سی تیر و دو اقدام نافرجام دولت و ملت
با فروش کمتر از نیمی از اوراق قرضه، زنگ خطر برای دولت دکتر مصدق به صدا درآمده بود.
ادامه مطلبعلی محمد اسکندری جو
قربانیان نفت؛ از تیمورتاش تا مصدق
طرح ملی شدن صنعت نفت نخستین و آخرین «اجماع» بین ملت و دولت و دربار در دوره پهلوی بود.
ادامه مطلب
برآمدن رضاخان و سقوط زودهنگام رهبر کودتا
روشن نیست که چرا سید ضیاء به مثابه فرمانده اصلی کودتا از دربار انتظار دارد مقام اجرایی «دیکتاتور» را به او هدیه دهد؟
ادامه مطلب
اخراج خودخواسته یا ناخواسته رضاشاه از ایران؟
پس از آنکه نائب‌السلطنه انگلیس در هندوستان اجازه خروج از کشتی به خانواده سلطنتی نداد، شاهپور علیرضا در نامه‌ای که مخفیانه برای محمدرضا می‌فرستد...
ادامه مطلب
نقشه راه مصدق؛ ملی‌گرایی آزادیخواهانه
منشور مصدق گرچه ملی است اما نشانی از گرایش به «شوونیسم» و نگاه ناپسند به همسایگان ندارد. این منشور همان نقشه راه مصدق است که برای دولت – ملت‌سازی در معنای مدرن و دموکراتیک تنظیم شده است.
ادامه مطلب
مرداد، ماه مشروطه، ماه مصدق
مرداد، ماه مشروطه و ماه مصدق است و شاید هم ماه مظفر! ماهی تاریخی که آغازی نیک و میانی نیک‌تر داشت اما پایانی خشن و دردناک.
ادامه مطلب
ملی شدن نفت؛ حماسه ملی و نسیان ایرانی
اقدام دولت ایران گویی بیشتر بار سیاسی داشته برای بازیافت استقلال سیاسی کشور و قطع ید از نفوذ هولناک شرکت نفت ایران و انگلیس.
ادامه مطلب
سید ضیاء؛ روزنامه‌نگاری که خواست دیکتاتور شود!
سیدضیاءالدین طباطبایی یزدی در پیامی که برای احمدشاه می‌فرستد از او می‌خواهد که اضافه بر صدور حکم نخست‌وزیری برای وی، در ضمن او را به مقام «دیکتاتور» مفتخر گرداند.
ادامه مطلب
طرح عقیم بازگشت رضاشاه
دربار در تماس با سفارت انگلیس تلاش می‌کند که شاه تبعیدی را از آن سوی زمین به نزدیکی ایران (ترکیه یا افغانستان) بیاورد تا امکان تماس اعضای خانواده با او آسان شود که سفیر این تقاضای اخلاقی دربار را نمی‌پذیرد.
ادامه مطلب
روایت پنهان سقوط رضاشاه؛ مستشاران آلمانی یا پناهندگان عراقی؟
خشم چرچیل از عدم تمکین رضاشاه نسبت به استرداد پناهندگان عراقی بسیار بیش از «بهانه» دولت انگلیس برای اخراج مستشاران آلمانی از ایران بود.
ادامه مطلب
یک مصدق به آزادی بدهکاریم
می‌توان روایت اوج و فرود دولت مصدق از قاهره تا تهران را در قالب یک تراژدی ملی و مشروع و مرغوب و البته «کایروتیک» که امنیت فدای آزادی می‌شود را هر ساله شاهد بود.
ادامه مطلب
قیام ۳۰ تیر؛ بازگشت تراژیک نخست‌وزیر فرهمند ایران
یالمار شاخت به دکتر مصدق هشدار داد که «پول رایج» کشور در واقع ناموس ملت است. با فروش کمتر از نیمی از اوراق قرضه، به باورم زنگ خطر برای دولت دکتر مصدق به صدا درآمده بود.
ادامه مطلب
با هدایت، صادق باشیم
پنداری صادق می‌میرد تا پس از مرگ یک استعاره شود. مرگ برای این صادق ایران‌دوست آن نیرویی است که گویی فراسوی فرهنگ می‌نشیند.
ادامه مطلب
ملی شدن نفت و خط لوله‌ای که به اسرائیل نرفت
دولت انگلیس بدون اطلاع ایران، با دو شرکت آمریکایی جهت ایجاد خط لوله از خوزستان تا بندر حیفا در اسرائیل به توافق رسیده بود.
ادامه مطلب
کودتای سوم اسفند؛ انتخاب آزادی یا امنیت و ژاندارم یا قزاق؟
چرا ژنرال آیرونساید برای طرح کودتا به گونه شتاب‌زده به جای کلنل محمدتقی‌خان پسیان فرمانده هنگ ژاندارمری خراسان، به رضاخان فرمانده آتریاد قزاق همدان متوسل شد؟
ادامه مطلب
مصدق و ملی شدن نفت؛ گام سیاسی یا کارزار اقتصادی؟
نفت، ملی نشد که بابت آن نان به سفره ایرانی آورده شود؛ نفت ملی شد تا استقلال ایران تضمین شود.
ادامه مطلب
آرمان مصدق و نسیان تراژیک ما
روایت ۲۸ مرداد به معنای بازآوری یا فراخواندن مصدق از ایران گذشته به ایران امروز نیست بلکه به معنای «بازیافتن» خویش از زمان گذشته به حال است.
ادامه مطلب
ایاصوفیه؛ موزه‌ای که مسجد شد
در سال ۱۹۲۰ میلادی در استانبول مقرر شد ناقوس عظیم کلیسای ایاصوفیه دوباره بر بالای برج آن نصب شود اما فاتحین مسیحی شهر اجازه ندادند تا بیش از آن دل‌ها نرنجد و اشک‌ها نریزد.
ادامه مطلب
تاریخ را از چپ نخوانیم: تلاش نافرجام نخبه هیتلری برای نجات دکتر مصدق
در زمان مصدق و در هنگامه جنگ سرد، دولتمردان ایرانی موافق یا مخالف مصدق عموماً هر دو جناح آن‌ها طرفدار آلمان بودند.
ادامه مطلب
محفل سنت‌گرای اِرانوس
احتمالاً دکتر علی شریعتی نیز که تا واپسین روزهای حیات ماسینیون از محضر او فیض می‌گرفت چنان از سبک سترگ «حلاج» او الهام گرفت که رنج‌نامه عارفانه «کویر» را چنین زیبا نوشت.
ادامه مطلب
اسقف کاپوچی و اشغال نافرجام سفارت واتیکان
این روحانی باریک‌بین که می‌توانست ۴۴۴ روز اشغال سفارت آمریکا را به ۲۲۲ روز کاهش دهد اما با درز (مرموز!) خبر به خبرگزاری «فرانس‌پرس» آن توافق بین او و ابوالحسن بنی‌صدر شکست.
ادامه مطلب