خاطرات هاشمی رفسنجانی؛ فروردین ۱۳۷۹/ اختلاف وزارت اطلاعات و قوه قضاییه بر سر متهمان ترور حجاریان

۰۹ خرداد ۱۴۰۲ | ۱۹:۳۲ کد : ۸۸۷۰ گزیده‌های تاریخی برگزیده‌ها
یکی از محافظان آقای خاتمی قصد ترور ایشان را داشته/ آیت‌الله خامنه‌ای گفتند چرا وزارت اطلاعات با افراد شرور مطبوعاتی، مثل گنجی، برخورد نمی‌کند/ متهمان ترور آقای حجاریان به نقش خود اعتراف دارند و از عمل خود دفاع می‌کنند.
خاطرات هاشمی رفسنجانی؛ فروردین ۱۳۷۹/ اختلاف وزارت اطلاعات و قوه قضاییه بر سر متهمان ترور حجاریان

دوشنبه ۱ فروردین ۱۳۷۹ | ۱۳ ذیحجه ۱۴۲۰ | ۲۰ مارس ۲۰۰۰

ساعت شش صبح، منظره شکوهمند طلوع خورشید در شرق جزیره کیش و همزمان غروب ماهِ رو به تمام را در مغرب جزیره می‌دیدم که زیبایی منظره را مضاعف کرده بود؛ مجموع این دو منظره، آن هم در افق دریا، با هوای صاف، از نوادر حوادث است. تمام روز در اقامتگاه بودم. با شروع باد، هوا که کمی شرجی بود، خوب‌تر شده است. 

موقع تحویل‌ سال، به پیام‌ها گوش دادم. [آیت‌الله سیدعلی خامنه‌ای] رهبری، در اظهاراتشان، از اوضاع کشور اظهار نگرانی‌کردند؛ علی‌رغم معمول پیام‌های هر تحویل‌سال قبلی‌ که امیدبخش بود و برخلاف معمول از دولت و [آقای سیدمحمد خاتمی] رئیس‌جمهور، اسمی نبردند و اقدامات آن‌ها را برای رفع تنگناهای معیشتی مردم که در سال گذشته تشدید شده، ناموفق خواندند و بر ضرورت تلاش در سال آینده برای تحکیم وحدت ملی و امنیت تأکید کردند و به عوامل مخرب وحدت و امنیت داخلی و خارجی اشاره‌کردند و در حُسن‌نیت بعضی از عناصر شناخته‌شده داخلی‌که قطعاً به اطرافیان دولت تعبیر می‌شود، اظهار تردید نمودند. 

در مجموع نامه دیشب و پیام امروز، علامت بدی از روابط رهبری و رئیس‌جمهور تفسیر می‌شود، ولی رسانه‌های خارجی که معمولاً این‌گونه مضامین را تفسیر می‌کنند، به ‌صلاح‌شان نیست که دامن بزنند. رسانه‌های چپ و لیبرال نیز و رسانه‌های راست هم این روزها منتشر نمی‌شوند و این مسائل در ایام تعطیلات نوروزی، در حد شایعه و حدس و گمان می‌ماند. 

تفسیر و تحلیل در مورد آثار اظهارات [مادلین] آلبرایت، وزیر امور خارجه آمریکا در مورد ایران هم ادامه دارد. محافل غرب‌گرا، آن را مثبت معرفی می‌کنند، ولی نیروهای انقلابی آن را منفی و عقبگرد می‌دانند؛ به خصوص که در آن به رهبری اهانت شده و این نهاد، غیردموکراتیک خوانده شده؛ گرچه اعتراض به خطای آمریکا در حمایت از عراق در جنگ هشت‌ساله تحمیلی و نیز حمایت از شاه و کمک به سرنگونی دولت مصدق در [۲۸ مرداد] سال ۱۳۳۲ مهم و مثبت است، ولی مربوط به گذشته است. 

اشاره او به احتمال تصرف بعضی از اموال ایران، برای پرداخت احکام غرامت شاکیان آمریکایی، منفی و احتمال بررسی برای آزاد کردن دارایی‌های مسدود شده ایران، مثبت - ولی وعده سرخرمن - تفسیر می‌شود. حمایت صریح از نیروهای غیرارزشی و به اصطلاح خودشان اصلاح‌طلب، در نظر بعضی مثبت و از نظر انقلابی‌ها منفی است! انتظار می‌رفت که رهبری و رئیس‌جمهور، در پیام‌های عید سال در این مورد چیزی بگویند؛ نگفتند. 

محافظان و دفتری‌ها و خانواده‌ها، برای تبریک عید آمدند. به هر یک از کارکنان و پاسداران، پنج هزار تومان و به بچه‌های خودمان، هزار تومان عیدی دادم. آقای [مصطفی] هاشمی‌طبا، رئیس سازمان تربیت بدنی و خانواده‌اش، همراه با آقای [بهرام] افشارزاده، مسئول ورزش کیش آمدند. گفتند، طرح ساخت ۱۳۷۷ سالن ورزشی که در برنامه دوم [دولت سازندگی] شروع شد، گام بی‌سابقه‌ای در تاریخ ورزش کشور است که اکثر شهرها را بی‌نیاز کرده و هنوز ادامه دارد و ورزش کیش هم فعال شده است. 

آقای [محمدرضا] یزدان‌پناه، [مدیرعامل منطقه آزاد کیش] و معاونانش هم آمدند. گزارش وضع کیش را دادند و گفتند، در سال ۱۳۷۸ هفتاد درصد درآمدها تحقق یافته؛ مسافر کمتر از سال ۱۳۷۷ آمده که در این سال هم کمتر از سال ۱۳۷۶ بوده است. به شدت نگران اجرای دستور رهبری هستند؛ [رهبری] پس از گزارشی از وضع فرهنگی جزیره به ایشان و اعزام بازرس و گزارش نهایی مبنی بر اشکالات فرهنگی و اخلاقی، دستور داده‌اند که ظرف یک هفته اصلاح شود. به آن‌ها گفتم، چالش اساسی در سال جاری، مسائل فرهنگی است؛ مواظب باشند و مراقبت کنند. 

سه‌شنبه ۲ فروردین ۱۳۷۹ | ۱۴ ذیحجه ۱۴۲۰ | ۲۱ مارس ۲۰۰۰

دیشب اعلان شد که ضاربان آقای [سعید] حجاریان، [نایب‌رئیس شورای اسلامی شهر تهران و مدیرمسئول روزنامه صبح امروز] شناخته و دستگیر شده‌اند. شش نفرند و بعضی‌هایشان اعتراف کرده‌اند. خبرگزاری فرانسه از قول یک منبع آگاه، اعلام کرده است که یکی از آن‌ها سپاهی است، از شهرری. 

از پارک هتل آقای [حسین] ثابت در جنوب شرقی جزیره بازدید کردیم. کار توسعه فضای سبز آن پیشرفت خوبی دارد و استخرهای حیوانات دریایی هم در حال تکمیل است؛ چند استخر فعال شده و تعدادی فیل‌آبی، شیر آبی، سگ دریایی و دلفین هم از اوکراین وارد کرده است. جمعی از افراد اوکراینی که آن حیوانات را اداره می‌کرده‌اند، برای راه‌اندازی و آموزش ایرانی‌ها، همراه آن‌ها هستند. در بازدید از استخرها، سرپرست هر یک از حیوانات، هنرهای آموخته را نمایش می‌دادند؛ جالب است. سرپرست‌کل آن‌ها، توضیح‌های خوبی داد. خبر رسانه‌های غربی را که این حیوانات برای مین‌ریزی یا مین‌روبی در دریا، آموزش نظامی دیده‌اند و ایران برای این منظور آن‌ها را خریده است، تکذیب کرد و گفت، به دادگاه شکایت کرده‌ایم و به زودی دادگاه اقدام می‌کند. گفت، عمر اکثر آن‌ها معمولاً حدود چهل سال است. چند زایمان در عمر خود دارند. خوراکشان ماهی و میگو و گوشت‌های دیگر دریایی است. فیل‌ها، وزنشان تا دو تُن می‌رسد و شیرها تا یک تُن و نهنگ تا سه تُن. برای انسان هم بی‌خطر هستند. می‌توانند بین دو تا هفت دقیقه، زیر آب زندگی کنند، ولی سگ دریایی تا ۴۵ دقیقه می‌تواند زیر آب بماند. اکثر آن‌ها را از آب‌های سرد شمال دریای قطبی آورده بودند و ناچار در تابستان باید آب استخرها را سرد کنند. گربه دریایی، مرتب بدنش را با بالک خود خارش می‌داد. همه آن‌ها با هوش‌اند؛ فرمان‌های سرپرستان را خوب دریافت می‌کنند و دستورات را اجرا می‌کنند، ولی در مورد اجرای موسیقی، دلفین‌ها دستور را اجرا نکردند. احتمالاً از مراکز پُربیننده کیش خواهد شد. آقای [بیژن نامدار] زنگنه، [وزیر نفت] و اعضای خانواده‌مان هم با ما بودند. 

از بیمارستان ۲۰۰ تختخوابی هسته‌ای در حال ساخت، برای بار سوم بازدید کردم. بناست، ساختمان در سال جاری تکمیل شود و مدیریت و بهره‌برداری آن مورد بررسی است. به منظور جذب بیمار از کشورهای جنوب خلیج فارس ساخته شده، ولی با احداث بیمارستان‌های پیشرفته در آنجاها، بعید است این هدف تأمین شود. گفتند، ۳/۵ میلیارد تومان صرف ساختمان و ۱۰ میلیارد تومان، صرف تجهیزات می‌شود. 

از پایاب در حال احداث در قنات قدیمی کیش بازدید کردیم. تونل‌های طولانی و وسیع احداث کرده‌اند که اطراف آن را غرفه‌هایی برای عرضه صنایع دستی ایرانی و جذب توریست می‌سازند. هوای نسبتاً خنک، آرام و مرطوب آن هم عامل دیگری برای جذب تماشاگران خواهد بود. از یک بُعد، شبیه غار علی‌صدر همدان خواهد بود. آقای روستایی، از اهالی ملایر، سرپرست آن است و اخیراً یک ملایری ساکن آلمان، سرمایه‌گذاری طرح را به عهده گرفته است. 

از کارخانه اتومبیل‌سازی سینا بازدید کردیم. نمونه‌های اولیه آماده شده، حدود ۶۰ درصد آن ساخت داخل است و ابتکارات هم دارد. موتور و متعلقات آن از کارخانه رنو فرانسه گرفته می‌شود. مهندس [محمد] صفاری، [مدیرعامل کیش‌خودرو] و بانک صنعت و معدن شریک‌اند. کار خوبی است. این سومین دیدار من است و از حمایت‌های من ممنون‌اند. 

شام را میهمان سازمان [عمران کیش]، در رستوران پایاب بودیم. دکتر [حسن] روحانی، [دبیر شورای عالی امنیت ملی] هم آمد و گفت، چپ‌ها از مصاحبه‌اش در جواب [خانم مادلین آلبرایت]، وزیر امور خارجه آمریکا ناراضی‌اند و دفتر رهبری تشکر کرده است. آقای [محمد] خاتمی، [رئیس‌جمهور]، از انتشار نامه رهبری در مورد پیگیری مسأله ترور و قتل‌های زنجیره‌ای ناراحت است و گفته قرار نبوده منتشر شود. خارجی‌ها تفسیرکرده‌اند، چون عاملان ترور با سپاه ارتباط دارند، این نامه جواز دستگیری است. و نیز برای تبرئه سپاه و بسیج اعلان شد که یکی از ضاربان، دانشجوی [رشته] شیمی، دانشگاه آزاد اسلامی [واحد تهران جنوب] است. خارجی‌ها گفته‌اند که عضو اطلاعات سپاه هم هست. آقای مرتضی رضایی، مسئول حفاظت اطلاعات سپاه، ضاربان آقای حجاریان را شناسایی کرده و قبلاً این گروه را به عنوان گروه تُند افراطی زیر نظر داشته و گویا نمی‌خواهند، به صراحت این را بگویند. 

دکتر روحانی اضافه کرد که در مورد روابط با آمریکا، رهبری به نحوی مصوبه شورای عالی امنیت ملی را ردکرده‌اند؛ بدون صراحت و آقای خاتمی از او خواسته که در این باره با رهبری صحبت کند. او هم صحبت کرده و رهبری گفته‌اند که شورای عالی [امنیت ملی]، به نحوی متن را تنظیم کرده که قابل رد نباشد، ولی ایشان هم به جای رد صریح، نوشته‌اند که این مصوبه در عمل قابل اجرا نیست و در عمل، گونه دیگری پیاده خواهد شد! گفت، چپ‌ها و لیبرال‌ها دیگر خیلی از رهبری نمی‌ترسند و می‌گویند، هر وقت بخواهیم ایشان را عقب می‌زنیم و نگرانی‌شان بیشتر از شماست و لذا عمده توان خودشان را صرف تضعیف شما می‌کنند و این را به صراحت می‌گویند. 

پاپ [ژان پل دوم، رهبر کاتولیک‌های جهان]، به فلسطین رفته و همزمان اسرائیل، شش درصد اراضی ساحل غربی را براساس توافق شرم‌الشیخ به دولت خودگردان فلسطین واگذار کرده؛ گرچه در مورد اراضی اطراف بیت‌المقدس، توافق را اجرا نکرده است. 

وزارت امور خارجه ایران، برای جبران ضعف برخورد با اظهارات [مادلین] آلبرایت، [وزیر امور خارجه آمریکا] که از سوی رهبری مورد سرزنش قرار گرفته، امروز در مقابل اظهارات یک مقام امنیتی آمریکا، موضع نسبتاً تُندی گرفته است. 

چهارشنبه ۳ فروردین ۱۳۷۹ | ۱۵ ذیحجه ۱۴۲۰ | ۲۲ مارس ۲۰۰۰

تمام وقت در اقامتگاه بودم. کتاب اسناد منع حجاب و متحدالشکل شدن لباس در زمان رضاخان را خواندم. از سری کتاب‌های اسناد تاریخ معاصر است که وزارت اطلاعات منتشر می‌کند و کار خوبی است. مقداری وقت هم صرف مطالعه یادداشت‌های مذاکرات شورای انقلاب شد. دکتر [عباس] شیبانی، [عضو شورای انقلاب] یادداشت‌کرده؛ متأسفانه ناقص است. مقداری وقت هم صرف اصلاح نهایی خاطرات سال ۱۳۶۱ [= کتاب پس از بحران] شد که با فاطی کار کردم. او تنظیم کتاب را به عهده گرفته است. 

آقایان [حسین] نصیری، [دبیر] و [محمدرضا] واقفی، [قائم‌مقام]، از دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد آمدند. در مورد دستور اخیر رهبری درباره کیش، به دنبال گزارش منفی بازرسان ویژه خودشان صحبت بود؛ ناراحت‌اند، گرچه خطر را رفع شده می‌بینند، ولی از اصل سختگیری‌ها در مورد مناطق آزاد ناراحت‌اند. نیروهای چپ، در گذشته خودشان هم مخالف بودند و اکنون طرفدار تساهل و تسامح‌اند. 
عصر خانواده شهید تیمسار [منصور] ستاری، [فرمانده سابق نیروی هوایی ارتش] آمدند. احوال‌پرسی کردم؛ وضع خوبی دارند. فرزندان شهید، بااستعداد و درس‌خوان‌اند و پسرشان [سورنا] با مهدی کار می‌کند. عصر در دریا شنا کردم. چون جمعی از محافظان هم با من بودند، مقدار بیشتری از روزهای قبل، از ساحل به طرف عمق دریا پیش رفتم. 

روزنامه «صبح امروز» را آوردند؛ از روزنامه‌های چپ است. برای پوشش‌کارهای تبلیغی جناحی، در تعطیلات [نوروز] هم منتشر می‌شود. اکثر مقالات، به نحوی در مخالفت با رهبری و به خصوص در مورد اظهارات رهبری درباره امنیت است. نوشته است که دولت، بدون دردست داشتن نیروهای مسلح و صداوسیما، نمی‌تواند امنیت را برقرار کند. مدتی است، جناح چپ فشاری را شروع کرده که اختیارات رهبری در مورد نیروهای مسلح به رئیس‌جمهور واگذار شود و نیز در مورد معرفی عاملان ترور آقای حجاریان، تردید ایجاد می‌کنند و به حساب سپاه می‌گذارند. 

پنج‌شنبه ۴ فروردین ۱۳۷۹ | ۱۶ ذیحجه ۱۴۲۰ | ۲۳ مارس ۲۰۰۰

تمام وقت در مقر بودم. مطابق معمول، بعد از نماز صبح در ساحل پیاده‌روی کردم؛ در ناحیه شرق اسکله که سنگ‌های بزرگی برای گرفتن ضربه امواج به کار رفته، منطقه‌ای‌که خرچنگ‌ها جمع می‌شوند و سال‌هاست که به همین وضع است. نمی‌دانم علت انحصار به زیست خرچنگ‌ها چیست. گربه‌ای هم در شیار سنگ‌ها، آن‌ها را کمین و صید می‌کند. با تابیدن آفتاب، تحرک خرچنگ‌ها زیاد می‌شود. 

پیش از ظهر، دکتر [حسن] روحانی، [دبیر شورای عالی امنیت ملی] آمد. دو ساعتی درباره مسائل مهم کشور و انقلاب مذاکره‌کردیم. هر دو قبول داریم، اگر وضع به همین منوال پیش برود، انقلاب اسلامی جای خود را به حکومت سکولار خواهد داد و اگر سختگیری شود، مردم‌سالاری نظام ممکن است آسیب ببیند و [رعایت] اعتدال و دادن امتیازاتی از سوی رهبری، ضمن‌کنترل جریان‌های غیردینی، می‌تواند وضع را مهار کند. 

ایشان از قول آقای عباد [= علی ربیعی] گفت که یکی از محافظان آقای [سیدمحمد] خاتمی، [رئیس‌جمهور]، قصد ترور ایشان را داشته که دستگیر شده است. می‌گویند، به‌خاطر مشاهده جریان‌های غیراسلامی و عدم قدرت تحلیل وضع، به این فکر افتاده و از یکی از مراجع هم سئوال کرده است؛ گرچه ایشان او را نصیحت کرده که این افکار را از سر بیرون کند، ولی او منع را نفهمیده است. 

مقداری هم راجع به راهکارهای جلوگیری از افراط و تفریط مذاکره‌کردیم؛ به نظر واحدی رسیدیم. درباره بازشماری صندوق‌های [رأی] تهران و [انتخابات] مجلس ششم هم بحث و تبادل نظر شد. درباره روحیه ارتش و سپاه و نظرات [آقای علی شمخانی]، وزیر دفاع هم بحث شد. 

اسامی شش نفر متهم به ترور آقای [سعید] حجاریان، امروز اعلان شد. چپ‌ها به‌عدم تحویل آن‌ها از سپاه به [وزارت] اطلاعات، معترض‌اند و توجهی به تذکرات رهبری ندارند. درگزارش‌ها بود که دولت عربستان [سعودی]، آقای [محمد محمدی] ری‌شهری، [نماینده رهبری و سرپرست حجاج ایرانی] را از مراجعت به مدینه منع کرده و تلاش آقای [محمدرضا] نوری‌شاهرودی، [سفیر ایران در ریاض]، هنوز نتیجه نداده است. نمی‌دانم چرا؟ شاید به خاطر [برگزاری] مراسم برائت [از مشرکین] و سالگرد شهدای ایران در مکه و تظاهرات در خانه خدا [باشد]. 

[آقای بیل‌کلینتون]، رئیس‌جمهور آمریکا، سفر دوره‌ای به هند، بنگلادش، پاکستان، عمان و سوئیس را شروع کرده است؛ هم برای فشار جهت اضافه تولید اوپک و هم برای مسائل دیگر. 

آقای پارسایی، از مدیران [سازمان عمران] کیش آمد. توضیحاتی برای طرح‌های توسعه کیش و سوابق کاری خودش داد. ظهر جمعی از بستگان، میهمان ما بودند. 

جمعه ۵ فروردین ۱۳۷۹ | ۱۷ ذیحجه ۱۴۲۰ | ۲۴ مارس ۲۰۰۰

تا عصر در اقامتگاه به استراحت و مطالعه گذشت. پیش از ظهر آقای [سیدحسین] موسویان، [رئیس‌کمیته سیاست خارجی دبیرخانه شورای‌عالی امنیت ملی] آمد. گفت، اگر وضع به همین منوال باشد، تا چند سال دیگر حکومت دینی نداریم و باید اقداماتی برای تغییر روال بشود؛ منجمله برخورد با مطبوعات منحرف، تأسیس مطبوعات قوی و سالم، تقویت احزاب مستقل و صالح، کم‌شدن دخالت رهبری در امور کشور و رفع اشکال‌های ناشی از دادگاه ویژه روحانیت و فرماندهی ناجا [= نیروی انتظامی] و جلوگیری از تضعیف سپاه و بسیج و فکری برای قوه قضاییه. 

ساعت شش و نیم بعدازظهر به تهران رسیدیم. در بسیاری از شهرهای کشور، باران می‌بارد. عراق، اعلام کرده که اصابت خمپاره‌ها به شهر بغداد، توسط عُمال ایران انجام شده و شاید به عنوان مقابله به مثل، اصابت خمپاره به تهران ارزیابی شود. در پاکستان، از طرف بعضی از احزاب، علیه آمریکا اقداماتی شده است؛ به مناسبت سفر کوتاه فردای [بیل] کلینتون، [رئیس‌جمهور آمریکا] به اسلام‌آباد در داکا، [پایتخت بنگلادش] هم چنین بود. کلینتون، پنج روز در هند و نصف روز در پاکستان و بنگلادش اقامت داشته است. 

بعضی از محافل راست می‌گویند که ترور آقای [سعید] حجاریان، نتیجه اختلافات درون‌گروهی خود چپ‌هاست و آن‌ها به شدت رد می‌کنند و ارتباط فردی که قبل از ترور، در جریان انتخابات، نامه‌ای به او داده و همکاری با آن‌ها به این نظریه دامن می‌زند. 

مرگ دسته‌جمعی اعضای یک فرقه مذهبی در اوگاندا سئوال‌برانگیز است که خودکشی براساس آیین‌شان است، یا عامل دیگری در کار است. 

شنبه ۶ فروردین ۱۳۷۹ | ۱۸ ذیحجه ۱۴۲۰ | ۲۵ مارس ۲۰۰۰

در خانه بودم. بخشی از یادداشت‌های مذاکرات شورای انقلاب و نیز خطبه‌های خودم در سال ۱۳۶۱ درباره دستاوردهای انقلاب را مطالعه کردم. رهبری امروز در مشهد سخنرانی مفصلی داشتند؛ نسبت به آمریکا بسیار تُند و جواب اظهارات منفی [مادلین] آلبرایت، [وزیر امور خارجه آمریکا] است. نسبت به دولت هم تلخ است و مخصوصاً تعبیر «دیوار بی‌اعتمادی» بین ایران و آمریکا را غلط دانستند و مسأله را از نوع خصومت می‌دانند و نه بی‌اعتمادی؛ اولین بار آقای [سیدمحمد] خاتمی، [رئیس‌جمهور] این تعبیر را داشت و آمریکایی‌ها هم تکرارکرده‌اند. با توجه به پیام نوروزی و نامه‌شان به آقای خاتمی، مجموعاً بوی ‌عدم رضایت از کار دولت استشمام می‌شود. 

ظهر و عصر و شب، بستگان و بچه‌ها برای دیدار عید آمدند. کامپیوتر [= لپ‌تاب] اشکال پیدا کرده بود. از دفتر آمدند، اصلاح کردند. برای دریافت اخبار هنگام سفر به کیش، آن را خاموش کرده بودم که این اشکال ناشی از آن است. 

چین تعدادی قایق ماهیگیری به بعضی جزایر مورد تصرف تایوان اعزام کرده که شروع یک فشار است. پاپ [ژان پل دوم، رهبر کاتولیک‌های جهان] در بیت‌المقدس، باز هم از بدرفتاری‌های دو هزار ساله مسیحیان با یهودیان عذرخواهی‌کرد، ولی بعضی از خاخام‌های یهود آن را کافی نمی‌دانند. توقف کوتاه شش‌ساعته [بیل کلینتون]، رئیس‌جمهور آمریکا در پاکستان و مذاکرات با دولت ژنرال [پرویز] مشرف، [رئیس‌جمهور پاکستان]، بی‌نتیجه اعلام شده است؛ هم در مورد سلاح هسته‌ای و هم در مورد کشمیر و هم در مورد تجدید دموکراسی، انتخابات روسیه و ملاقات امروز کلینتون و… در ژنو، مورد توجه است. 

یکشنبه ۷ فروردین ۱۳۷۹ | ۱۹ ذیحجه ۱۴۲۰ | ۲۶ مارس ۲۰۰۰

امروز اولین روز کاری سال است. از ساعت نُه صبح تا یک بعد از ظهر، یکسره ملاقات‌های عید نوروز بود؛ وزرای سابق و فعلی، معاونان، نمایندگان مجلس، مدیران و شخصیت‌های متفرقه آمدند. ملاقات‌ها تمام نشد، به فردا موکول کردیم. 

آقای علی لاریجانی، [رئیس سازمان صدا و سیما] گفت، بعد از پخش گزارش واحد مرکزی خبر صداوسیما در مورد ماهیت چپ و دوم خردادی دانستن بعضی از افراد گروه ضارب [سعید] حجاریان، فشار زیادی از سوی محافل در رسانه‌های آن‌ها، علیه صداوسیما می‌شود. گفت، اطلاعات دقیق است و از پرونده گرفته‌شده و چون سپاه ابتدا آن‌ها را شناسایی‌کرده و گزارش را به رهبری و رئیس‌جمهور هم داده و با پخش این اخبار، تبلیغات فراوان آن‌ها برای زیر سئوال بردن سپاه و بسیج و حزب‌الله ناکام مانده؛ در بسیاری از ملاقات‌ها هم این مطلب، جزو مذاکرات است. عصر و شب، در دفترم کار کردم و شب را هم ماندم. 

یک گور دسته‌جمعی دیگر در اوگاندا، مربوط به فرقه مذهبی پیدا شده که مسأله این مرگ چند صد نفری را جدی‌تر کرده است. محاکمه ده‌ها نفر از جمعیت اسلامی التحریر در اُزبکستان و زندان‌های طولانی آن‌ها، مورد توجه محافل مذهبی و جهانی است. 

«یورو»، پول [مشترک] کشورهای اروپایی که شروع چاپ خود را با حدود ۱/۵ درصد گران‌تر از دلار آغاز کرد، کم‌کم ارزان شد و مدتی است به زیر قیمت دلار سقوط کرده و کارشناسان، این را دلیل قوی‌تر بودن اقتصاد آمریکا از اروپا می‌دانند. 

دوشنبه ۸ فروردین ۱۳۷۹ | ۲۰ ذیحجه ۱۴۲۰ | ۲۷ مارس ۲۰۰۰

امروز هم مثل دیروز، پیش از ظهر صرف ملاقات‌های عید شد و کارکنان مجمع [تشخیص مصلحت نظام] هم آمدند. در ملاقات‌های امروز، [موضوع] قیمت نفت و مقدار تولید برجسته بود؛ به خاطر جلسه اوپک که بناست مقداری تولید را اضافه کند و به خاطر اضافه تولید عراق و مکزیک، خطر سقوط قیمت نفت وجود دارد. بارندگی‌های خوب نوروزی هم باعث خوشحالی مدیران و مخصوصاً کشاورزان شده است. اعضای شورای نگهبان هم در ملاقات، در مورد بازشماری صندوق‌های آرای تهران بحث کردند؛ بعضی طرفدار بازشماری کامل هستند. 

از آقایان [عطاءالله] مهاجرانی، [وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی] و [سیف‌الله] داد، [معاون امور سینمایی]، در ملاقات درباره فیلم‌های امسال که مورد سرزنش رهبری قرار گرفته، پرسیدم. گفتند، گزارشی که به ایشان داده‌اند، مثل گزارش وضع [منطقه آزاد] کیش، یک‌جانبه و نادرست است. 

اختلاف‌نظر دو جناح در مورد وابستگی ضاربین [سعید] حجاریان هم در اوج است و بخشی از مذاکرات ملاقات‌ها بود. افشاگری صداوسیما، دوم خردادی‌ها را خشمگین کرده و به آن می‌تازند و وابستگی بعضی از افراد را به خودشان نفی می‌کنند. گویا در انتخابات به نفع آن‌ها در شهرری فعالیت می‌کردند و پدر سعید عسگر، [ضارب آقای حجاریان]، رئیس آموزش و پرورش شهرری و محور فعالیت‌های آن‌ها بوده است. به شایعات فراوانی از دو طرف دامن زده می‌شود. 

انعکاس سخنرانی رهبری در مشهد و حملات صریح و تُندشان به آمریکا هم دولتی‌ها و دوم خردادی‌ها را ناراحت‌کرده، ولی نمی‌شود تقصیر [خانم مادلین] آلبرایت، [وزیر امور خارجه آمریکا] را هم منکر شد؛ زیرا او در اظهاراتش اهانت به رهبری و نظام اسلامی ایران کرده است.
 
مذاکرات امروز حافظ اسد، [رئیس‌جمهور سوریه] و [بیل] کلینتون، [رئیس‌جمهور آمریکا] در ژنو، ناموفق اعلام شد و نتیجتاً مذاکرات سوریه و اسرائیل در بن‌بست است. پیروزی آقای [ولادیمیر] پوتین در انتخابات [ریاست‌جمهوری] روسیه، قابل توجه است. 

دیروز عفت و یاسر و امروز فاطی و مهدی به بم رفتند. 

سه‌شنبه ۹ فروردین ۱۳۷۹ | ۲۱ ذیحجه ۱۴۲۰ | ۲۸ مارس ۲۰۰۰

امروز هم عمده وقت، صرف دیدارهای عید شد. ضمن دیدارها، از بسیاری امور کشور هم سئوال و جواب بود. آقای [حسین] علایی، رئیس ستاد مشترک سپاه گفت، با فرد فرد متهمان ترور آقای [سعید] حجاریان، زمانی که در اختیار سپاه بودند، شخصاً مصاحبه کرده است؛ همگی به نقش خود اعتراف دارند و از عمل خود دفاع می‌کنند و سه نفر آن‌ها از لحاظ سیاسی، متمایل به جریان چپ هستند و در انتخابات‌های اخیر برای آن‌ها تبلیغ کرده‌اند و با توجه به نقشی که یکی از آن‌ها - [محمدعلی] مقدمی- در کمک به رساندن آقای حجاریان به بیمارستان داشته، تردید جدی در هدف اصلی آن‌ها پیش‌آمده، ولی [آقای علی یونسی]، وزیر اطلاعات، موافق با این نتیجه‌گیری نیست و این احتمال را مطرح می‌کند که ضارب فرد دیگری هم باشد و می‌گوید، بررسی‌های مقدماتی وزارت، فرد دیگری را مورد توجه قرار داده بود که فعلاً هم بازداشت است و می‌گوید، سپاه اینها را کشف نکرده، بلکه دو نفر از اینها، خودشان را معرفی‌کرده‌اند. 

آقای [علی] آقامحمدی، [معاون سیاسی سازمان صداوسیما] نیز پیشنهاد تشکیل ستادی برای هماهنگ کردن تبلیغات در مقابل سمپاشی‌های چپ‌ها و لیبرال‌ها داشت؛ با حالت تهاجمی، همان‌گونه که آن‌ها هماهنگ عمل می‌کنند. شب در دفترم خوابیدم. 

شب میهمان آیت‌الله خامنه‌ای بودم. هنگامی که وارد شدند، قدری برآشفته بودند و گفتند، بعد از نماز با آقای [علی] یونسی، وزیر اطلاعات، اوقات تلخی کرده‌اند که چرا وزارت با افراد شرور مطبوعاتی، مثل [اکبر] گنجی، برخورد نمی‌کند و عذر او را که گفته قوه قضاییه همکاری نمی‌کند، نپذیرفته‌اند. ایشان از آقای [غلامحسین] کرباسچی هم به خاطر مطالبی که در روزنامه هم‌میهن می‌نویسند، ناراضی است. در مورد وضع مطبوعات و راهکار اصلاح هم مذاکره شد. 

در مورد دادگاه ضاربان آقای [سعید] حجاریان صحبت شد. چپ‌ها، خواستار تأخیر زمان دادگاه‌اند. آقای دکتر [حسن] حبیبی، [معاون اول رئیس‌جمهور] هم امروز از من خواست که برای تأخیر کمک‌کنم؛ گویا برای استفاده سیاسی و ابهام‌ها، طرفدار تأخیرند و قوه قضاییه می‌خواهد، سرعت به خرج دهد. در مورد اختلافات در اوپک و خطر سقوط قیمت نفت هم مذاکره‌کردیم. اکثریت اعضای اوپک، تحت تأثیر فشار آمریکا، طرفدار اضافه شدن تولید هستند. 

چهارشنبه ۱۰ فروردین ۱۳۷۹ | ۲۲ ذیحجه ۱۴۲۰ | ۲۹ مارس ۲۰۰۰

امروز هم وقت زیادی برای دیدارهای عید صرف کردم؛ متقاضی زیاد است و بیشتر از مدیران کشور هستند و با اینکه وقت را محدود کرده‌ایم، خارج از برنامه هم می‌آیند. آقای [رسول] زرگر، معاون آب وزارت نیرو گفت، هشت سد تکمیل شده در هفته‌های آینده افتتاح می‌شود و طرح مهم شیروان هم در فاز مطالعات فعال است. 

معاون وزیر راه و ترابری، از وضع طرح‌های مهم‌شان گفت؛ به خصوص اتوبان‌ها و تونل کندوان که طرح وسیع کردن آن در یک نقطه دچار مشکل شده؛ ۱۸۰۰ متر آن کامل شده و ۶۰ متر آن مشکل آفریده است؛ نقطه گسل فعال است و خاک‌های مُرده که از کوه سرازیر است، مهلت نمی‌دهد. معاونان [وزارت] جهاد [سازندگی] هم درباره طرح‌های [تولید] میگو که مورد علاقه من است، توضیح دادند. آقایان [محمدرضا] عباسی‌فرد و [محمدرضا] علیزاده، [دو عضو شورای نگهبان]، در مورد بازشماری آرای تهران مشورت کردند؛ گفتم اصلح این است، شمارش شود که ابهامی نماند. 

شکست مذاکرات اوپک، باعث تنزل قیمت نفت شده و پیروزی مهمی برای آمریکا است. نُه عضو تصمیم به افزایش تولید در سطح قبل از محدود کردن گرفته‌اند. در عمل، عربستان سعودی، نقش اساسی اجرای سیاست آمریکا را به عهده داشته است. طبعاً ما و سایر اعضا که مخالف افزایش تولیدند، ناچار تولیدشان را اضافه خواهند کرد، چون دیگران بازار را اشباع خواهند کرد و ریاضت ما به تنهایی‌کارساز نیست. شب در دفترم ماندم. کمی‌کسالت داشتم و با مُسکّن خوابیدم. 

پنج‌شنبه ۱۱ فروردین ۱۳۷۹ | ۲۳ ذیحجه ۱۴۲۰ | ۳۰ مارس ۲۰۰۰

آقایان [علی] لاریجانی، [رئیس سازمان صداوسیما]، [علی] آقامحمدی، [معاون سیاسی صداوسیما] و [محمد] سرافراز، [معاون برون مرزی صداوسیما] آمدند. اصرار داشتند که مصاحبه‌ای در مورد نظر اسلام و انقلاب راجع به ترور بنمایم که نپذیرفتم و از افراط در مطرح کردن اخبار ترور انتقاد کردم. آیت‌الله خامنه‌ای هم انتقاد دارند؛ انفعالی عمل‌کرده‌اند و نتوانسته‌اند آن‌ها را هم راضی کنند. در مورد نحوه هماهنگ‌کردن تبلیغات و راهکارها هم مذاکره شد. نگران بودند از تسلیم قوه قضاییه برای تأخیر دادگاه و تجدید طرح پرونده قتل‌های زنجیره‌ای در اینجا و از نقش وزارت اطلاعات در این خصوص هم نگران‌اند که پرونده را به موقع تحویل قوه قضاییه ندهد. 

آقای [امیر] تهرانی، [معاون پارلمانی] از وزارت اطلاعات آمد. گفت، متهمان صریحاً اعتراف ‌کرده‌اند و [سعید] عسگر، ضارب آقای حجاریان، انگیزه‌های خود را اشکالات عقیدتی و رفتاری او در تضعیف انقلاب و اسلام و روحانیت و امام و اهانت به اهل بیت و پیغمبر(ص) می‌گوید. او هم نگران است که عوامل چپ در جریان رسیدگی به پرونده، اعمال غرض کنند و اهداف سیاسی را تعقیب کنند. 
گفت، با اینکه آقای [علی] یونسی، [وزیر اطلاعات]، برای تأمین نظر دوم خردادی‌ها مصاحبه کرده و حرف‌های مورد نظر آن‌ها را گفته، ولی به خاطر اینکه گفته است، متهمان وابستگی سیاسی و جناحی ندارند و خودسر عمل کرده‌اند، مورد انتقاد شدید چپ‌ها است و ناراحت است و به آقای عباد [= علی ربیعی] گفته، اگر مردانگی داشتی، اعلان می‌کردی که آن مصاحبه، مضمون پیشنهادهای خود تو است. گفت، چپ‌ها به آقای [محمد] شفیعی، قائم مقام وزارت [اطلاعات] هم نظر خوبی ندارند و آقای خاتمی به آقای یونسی‌گفته که پرونده دست او نباشد و اکنون پرونده دست آقای [علی] باقری، معاون ویژه است که او هم چپ است، ولی می‌خواهند به فرد دیگری که بیشتر مورد اعتمادشان است، واگذار کنند؛ به همین دلیل در این باره، در وزارت دودستگی است. 

عفت و بعضی از بچه‌ها که به کرمان، بم و رفسنجان رفته بودند، شب مراجعت کردند. 

جمعه ۱۲ فروردین ۱۳۷۹ | ۲۴ ذیحجه ۱۴۲۰ | ۳۱ مارس ۲۰۰۰

پیش‌از ظهر، در منزل برای خطبه‌ها مطالعه داشتم. در نمازجمعه، خطبه‌ای از دستاوردهای انقلاب اسلامی و خطبه‌ای در سایر مسائل روز مثل ترور و اظهارات [خانم مادلین آلبرایت]، وزیر امورخارجه آمریکا و فشار آمریکا بر اوپک خواندم. از مطالب خطبه جمعه، آن قسمت که راجع به آمریکاست، انعکاس جهانی وسیع داشته و مورد تجزیه و تحلیل است. عصر به استراحت گذشت. 

در اوگاندا، کشف گورهای دسته‌جمعی فرقه رستاخیز ادامه دارد و تعداد مُرده‌ها به ۹۰۰ نفر رسیده است. این فرقه عقیده داشت، در سال ۲۰۰۰ [میلادی]، عمر دنیا تمام می‌شود. وقتی که نشد، دچار مشکل و بحران شدند و خودکشی‌های دسته‌جمعی با نابودکردن پیروان شروع شده؛ اسم آن فرقه «احیای ده فرمان خدا» است. 

مطالب رادیوهای بیگانه و رسانه‌های داخلی، در مورد احضار چند نفر از نویسندگان به دادگاه، از قبیل آقایان اکبر گنجی، عمادالدین باقی و [محمد]رضا خاتمی، زیاد است. 

شنبه ۱۳ فروردین ۱۳۷۹ | ۲۵ ذیحجه ۱۴۲۰ | ۱ آوریل ۲۰۰۰

[سیزده بدر] در خانه ماندم و بیشتر در حیاط منزل، کنار باغچه مطالعه می‌کردم. مذاکرات مجلس خبرگان بعد از فوت امام را خواندم که منجر به انتخاب آیت‌الله خامنه‌ای به عنوان رهبری شد؛ مذاکرات جالبی است و عمدتاً جلسه را من اداره کرده‌ام. آقای [ابراهیم] امینی، [نایب رئیس دوم مجلس خبرگان] گفتند که رهبری با انتشار آن مخالفت کرده‌اند. به این منظور خواندم که نظر بدهم. مجموعاً نشر آن مفید است؛ گرچه ممکن است دو سه نقطه منفی هم داشته باشد. 

مقداری وقت هم صرف آشتی دادن فاطی و سارا کردم. چند روز قبل، بر سر کاهلی سارا در درس خواندن، اوقات تلخی‌کرده و قهر کرده بودند که الحمدالله امروز به خوبی ختم شد. عفت با جمعی از بچه‌ها به مزرعه‌ای در جاده ساوه رفته‌اند که متعلق به جمعی از بستگان است. چاه عمیقی با ۸۰ هکتار زمین خریده‌اند و پسته‌کاری می‌کنند. محسن و یاسر هم مشارکت کرده‌اند. 

در اخبار جهانی، انتخاب آقای [ولادیمیر] پوتین به ریاست‌جمهوری روسیه، مورد توجه است؛ به خاطر جوان‌تر و نیرومند بودن و طرفدار قدرت جهانی بودن روسیه و امکان تجدید قدرت آن به عنوان ابرقدرت و نیز تصمیم روسیه به فعال کردن مجدد ایستگاه میر که هشت ماه قبل، به خاطر هزینه‌های سنگین، آن را به حال خود در فضا رها کرده بودند و امروز دو نفر را مجدداً به آنجا اعزام کرده‌اند که آن را آماده کنند. شورای امنیت سازمان ملل تصویب کرده که به عراق اجازه بدهند، برای ترمیم مشکلات صنایع نفت خود، سالانه ۶۰۰ میلیون دلار نفت اضافه بفروشد. این کار هم در جهت فشار بر قیمت نفت و با خواست آمریکا انجام شده است. 

محسن آمد. گزارش سفر به رفسنجان و وضع باغ پسته نوق، جلگه کشکوییه، قم و موزه رفسنجان و مترو را داد. عصر، دکتر حمید لاهوتی، [همسر فائزه] آمد و از وضع مطب خود و امور کارخانه‌شان گفت. 

یکشنبه ۱۴ فروردین ۱۳۷۹ | ۲۶ ذیحجه ۱۴۲۰ | ۲ آوریل ۲۰۰۰

پیش از ظهر با ملاقات چند گروه - از سپاه حفاظت و دبیرخانه [مجمع تشخیص مصلحت نظام] و شخصیت‌های مختلف - که برای دیدار عید آمدند، گذشت. اکثر بحث‌ها در مورد مشکلات امنیتی و شغلی و سیاسی کشور است. آقای حسین مرعشی، [نماینده کرمان] هم جداگانه آمد. درباره مجلس آینده صحبت کرد و گفت، در ملاقاتش با آقای [سیدمحمد] خاتمی، [رئیس‌جمهور]، او را تحت تأثیر مذاکرات ۲۸ اسفند من دیده که گفتم، بحث مهمی که تحت تأثیر قرار گیرد، نداشتم. به آقای [غلامحسین] کرباسچی، [مدیرمسئول روزنامه هم‌میهن]، پیغام دادم که در روزنامه‌اش تُندروی نکند؛ رهبری چند بار ابراز ناراحتی کرده‌اند. 

ظهر محسن، [سرپرست دفتر ریاست مجمع تشخیص مصلحت نظام] آمد. گفت، در ملاقات با بستگان آقای خاتمی، آن‌ها را از مقاله امروز در [روزنامه] عصر آزادگان، ناراحت دیده؛ گویا در جواب به آقای محمد قوچانی، مقایسه‌ای بین من و آقای خاتمی‎کرده و نتیجه منفی گرفته و نمونه‌های غیرقابل‌دفاعی را آورده است. گفت، موضوع رد کردن شیرینی‌های ارسالی از سوی آقای [محمدعلی] صدوقی، [امام‌جمعه یزد] توسط عفت، سروصدا در خانواده آن‌ها به پا کرده است. 

عصر آقای [محمدحسن] تولایی، [رئیس هیأت نظارت بر انتخابات استان تهران]، برای مشورت در نحوه بازشماری آرای تهران آمد. گفتم، بهتر است‌که به طور کامل بازشماری شود. به آقای [احمد] جنتی، [دبیر شورای نگهبان] هم تذکر دادم؛ به نظر می‌رسد مشکل دارند. 

گفته می‌شود، [محمد] اسماعیل‌خان، [والی هرات افغانستان]، از زندان طالبان در قندهار فرار کرده و به ایران آمده و در راه مشهد است. انگلیس اعلان کرده که با تصرف بیت‌المقدس از سوی اسرائیل، مخالف است و نیز مخالف ساخت شهرک در کرانه غربی رود اردن توسط اسرائیل است. 

دوشنبه ۱۵ فروردین ۱۳۷۹ | ۲۷ ذیحجه ۱۴۲۰ | ۳ آوریل ۲۰۰۰

آقای [محمدرضا] مخبر [دزفولی]، رئیس کمیسیون [مشورتی] شورای عالی انقلاب فرهنگی آمد و گفت، شورای عالی را بی‌خاصیت کرده‌اند و شاید می‌خواهند منحل شود، یا کاملاً در اختیار خودشان باشد. پیشنهاد داشت که به گونه‌ای اعضای جدید اضافه شوند که اکثریت ارزشی باشند؛ با توجه به اینکه افرادی که از مجلس آینده هم می‌آیند، احتمالاً چپ باشند. آقای دکتر [هادی] منافی آمد. از بی‌مهار شدن روزنامه‌ها، اظهار نگرانی و حیرت نمود. آقای [علی] لاریجانی، [رئیس سازمان صداوسیما] آمد و در مورد انتخابات [مجلس ششم] تهران، پیشنهادی داشت. 

آقای [محسن] نوربخش، [رئیس‌کل بانک مرکزی] آمد و گفت، وضع تصمیم‌گیری در دولت کُند و بی‌رونق است و وضع سیاسی در کشور هم بد است و اختلاف بین وزارت اطلاعات و قوه قضاییه، در زمان محاکمه ضاربان آقای [سعید] حجاریان جدی شده است؛ وزارت به نفع چپ‌ها، خواستار مهلت بیشتر است و قوه قضاییه به نفع دستور تسریع رهبری، طرفدار سرعت است و نگرانی این است که چپ‌ها می‌خواهند با تأخیر محاکمه، مثل قتل‌های زنجیره‌ای، آن را سوژه تبلیغات سیاسی کنند. 

عصر آقای [غلامحسین] رهبرپور، [رئیس دادگاه انقلاب] آمد. گزارشی از دادگاه ویژه محاکمه ضاربان داد و گفت، آقای [عباسعلی] علیزاده، [رئیس‌کل دادگستری استان‌تهران]، با پیشنهاد دادگاه ویژه، دادگاه انقلاب را دور زده است و شنیده است که بنا دارند، خود او را عوض‌ کنند. گفت، در مکه یک استاد دانشگاه از موریتانی، وقتی‌که دانست او ایرانی است، از انحراف انقلاب در ایران، اظهار نگرانی‌کرد. 

آقای [مرتضی] الویری، [شهردار تهران] آمد. گفت، ساخت‌وساز در تهران، دارد رونق می‌گیرد. از بخشی از اعضای تُند شورا[ی اسلامی شهر تهران]، انتقاد داشت. آقای طه هاشمی، [مدیرمسئول روزنامه انتخاب و نماینده قم] آمد. از دفتر رهبری انتقاد داشت؛ به خاطر سختگیری در مورد مطالب روزنامه انتخاب و از جامعه مدرسین [حوزه علمیه قم] هم گله داشت. گفت، آقای [عبدالرضا] ایزدپناه، [معاون اجتماعی قوه قضاییه]، از بی‌عملی قوه قضاییه ناراحت است و برگشت به قم را مطرح می‌کند. گفتم، بروند آقای [سیدمحمود] هاشمی‌شاهرودی، [رئیس قوه قضاییه] را نیز برای مقابله با شانتاژهای سیاسی، تقویت روحی کنند. 

آقای [سیدعلی‌اصغر]حجازی، از دفتر رهبری آمد. اشکال‌های روزنامه‌ها و راه علاج را گفت و نمونه‌‍‌های زیادی از اهانت به رهبری را بیان کرد. من نیز موارد مخالفت با اظهارات رهبری را ذکر کردم. 

سه‌شنبه ۱۶ فروردین ۱۳۷۹ | ۲۸ ذیحجه ۱۴۲۰ | ۴ آوریل ۲۰۰۰

آقای [محمد محمدی] ری‌شهری، [نماینده رهبری و سرپرست حجاج ایرانی] آمد و گزارشی از برگزاری حج داد و از ممانعت عربستان برای سفر مجدد ایشان به مدینه اظهار تعجب کرد و از اوضاع سیاسی کشور، اظهار نگرانی نمود. آقای [عبدالله] نظری، از علمای مازندران آمد. ایشان هم از اوضاع فرهنگی کشور اظهار نگرانی نمود و جویای راه چاره بود. 

آقایان [محمد] شفیعی و [امیر] تهرانی از وزارت اطلاعات آمدند و از مسائلی که منجر به تحویل متهمان ترور به قوه قضاییه شده، گزارشی دادند. آقای شفیعی، ابراز کرد که آقای خاتمی نخواسته که پرونده زیر نظر او باشد و او هم به همین دلیل به شیراز سفر کرده است. 

عصر [آقای حسین کمالی]، وزیر کار [و امور اجتماعی] آمد و برنامه‌اش برای اصلاح قانون وضع کارگران کارگاه‌های کوچک را گفت. [آقای علی عبدالعلی‌زاده]، وزیر مسکن [و شهرسازی] و معاونان آمدند و گزارش برنامه مسکن‌سازی و روابط با [جمهوری] آذربایجان را گفت. 

آقایان [محمدجواد] ایروانی و [کاظم] نجفی‌علمی آمدند و از وضع سیاسی و فرهنگی و اقتصادی کشور، شکوه کردند. آقای ایروانی گفت که فرزندش، در ایام عید برای برنامه امدادی به زابل رفته بوده و مردم زابل از دست دولت، به خاطر کم‌توجهی به زابل ناراحت‌اند و از تلاش‌های دولت سازندگی که با طرح‌های مهم عمرانی آنان را یاری‌کرده‌ام، ممنون‌اند. خواستند که برای انسجام نیروهای وفادار به انقلاب، فکری کنم. 

شب میهمان رهبری بودم. ضیافت ازدواج دخترشان بُشری، با فرزند آقای [غلامحسین] محمدی گلپایگانی، [رئیس دفتر رهبری] هم بود. آقای [سیدمحمود] هاشمی‌شاهرودی، [رئیس قوه قضاییه]، از دست وزارت اطلاعات و چپ‌ها و روزنامه‌های طرفدار دولت، کلافه شده و کم‌کم رودرروی آن‌ها قرار می‌گیرد. از دست آقای [سیدمحمدعلی] ابطحی، رئیس دفتر آقای خاتمی و آقای [علی] باقری، معاون ویژه وزارت اطلاعات، ناراحت است و احتمال دخالت آقای [احمد] حکیمی‌پور، [عضو شورای اسلامی شهر تهران]، در مسأله سوءقصد به آقای حجاریان را قابل بررسی می‌داند. بحث عجله دستگاه قضایی برای تحویل متهمان، مورد انتقاد شدید روزنامه‌های چپ است؛ رسانه‌های خارجی نیز دامن می‌زنند. 

چهارشنبه ۱۷ فروردین ۱۳۷۹ | ۲۹ ذیحجه ۱۴۲۰ | ۵ آوریل ۲۰۰۰

علامه سیدمرتضی عسکری آمد. گزارشی از وضع دانشکده‌هایش داد و از من به خاطر دادن اجازه تأسیس آن‌ها، با کمک پنج میلیون تومانی در زمان ریاست‌جمهوری، قدردانی نمود و نیز از برنامه سازندگی دولت من، به عنوان مهم‌ترین خدمات در تاریخ ایران، یاد کرد و گله‌ کرد از انتقاداتی که بعضی از خشکه‌مقدس‌ها در مورد او دارند که حاضر نیست به اهل‌سنت اهانت کند و یا افکار آقای سید [محمدحسین] فضل‌الله در مورد عدم آتش‌سوزی بیت حضرت زهرا(س) را رد نماید. کتاب‌هایش را در مورد رد روایات تحریف قرآن آورد. 

آقای [جواد] مقصودی، [رئیس ستاد برگزاری نمازجمعه تهران] آمد. گفت نوه‌اش‌ که در شاهرود دانشجو بوده، در اثر نشت‌گاز خفه شده و به همین جهت، سفر حج خود را ناتمام گذاشته و مراجعت کرده است. از وضع سیاسی و فرهنگی و اقتصادی دولت آقای خاتمی انتقاد نمود و راه علاجی ارائه داد؛ منجمله حضور بیشتر من در اقامه [نماز] جمعه [تهران]. 

آقای [کریم] زارع، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی [واحد] تهران مرکز آمد و گفت، بیش از ۶۰ هزار دانشجو دارند و کارهای مهم دانشگاه را گزارش داد. آقایان جواد رفیق‌دوست و محمود کریمی، [از مسئولان کمیته امداد امام خمینی] آمدند؛ با اظهار نگرانی از اوضاع کشور و مخالفت با افکار اقتصادی رهبری و راهکارهایی ارائه دادند. 

از پریروز [آقای کیزو اوبوچی]، نخست‌وزیر ژاپن، در اثر سکته مغزی در حال اغما است؛ [آقای یوشیرو موری]، نفر جدید امروز انتخاب شد. امروز در قاهره، کنفرانس سران کشورهای آفریقایی و اروپایی، با صدور قطعنامه و اتخاذ تصمیمی در مورد حمایت از آفریقایی‌ها پایان یافت. در اتیوپی، در اثر جنگ و خشکسالی، قحطی رخ داده و به طور کلی شاخ آفریقا وضع بحرانی دارد. در زیمبابوه، تجاوز به اراضی سفیدپوست‌ها آغاز شده و [رابرت] موگابه، رئیس‌جمهور هم کاری برایشان نمی‌کند؛ به خاطر عدم حمایت اکثریت مردم از او در انتخابات اخیر. 

بگومگو بین وزارت اطلاعات و قوه قضاییه بر سر متهمان ترور [آقای سعید حجاریان] ادامه دارد. احضار آقای محمدرضا خاتمی، [مدیرمسئول روزنامه مشارکت] به دادگاه هم انعکاس وسیعی داشته است؛ به طور کلی قوه قضاییه از سوی مطبوعات چپ، به خاطر مسأله دادگاه ضاربان حجاریان و تعقیب مطبوعات، تحت فشار است. 

پنج‌شنبه ۱۸ فروردین ۱۳۷۹ | ۱ محرم ۱۴۲۱ | ۶ آوریل ۲۰۰۰

جامعه مدرسین [حوزه علمیه قم]، اطلاعیه تُندی در مورد اشکالات کار دولت صادر کرده و اعتراضات زیادی به عملکرد دولت و مطبوعات مطرح نموده است. سپاه هم دیروز اطلاعیه تُندی در خصوص مسأله برخوردهای جناحی چپ‌ها در مورد ترور حجاریان صادر کرده؛ بعد از عید، انتقاد و حملات نسبت به دولت زیاد شده است. 

مجادله وزارت اطلاعات و قوه قضاییه بر سر متهمان ترور ادامه دارد و همدیگر را متهم کرده‌اند که آقای [محمدعلی] مقدمی، یکی از اعضای تیم ترور را تعزیر کرده‌اند. نگرانی چپ‌ها از اثبات دخالت آقای [احمد] حکیمی‌پور، [عضو شورای اسلامی شهر تهران]، در طراحی ترور است و قوه قضاییه اصرار دارد که تحقیقات برای کشف حقیقت، جدی‌تر بشود. کشف دو نامه از آقای حکیمی‌پور و اظهارات متضاد او، شبهه را قوی کرده و پدر آقای مقدمی هم مسأله را پیگیری می‌کند. 

از ساعت یازده تا پنج بعدازظهر، در دفتر کوشک بودم. بیشتر وقت امروز به اصلاح نهایی خاطرات سال ۱۳۶۱ [= پس از بحران] گذشت. دادگاهی در پاکستان، آقای [محمد] نوازشریف، نخست‌وزیر سابق را به دو بار حبس ابد و مصادره اموال و دو میلیون روپیه جریمه محکوم کرد؛ احتمال اعدام می‌رفت و آماده‌باش نیروهای مسلح پاکستان هم احتمال اعدام را تقویت کرده بود. 

خانم مری رابینسون، فرستاده ویژه [سازمان ملل] به چچن، گزارشی از وضع بد حقوق بشر در چچن داده و احتمال تعیین مجازاتی علیه روسیه در پارلمان آلمان مطرح است. آب رودخانه هیرمند، در اثر خشکسالی قطع شده و بی‌آبی، منطقه سیستان را در معرض خطر جدی قرار داده است. بلوچستان هم وضع مشابهی دارد. در زیمبابوه، مشکل ادامه دارد و طرفداران [رابرت] موگابه، [رئیس‌جمهور]، می‌خواهند زمین‌های سفیدپوست‌ها را پس بگیرند؛ با اینکه پس از انقلاب، افتخارشان این بود که سفیدها را تحمل‌کرده‌اند و همین باعث رشد اقتصاد و رفاه و همزیستی مسالمت‌آمیز شده است. 

جمعه ۱۹ فروردین ۱۳۷۹ | ۲ محرم ۱۴۲۱ | ۷ آوریل ۲۰۰۰

در خانه بودم و عمده کارم، اصلاح نهایی خاطرات سال ۱۳۶۱ [= پس‌از بحران] بود. عصر احساس خستگی شدید نمودم و تب و لرز عارض شد. 

در مقابل درخواست [آقای علی یونسی]، وزیر اطلاعات از رئیس‌جمهور، برای تعیین‌گروهی برای رسیدگی‌ به مرتکب تعزیر یکی از متهمان ترور، آقای [سیدمحمود] هاشمی‌شاهرودی، [رئیس قوه قضاییه]، حکمی خطاب به آقای [هادی] مروی، [معاون اول قوه قضاییه] صادرکرده که رسیدگی‌کنند؛ چون در بیانیه وزارت اطلاعات، صحبت از کشف حقیقت برای آقای مروی شده بود. 

با اعلان جابه‌جا شدن نماینده مردم خلخال، با ابطال ۲۱ صندوق رأی، دیشب جمعی از مردم در خیابان‌ها دست به آشوب زده‌اند و بعضی از ادارات دولتی و نهادهای انقلابی را تخریب کرده‌اند و جناح راست را متهم به اعمال غرض کرده‌اند؛ شبیه‌ کاری‌که در گچساران‌کردند. در دماوند هم که انتخابات باطل شده، جمعی از مردم اعتراض کرده‌اند، اما مرتکب تخریب و آشوب نشده‌اند. در اکثر نمازهای‌جمعه امروز، حملات تُندی به انحرافات اخلاقی و اسلامی شده است. 

شورای اروپا از نهادهای زیرمجموعه پارلمان اروپا، عضویت روسیه در شورای اروپا را به خاطر نقض حقوق بشر در چچن، به طور موقت تعلیق کرده و تجدید عضویت را مشروط به اصلاح وضع کرده است. عکس‌العمل‌ها در مورد محکومیت نوازشریف، [نخست‌وزیر سابق پاکستان] متفاوت است؛ اکثراً آن را ظالمانه می‌دانند و بعضی‌ها هم از اینکه حکم اعدام داده نشده، راضی‌اند. 

دولت ترکیه که می‌خواست قانون اساسی را به گونه‌ای اصلاح نماید که آقای [سلیمان] دمیرل، بتواند بار دیگر رئیس‌جمهور شود، در پارلمان شکست خورد و احتمال دوره‌ای بی‌ثبات را مطرح می‌کنند. 

در برلین، کنفرانسی‌که از سوی حزب سبز آلمان، برای بررسی وضع ایران پس از انتخابات، برگزار شده، بعضی از سخنرانان آن که چپ‌ها و لیبرال‌های ایران بودند، با مخالفت و هو کردن‌های مخالفان انقلاب در خارج مواجه شد و معلوم شد که اختلافات در ضدانقلاب اسلامی زیاد است. ظهر و عصر، بچه‌ها و بستگان اینجا بودند. 

شنبه ۲۰ فروردین ۱۳۷۹ | ۳ محرم ۱۴۲۱ | ۸ آوریل ۲۰۰۰

مجمع تشخیص مصلحت نظام جلسه داشت. اختلاف مجلس و شورای نگهبان در چند ماده آیین‌نامه، در دستور بود؛ به نفع شورای نگهبان تصویب شد. در حق تذکر و تحقیق و تفحص نمایندگان، محدودیت‌هایی به وجود آمد و اجبار جواب رئیس‌جمهور از زاویه تذکرات هم حذف شد. 

ظهر آقایان [عباس واعظ] طبسی، [قربانعلی] دُرّی [نجف‌آبادی، محمدعلی موحدی کرمانی]، [احمد] جنتی، [محمد] یزدی و [علی‌اکبر] ناطق [نوری]، میهمانم بودند. درباره انتخابات تهران، مطبوعات و مسأله اختلاف وزارت اطلاعات و قوه قضاییه بحث شد. شب در برنامه زنده‌ای با عنوان «بشارت» [از شبکه دو سیما] که به معرفی تفسیر راهنما پرداخت، شرکت کردم. 

در آلمان، نیروهای ضدانقلاب، مانع ادامه کار کنفرانس برلین شدند که به منظور ترویج دوم خردادی‌ها برقرار شده بود و دو گروه علیه یکدیگر اقدام کردند؛ برای اصلاح‌طلب‌ها، سرشکستگی به بار آورد. اعلان شد که جسد یکی از سرداران جانباز سپاهی، به نام [حسین] بوربور پیدا شده است؛ چند روز قبل مفقود شده بود. 

یکشنبه ۲۱ فروردین ۱۳۷۹ | ۴ محرم ۱۴۲۱ | ۹ آوریل ۲۰۰۰

به مرکز بنیاد مسکن برای افتتاح همایش رفتیم. آقای مهندس [حسینعلی] روحانی، [رئیس بنیاد مسکن انقلاب اسلامی] گزارش داد و خیرمقدم گفت. من هم درباره ارزش اقدام امام در تأسیس بنیاد و حساب ۱۰۰ و اهمیت ساخت مسکن در تأمین نیاز مردم و جمع نقدینگی و ایجاد اشتغال و رونق به اقتصاد و صنایع مصالح‌سازی، حرف زدم و از ۱۴ نوع خدمت بنیاد و پوشش هفت میلیون نفر قدردانی‌کردم. 

به دفترم رفتم. آقای [سیدمحمود] دعایی، [نماینده تهران و سرپرست مؤسسه اطلاعات] آمد. از سرزنشی که عفت در بیت امام به او کرده، اظهار ناراحتی‌کرد و تأکید بر وفاداری و عدم استفاده از امکانات ریاست‌جمهوری نمود. گفت، شخصی به او گفته که سرهنگ بوربور که چند روز پیش شهید شده، دنبال عتیقه‌جات بوده است. 

دکتر [عبدالله] جاسبی، [رئیس دانشگاه آزاد اسلامی] آمد و اظهار نگرانی‌کرد، از احتمال برنامه‌ریزی چپ‌ها برای کنترل دانشگاه آزاد اسلامی و گفت، بنا دارد چکاد را فعال‌تر کند. عصر آقای مجید انصاری، [نماینده تهران] آمد و برای اصلاح مصوبه دیروز مجمع [تشخیص مصلحت نظام] که با تأیید نظر شورای نگهبان، حق تحقیق و تفحص مجلس نسبت به نهادهای تحت امر رهبری را سلب کرده است، چاره‌جویی می‌کرد و نیز گفت، در انتخابات اخیر، مردم به روحانیون و روحانیت رأی ندادند و این خطر بزرگی است و از اختلافات بین گروه‌های داخلی دوم خردادی و انحراف بعضی از آن‌ها خبر داد و پیشنهاد چاره‌جویی نمود؛ جواب روشنی ندادم و نگرانی او را بجا خواندم. آقای مجید انصاری در گفته‌هایش، راه علاج خطر را خواست و من نظر او را خواستم؛ نتوانست یا نخواست راهی بگوید. گفت، اگر مجلس حق تفحص از نهادهای تحت امر رهبری را نداشته باشد، عکس‌العمل نشان می‌دهد و شاید بعضی بودجه‌ها را تصویب نکنند. 

در سایت روزنامه فتح و جبهه مشارکت در اینترنت، سناریوگونه‌ای در خصوص ترور آقای خاتمی و حکم تشکیل کابینه جدید توسط من و… ثبت شده که رسانه‌های رقیب آن را فاش کرده‌اند و آن‌ها را در موضع انفعالی قرار داده‌اند؛ البته می‌گویند دشمن خارجی این کار را کرده است. 

آقای دکتر [حسن] روحانی، [دبیر شورای عالی امنیت ملی] آمد. درباره مطبوعات و اختلاف قوه قضاییه و [وزارت] اطلاعات و وضع دولت و مجلس و طرح مطبوعات در مجلس و راهکارهای اصلاح مسیر وضع سیاسی و فرهنگی و اقتصادی کشور، مذاکره کردیم. مطالب‌دیگری هم داشت، منجمله اینکه آقای [سیدمحمد] خاتمی، [رئیس‌جمهور]، در مذاکره با او، از مذاکراتش با من اظهار خوشحالی‌کرده و گفته، حرف‌های مهمی از من شنیده و معتقد است، مثل من در روحانیت کس دیگری نداریم؛ شبیه این حرف‌ها را به آقای [حسین] مرعشی هم گفته‌اند؛ احتمالاً نظر خاصی دارند، چون در آن ملاقات، حرف‌های مهمی نزدم. و نیز گفت، در شورای عالی امنیت ملی گفته است که این نحو اعلامیه‌پرانی بین [وزارت] اطلاعات و [قوه] قضاییه و…، نشان از گسستگی نظام است و خیلی ضرر دارد؛ چرا با هم حرف نمی‌زنند. آقای [مجید] انصاری هم همین را گفت و گفت، آقای شاهچراغی گفته، آقایان [مهدی] کروبی و [سیدمهدی] امام جمارانی، عید در دُبی بوده‌اند و آقای [سیدمهدی] جمارانی گفته که با نظرات حاکمیت، کاری به پیش نمی‌رود. 

فرماندار و شهردار نیشابور [با اعضای ستاد برگزاری کنگره جهانی حکیم عمر خیام نیشابوری] آمدند. گزارش برنامه همایش بین‌المللی خیام را دادند و از من راهنمایی خواستند. گفتم، روی جنبه اسلامی بودن افکار خیام و نیز افتخارات نیشابور، بیشتر تکیه کنند. از خدمات مهم عمرانی دولت سازندگی برای نیشابور، منجمله نیروگاه و فولاد و امکانات فرهنگی و ورزشی، قدردانی نمودند و از قطع اعتباراتی که برای سد اختصاص شده، گله‌کردند. همایش «ایران بعد از انتخابات مجلس ششم» در برلین، باعث افتضاح بانی و گوینده و مستمع شد و اختلافات دوم خردادی‌ها و ضدانقلاب بیرونی را علنی‌کرد. 

دوشنبه ۲۲ فروردین ۱۳۷۹ | ۵ محرم ۱۴۲۱ | ۱۰ آوریل ۲۰۰۰

آقای [محمدباقر] نوبخت، نماینده رشت آمد و برای تشکیل گروه مستقلان در مجلس ششم مشورت کرد. آقای [عزت‌الله] اکبری، نماینده قائم‌شهر آمد؛ در انتخابات مجلس ششم رأی نیاورده است و درخواست شغلی بعد از دوره نمایندگی داشت. 

[آقای محمدفرهاد کلینی]، سفیرمان در ارمنستان آمد. تحلیلی از اهمیت ژئوپلیتیکی منطقه قفقاز و اولویت اول آن در سیاست آمریکا و شوروی و امکانات حضور مؤثر ما در آنجا ارائه داد و گفت، در زمان ریاست‌جمهوری شما، سیاست معقولی در جذب همسایه‌ها بود و امروز وضع ما در مرزهای غرب، شمال و جنوب شرقی خوب نیست. در جنوب هم نیروهای آمریکا مستقرند؛ تقریباً محاصره‌ایم. آقای مهندس [سیدمحمد] غرضی آمد. صحبت‌ها سیاسی بود و درباره وضع جاری کشور. 

روزنامه‌های جناح چپ، به خاطر فشاری که از ناحیه احضار و بازداشت بعضی مطبوعاتی‌ها در جریان است و مصوبه مجمع تشخیص مصلحت، مبنی بر سلب حق تحقیق و تفحص مجلس از نهادهای زیر نظر رهبری و مشکل آقای [احمد] حکیمی‌پور، [نماینده شورای اسلامی شهر تهران] و افتضاح در [کنفرانس] برلین و خبر طرح مطبوعات در مجلس و بیانیه‌های تُند وزارت‌کشور و شورای نگهبان علیه همدیگر، ملتهب‌اند. به نظر می‌رسد اختلافات جناحی، روز به روز تشدید می‌شود. بعضی روزنامه‌ها، حمله مستقیم به آقای [سیدمحمد] خاتمی، [رئیس‌جمهور] را هم آغاز کرده‌اند. لیبرال‌ها هم صحبت از جداکردن صف خود از آن‌ها می‌کنند. در همایش برلین، چند نفر این را گفته‌اند و [بخش فارسی رادیو] بی‌بی‌سی، آن را پخش‌کرده است. 

عصر مصاحبه دو ساعته‌ای با گروهی از محققان و اساتید دانشگاه [= اعضای گروه تدوین دروس معارف و اخلاق اسلامی دانشگاه‌های سراسر کشور و نمایندگی‌های نهاد رهبری در دانشگاه‌ها]، درباره آسیب‌شناسی انقلاب داشتم؛ قبلاً دو مصاحبه دیگر با آن‌ها در مورد عوامل محدثه و تداوم انقلاب کرده بودم. 

خبرنگاران اعلان کرده‌اند، فردا در روزنامه عصر آزادگان، برای اعلان حمایت از آقای [ماشاءالله] شمس‌الواعظین، [سردبیر روزنامه توقیف‌شده نشاط] که بازداشت و محکوم به دو سال و نیم زندان شده، اعتراض خواهند داشت. مطبوعات چپ، فشار زیادی علیه آقای [محمدتقی] مصباح یزدی و بیانیه جامعه مدرسین [حوزه علمیه قم] وارد می‌کنند. 

سه‌شنبه ۲۳ فروردین ۱۳۷۹ | ۶ محرم ۱۴۲۱ | ۱۱ آوریل ۲۰۰۰

دکتر [محمدعلی] کی‌نژاد، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی آمد. گزارش کارهای انجام شده و در دستور را داد و خواست که در جلسه هیأت امنای دانشگاه آزاد اسلامی، آقای [عبدالله] جاسبی، [رئیس دانشگاه آزاد اسلامی]، مکلف به اجرای کامل و دقیق اساسنامه شود. 

[آقای هدایت لطفیان]، فرمانده ناجا و معاونان آمدند. هر یک گزارش‌ کار حوزه مسئولیت خود را دادند و اظهار امیدواری کردند که در مجمع [تشخیص مصلحت نظام]، با تعیین سیاست‌های کلان مربوط به آن‌ها، کارشان را تسهیل کنیم؛ در مواردی سردرگمی و تداخل دارند. 

دکتر [علی] لاریجانی، [رئیس سازمان صداوسیما] آمد. در مورد مطبوعات و مصوبه اخیر مجمع [تشخیص مصلحت نظام] مطالبی داشت و مسأله قتل سرهنگ [حسین] بوربور که چپ‌ها می‌گویند، قتل او مربوط به قاچاق عتیقه‌جات بوده و روزنامه ایران، امروز این را بزرگ کرده است. 

عصر آقایان [محمد] فلاح و [محمد] محمدی [= شریف‌زاده]، [مدیرکل امنیت داخلی] از وزارت اطلاعات آمدند. گفتند، در وزارت، سیاست منزوی‌کردن نیروهای ارزشی به نفع چپ‌ها جریان دارد و توضیحاتی در مورد ضاربان و پرونده ترور آقای [سعید] حجاریان دادند. 

آقای مسیح مهاجری، [مدیرمسئول روزنامه جمهوری اسلامی] آمد. در مورد گستاخی مطبوعات دوم خردادی و راهکارهای علاج، مطالبی داشت. آقایان [علی] لاریجانی، [محمدرضا] باهنر، علی اخوی‌زاده و مهدی [هاشمی] آمدند. گفتند، با بررسی نمایندگان مجلس ششم، به این نتیجه رسیده‌اند که نیمی از آن‌ها طرفدار ریاست من هستند و گفتند، اگر تصمیم به پذیرش ریاست بگیرم، افراد دیگری اضافه می‌شوند؛ قول ندادم و گفتم، باید شرایط را ببینم و حتی هنوز تصمیم به رفتن به مجلس هم نگرفته‌ام. 

شب میهمان رهبری بودم. در مورد مصوبه اخیر مجمع [تشخیص مصلحت نظام در خصوص سلب حق تحقیق و تفحص مجلس از نهادهای زیر نظر رهبری] و پرونده ترور آقای [سعید] حجاریان و محاکمات و دستگاه قضایی و مجلس و انتخابات تهران و وزارت اطلاعات و آقای خاتمی و امامت‌جمعه مذاکره کردیم. آقای [رضا] امراللهی، [رئیس دانشگاه خواجه نصیر طوسی]، امروز به من گفته بود که جلسه اخیر رهبری و آقای خاتمی، تلخ بوده و خواسته بود که برای تفاهم بیشتر به ایشان کمک کنم. پرسیدم، گفتند جلسه تلخی نداشته‌اند، اما مطبوعات آن روز را به او نشان داده‌اند و با خواندن تیترهای مضر بخشی از آن‌ها، فساد مطبوعات منحرف را به او تذکر داده‌اند. 

چهارشنبه ۲۴ فروردین ۱۳۷۹ | ۷ محرم ۱۴۲۱ | ۱۲ آوریل ۲۰۰۰

آقایان دکتر [علی‌اکبر] ولایتی و دکتر [علی] لاریجانی آمدند. در مورد مطبوعات و مصوبه اخیر مجمع [تشخیص مصلحت نظام] در مورد تحقیق و تفحص [مجلس از نهادهای زیر نظر رهبری] صحبت شد. اصرار کردند که مجمع در مقابل انتقادات ناحق چپ‌ها، نباید عقب‌نشینی کند. 

جمعی از سرداران سپاه قم و خانواده‌های سرداران شهیدشان و استاندار و نماینده مجلس آمدند. گزارشی در مورد برنامه یادواره شهدای قم - که حدود ۵۲۰۰ نفرند - دادند. من هم درباره اهمیت زنده نگه‌داشتن یاد شهدا و اهمیت آثار سازنده ایثارگران در تاریخ، صحبت کردم و از رسانه‌ها به خاطر عدم توجه شایسته به مقام سرهنگ [حسین] بوربور، با هفت سال سابقه جهاد، انتقاد نمودم. سپس مراسم عزاداری با نوحه‌خوانی و سینه‌زنی و روضه
 داشتیم. 

[آقای مجتبی رحماندوست]، مشاور رئیس‌جمهور در امور ایثارگران آمد و از اقداماتش گزارش داد؛ خودش جانباز قطع پا و دست و استاد دانشگاه است و یکی از همکارانش، مصدوم شیمیایی بود. اخوی محمد، [معاون اجرایی رئیس‌جمهور] آمد و گفت، در جلسه [هیأت] دولت در غیاب آقای [عطاءالله] مهاجرانی، آقای [سیدمحمد] خاتمی از کم‌کاری او در سخنگویی دولت انتقاد کرده و او رنجیده و استعفا داده، ولی آقای خاتمی استعفا را نپذیرفته است؛ قرار شده برای تعیین سخنگو، وزرا نظر بدهند. 

عصر عموزاده احمدآقا هاشمیان، مدیرعامل شرکت تعاونی [تولیدکنندگان و صادرکنندگان] پسته رفسنجان و اکبر صفریان آمدند. از مشکلات شرکت گفتند که در اثر بهانه‌جویی غربی‌ها در ژاپن، پسته‌ها به زحمت فروش می‌رود؛ به‌علاوه به‌خاطرگران خریدن پسته از باغداران، شرکت ضرر دارد؛ در فکرند که امتیازاتی از دولت بگیرند. اطلاع دادند که کانال دو سیما، به خاطر تقاضای زیاد مردم، برنامه مصاحبه تفسیر راهنما را شب هم پخش می‌کند. آقایان فرمد و مرتضوی از سپاه آمدند و برای سهمیه نیازهای حساس دفاعی، پیشنهادهایی داشتند. 

آقای [محمدرضا] عباسی‌فرد، [عضو شورای نگهبان و مدیرکل اجرایی مجمع تشخیص مصلحت نظام] آمد. درباره بازشماری آرای تهران مذاکره شد. گفت، ما اشکالات انتخابات تهران را می‌دانیم و اگر ملاحظات سیاسی در کار نباشد، نظر اکثر شورای نگهبان بر بطلان است و گفت، دوم خردادی‌ها هم به شدت نگران ابطال انتخابات‌اند و آقای [سیدمحمدعلی] ابطحی، [رئیس دفتر رئیس‌جمهور]، به او تلفن کرده و در این خصوص ابراز نگرانی کرد. 

در رسانه‌های چپ، انتقادهای شدیدی به قوه قضاییه و نظام، به خاطر تعقیب بعضی از نویسندگان آمده است. آقای [رجبعلی] مزروعی، [روزنامه‌نگار و مشاور اقتصادی رئیس‌جمهور]، امروز در اثر تصادف ماشین، آسیب دید. اعلان شد که فردا در شیراز، محاکمه ۱۳ یهودی متهم به جاسوسی شروع می‌شود و موج تبلیغات صهیونیست‌ها اوج گرفته و وکلای تسخیری متهمان، خواستار تعویق محاکمه شده‌اند؛ با اینکه در گذشته فشار
 بود که زودتر انجام شود. 

پنج‌شنبه ۲۵ فروردین ۱۳۷۹ | ۸ محرم ۱۴۲۱ | ۱۳ آوریل ۲۰۰۰

بروز اختلاف بین اسرائیل و آمریکا بر سر فروش هواپیمای مجهز به رادار هوایی «آواکس» از سوی اسرائیل به چین بروز کرده و آمریکا می‌گوید، توازن قوا بین چین و تایوان به هم می‌خورد. همزمان دیروز [آقای جیانگ زمین]، رئیس‌جمهور چین، برای بازدید از اسرائیل، وارد تل‌آویو شد. 

در دو سه روز گذشته، ایران دو هزار اسیر عراقی را به صورت یک‌طرفه آزاد کرده است. دیروز در مشهد، دو بمب مقابل هتل هما و در کوچه [سیدجواد] خامنه‌ای منفجر شده؛ تلفات جانی نداشته است. دیروز در پاکستان، سُنّی‌های متعصب به مرکز دینی شیعه حمله کرده و ده‌ها نفر را شهید و مجروح کرده‌اند؛ معمولاً در محرم‌ها، این‌گونه حوادث شوم در پاکستان بروز می‌کند. 

دیروز در آمریکا، تظاهراتی علیه جهانی شدن اقتصاد و تجارت جهانی انجام شده. رسانه‌های غربی با استناد به روزنامه شرق‌الاوسط و از زبان [علیرضا] نوری‌زاده، ضدانقلاب فراری ایرانی، سروصدایی راه انداخته‌اند که محافظه‌کاران و سپاه و…کودتایی علیه آقای خاتمی تدارک دیده‌اند و ابطال انتخابات بعضی از شهرها و احتمال ابطال انتخابات تهران و حمله به مطبوعات را از مقدمات آن معرفی می‌کنند و حتی تصادف و مصدوم شدن آقای [رجبعلی] مزروعی را که با آمدن سگی در مسیر اتومبیل او پیش آمده، به آن مربوط می‌کنند. 

عفت و [خواهرش] اشرف، به جلسه زیارت عاشورا رفتند و من برخلاف پنج‌شنبه‌های دیگر که دفتر کوشک می‌رفتم، برای انجام و تکمیل‌کارها قبل از تعطیلی‌ها، به دفتر مجمع رفتم. تا عصر به مطالعه گزارش‌ها و جراید و بولتن‌ها و انجام امور دفتر پرداختم. 

تلفنی با رهبری، در مورد جواب نامه آقای مجید انصاری و مصوبه مجمع [تشخیص مصلحت نظام]، درخصوص تحقیق و تفحص [از نهادهای زیر نظر رهبری] صحبت‌کردم؛ گفتند، نفیاً و اثباتاً چیزی نمی‌گویند. عصر آقای [سید علی‌اصغر]حجازی از دفتر رهبری آمد. در مورد برنامه سخنرانی رهبری و مسائل مطبوعات و قوه قضاییه، تذکراتی دادم. 

شام را آقای [محمد] جمعه‌ای از محافظان، از نذری مسجدشان، قُرمه سبزی و پلو فرستاده بود. دکتر سعید لاهوتی، [همسر فاطی] هم آمد. هنگام شام، مواردی از کرامت مرحوم سیدمحمدتقی معصومی را نقل کرد و گفت، قبرش در یکی از قبرستان‌های متروکه مشهد است؛ گویا سال گذشته که می‌خواسته‌اند، قبرستان را به پارک تبدیل کنند، بولدوزرها در نزدیک قبر او پیش نرفته‌اند و لذا به دستور آقای [عباس واعظ] طبسی، [تولیت آستان قدس رضوی]، قبر او را حفظ کرده‌اند. 

جمعه ۲۶ فروردین ۱۳۷۹ | ۹ محرم ۱۴۲۱ | ۱۴ آوریل ۲۰۰۰

بیشتر وقت فعالم، صرف اصلاح نهایی [کتاب] خاطرات سال ۱۳۶۱ [= پس از بحران] شد. فاطی اسناد مربوط به خاطرات را آورد و مشورت کرد. قسمتی از وقت صرف تکمیل جواب به نامه آقای مجید انصاری، [نماینده تهران] در مورد تحقیق و تفحص [از نهادهای زیر نظر رهبری] شد. عماد، [فرزند محسن] و حسن، [فرزند فائزه] و علی، [فرزند فاطی]، برای راه انداختن دسته عزاداری، کمک خواستند. 

آیت‌الله خامنه‌ای در نمازجمعه، به دوم خردادی‌ها تاختند؛ با توضیح در مورد مفهوم خشونت و اصلاح‌طلبی در اسلام، عملاً مخالفت با آن‌ها را شروع کرده‌اند. بسیاری از ائمه‌جمعه به‌خصوص در رشت، زاهدان، سمنان و ارومیه هم به دولت و به خصوص وزارت ارشاد و مطبوعات، حملات تُندی داشته‌اند. منافقین اعلان کرده‌اند که طرح عملیاتی برای ترور آیت‌الله خامنه‌ای، در مسیر نمازجمعه کشف و خنثی شده است. 

در رسانه‌های غربی، جو سنگینی علیه محاکمه ۱۳ متهم یهودی در شیراز به وجود آمده است. اسرائیل از سازمان ملل خواسته که واقعیت مرزهای لبنان و اسرائیل در سال ۱۹۸۷ را به رسمیت بشناسد و این تقاضا رد شده؛ هفت روستای لبنان، در آن زمان به اشغال اسرائیل درآمده است. 

خبرگزاری‌ها و رسانه‌های بیگانه، سخنان امروز رهبری در نمازجمعه را مخالفت آشکار با دولت آقای خاتمی و به اصطلاح اصلاح‌طلبان خواندند و روی این نکته که رهبری گفتند، حرف‌های مهمی را در آینده خواهند گفت، تکیه جدی کرده‌اند و بخش عمده صحبت‌ها را با تحریف‌هایی نقل نمودند. 

شنبه ۲۷ فروردین ۱۳۷۹ | ۱۰ محرم ۱۴۲۱ | ۱۵ آوریل ۲۰۰۰

در منزل بودم. بیشتر وقت، صرف تنظیم [کتاب کارنامه و] خاطرات ۱۳۶۱ [= پس از بحران] شد. اسرائیل اعلان کرده، به زودی با تشکیل دولت فلسطین در ۶۵ درصد اراضی اشغالی فلسطین موافقت می‌کند و مذاکرات با سوریه به بن‌بست رسیده است. 

دیروز پارلمان روسیه، پیمان سالت دو را پس از هفت سال تردید، تصویب کرد. براساس آن، دو سوم سلاح‌های هسته‌ای شرق و غرب باید کاهش یابد، ولی شروطی گذاشته‌اند که ممکن است آمریکا نپذیرد. 

انعکاس اظهارات رهبری در مورد خشونت و اصلاح‌طلبی در نمازجمعه در رسانه‌های خارجی ادامه دارد، ولی در داخل، چپ‌ها و لیبرال‌ها سعی دارند زهر آن را بگیرند و به نقطه مثبتی که محکوم‌کردن خشونت‌های غیرقانونی است، تکیه می‌کنند. دکتر [حبیب‌الله] پیمان، [فعال ملی‌ مذهبی و دبیرکل جنبش مسلمانان مبارز] هم در مصاحبه با [بخش فارسی رادیو] بی‌بی‌سی، همین را گفت. 

سلمان رشدی، [نویسنده کتاب آیات شیطانی]، پس از یازده سال، اجازه ورود به هندوستان یافته، ولی جمعی از مسلمانان، در دهلی علیه او تظاهرات کرده‌اند. 

آقای [احمد] حکیمی‌پور، [عضو شورای اسلامی شهر تهران]، دیروز به اتهام دست داشتن در ترور آقای سعید حجاریان بازداشت شده و این می‌تواند جناح چپ را مسئول ترور معرفی کند. 

در نیویورک، تظاهرات وسیعی علیه بانک جهانی و صندوق بین‌المللی پول که کنفرانس مشترک دارند، در اعتراض به سیاست‌های اقتصادی آن‌ها راه افتاده و بیش از ۶۰۰ نفر دستگیر شده‌اند. سهام بورس‌های مهم آمریکا، به صورت بی‌سابقه‌ای سقوط کرده است. در افغانستان، طالبان زن‌ها را از کارهای دولتی اخراج کرده‌اند. محسن و مهدی آمدند و راجع به امور سیاسی، صحبت شد. 

یکشنبه ۲۸ فروردین ۱۳۷۹ | ۱۱ محرم ۱۴۲۱ | ۱۶ آوریل ۲۰۰۰

آقای [غلامرضا] فروزش، [عضو شورای اسلامی شهر تهران] آمد. از تُندروی بعضی از اعضای شورای شهر تهران انتقاد کرد و نیز از وضع کشور اظهارنگرانی‌کرد. آقای [قاسم] سلیمانی، فرمانده نیروی قدس آمد. ضمن ارائه گزارشی از افغانستان، لبنان و آذربایجان، از وضع کشور و روحیه ارتش اظهارنگرانی‌کرد و راهکارهایی برای علاج ارائه داد و گفت، در ملاقات فرماندهان سپاه با آقای خاتمی، [رئیس‌جمهور]، ایشان پذیرفته که کشور به سوی لائیسم حرکت می‌کند، ولی علاجی را مشخص نکرده است. 

عصر آقای [رضا] طلایی [نیک]، نماینده جدید بهار و کبودرآهنگ آمد. سوابق سیاسی و بسیجی خود را گفت و اظهار آمادگی برای همکاری کرد. جمعی از انجمن اسلامی دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی آمدند. صحبت‌ها و سئوالاتشان، بیشتر همان محورهای تبلیغات منفی دفتر تحکیم وحدت بود و از موضع‌گیری رهبری در مورد کوی دانشگاه هم انتقاد داشتند. 

آقای حسین مرعشی، [نماینده کرمان] آمد. در مورد برنامه مجلس من سئوال کرد؛ گفتم هنوز مشخص نیست. گفت، در جلسه مشاوران ویژه آقای خاتمی شرکت کرده است. آن‌ها نگران عکس‌العمل تُند رهبری هستند و بنا دارند کوتاه بیایند، تا اطمینان ایشان را جلب کنند. گفت، آقایان [سیدمحمد] موسوی‌خویینی‌ها و محمدرضا خاتمی، در آن جلسه موضع تُندی داشتند و با کوتاه آمدن مخالفت کردند، ولی آقای خاتمی جمع‌بندی خوبی‌کرد؛ گرچه پیشنهاد دادند، اعلامیه گروه‌ها به مضمون اطاعت از رهبری، به تأخیر افتد. 

روزنامه‌ها، امروز مشکل مسأله آقای [احمد] حکیمی‌پور، [عضو شورای اسلامی شهر تهران] و مصوبه مجمع [تشخیص مصلحت نظام در خصوص تحقیق و تفحص از نهادهای زیرنظر رهبری] و اظهارات رهبری در نمازجمعه را با سلیقه خود درج و تفسیر کردند. اختلاف شورای نگهبان و وزارت کشور هم دوباره اوج گرفته است. بیانیه سپاه پاسداران پس از اظهارات رهبری در نمازجمعه، مورد توجه محافل سیاسی خارجی و داخلی است؛ خیلی تُند علیه دوم خردادی‌هاست و رادیو انگلیس [= بی‌بی‌سی]، از آن تعبیر به مقدمه کودتا کرده است. 

دوشنبه ۲۹ فروردین ۱۳۷۹ | ۱۲ محرم ۱۴۲۱ | ۱۷ آوریل ۲۰۰۰

آقای [سیدرضا] زواره‌ای، [عضو شورای نگهبان] آمد. گزارشی از نحوه تصمیم شورای نگهبان برای بازشماری آرای تهران داد و گفت، اگر محافظه‌کاری نکنند، ممکن است انتخابات تهران باطل شود و درخواست نمود که از قوه قضاییه، مأمور کار در مجمع [تشخیص مصلحت نظام] شود. 

آقای [محمد] رضایی، نماینده بندرعباس، همراه با آقای مهندس فرصت آمدند. آقای فرصت، طرحی برای ساختن یک هتل سه طبقه روی آب داد که به صورت کشتی باشد. با جزیره کیش وارد مذاکره شده و خواست که من تأیید کنم. گفتم، احتیاج به قانع شدن به صحت کار دارم؛ قبل از انقلاب، ایران دو کشتی تفریحی به صورت هتل داشت که اقتصادی نبودند. 

دسته عزاداری کارکنان نهاد ریاست‌جمهوری آمدند. مقداری سینه‌زنی و عزاداری کردند و من هم برایشان صحبت کوتاهی نمودم. عصر آقای [سیدمطهر] کاظمی، نماینده خلخال که با حکم شورای نگهبان، از نفر دوم به اول برگشته، همراه رئیس مدرسه علمیه و امام‌جمعه خلخال آمدند و گزارشی از شرارت‌های بعد از ابطال ۲۱ صندوق رأی دادند که سرنوشت را عوض کرده؛ خرابی‌های زیادی بار آورده و خانه امام‌جمعه و مدرسه، سوخته است. از فرمانداری شکایت دارند و خواستار پیگیری قوه قضاییه‌اند. 

جمعی از مدیران وزارت اطلاعات، [آقایان تهرانی، پاکدامن، رضایی، مشایی و امیرخانی] آمدند و گزارشی از تحرکات مرموز قتل‌های قومی و مذهبی دادند. آن را خطرناک می‌دانند و معلول سیاست‌های لیبرالی دولت آقای خاتمی و چاره‌جویی نمودند. خبر آزاد شدن جمعی از متهمان قتل‌های زنجیره‌ای را تکذیب کردند و گفتند، کسی آزاد نشده است. بحث خسارت‌های خشکسالی، در صداوسیما به صورت وسیع مطرح می‌شود که نگران کننده است. 

سه‌شنبه ۳۰ فروردین ۱۳۷۹ | ۱۳ محرم ۱۴۲۱ | ۱۸ آوریل ۲۰۰۰

آقای دکتر [احمد] احمدی، استاد دانشگاه و عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی و رئیس سمت [= سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها] آمد. از سیاست‌های آقای خاتمی، [رئیس‌جمهور] و اقدامات چپ‌ها و لیبرال‌ها انتقاد کرد. آن‌ها را بر باد دهنده انقلاب می‌داند؛ با اینکه خود ایشان تا همین اواخر، از عناصر جدی چپ بوده و فرزندش عضو دفتر تحکیم وحدت. معتقد است، باید آن‌ها را مهار کرد و نباید آقای خاتمی، بار دیگر رئیس‌جمهور شود. معتقد است، رهبری باید کارهای جنبی، مثل درس دادن و… را کنار بگذارند و با جدیت بیشتر به اداره انقلاب بپردازند. دکتر [عبدالکریم] سروش را خطرناک می‌داند و از من خواست که کانونی تشکیل دهم و از نیروهای انقلاب، برای مقابله با این وضع استفاده کنم و خود ایشان اظهار آمادگی برای همکاری کرد. 

دکتر مجید عباسپور، [مسئول امور صنایع ویژه در وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح] آمد. گزارشی از صنایع ویژه تحت اداره‌اش داد و از تغییرات در مدیریت‌های ساصد [= سازمان صنایع دفاع] و در مورد رفتن من به مجلس نظر داد که با احتیاط عمل شود و بی‌گدار به آب نزنم. 

آقای [حمید] طهایی، استاندار اردبیل آمد و گزارشی از انتخابات خلخال و اظهار نظر شورای نگهبان و جابجایی نماینده و شورش طرفداران نماینده محذوف و خرابی‌ها داد. کار شورای نگهبان را درست نمی‌داند، ولی نمی‌خواهد آن‌ها را تضعیف کند و نگران است که مسئولان را به اتهام‌عدم جلوگیری از خرابکاری آشوب‌طلبان، تحت تعقیب قرار دهند. از اعتباراتی که آخر سال گذشته برای عمران استان گرفته، راضی است. 

عصر آقایان [کریم] فتاح‌پور و رحمانی، منتخبان مردم ارومیه و اشنویه که با نظر شورای نگهبان به دور دوم افتاده‌اند، آمدند و شکایت‌کردند و ابراز وفاداری؛ کُرد و اهل سنت هستند و احساس مظلومیت می‌کنند. 

مهندس [رضا] سجادی، [ رئیس دفتر همکاری‌های فناوری ریاست‌جمهوری] و مهندس وکیلی از دفتر جذب تکنولوژی‌های حساس [= های‌تک] آمدند. گزارشی از کارهایشان را دادند و از من به خاطر تأسیس این دفتر در نهاد ریاست‌جمهوری قدردانی کردند و خواستار ادامه حمایت شدند. 

دانشجویان بسیجی تهران، امروز مراسم وسیعی علیه سیاست‌های ضدارزشی دولت و به تعبیر خودشان به اصلاحات آمریکایی داشته‌اند؛ پرخاش‌های زیادی کرده و نیز از کنفرانس برلین و شرکت جمعی از دوم خردادی‌ها در آن و به خصوص اظهارات اکبر گنجی که گفته است، امام خمینی را روزی به موزه تاریخ می‌فرستیم، این حرف مورد انتقاد شدید در رسانه‌ها و محافل داخل شده و گرچه تکذیب کرده است، ولی روزنامه‌ها مجدداً بر واقعی بودن آن اظهارات تأکید کرده‌اند و پس از مراجعت از آلمان به دادگاه احضار شده است؛ گرچه دفتر نشر اندیشه‌های امام [= مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی]، از روزنامه کیهان که این مطلب را در داخل کشور منتشر کرده، انتقاد کرده است. 

در مقابل، دوم خردادی‌ها هم جلسه‌ای در تالار دانشگاه داشته‌اند و فشار بر روزنامه‌نگاران و بیانیه سپاه و مصوبه امروز مجلس در مورد مطبوعات را محکوم کرده‌اند. بحث وسیعی هم درباره احتمال کودتا علیه دولت به دنبال بیانیه تُند سپاه و اظهارات کذب روزنامه شرق‌الاوسط [در خصوص کودتای سپاه علیه دولت] در گرفته است؛ تا آنجا که سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی، رسماً بیانیه‌ای صادر کرده‌اند. 

امروز در سروستان شیراز هم به خاطر نظر شورای نگهبان درباره انتخابات شهرستان که یک نامزد دوم خردادی را محروم کرده، خرابکاری در جاده بوده و بازار بزرگ اصفهان هم در اعتراض به ناامنی‌ها و سرقت‌ها، تعطیل کرده؛ روی هم رفته وضع امنیت و آزادی کشور متزلزل شده است. 

ظهر محسن آمد و مبلغ بیست میلیون تومان، بابت فروش یک قطعه زمین من از قم آورد. برای پرداخت قرض‌هایم فروخته‌ایم. 

چهارشنبه ۳۱ فروردین ۱۳۷۹ | ۱۴ محرم ۱۴۲۱ | ۱۹ آوریل ۲۰۰۰

آقای [صدرالدین] شریعتی، رئیس بازرسی شورای نگهبان در انتخابات آمد و گزارشی از اشکالات انتخابات داد و گفت، مدیر این انتخابات بعد از انقلاب است و از مظلومیت من شرحی داد و ابراز تأسف کرد. آقای محسن رضایی، [دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام] آمد و گفت، بیانیه سپاه پس از آن صادر شده که رهبری به آن‌ها گفته‌اند که چرا از خودتان دفاع نمی‌کنید. اخوی محمد، [معاون اجرایی رئیس‌جمهور] آمد و گفت، طرح ادغام بعضی از وزارتخانه‌ها در دولت رد شده، چون ابهام‌های زیادی داشته و اکثر وزرا را مسأله‌دار کرده است. 

عصر آقای [مهدی] صفری، سفیرمان در مسکو آمد و گفت، بعد از انتخاب آقای [ولادیمیر] پوتین، موقعیت روسیه بهتر شده و ثبات پیدا کرده‌اند. گفت، برای کنفرانس امنیت قفقاز آمده است و آنجا گفته که آمریکا و ترکیه و… نمی‌گذارند ایران در آنجا نقشی داشته باشد و روس‌ها هم سیاستشان، عدم اجازه ورود دیگران در این منطقه است؛ نه ترکیه، نه ایران. 

آقای [محمد] امامی‌کاشانی، [عضو فقهای شورای نگهبان و امام‌جمعه موقت تهران] آمدند و برای خطبه‌های جمعه آینده، مشورت کردند. می‌خواهند درباره [کنفرانس] برلین و صحبت‌های فردای رهبری [در مصلای امام‌خمینی تهران در خصوص مطبوعات دوم‌خردادی]، اصلاحات و خشونت که رهبری مطرح کرده‌اند، صحبت کنند. 

شب به خانه آمدم. فیلم کنفرانس برلین را که برای بار دوم [از تلویزیون] پخش می‌شد، دیدم؛ خفت‌بار و افشاگر است. از دیشب که پخش شده، باعث ناراحتی مردم از لیبرال‌ها و دوم خردادی‌ها شده و آن‌ها را سخت عصبانی کرده است. امروز روزنامه‌های چپ، اعتراض کرده‌اند و روزنامه‌های راست، برعکس تشویق کرده؛ حزب‌الله مجلس و مجمع حزب‌الله و تعدادی از چهره‌های چپ هم کنفرانس برلین را محکوم کرده‌اند و خبرگزاری جمهوری اسلامی [ایرنا]، برای محکوم کردن صداوسیما، تلاش می‌کند، اما موفق نیست.

کلید واژه ها: خاطرات هاشمی رفسنجانی هاشمی رفسنجانی خاطرات سال ۱۳۷۹ هاشمی رفسنجانی ترور حجاریان حجاریان اکبر گنجی خاتمی


نظر شما :