهاد کار بیشتر روی پیشگیری، از طریق آموزش و ترویج داشتند؛ گفتم، طرح‌شان را به مجمع [تشخیص مصلحت نظام] بدهند. 

آقای جواد فاضل، فرزند آیت‌الله [محمد] فاضل لنکرانی، همراه آقای عباس ملکی آمدند؛ برای ابلاغ پیام آقای فاضل و تشکر به خاطر خدمات طولانی برای انقلاب و نیز انصراف از مجلس و گفتند، همان شب قبل از پخش خبر انصراف، آقای فاضل در حیاط راه می‌رفتند و می‌گفتند، خوب است آقای هاشمی انصراف بدهند؛ این مجلس جای مناسبی برای ایشان نیست و بعد از پخش خبر خوشحال شدند. گفتند، اخیراً آقای فاضل، شهریه را اضافه کرده؛ در حدود شهریه رهبری و آقای [سیدعلی] سیستانی است. ماهانه حدود ۳۰۰ میلیون تومان هزینه دارند. تذکر دادم که حوزه، فکری برای تربیت امام‌جماعت و تأمین نیاز حدود ۳۰ هزار مسجد به امام‌جماعت بنماید. 

اخوی محمد، [معاون اجرایی رئیس‌جمهور] آمد و گفت، آقای خاتمی به زودی کابینه را ترمیم می‌کند. احتمالاً وزرای [امور اقتصادی و] دارایی و کشاروزی و رؤسای سازمان برنامه و [بودجه و سازمان] امور [اداری و] استخدامی و شاید [وزارت فرهنگ و] ارشاد [اسلامی]، مشمول ترمیم بشوند. عصر مسئولان نشریه‌های دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی آمدند. آقای [عبدالله] جاسبی، [رئیس دانشگاه آزاد اسلامی] و آقای زمانی، [دبیر همایش مدیرمسئولان نشریات دانشجویی] گزارش دادند. حدود ۲۵۰ نشریه دارند. هدیه‌ای به برگزیدگان داده شد و من صحبت مفصلی در مورد نکات لازم‌الرعایه در نشریه‌ها نمودم. 

شب بچه‌ها جمع بودند. بحث محفل‌ها، اختلافات داخلی جبهه دوم خرداد است که در انتخابات هیأت‌رئیسه مجلس بروز کرده است. بحران در کشور فیجی ادامه دارد. حدود ۸۰۰ هزار نفر جمعیت دارد؛ حدود نیمی از آن‌ها هندی‌الاصل و نیمی دیگر بومی‌اند و هندی‌ها حاکم‌اند. گروهی مسلح، چند هفته پیش نخست‌وزیر و چند وزیر را در محل پارلمان به گروگان گرفته و خواستار استعفا شده‌اند. سپس فرمانده نیروی دریایی کودتا کرده و هنوز گروگان‌ها آزاد نشده‌اند. جنگ اتیوپی و اریتره، با برتری اتیوپی ادامه دارد. اسرائیل، اعلان کرده که از کشتزارهای شبعا بیرون نمی‌آید. مساحت آن ۲۵ کیلومترمربع است. مقاومت لبنان می‌گوید تا اسرائیل از شبعا بیرون نرود، مقاومت ادامه دارد. 

پنج‌شنبه ۱۲ خرداد ۱۳۷۹ | ۲۷ صفر ۱۴۲۱ | ۱ ژوئن ۲۰۰۰

به خاطر اینکه چند روز تعطیلی در پیش داریم، برخلاف روال عادی پنج‌شنبه‌های دیگر، به دفترم رفتم و تا عصر آنجا کار کردم. محسن گفت، [آقای علیرضا نوری]، برادر آقای عبدالله نوری گفته، وضع و حال آقای نوری در زندان، خوب نیست؛ روزه می‌گیرد و از عید تاکنون به او مرخصی نداده‌اند. درد گردن که سابق داشته، عود کرده. برای رفتن به بیمارستان جهت معالجه، استمداد نمود؛ گفتم، به آقای [غلامحسین] محسنی [اژه‌ای، دادستان دادگاه ویژه روحانیت] بگوید که موافقت کنند. 

آقای [عبدالعلی علی] عسکری، [رئیس بنیاد تعاون سپاه]، مجدداَ آمد و گفت، خیلی‌ها معتقدند که بهتر است از انصراف عدول کنم. جمعی از نمایندگان مجلس، می‌خواهند تقاضا کنند و از سایر نهادها و گروه‌ها و افراد هم در این فکرند و رهبری هم گفته‌اند، تأیید می‌کنند. گفتم، دنبال این کار نروند، نخواهم پذیرفت و او را قانع‌ کردم که دست بردارد. اخوی محمد هم تلفنی گفت، روزنامه جوان پرسیده که گفته می‌شود، فلانی قصد پس‌ گرفتن انصراف دارد که محمد تکذیب ‌کرده است. فاطی، [رئیس بنیاد بیماری‌های خاص]، برای همایش بیماران خاص به لندن رفت. عفت و بعضی بچه‌ها، مطابق معمول شب‌های دیگر، به کوه رفتند و از آنجا برای عزاداری خواهند رفت. 

اتیوپی اعلان کردکه جنگ با اریتره پایان یافته؛ چون توانسته است، نقاطی که دو سال قبل درجنگی دیگر به اریتره باخته بود، پس بگیرد. در پاکستان، براساس رأی دادگاه عالی، دولت اعلان کرده که پس از سه سال، حکومت نظامیان پایان می‌پذیرد و انتخابات انجام می‌شود؛ قبلاً گفته بودند، این مدت چند ماه بیشتر نخواهد بود. آمریکا اعلان کرده، کامپیوتر حاوی اسناد سلاح‌های هسته‌ای که چندی پیش مفقود شده بود، پیدا شده است. 

جمعه ۱۳ خرداد ۱۳۷۹ | ۲۸ صفر ۱۴۲۱ | ۲ ژوئن ۲۰۰۰

در خانه بودم. بیشتر وقت به مطالعه گذشت؛ بولتن‌ها و اخبار، اطلس تاریخ ایران و [کتاب] داستان‌گونه‌ای براساس نامه‌ای از سلمان رشدی به روزنامه لیبراسیون که از وضع پیش‌آمده برای خودش، شکوه دارد. 

محسن [هاشمی، سرپرست دفتر ریاست مجمع تشخیص مصلحت نظام] گفت، علی‌رغم پیگیری، آقای [غلامحسین] محسنی اژه‌ای، [دادستان دادگاه ویژه روحانیت]، هنوز با اعزام آقای عبدالله نوری [از زندان] به بیمارستان، موافقت نکرده و دکتر [سیدمحمود] طباطبایی که ایشان را معاینه کرده، تلفنی‌ گفت ‌که باید به بیمارستان اعزام شود. 

خبر رسید که در مجلس، جناح‌های رقیب، تعداد زیادی از اعتبارنامه‌های نمایندگان رقیبشان را به صورت عمل متقابل، مورد اعتراض قرار داده‌اند؛ اگر مصالحه نکنند، وقت زیادی از مجلس را خواهد گرفت. 

شنبه ۱۴ خرداد ۱۳۷۹ | ۲۹ صفر ۱۴۲۱ | ۳ ژوئن ۲۰۰۰

ساعت ده صبح، با هلی‌کوپتر به مرقد امام رفتیم. آقایان [مهدی] کروبی، [رئیس مجلس شورای اسلامی] و [سیدمحمد] خاتمی، [رئیس‌جمهور] و [محمد] یزدی، [عضو فقهای شورای نگهبان] هم بودند. آیت‌الله خامنه‌ای در مراسم سخنرانی کردند. هیاهو و شلوغی، کار سخنرانی را مشکل‌ کرده بود. ضمن مراسم، با آقای خاتمی و آقای کروبی، در مورد هیأت‌رئیسه مجلس صحبت شد. گفتند، اصرار جبهه مشارکت برای حضور یک سُنّی در هیأت‌رئیسه، کار توافق را مشکل ‌کرده و باعث اعتراض بعضی از مراجع قم، مثل آقایان [حسین] وحید [خراسانی] و [لطف‌الله] صافی‌گلپایگانی هم شده و نیز مراجع به حضور بعضی از نمایندگان زن با مانتو و روسری و بدون چادر در مجلس، اعتراض دارند و ممکن است اعتراض‌شان را اعلان کنند. 

آقای خاتمی گفت، تحت تأثیر فشارهای کار و اعتراضات، ناراحتی عصبی پیدا کرده و به دستور اطبا، به طور مرتب داروی آرام‌بخش مصرف می‌کند. اطبا گفته‌اند که اگر نکند، ممکن است تبدیل به افسردگی شود. گفت، آقای [ژاک] شیراک، رئیس‌جمهور فرانسه، خواسته که تلفنی مذاکره کند؛ به احتمال قوی در مورد مسائل لبنان است و یا محاکمه ۱۳ یهودی و یا هر دو؛ گفتم، در مورد لبنان خوب است، ایران ضرورت تخلیه [کشتزارهای] شبعا از نیروهای اسرائیلی را مطرح کند و در مورد جاسوس‌ها، به دخالت فرانسه در امور داخلی ایران، اعتراض شود. 

عصر به دفترم رفتم. مصاحبه‌ای با مجری برنامه بشارت [شبکه دو سیما] داشتم که به طور مستقیم و زنده پخش شد. درباره نحوه عمل مجلس خبرگان پس از رحلت امام، برای انتخاب رهبری و نیز سؤالی درباره قرآن و نظر امام و مجموعه تفسیر راهنما و فرهنگ قرآن بود. آقای [محسن] قرائتی، [رئیس ستاد اقامه نماز]، میهمان برنامه بودند؛ تعریف زیادی از تفسیر راهنما کرد و گفت، حدود ۳۰۰ مطلب جدید از آن استفاده کرده که در تفسیر دیگری ندیده و تا جلد هفتم را کاملاً مطالعه کرده است. خاطره‌ای از امام، در خصوص اجازه تأسیس حزب جمهوری اسلامی و اختصاص وقت برای کار قرآنی در روزهای اول انقلاب، نقل کردم. 

شب برای سخنرانی به مرقد امام [خمینی (ره)] رفتم. بحث جامعی در مورد و نقش روحانیت در صد سال اخیر و دستاوردهای انقلاب اسلامی نمودم. قبل از جلسه، آقای [محمد محمدی] ری‌شهری گفت، اخیراً از آب‌درمانی زیر نظر دکتر کمالی، نتایج مهمی گرفته و اکثر کسالت‌هایش برطرف شده است؛ حدود ده روز، فقط آب با مقداری قند خورده است. 

یکشنبه ۱۵ خرداد ۱۳۷۹ | ۱ ربیع‌الاول ۱۴۲۱ | ۴ ژوئن ۲۰۰۰

رادیو آمریکا گفت، شخصی به نام احمد بهبهانی - ایرانی فراری در ترکیه - گفته، مسئول عملیات ایران در خارج از کشور بوده و انفجار و سقوط هواپیمای لاکربی که این روزها متهمان لیبیایی آن تحت محاکمه‌اند، با طرح و دستور و کمک ایران انجام شده؛ معلوم است توطئه جدیدی علیه ایران است. 

در منزل بودم و بیشتر به مطالعه اطلس تاریخ ایران و بحث‌های اخلاقی برای نمازجمعه گذشت. از درخت کوچک توت که به صورت زمینی در حیاط منزل نگه‌داری می‌شود، مقداری توت چیدم و خوردم؛ از جهت احیای خاطرات توت‌خوری از درخت‌های انبوه و تنومند منزل‌مان در روستای بهرمان نوق، در زمان کودکی، برایم جالب و خاطره‌انگیز بود. تعداد زیادی کلاغ بر درخت چنار مجاور منزل اجتماع کرده بودند و برنامه‌ای هماهنگ با رفت‌و‌آمد و استقرار و سروصدا داشتند که در گذشته ندیده بودم؛ البته نفهمیدم که چه می‌کنند! 

کمیته‌ای در کنگره آمریکا، از دولت آمریکا انتقاد کرده که چرا به اندازه کافی، فشار علیه ایران ندارد و خواسته که در مسأله [انفجار] الخُبَر، پیگیری بیشتری کنند و فشار بیشتری وارد کنند. گفته می‌شود، در سفر [بیل کلینتون]، رئیس‌جمهور آمریکا به برلین و مسکو هم مسأله ایران در دستور مذاکرات است؛ در برلین به عنوان تعریف دولت مُدرن در عصر ما و در مسکو به عنوان ادعای کمک روسیه به تسلیحات هسته‌ای و موشکی ایران. 

دوشنبه ۱۶ خرداد ۱۳۷۹ | ۲ ربیع‌الاول ۱۴۲۱ | ۵ ژوئن ۲۰۰۰

آقای [احد] محمدی، مدیرعامل [سازمان] کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران آمد. گزارشی از وضع شرکت داد؛ با ۱۲۰ فروند کشتی و هفت هزار پرسنل و سود ۱۰ درصد. از مشکلات مدیریت در وضع حاضر گفت‌ که پس از محاکمه آقای [غلامحسین] کرباسچی، [شهردار سابق تهران]، مدیرها محتاط شده‌اند و بخشی از کارهای لازم، به خاطر احتیاط، بر زمین می‌ماند و رقبای خارجی جلو می‌افتند. خواستار اقدامی برای بازگرداندن شجاعت اقدام به مدیران شد؛ شبیه زمان سازندگی. گفت، در جلسه‌ای در نروژ، مدیران شرکت‌های نروژی، از خطبه اخیر جمعه شما اظهار تعجب می‌کرده‌اند و برایشان مهم بوده است. 

مهندس [حبیب‌الله] بوربور، معاون مدرسه‌سازی آموزش و پرورش، همراه مهندس امینی آمدند. گزارشی از وضع مدارس کشور و کمبود ۲۰۰ هزار کلاس و رشد مدرسه‌سازی افراد خیّر دادند و خواستند که همایش سالانه‌شان را افتتاح کنم. گفتند، تشویق خانم‌ها از سوی شما برای مدرسه‌سازی، باعث رشد چشمگیر مدرسه‌سازها شده و از تأثیر پیشنهاد و تهیه فیلم جاوید از سوی من، برای تشویق افراد خیّر گفتند. 

تیمسار [احمد] دادبین، فرمانده سابق نیروی زمینی ارتش آمد. از نحوه فرماندهی تیمسار [علی] شهبازی، [رئیس گروه مشاوران نظامی فرماندهی کل نیروهای مسلح] و تیمسار [مصطفی] ترابی، [رئیس ستاد مشترک ارتش]، انتقاد داشت و از نصب تیمسار [محمد] سلیمی، [فرمانده‌کل ارتش] هم راضی نیست. 

عصر آقای [علی] لاریجانی، [رئیس سازمان صداوسیما] آمد و گفت، علمای قم، منجمله آقایان [حسین] وحید [خراسانی]، [ناصر] مکارم [شیرازی]، [لطف‌الله] صافی [گلپایگانی] و میرزاجوادآقا تبریزی، به آقای [سیدمحمد] خاتمی، [رئیس‌جمهور] و آقای [مهدی] کروبی، [رئیس مجلس شورای اسلامی]، پیغام داده‌اند که اگر فردی سُنّی را در هیأت رئیسه مجلس بگذارند، آن‌ها علیه این کار بیانیه می‌دهند و مبارزه می‌کنند و مصوبات مجلس را بی‌اعتبار اعلان می‌کنند. از کُند شدن قوه قضاییه، در تعقیب افراد شبهه‌گر، اظهار نگرانی ‌کرد و گفت، انصراف شما از نمایندگی، باعث دلسرد شدن خیلی‌ها شد و دوم خردادی‌ها را نیز خوشحال کرده است. 

[آقای حبیب‌الله بی‌طرف]، وزیر نیرو و معاونش، آقای مهندس [رسول] زرگر آمدند. گزارشی از پیشرفت کار ساخت سدها و نیروگاه‌ها و گزارش کاملی از وضع انتقال آب حوزه سیروان به حوزه کرخه و دشت ذهاب دادند؛ کار مهمی است که از زمان مسئولیت من با اعتبارات ویژه شروع شده است. 

در رسانه‌های جهانی، اظهارات فردی فراری ‌که خود را احمد بهبهانی معرفی‌کرده، علیه ایران، انعکاس وسیعی پیدا کرده و وزارت اطلاعات اعلان کرده، اصلاً کسی به این نام، در وزارت اطلاعات سابقه ندارد؛ او گفته است، از مدیران اطلاعات بوده است. 

سه‌شنبه ۱۷ خرداد ۱۳۷۹ | ۳ ربیع‌الاول ۱۴۲۱ | ۶ ژوئن ۲۰۰۰

آقای علیرضا نوری، [نماینده تهران]، برادر آقای عبدالله نوری آمد. از وضع و حال آقای نوری گفت که به‌ خاطر آرتروز گردن، در بیمارستان تجریش بستری شده است. امید دارند که نسبت به محکومیت ایشان، تجدید نظری بشود و از اختلاف بین جبهه مشارکت [ایران اسلامی] و مجمع روحانیون [مبارز] گفت. 

آقای [محمدحسین] مقیمی، استاندار کرمانشاه آمد. اوضاع استان را گفت و اینکه عبور زائران کربلا، باعث رونق قصرشیرین شده است و از اهمیت طرح انتقال آب حوزه سیروان به حوزه کرخه و ذهاب ‌گفت و خواست ‌که دانشگاه آزاد اسلامی را در استان، برای جذب بیکاران، توسعه بدهد.

[آقایان امیر تهرانی، احمدی، شیدایی و جمال شفیعی]، معاونان فرهنگی و پارلمانی وزارت اطلاعات آمدند. گزارشی از وضع افکار دانشجویان و عوامل اعتراض در دانشگاه و راهکارهای علاج دادند و از شرارت‌های گروه [حشمت‌الله] طبرزدی گفتند و ازعدم همکاری قوه قضاییه گله داشتند که متقابلاً هم گفته می‌شود. 

عصر آقای [علی] لاریجانی، [رئیس سازمان صداوسیما]، نظراتی در مورد توطئه جدید تبلیغاتی علیه ایران، در خصوص مسائل [انفجار هواپیما در] لاکربی، [انفجار پایگاه آمریکایی‌ها در] الخُبَر [عربستان سعودی] و [انفجار مرکز یهودیان در بوینس‌آیرس] آرژانتین گفت. 

آقای اصغری و همکارانش، از مؤسسه خیریه شهید بهشتی آمدند و گزارشی از خدمات امدادی‌شان به فقرا دادند و برای ساخت مدرسه‌ای در منطقه هفت‌چنار استمداد کردند. آقای [علی] فتح‌الله‌زاده، رئیس باشگاه استقلال آمد و از اهمیت باشگاه‌های استقلال و پیروزی و طرفداران این دو تیم و امکان بهره‌گیری از این عواطف در حل مشکلات اجتماعی گفت. 

آقای [حسین] مرعشی، [نماینده کرمان] نیز آمد. از دسته‌بندی‌های مجلس و اختلاف بین مشارکت و روحانیون گفت. 
شب میهمان رهبری بودم. درباره مجلس و دانشگاه و مطبوعات و توطئه اخیر تبلیغاتی در مورد لاکربی صحبت شد. ایشان خبر دادند که دیروز در مراسم سخنرانی آقای [سیدمحمد] خاتمی، [رئیس‌جمهور] در مشهد، هنگام خیرمقدم گفتن آقای [عباس واعظ] طبسی، [نماینده ولی‌فقیه در خراسان]، جمعی از جوانان علیه آقای طبسی شعار می‌داده‌اند. در طول مراسم، کف زدن و سوت ‌کشیدن در صحن امام رضا (ع) زیاد بوده و بعد از مراسم هم جمع زیادی به راه افتاده‌اند و در خیابان‌ها علیه آقای طبسی شعار داده‌اند و شعارهای کلی علیه نظام هم بوده است. 

چهارشنبه ۱۸ خرداد ۱۳۷۹ | ۴ ربیع‌الاول ۱۴۲۱ | ۷ ژوئن ۲۰۰۰

جمعی از مدیران و حقوقدانان دفاتر حمایت حقوقی و قضایی از ایثارگران آمدند. سردار [سیدمحمد] حجازی، فرمانده بسیج گزارش داد. بیش از ۱۸۰ دفتر در سراسر کشور برای وکالت و مشاوره مجانی در محاکم دایر است. در زمان جنگ، با تصویب شورای عالی پشتیبانی جنگ، این نهاد به وجود آمده و تاکنون در ۳۰۰ هزار پرونده، به ایثارگران کمک مجانی کرده است. من هم در حقانیت این تصمیم صحبت کردم و از خدمات دفاتر تشکر کردم و از اهمیت بسیج گفتم. 

آقای [عبدالحسین] وهاجی، معاون وزارت بازرگانی آمد. گزارشی از وضع تجارت خارجی داد که متأسفانه در ماه اول سال، صادرات اُفت جدی داشته و واردات اضافه شده؛ با اینکه آقای خاتمی، [رئیس‌جمهور]، در ماه‌های اخیر، وعده جهش صادرات غیرنفتی را داده است. گزارش ساخت مسجدی در ولنجک را داد که برای تهیه زمین و ساختمان کمک ‌کرده‌ام و خواست که برای افتتاح شرکت کنم. 

آقای [عباسعلی] علیزاده، رئیس دادگستری تهران آمد و جریان جلسه‌اش با آقای خاتمی را گفت که ایشان به تُندی صحبت کرده در مورد تعطیلی مطبوعات و پرونده انتخابات و مسأله فرشاد ابراهیمی و آقای علیزاده هم جواب محکم داده است؛ گفت، ابراهیمی با تحریک سران دوم خردادی، آن نوار دروغ را پُر کرده بوده و اینک اعتراف به کذب بودن و تحریک شدن نموده است. وزارت اطلاعات اصرار دارد که او را در اختیار داشته باشد، ولی اطلاعات ناجا [= نیروی انتظامی] را هم شریک بررسی کرده‌اند. 

عصر آقایان [احد] باقرزاده، [معاون وزیر دادگستری و رئیس سازمان تعزیرات حکومتی] و رمضانی از تعزیرات آمدند و از برگشت تعزیرات به قوه قضاییه اظهار نگرانی کردند؛ با توجه به نیاز دولت و کارآیی خوب. آقای [حسین] محلوجی، [وزیر سابق معادن و فلزات]، تلفنی از رفتار دادگاه با مدیران تحت امر او، در مورد کمک به ورزش گله شدید نمود و گفت، چند نفر را بازداشت کرده‌اند و برای خود او هم قرار ۵۰ میلیون تومان صادر کرده‌اند. 

سروصدای احمد بهبهانی هنوز ادامه دارد، ولی مراکز جهانی، متوجه دروغگویی‌های او شده‌اند. در بلژیک، باز فردی اعلان کرده که از رهبری و رئیس‌جمهور و من، به دادگاه شکایت کرده است. 

پنج‌شنبه ۱۹ خرداد ۱۳۷۹ | ۵ ربیع‌الاول ۱۴۲۱ | ۸ ژوئن ۲۰۰۰

در خانه بودم. برای نمازجمعه فردا و درباره کشورهای ترکمنستان، قرقیزستان و آذربایجان - برای ملاقات‌های فردا - مطالعه کردم و نیز در مورد اصلاح نمایه‌های تفسیر راهنما. 

با معرفی [احمد] بهبهانی توسط وزارت اطلاعات که اخیراً با دروغ‌هایش، موج تبلیغاتی علیه ایران راه انداخته است، شرمندگی برای مراکز خبری غربی پیش آمده است. این شخص، سارق مسلح فراری بوده که سال‌ها در عراق بوده و عراق به عنوان زندانی ایرانی، او را تحویل داده و پس از محاکمه به ۱۰ سال حبس محکوم شده و در جریان مرخصی اخیر، باز فرار کرده و به ترکیه رفته و اسمش شهرام است و خود را احمد معرفی کرده است. 

در جزایر سلیمان هم وضعی شبیه جزیره فیجی پیش‌آمده؛ با شورش مسلح جمعی. اسرائیل، لبنان را تهدید به بازگشت کرده است. جمعی از خاخام‌های فرقه «نتوری‌کارتا» (ناظر شهر) یهودی به ایران آمده‌اند؛ اینها ضدصهیونیست‌ها هستند و مخالف دولت اسرائیل و معتقدند، یهودی‌ها به خاطر گناهان خود، محکوم به تبعید تا ظهور منجی عالم هستند و نباید دولت و کشور داشته باشند؛ گرچه اینها در آمریکا هستند، ولی مرکزی هم در اسرائیل دارند. اسرائیل از سفر اینها به ایران ناراحت است. 

جمعه ۲۰ خرداد ۱۳۷۹ | ۶ ربیع‌الاول ۱۴۲۱ | ۹ ژوئن ۲۰۰۰

تا ساعت یازده و نیم، در خانه مطالعه می‌کردم. برای اقامه نمازجمعه به دانشگاه تهران رفتم. خطبه‌ای در بحث اخلاق و خطبه‌ای در مناسبت‌های هفته ایراد کردم. به شبکه مافیایی امپریالیسم خبری تاختم. برای ناهار و استراحت به دفترم رفتم. به خاطر برنامه‌های عصر، برخلاف روال‌های جمعه‌های دیگر، به منزل نیامدم. 

ساعت شش و نیم بعدازظهر، [آقای عسگر آقایف]، رئیس‌جمهور قرقیزستان و همراهان آمدند. درباره همکاری‌ها و نقش من در پایه‌گذاری روابط و دعوت آن‌ها به [سازمان همکاری‌های اقتصادی] اکو و اهمیت کار من در [دستور] ساخت راه آهن مشهد سرخس صحبت کردند. احیای جاده ابریشم و صلح تاجیکستان را با تأکید مطرح کرد و گفت، می‌خواهند راه آهن خود را به کاشغر چین برسانند. دعوت کرد که به کشورش بروم. 

سپس آقای [صفرمراد] نیازاُف، رئیس‌جمهور ترکمنستان آمد. صحبت‌ها دوستانه و یادآوری همکاری‌های گذشته و نقش من بود. درباره خرید گاز و لوله گاز و رژیم حقوقی دریای خزر و مسائل زیاد دیگری بحث شد. گفت، روابط‌مان با [ولادیمیر] پوتین، [رئیس‌جمهور روسیه]، بهتر از [بوریس] یلتسین است. از رشد محصول گندم و پنبه گفت، و از ترک سیگار. برای مراسم سالگرد استقلال‌شان، دعوت‌ کرد. 

دکتر [محمدرضا] عارف، [وزیر پُست و تلگراف و تلفن] هم که وزیر همراه آقای عسگرآقایف است، آمد و راجع به برنامه‌های مخابرات گفت و نیز احتمال رفتن به سازمان برنامه و بودجه. 

شنبه ۲۱ خرداد ۱۳۷۹ | ۷ ربیع‌الاول ۱۴۲۱ | ۱۰ ژوئن ۲۰۰۰

مجمع [تشخیص مصلحت نظام] جلسه داشت. سیاست‌های کلی قضایی مطرح بود و یک بند تصویب شد. ضمن بحث، آقای [محمد محمدی] ری‌شهری، [وزیر اسبق اطلاعات]، مسأله سوءرفتار با متهمان قتل‌های زنجیره‌ای را پیش کشید که بحث داغ شد و من آن را متوقف کردم؛ چون آقای [سیدمحمد] خاتمی، [رئیس‌جمهور] و گروه سه نفره منتخب ایشان، [آقایان علی یونسی، علی ربیعی و حمید سرمدی] نبودند که از خود دفاع کنند؛ به جلسه دیگری موکول شد. بعد از جلسه، آقای [سیدمحمود] هاشمی شاهرودی، [رئیس قوه قضاییه] گفت، قصد سفر رسمی به استان کرمان دارد و از من خواست، به افراد مؤثر آنجا بگویم که برای خوب برگزار شدن سفر کمک کنند. 

ظهر آقایان [عباس واعظ] طبسی، [محمد] یزدی، [علی‌اکبر] ناطق [نوری] و [قربانعلی] دُرّی [نجف‌آبادی] و [محمدعلی] موحدی [کرمانی]، میهمانم بودند. آقای طبسی، انتقاد تُندی داشت و رفتار آقای خاتمی، [رئیس‌جمهور] در سفر به مشهد و عمل آن‌ها را برخلاف قرار صورتجلسه دانست که قرار بوده، فقط آقای طبسی خیرمقدم بگوید و آن‌ها آقایان [محمد] عبایی [خراسانی] و [محسن مهرعلیزاده]، استاندار را هم اضافه کرده بودند و نیز سازماندهی کرده‌اند که جلوی تریبون، هنگام صحبت آقای طبسی، به ایشان اهانت شود و نیز در جوار حرم امام [رضا] (ع)، سوت و کف و رقص داشته‌اند و سپس غیرقانونی در خیابان تظاهرات کرده‌اند و به آقای طبسی و نظام اهانت کرده‌اند و آقای طبسی هم در صحبت‌هایش به آن‌ها اعتراضی نکرده است. آقای طبسی عقیده دارد که آقای خاتمی یا راضی به این کارهاست و یا تحت فشار اطرافیانش، نمی‌تواند موضع در مقابل این‌ها بگیرد. درباره ریاست‌جمهوری آینده هم بحث شد. تلویحاً حمایت‌های رهبری از آقای خاتمی، مورد انتقاد بود. 

عصر آقای [حیدر] علی‌اُف، رئیس‌جمهور آذربایجان آمد. از وضع مرزی با ارمنستان خیلی ناراحت است. گفت، یک میلیون آواره دارند و ۲۰ درصد اراضی کشورش در اشغال ارمنستان است و کسی از او حمایت نمی‌کند و ارمنستان به پیشنهادهای صلح، جواب مساعد نمی‌دهد. دعوت کرد به آذربایجان بروم. پیر و فرسوده شده است. از حمایت‌های من در زمانی که در نخجوان بود و اوایل ریاست‌جمهوری‌اش، قدردانی کرد. 

خبر رسید که آقای حافظ اسد، [رئیس‌جمهور سوریه]، امروز با سکته قلبی فوت‌ کرده است. [آقای امیل لحود]، رئیس‌جمهور لبنان گفته، در حالی ‌که مشغول مذاکره تلفنی بودند، ناگهان صدایش قطع شده و افتاده و مُرده و آخرین جمله‌اش این بوده که «باید فکری برای نسل آینده بشود». تسلیت به [فرزندش] آقای بشار اسد فرستادم. 

یکشنبه ۲۲ خرداد ۱۳۷۹ | ۸ ربیع‌الاول ۱۴۲۱ | ۱۱ ژوئن ۲۰۰۰

برای مراسم بهره‌برداری از طرح‌های جهاد سازندگی، از منزل به مؤسسه رازی حصارک رفتیم. [آقای محمد سعیدی‌کیا]، وزیر جهاد [سازندگی] در گزارش گفت، سه هزار و ۹۰۰ طرح و پروژه، امروز به بهره‌برداری می‌رسد که اغلب آن‌ها از زمان مسئولیت من است، با ۸۰ میلیارد تومان هزینه. از طرح «سرم تراپی» واکسن‌های ثلات بازدید کردیم. کارخانه مُدرنی است و برای تولید واکسن کزاز و دیفتری و سیاه سرفه، با فرمانتورهایی که سال‌ها پیش، هلند به ایران هدیه کرده است. سالانه ۷۲ میلیون دوز واکسن تولید می‌کند و استاندارد خوبی دارد که سازمان بهداشت جهانی، با صدور آن موافقت کرده است. در جمع پرسنل و مدیران، پس از استماع گزارش [آقای سعیدی‌کیا]، وزیر و [آقای محمدتقی امان‌پور]، معاون تحقیقات، لوح تقدیر ۳۵ نفر را دادم و سخنرانی مفصلی در ارزش و مقدمات [تأسیس] جهاد سازندگی نمودم. به دفترم رفتم و تا عصر کارها را انجام دادم. 

آقای [مرتضی] الویری، [شهردار تهران] آمد. مواردی از اختلافات خود با شورای شهر تهران را گفت و از مشکلات اقتصادی ‌کشور و رکود سازندگی اظهار نگرانی ‌کرد وگفت، فعلاً شوراها به نفع کشور عمل نمی‌کنند، مگر اینکه در آینده، شرایط مناسبی درست شود. 

سرشب، برای امضای دفتر یادبود مرحوم حافظ اسد، به سفارت سوریه رفتم؛ متن ستایش‌آمیزی هم نوشتم. دکتر [حسن] حبیبی، [معاون اول رئیس‌جمهور] هم رسید. عفت هم پیام تسلیت به همسر اسد داده است. مسائل مربوط به فوت حافظ اسد، امروز اخبار دیگر دنیا را تحت‌الشعاع گرفته بود. معمولاً بیانیه‌ها و اظهارنظرها، ستایش‌آمیز است و کار جانشینی در سوریه هم در جهت سر کار آوردن فرزندش بشار اسد، پیش می‌رود. 

دوشنبه ۲۳ خرداد ۱۳۷۹ | ۹ ربیع‌الاول ۱۴۲۱ | ۱۲ ژوئن ۲۰۰۰

آقای [محمد] رجبی [دوانی]، رایزن [فرهنگی ایران] در آلمان آمد. پیشنهادهایی داشت و تذکراتی؛ منجمله اینکه دوم‌خردادی‌ها در مجلس، اقدام به اصلاح قانون اخیر بیمه کارگران کارگاه‌های کوچک خواهند کرد. خوب است، جایی مثل مجمع [تشخیص مصلحت نظام]، این اقدام را انجام دهد؛ برای گرفتن فرصت از آن‌ها. گفتم، در قلمرو کار مجمع نیست. پیشنهاد کرد که سازمانی نظیر خانه‌ کارگر که به شما وفادار است، برای کارمندان و کشاورزان هم تأسیس شود. 

آقای [عباسعلی] وکیلی، رئیس ستاد [رسیدگی به امور] آزادگان آمد. از فوت آقای [سیدعلی‌اکبر] ابوترابی، [نماینده ولی‌فقیه در امور آزادگان] متأثر بود و گفت، متأسفانه خود او راننده بوده و تقصیر هم از اوست. پدرش و خودش فوت‌ کردند و راننده و همراهش مجروح شدند. درخواست‌ کرد، به رهبری بگویم که نمایندگی رهبری در ستاد را به خود او واگذار کنند. برای کارها مشورت ‌کرد. 

آقای تقی پسندیده، فرزند مرحوم [سیدمرتضی] پسندیده، برادر امام [خمینی] آمد. برای تهیه مسکن استمداد کرد و از برادرش رضا گفت و یادآوری کرد که قبل از پیروزی انقلاب، نامه‌ای از پدرش برای من آورد، جهت اشتغال و من او را به آقای خانیان معرفی کردم که در شرکت گاز مشغول کار شود و به خاطر آن سابقه، با امید به نتایج مطلوب، برای حل مشکل مسکن، به من مراجعه کرده است. 

مسأله [درگذشت حافظ] اسد، [رئیس‌جمهور سوریه] و جانشینی او مورد توجه است و مخالفت‌هایی از سوی اخوان‌المسلمین سوریه و دیگر مخالفان که عمدتاً در خارج‌اند، شروع شده و احتمالاً با رفعت اسد، برادر تبعیدی حافظ اسد هم مخالفت خواهند کرد. سه روز عزای عمومی اعلان شده است. 

سه‌شنبه ۲۴ خرداد ۱۳۷۹ | ۱۰ ربیع‌الاول ۱۴۲۱ | ۱۳ ژوئن ۲۰۰۰

دکتر [حسن] روحانی، [دبیر شورای عالی امنیت ملی و رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام] آمد. درباره اوضاع آینده سوریه بحث کردیم. احتمال ‌عدم ثبات و تغییر عمده در مسائل اسرائیل، جدی است. گفت، به ‌خاطر اینکه بعضی از مصوبات شورای عالی امنیت ملی را رهبری تأیید نمی‌کنند، منجمله مصوبه مربوط به آمریکا و اهل سنت، با پیشنهاد وزارت امور خارجه، دولت تصمیم گرفته است، بخشی از موضوعاتی که در شورای عالی امنیت ملی تصویب شده، در کمیسیونی از دولت، با استفاده از اصل ۱۳۷، بررسی و تصویب کنند. گفتم، رهبری مطلع‌اند و اهمیتی به آن نمی‌دهند. در مورد مرکز تحقیقات استراتژیک هم مذاکره کردیم؛ منجمله در مقررات مالی و اساسنامه. 

آقای مسیح مهاجری، [مشاور رئیس‌جمهور و مدیرمسئول روزنامه جمهوری اسلامی] آمد. در مورد ضعیف عمل ‌کردن رهبری در کنترل سیاسیون افراطی صحبت کرد و خواست که موضوع جدی‌تر گرفته شود. ظهر عفت برای دیدن مراسم خاکسپاری حافظ اسد از ماهواره، به دفترم آمد. نظم خوبی داشت، ولی حضور رؤسای کشورها کم بود. بیشتر در سطح وزیر و پایین‌تر شرکت کرده بودند؛ از ایران، رئیس‌جمهور رفته است. 

عصر آقایان [اسدالله] بادامچیان، [احمد] توکلی و [محمدنبی] حبیبی آمدند و گفتند، هنوز فلسفه انصراف من از مجلس را نمی‌فهمند، ولی آقای بادامچیان گفت، کار بسیار بجایی بود. گفتم، من علت اصلی انصراف را اعلان نکرده‌ام. آقای توکلی‌ گفت، با رهبری ملاقات داشته و ایشان بعد از دیدن انتخابات هیأت‌رئیسه دائمی، به مجلس بدبین شده‌اند. 

جمعی از اعضای هیأت‌های مؤتلفه و خانواده شهدای مؤتلفه آمدند. آقای [حبیب‌الله] عسگراولادی، [دبیرکل حزب مؤتلفه اسلامی] گزارش داد. من هم در مورد اخلاص نیروهای مبارز اسلامی در دوران مبارزه و دفاع صحبت کردم و بر ضرورت حفظ اخلاص و پرهیز از خودخواهی تأکید نمودم. 

آقای [سیدمطهر] کاظمی، نماینده خلخال آمد. نگران رد اعتبارنامه‌اش در مجلس، به خاطر وضع خاص انتخابات خلخال بود. مسائل سوریه در رأس اخبار است و مخالفت رفعت اسد با ریاست‌جمهوری بشار، مهم تلقی شده است و در روزنامه‌های آمریکا، حق را به او داده‌اند؛ شعار اصلاح‌طلبی او برای غرب جاذبه دارد. امروز رئیس‌جمهور کره جنوبی به کره شمالی رفته؛ بعد از ۴۵ سال، حرکتی برای نزدیکی دو کره، پیش ‌آمده است. 

روی تلکس [خبری ایرنا] اختصاصی آمده که بعضی نمایندگان مجلس گفته‌اند، از طرف مقامات بالاتر در مجلس، به نمایندگان اخطار شده که اقدام به تغییر قانون مطبوعات نکنند. اگر درست باشد، لابد رهبری گفته‌اند. قرار بود، فردا طرح دوفوریتی با امضای ۱۰۰ نماینده مطرح شود. 

چهارشنبه ۲۵ خرداد ۱۳۷۹ | ۱۱ ربیع‌الاول ۱۴۲۱ ۱۴ ژوئن ۲۰۰۰

ساعت هفت صبح، با اتومبیل به سوی رامسر حرکت کردیم. در مسیر از شهرک تحقیقاتی کاوش، [واقع در هشتگرد کرج]، به صورت عبوری بازدید کردم. از جاده فرعیِ در دست ساختِ قزوین - اشکِوَر استفاده کردیم. آقای [جلیل] بشارتی، مسئول دفتر مناطق محروم [نهاد ریاست‌جمهوری]، از قزوین در ماشین من سوار شد؛ برای توضیح. دفتر [مناطق محروم]، مسئول این جاده است و با دستور من در گذشته، ساخت جاده‌های فرعی از مسیرهای مستعد بین جنوب و شمال پهنه البرز شروع شده است. 

در مسیر، چند جا توقف کردم و با روستاییان صحبت‌کردم؛ منجمله در بهرام‌آباد، رازمیان، هیر، ویار و سپارده. معیشت مردم بیشتر از دامداری و کشاورزی است. منطقه محروم و منزوی است. امید دارند، این جاده‌ها وضع زندگی را بهتر کند. در انتهای دره هیر و ویار، کنار چشمه‌ای و زیر درخت بیدی، برای نماز و ناهار توقف کردیم. در این منطقه، بوته‌های گل‌کرده و زیبای ریواس و درخت‌های اُرس و گیاه‌های دیگر زیبا، زیاد است. 

از خط‌الرأس البرز، وارد منطقه اشکور شدیم که قسمتی مربوط به گیلان و قسمتی مربوط به مازندران است. ساخت جاده، این منطقه محروم و خوش آب و هوا را از انزوا درآورده و می‌تواند، تبدیل به منطقه‌ای پُررونق شود. 

ساعت پنج به رامسر رسیدیم. تا شب به استراحت، مطالعه، خواندن اخبار و قدم‌ زدن در ساحل گذشت. این روزها، اینجا باران خوبی آمده و امشب هم نم‌نم می‌بارد. برخلاف سفرهای قبلی، کسی از اعضای خانواده همراه نیست. فاطی و یاسر و خانواده‌هایشان به مکه رفته‌اند. فائزه به اردن رفته و محسن و مهدی و عفت، بناست بیایند. 

در خبرها، موفقیت‌آمیز بودن مذاکرات کره شمالی و کره جنوبی، مهم است و انتقادات زیاد به [ژاک] شیراک، رئیس‌جمهور فرانسه، به خاطر سفر به سوریه، برای احترام به حافظ اسد. در مسائل داخلی، مطرح نشدن طرح اصلاح قانون مطبوعات در جلسه امروز مجلس و بی‌جواب ماندن سؤالات فراوان خبرنگاران، مهم است. 

چند روزی است که گفته می‌شد، یک کامپیوتر حاوی اسناد مهم مربوط به سلاح هسته‌ای از مرکز لُس‌آلاموس آمریکا، مفقود شده است و پیدا کرده‌اند. امروز [بیل کلینتون]، رئیس‌جمهور آمریکا، این خبر را تأییدکرد و گفت، مسأله جدی و مهم است؛ گویا شش نفر از کارکنان مرکز هم بازداشت شده‌اند. بخشی از اسناد، مربوط به نحوه انهدام موشک‌های هسته‌ای آمریکا و روسیه است. 

پنج‌شنبه ۲۶ خرداد ۱۳۷۹ | ۱۲ ربیع‌الاول ۱۴۲۱ | ۱۵ ژوئن ۲۰۰۰

تا ساعت چهار بعدازظهر، در مقر در رامسر بودیم. به خاطر سردی هوا از دریا استفاده نکردیم. دریا نسبت به دو سال گذشته، پایین ‌رفته و مقداری از ساحل که زیر آب بود، بیرون آمده و در نقاطی، مجدداً گیاهان روییده است. با محسن، در مورد مسائل مدیریتی و مالی مجمع تشخیص [مصلحت نظام] مذاکره کردیم. بعدازظهر، عفت، مونا، حسن، امید و آقارضا مرعشی آمدند. 

عصر برای مراسم اختتامیه جشنواره تولیدات استان‌های صداوسیما، به زیباکنار رفتیم. پس از رسیدن به لنگرود، از طریق چمخاله رفتیم؛ برای اولین ‌بار، این مسیر را رفتم. در کیاشهر، مردم با دسته سینه‌زنی، در مراسم عزاداری یکی از افراد شهر، مراسم داشتند. زمانی معطل شدیم؛ ما را نشناختند. 

در زیباکنار، آقایان [علی] لاریجانی، [رئیس سازمان صداوسیما] و استاندار و مدیران، استقبال و چند گروه از هنرمندان استان‌های ‌کشور، هنرنمایی کردند و جمعی از کودکان، با خواندن سرود و گل‌افشانی، خیرمقدم گفتند. سپس در جلسه مدیران، مراسم اختتامیه برگزار شد؛ با خیرمقدم آقایان لاریجانی و [عزت‌الله] ضرغامی، [معاون پارلمانی و امور استان‌ها] و با خواندن آرای داوران، درباره کارهای مراکز استان، از قبیل تحقیقات و خبر و فیلم و نمایش قطعه‌ای جالب از زندگی خانوادگی یک جانباز - به نام آقای شاهمرادی - و سرودخوانی گروه هنری از مرکز بوشهر. جوایز آن‌ها را دادم و درباره اهمیت و نقش صداوسیما سخنرانی کردم و مراعات سه اصل میل، نیاز و مصلحت مردم در برنامه‌های صداوسیما را مطرح کردم. شام میهمانشان بودیم. عفت و محسن هم بودند. 

[آقای علی صوفی]، استاندار [گیلان]، از امور استان گفت و مذاکره با روسیه درباره مسیر جنوب و شمال که با استفاده از بنادر انزلی یا امیرآباد یا هر دو، از ایران می‌گذرد. آقای لاریجانی، به طور خصوصی گفت، آیت‌الله خامنه‌ای، توسط آقای [سیدعلی‌اصغر] حجازی به آقایان [مهدی] کروبی، [رئیس مجلس] و بهزاد نبوی، گفته‌اند که نباید مجلس، اصلاحیه قانون مطبوعات را به این صورت مطرح کند؛ چون بازی سیاسی است و نه اصلاح قانون. آن‌ها هم به ناچار متوقف ‌کرده و نخواسته‌اند بگویند، رهبری جلوگیری کرده‌اند. 

ساعت ده و نیم شب به سوی رامسر حرکت کردیم؛ ساعت دوازده رسیدیم. در مسیر، با محسن، درباره مسائل جاری مذاکره کردیم. 

جمعه ۲۷ خرداد ۱۳۷۹ | ۱۳ ربیع‌الاول ۱۴۲۱ | ۱۶ ژوئن ۲۰۰۰

تمام روز در مقر بودیم و تمامی وقت، صرف مطالعه بولتن‌ها و کتاب و اصلاح بخش چهارم مصاحبه با مجله «حکومت اسلامی» شد. محسن به تهران مراجعت کرد. گزارش‌های ویژه خبری را - مطابق معمول سفرها - از طریق تلفن، روی کامپیوتر می‌خوانم. 

[ولادیمیر پوتین]، رئیس‌جمهور روسیه، در برلین به آمریکا اخطار کرده که طرح تأسیس سپر دفاع در مقابل موشک - جنگ ستارگان - دنیا را در بحران و جنگ سرد فرو می‌برد. اتحادیه اروپا هم قبلاً مخالفت خود را با این اقدام آمریکا اعلان کرده و عملاً روسیه و اتحادیه اروپا، به موضع مشترکی در برابر سیاست دفاعی آمریکا رسیده‌اند. 

شنبه ۲۸ خرداد ۱۳۷۹ | ۱۴ ربیع‌الاول ۱۴۲۱ | ۱۷ ژوئن ۲۰۰۰

ساعت شش و نیم صبح به سوی تهران حرکت کردیم. در مسیر، سری به تونل کندوان زدیم که در دست بازسازی و توسعه است؛ از زمان مسئولیت من شروع شده و چند ماهی است که به مشکل برخورده است. از دو طرف پیش رفته‌اند و در وسط، مواجه با گسل شده‌اند و ریزش شدید دارند. از هر دو کارگاه بازدید کردم. امیدهایی برای رفع اشکال پیش‌ آمده، ولی نگرانی همچنان باقی است. کارگاه سپاه، از کارگاه وزارت راه و ترابری، امیدوارتر است. کارکنان از تعویق سه ماه حقوقشان، شکایت داشتند. 

ساعت یازده به منزل رسیدم. عفت هم ساعت سه بعدازظهر رسید. فاطی از مکه تلفن کرد و گفت، پیشنهاد شده عقد [دخترش] سارا را در حرم ببندند و نظرخواهی ‌کرد. 

عصر برای افتتاح سیزدهمین کنفرانس وحدت، به ساختمان کنفرانس‌های بین‌المللی رفتم. آقای [محمد] واعظ‌زاده [خراسانی، دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی]، خیرمقدم گفت. آقای واعظ‌زاده، در گزارش خود، کار مهم کنفرانس را تنظیم و انتشار سخنرانی‌های افتتاحیه من معرفی ‌کرد. صحبت مفصلی در مورد مبانی وحدت و الگو بودن علی (ع) در همکاری با خلافت‌هایی که قبولشان نداشته است؛ نمونه‌های زیادی از همکاری ایشان گفتم. از سیاست تفرقه‌افکنی استکبار و اختلافات کشورهای اسلامی انتقاد کردم. تا آخر شب، در خانه بولتن‌ها و اخبار را مطالعه کردم. 

یکشنبه ۲۹ خرداد ۱۳۷۹ | ۱۵ ربیع‌الاول ۱۴۲۱ | ۱۸ ژوئن ۲۰۰۰

برای افتتاح همایش خیّرین مدرسه‌ساز، به اردوگاه منظریه رفتم. ابتدا از نمایشگاه بازدید کردیم. در اجلاس، سرود و گزارش و خیرمقدم آقای [حسین] مظفر، وزیر آموزش و پرورش و سرود گروه سرود بندر خمیر و سپس صحبت من، درباره ارزش و ثواب مدرسه‌سازی و چند قطعه فیلم با نظر مراجع در خصوص مدرسه‌سازی، پخش شد. 

ساعت یازده و نیم به دفترم رسیدم. تا ساعت پنج بعدازظهر به کارهایم پرداختم. عصر جمعی از مؤسسان اردوی ولایت آمدند. اکثرشان طلبه جانبازند و برای بهتر کردن برنامه و گرفتن کمک مالی، استمداد کردند. تیمسار [محمد] سلیمی، فرمانده جدید ارتش آمد؛ برای دریافت نظرات من و مشکلات در مورد کسر بودجه و مشکل معاش پرسنل و عدم تفاهم با آقایان [سیدحسن] فیروزآبادی، [رئیس ستاد کل نیروهای مسلح] و تیمسار [مصطفی] ترابی، [رئیس ستاد مشترک ارتش]، از لحاظ سلیقه و نیز به‌کارگیری نیروهای قدیمی. 

در گزارش‌ها، تصویب یک فوریت طرح اصلاح قانون مطبوعات در مجلس، علی‌رغم خبر آقای [علی] لاریجانی مبنی بر منع رهبری، مورد توجه است و نیز اختلاف لبنان با [آقای کوفی عنان]، دبیرکل سازمان ملل که گفته است، اسرائیل عقب‌نشینی کامل از جنوب لبنان کرده، ولی حزب‌الله و دولت لبنان قبول ندارند و روسیه هم در شورای امنیت، به حمایت از لبنان برخاسته است. 

دوشنبه ۳۰ خرداد ۱۳۷۹ | ۱۶ ربیع‌الاول ۱۴۲۱ | ۱۹ ژوئن ۲۰۰۰

با معاونان مرکز تحقیقات استراتژیک [مجمع تشخیص مصلحت نظام] جلسه بود. گزارشی از پروژه‌های تحقیقاتی دادند. با دکتر [حسن] روحانی، درباره مسائل جاری صحبت کردیم؛ منجمله تخلف مجلسی‌ها از دستور رهبری درباره اصلاح قانون مطبوعات. در جلسه معاونان مرکز تحقیقات، بحث نمایندگی من و حکم قانون، بحث و گفته شد، اولاً قانون در مورد استعفای قبل از تصویب اعتبارنامه ساکت است و ثانیاً چون شورای نگهبان، انتخابات تهران را با هشت رأی از ۱۰ رأی باطل کرده و با دخالت رهبری و استفاده از حق ولایت مطلقه، وضع عوض شده، این شبهه وجود دارد که اصلاً اعتبار نمایندگی وکلای تهران، متکی به قانون عادی نباشد و اگر بخواهند استعفا بدهند، باید با رهبری به تفاهم برسند که من رسیده‌ام. گفته شد که در اعلان انصراف، اعلان عفو افرادی که اظهارات نادرست و خلاف کرده بودند، کار خوبی بوده و تأثیر جدی در جامعه داشته است؛ قبلاً هم در جلسه ملاقات با اعضای هیأت مؤتلفه، آقای [حبیب‌الله] عسگراولادی، همین مطلب را با تأکید بیشتر گفته بودند. 

عصر حاج آقا مهدی حائری آمد. توضیحاتی درباره کارهای خیر خود و دانشگاه آزاد تحت مدیریت‌اش داد. از مخالفت دکتر [عبدالله] جاسبی، [رئیس دانشگاه آزاد اسلامی]، با برنامه‌های جنبی آموزشی‌اش گله کرد و استمداد نمود. معاونان وزارت اطلاعات آمدند. از عدم توجه قوه قضاییه به شکایت متهمان قتل‌های زنجیره‌ای در مورد نحوه بازجویی‌ها ناراحت‌اند و تقاضا داشتند که مسأله در مجمع تشخیص مصلحت نظام، رسیدگی شود. 

شورای امنیت سازمان ملل متحد، دیشب خروج نیروهای اسرائیل از جنوب لبنان را تأیید کرده که باعث انتقاد شدید دولت لبنان شده و بیانیه را مشتمل بر تناقض خوانده است. 

سه‌شنبه ۳۱ خرداد ۱۳۷۹ | ۱۷ ربیع‌الاول ۱۴۲۱ | ۲۰ ژوئن ۲۰۰۰

برای مراسم عید میلاد پیغمبر (ص) و امام صادق (ع)، به دفتر رهبری رفتیم. مطابق معمول یک ربع قبل از جلسه رسمی، در دفتر نشست جمعی از شخصیت‌های کشور بود که پس از اعلان آمادگی جلسه به حسینیه رفتیم. قرآن و شعار و عرض تبریک رئیس‌جمهور و صحبت‌های کوتاه رهبری، جمعاً نیم ساعت طول کشید. 

در فواصل و پس از جلسه، با بعضی از حضار مذاکراتی داشتم. آقای [سیدمحمود] هاشمی شاهرودی، [رئیس قوه قضاییه]، از سفر خود به کرمان و مخصوصاً رفسنجان، ابراز رضایت کرد. آقای [احمد] جنتی، [دبیر شورای نگهبان]، از سفر خود به مصر گفت که اجلاسی شبیه اجلاس هفته وحدت ما دارند، ولی با شخصیت‌های رسمی و نظم بهتر و گفت، به خاطر مواجه نشدن با آقای حُسنی‌مبارک، [رئیس‌جمهور مصر]، برای جلسه اختتامیه نمانده است. 

آقای [مهدی] کروبی، [رئیس مجلس]، از وضع مجلس ابراز نگرانی کرد و گفت، با مجلس‌های گذشته، تفاوت عمده دارد و فضای تُند غیرقابل ‌کنترلی دارد و نمونه آن همین تخلف صریح از دستور رهبری است. رهبری از طریق ایشان و آقای بهزاد نبوی، به نمایندگان پیغام داده بودند که از طرح اصلاح قانون مطبوعات منصرف شوند، ولی نمایندگان نپذیرفته‌اند و گفته‌اند دوفوریتی را تبدیل به یک فوریت می‌کنند که رهبری گفته‌اند، فرقی ندارد. آقای کروبی گفت که خودش به فوریت رأی نداده و مورد اعتراض بعضی از نمایندگان قرار گرفته. آقای [سیدمحمد] خاتمی، [رئیس‌جمهور] گفت، با بعضی از آن‌ها دعوا کرده، ولی فایده‌ای نداشته است. آقای خاتمی، برنامه سفرش به چین را توضیح داد و گفت، کپسول آرام‌بخش را قطع کرده‌ام. 

آقای [محمدتقی] مؤید، [سفیر ایران در یونان] در صحبت‌هایش گفت، بهتر است رهبری، آقای خاتمی را جذب کنند. همان‌گونه که در مورد آقای [حسین] مظفر، وزیر آموزش و پرورش عمل کردند. مثلاً ایشان را هم جزو ائمه جمعه تهران قرار بدهند و امتیازات دیگری از این نوع. گفتم، رهبری با اینکه از اول تمایلی به آقای خاتمی نداشتند، کم‌کم روابط‌شان خوب شده و چند مورد، خطر عمده را از آقای خاتمی رفع کرده‌اند؛ یکی در مورد حوادث کوی دانشگاه که پس از حضور وسیع مردم در صحنه، خطر جدی برای دولت آقای خاتمی پیش آمد. دوم، در قضیه نشریه موج که نزدیک بود، مردم با کفن به خیابان‌ها بریزند. سوم، در انتخابات تهران که شورای نگهبان، انتخابات را باطل کرد، رهبری با استفاده اختیارات ولایی آن را برگرداندند. 

ظهر جمعی از بچه‌ها جمع بودند. عصر بستگان آمدند. آقای حسین مرعشی، [نماینده کرمان] هم گفت، مجلس تُند و غیرقابل‌ کنترل است و نمونه‌اش همین قانون مطبوعات و اعتبارنامه آقای [غلامعلی] حدادعادل، [نماینده تهران] است که علی‌رغم توصیه آقای خاتمی و دیگران، در شعبه رد شده؛ ولی دکتر [حسن] حبیبی، [معاون اول رئیس‌جمهور]، احتمال داده، توصیه آقای خاتمی جدی نبوده، چون رئیس شعبه آقای [محمدرضا] تابش، [نماینده اردکان]، خویشاوند آقای خاتمی است. آقای مرعشی اضافه کرد که اختلاف بین دوم خردادی‌ها در مجلس زیاد شده و توقعات سُنی‌ها و کُردها و افراد دیگر برای داشتن موقعیتی در کمیسیون‌های مهم، یا هیأت‌رئیسه برآورده نشده و آن‌ها زده شده‌اند و به علاوه مجمع روحانیون و مشارکتی‌ها اختلاف نظر دارند و رأی ندادن آقای کروبی به فوریت اصلاحیه قانون مطبوعات، نمودی از آن است و به اختلافات دامن می‌زند. 

به شهرک شهید محلاتی، برای شروع ساخت مسجد محله رفتم. امام‌جماعت، آقای [منصور] غفوری، خیرمقدم گفت و من صحبت کردم. تاریخچه ساخت شهرک را گفتم که خود من در سال ۱۳۶۶، زمین آن را به فرمان امام، از بنیاد مستضعفان گرفتم و کار ساختمانی شروع شد و امروز تعداد واحدهای مسکونی، به حدود پنج هزار واحد رسیده و ساخت ادامه دارد و به نیروهای جبهه رفته، با امتیاز واگذار می‌شود؛ جلسه خوبی بود. 

آمریکا اعلان کرده که تعبیر کشورهای «یاغی» را که به هفت کشور داده بود، اصلاح کرده و دیگر به آن‌ها یاغی نمی‌گوید و تعبیر دیگری به کار می‌برد؛ از جمله ایران و نیز اعلان کردند که به نحوی مهار کره شمالی را کم کرده، به خاطر تفاهم با کره جنوبی. در جزایر مُلوک اندونزی، جنگ داخلی از سر گرفته شده و بیش از ۱۰۰ کشته و همین حدود زخمی داشته است. در بندر دوور انگلیس، جسد ۵۱ نفر در یک کامیون کشف شده که راننده‌ای به طور غیرقانونی، آن‌ها را وارد انگلیس کرده بوده و در داخل کانتینر، خفه شده‌اند. متعاقب آن اعلان شد که شش نفر مهاجر غیرقانونی ایرانی هم در کانتینر یک تریلی دیگر پیدا شده‌اند. معلوم شده، مهاجران غیرقانونی، از این وسیله برای رفتن به کشورهای غربی استفاده می‌کنند. 

شب، همشیره‌ها - فاطمه و طیبه - و جمعی از بستگان آمدند. همشیره از سفر کربلا برگشته‌اند و پیراهن و مُهر و تربت، سوغاتی آورده‌اند. همشیره طیبه، مقداری فرآورده لبنی از نوق آورده. گفت، بیست گوسفند در خانه نگه‌داری و از شیر آن‌ها استفاده می‌کند.

کلید واژه ها: خاطرات هاشمی رفسنجانی هاشمی رفسنجانی خاطرات سال ۱۳۷۹ هاشمی رفسنجانی انتخابات مجلس ششم


نظر شما :