چرا مراسم شریعتی در دانشگاه مدرس لغو شد؟
هر سال در ٢٩ خرداد ماه همزمان با سالگرد درگذشت علی شریعتی همایشی از سوی بنیاد شریعتی برگزار می‌شود اما هر ١٠ سال یک بار این مراسم شکل مفصل‌تری به خود می‌گیرد. امسال به خاطر همزمانی ماه رمضان با چهلمین سال درگذشت شریعتی این برنامه به ١۴ و ١۵ تیرماه موکول شد. برنامه‌ای که بی‌شک برگزار‌کنندگانش تمایل داشتند نه در دانشگاه بلکه در همان ساختمانی که بیش از هر چیز یادآور مردی است که قلم را سلاح خود برای مبارزه با پهلوی قرار داد، برگزار شود. ساختمانی در خیابان دکتر شریعتی که وقتی گنبد فیروزه‌ای و گلدسته‌های سر به فلک کشیده‌اش پدیدار می‌شود برای بسیاری از عابران یادآور روزهای پرهیاهوی دهه چهل است، به روزهایی که سخنرانی‌های آتشین شریعتی بسیاری را به جاده شمیران تهران می‌کشاند. اما این سال‌ها کسانی که بر مدیریت حسینیه ارشاد تسلط پیدا کرده‌اند علاقه چندانی ندارند تا نگین فیروزه‌ای سه راه ضرابخانه را بار دیگر با یاد معلم انقلاب زنده کنند.
بنیاد شریعتی تلاش کرد در ٢٩ خردادماه همایشی را در حسینیه ارشاد برگزار کند که با مخالفت صاحبان جدید حسینیه به ناچار به دانشگاه تهران پناه برد و در سالن ابن‌خلدون دانشکده علوم اجتماعی این دانشگاه چهلمین سالمرگ شریعتی را برگزار کرد. همان جا بود که احسان شریعتی گفت: «ما در سی‌امین سالگرد نیز سمینار مفصل سه روزهای در حسینیه ارشاد برگزار کردیم و امسال نیز امیدوار هستیم که این برنامه در حسینیه ارشاد برگزار شود که اگر نشود، نام آنجا دیگر حسینیه ارشاد نخواهد بود.»
بنیاد شریعتی که میزبان هم‌نشینی علمی شریعتی بود همه تلاش خود را به کار بست تا حامیان و منتقدان شریعتی را در خانه اصلی او، حسینیه ارشاد دور هم جمع کند و حتی موافقت شورای تامین استان را هم جلب کرد اما مخالفت گردانندگان حسینیه ارشاد سبب شد تا دانشگاه تربیت مدرس محل این هم‌نشینی اعلام شود. سه‌شنبه صبح حتی درهای سالن به روی برگزار‌کنندگان باز شد تا کارهای لازم برای آماده‌سازی مراسم را انجام دهند. روز که به انتهایش رسید و در حالی که ١٢ ساعت به برگزاری برنامه مانده بود اعلام شد برنامه به طور ناگهانی از سوی دانشگاه تربیت مدرس لغو شده است.
برای پیگیری بیشتر ماجرا با احسان شریعتی تماس گرفتیم و آنچه را که رخ داده است از او جویا شدیم. فرزند علی شریعتی که خود قرار بود سخنران افتتاحیه این هم‌نشینی باشد، می‌گوید دلایل لغو این برنامه برای آن‌ها هم مشخص نیست. ابتدا از او پرسیدیم چه شد که دانشگاه تربیت مدرس را برای برگزاری این برنامه انتخاب کردند، او در پاسخ گفت: «از زمستان سال گذشته تصمیم به برگزاری این برنامه گرفته شد و انتخاب ما برای محل برگزاری آن حسینیه ارشاد بود و از همین رو با مدیریت حسینیه وارد مذاکره شدیم. آن‌ها ابتدا موافقت کردند و برگزاری را منوط به مجوز فرمانداری و استانداری کردند. ما موفق شدیم از شورای تامین مجوزهای لازم را کسب کنیم و آن‌ها را در اختیار مدیریت حسینیه ارشاد قرار دادیم اما حدود دو هفته پیش از مدیریت حسینیه تماس گرفتند و گفتند ما امکان پذیرایی از برنامه شما را نداریم و وقتی ما دلیل آن را جویا شدیم آن‌ها همین جمله را تکرار کردند و توضیح بیشتری ندادند.»
احسان شریعتی در ادامه توضیح داد که چرا دانشگاه تربیت مدرس را برای این برنامه انتخاب کردند و اضافه کرد: «از آنجایی که برخی از اساتید دانشگاه تربیت مدرس قرار بود در این سمپوزیوم شرکت داشته باشند پیشنهاد دادند تا این برنامه را در این دانشگاه برگزار کنیم.»
فرزند دکتر شریعتی درباره اینکه چه روندی را برای موافقت دانشگاه طی کردند، گفت: «ما دو هفته پیش با دانشگاه وارد مذاکره شدیم و معاون پژوهشی دانشگاه و روسای سه گروه از دانشکده علوم انسانی (گروه تاریخ، علوم سیاسی و جامعه‌شناسی) نامه‌ای را امضا کردند تا این همایش در سالن چمران دانشگاه تربیت مدرس که گنجایش بیشتری دارد برگزار شود و با موافقت دانشگاه قرار شد تا برنامه در آنجا برگزار شود.»
شریعتی در پاسخ به این سوال که برخی مسئولان دانشگاه ابتدا اظهار بی‌اطلاعی کرده و گفته‌اند ما در جریان این برنامه نبودیم، گفت: «ما همه مراحل قانونی را طی کردیم و همانطور که گفتم معاون پژوهشی و روسای سه گروه علمی دانشکده نامه نوشتند، چطور در جریان نبودند. ضمن اینکه دیروز درهای سالن را به روی دوستان ما باز کردند تا مقدمات برنامه را آماده کنند و دوستان هم دکور برنامه را آماده کردند و هم میزهای کتاب را چیدند، اگر در جریان نبودند چطور اجازه این کار‌ها داده شده است؟»
احسان شریعتی در پاسخ به این سوال که چه زمانی از لغو برنامه مطلع شدند، گفت: «روز سه‌شنبه حدود ساعت ٣ بعدازظهر بود که به ما اطلاع دادند دستور لغو برنامه آمده است.» او ادامه داد: «البته دوستان از کتابخانه ملی و دیگر پژوهشکده‌های علمی دیگر پیشنهاد دادند برنامه را به تاخیر بیندازیم و در مکان دیگری برگزار کنیم اما امکان تغییر مکان در این فرصت کم برای ما وجود نداشت زیرا بسیاری از علاقه‌مندان شرکت در این برنامه از شهرستان‌ها راه افتاده بودند و تغییر مکان موجبات سرگردانی آن‌ها را در تهران فراهم می‌کرد.»
احسان شریعتی تاکید کرد که مهمان‌هایی از فرانسه، ترکیه، کانادا و آمریکا نیز قرار بود در این برنامه شرکت داشته باشند. او در پاسخ به اینکه آیا زمان دیگری را برای برگزاری برنامه در نظر گرفته‌اند، گفت: «ما تصمیم گرفتیم اگر همه شرایط فراهم شود این برنامه را در دوم آذرماه و همزمان با سالروز تولد دکتر شریعتی برگزار کنیم و اگر این امکان باشد برنامه را در دانشگاه تهران برگزار کنیم.»
احسان شریعتی همچنین در پاسخ به این سوال که دانشگاه دلیل این لغو ناگهانی را چه چیزی عنوان کرده، گفت: «دلیلی که از سوی دانشگاه برای لغو این برنامه عنوان شده، عدم رعایت آیین‌نامه و مسائل اداری است.» شریعتی در ادامه افزود: «این دلیل برای ما بسیار مبهم است و ما نمی‌دانیم آیا این تصمیم دانشگاه بوده یا دستوری خارج از دانشگاه مبنی بر لغو برنامه صادر شده است.»
از توضیحات احسان شریعتی مشخص است که هیچ دلیل روشنی برای لغو این برنامه عنوان نشده است. اما سوال اصلی اینجاست که چرا از برگزاری چنین برنامه‌ای که در واقع سخنران‌هایش اساتید دانشگاه‌های کشور هستند ممانعت می‌شود؟ آیا شریعتی و تفکرش خط قرمز است؟ احسان شریعتی در پاسخ به این سوال می‌گوید: «سخنران‌های این برنامه همه در دانشگاه‌های کشور تدریس می‌کنند. به نظر من این اتفاق هیچ توضیح موجهی ندارد و در واقع لغو‌کنندگان باید به این سوال پاسخ دهند و دلیلی مثل عدم رعایت آیین‌نامه و مراحل اداری به هیچ عنوان قانع‌کننده نیست.»
او در ادامه می‌گوید: «این یک سمینار علمی و نظری در نقد و تحلیل روایت‌های مختلف از شریعتی بود و در واقع گفتمان نو شریعتی بود به این معنی که با توجه به بحران‌هایی که امروز با آن رو‌به‌رو هستیم، گفتمان شریعتی چه تغییراتی کرده است و چه برداشت‌هایی از آن می‌شود.»
احسان شریعتی در پایان گفت: «با توجه به موضوع این برنامه، لغو آن نمی‌تواند دلایل سیاسی و امنیتی داشته باشد.»
منبع: روزنامه اعتماد
نظر شما :