۷۰ سال با شورای امنیت؛ از شکایت تقی‌زاده تا توافق ظریف
بازگشت آذربایجان، جدایی بحرین و پایان جنگ و تحریم‌ها چگونه رقم خورد؟
ادامه مطلبتقی زاده
هیچ کس جواب معمای تقی‌زاده را ندارد
وقت آن است که افسانۀ تقی‌زاده مامور یا جاسوس انگلیس را کنار بگذاریم...تقی‌زاده به جبهه مخالفین مصدق نپیوست.
ادامه مطلب
تبریز؛ شهری جهان وطنی که افکار تقی‌زاده را شکل داد
تقی‌زاده در شهری جهان وطنی بزرگ شد و جوانی‌اش تحت تأثیر عقاید عثمانی و غرب از مدرنیته قرار گرفت...تقی‌زاده تلاش کرد از نفوذ ادوارد براون برای به دست آوردن حمایت لیبرال‌های پارلمان انگلستان از مشروطه‌خواهان ایرانی استفاده نماید...من هیچ مدرکی در رابطه با نقش تقی‌زاده در لژ فراماسونری ندیده‌ام. ممکن است هنگامی که در استانبول بوده در یک یا دو نشست شرکت کرده باشد، اما باز هم این بدان معنا نیست که وی بخشی از یک توطئه غربی بوده است. او با بسیاری از اصلاح‌طلبان خاورمیانه رابطه نزدیک داشت.
ادامه مطلب
تقی‌زاده؛ منازعه در اندیشه و عمل/ حکایت مرد غریب و دیار غرب
تقی‌زاده به تعبیر جمالزاده یک شبه «رجل سیاسی» نشد...تنگناهای مالی در برخی اوقات تقی‌زاده را به کارگزاری ساده تبدیل کرده است...نویسندگان «کاوه» خصوصاً تقی‌زاده، اعتقادی به داد و ستد بین سنت و مدرنیته نداشتند...گزاره «سراپا غربی شدن» به عنوان برجسته‌ترین مظهر غیریت در گفتمان بومی‌گرا مورد لعن قرار می‌گیرد...مقصود او از تمدن، آسانسور یا قهوه‌خانه رقص‌دار و لباس فرنگی پوشیدن یا اتومبیل داشتن و رعایت یا عدم رعایت حجاب نیست...تقی‌زاده کمتر به دامن ناسیونالیسم فرهنگی و رمانتیک می‌غلتد.
ادامه مطلب
گفت‌وگوی تاریخ ایرانی با علی انصاری: تقی‌زاده سوسیال دموکرات و جمهوری‌خواه بود
تقی‌زاده ملی‌گرایی ضد شوونیسم بود...در جستجو برای کسب تمدن غربی، تقی‌زاده از کردار غرب تقلید نمی‌کند بلکه جذب گرایش و روش ذهنی می‌شود که برای غرب چنین موفقیت‌های سیاسی و اقتصادی به همراه داشته است: در یک کلام نظم و انضباط غرب...تقی‌زاده خواستار «بازگشت» به تمدن اروپایی است...تقی‌زاده و ملی‌گرایان ایرانی این طور نبود که ایران را فاقد تمدن بدانند بلکه بر آن بودند که ایران، راه خود را گم کرده و در خطر دل کندن از شخصیت متمدن خود قرار دارد.
ادامه مطلب
خاطرات تقی‌زاده از دوران استبداد صغیر/ مانع تندروی مشروطه‌طلبان بودم
من در تمام مدت دوره اول مجلس با احدی از خارجیان آشنا نبوده و ارتباط معمولی هم با کسی از آنان نداشتم...آنچه کسروی نوشته که من خواهان جنگ بودم و آدم در خانه این و آن فرستادم و پیغام دادم که بیایند امروز جنگ خواهد شد، هیچ اساسی ندارد...شخص فقیر گفت: «یونجه می‌خوریم و اگر یونجه هم تمام شد برگ درخت‌ها را می‌خوریم و دمار از روزگار محمدعلی شاه خونخوار، سفاک و آدمکش درمی آوریم.»...دست توسل به دامن پدر نامهربان زدن را بر خارجیان ترجیح می‌دهیم...اگر تلگراف برای شاه می‌رفت از ورود قشون روس جلوگیری می‌شد.
ادامه مطلب
پاسخ مهرزاد بروجردی به دو پرسش تاریخ ایرانی: تقی‌زاده به دنبال مدرن‌سازی روح جامعه ایران بود
تقی‌زاده با سویه‌های مثبت فرهنگ ایرانی دشمنی نداشت...دیگر روشنفکران زمانه با تقی‌زاده همراه بودند.
ادامه مطلب
تورج اتابکی در گفت‌وگو با تاریخ ایرانی: تقی‌زاده پیرو وفادار تجدد آمرانه بود
اینکه ما باید فرنگی‌مآب شویم و به اصطلاح از فرق سر تا نوک پا غربی شویم، اندیشه تقی‌زاده نبود. این اندیشه به طور مشخص ترجمه کار عبدالله جودت روشنفکر عثمانی است...تقی‌زاده با باورش به تجدد آمرانه، هیچ بدیلی جز همراهی با حکومت برای پیشبرد پروژه مدرن‌سازی ایران نداشت...ناسیونالیسم تقی‌زاده ناسیونالیسم نژادی، قومی، یا زبانی نیست که به برتری نژادی، قومی یا زبانی منتهی شود. این ناسیونالیسم سرزمینی است و در آن عنصر ضد استعماری به خوبی مشخص است.
ادامه مطلب
گفت‌وگوی تاریخ ایرانی با سهراب یزدانی: تقی‌زاده نماینده اجتماعیون عامیون نبود
تقی‌زاده در جایی گفته تا زمان مشروطیت هشتاد درصد تفکرش متأثر از ملکم‌خان بود...تقی‌زاده نه در دوره مشروطه نه پس از آن، هیچ‌گاه آرمان‌های سوسیالیستی را نپذیرفت...تقی‌زاده در زمان قتل بهبهانی، از اندیشه‌ها و رفتارهای انقلابی دوره گذشته کناره می‌گرفت...تقی‌زاده از کشتن بهبهانی سودی نمی‌برد...فعالیت اجتماعیون عامیون بر مشروطیت ایران تأثیر منفی نداشت و آن را از مسیری که طی می‌کرد، به بیراهه نبرد...در عصر انقلاب مشروطه سازمانی به راستی انقلابی و بانفوذ سر بر نیاورد که به بسیج توده‌های مردم بپردازد.
ادامه مطلب
سیاست و روشنفکری؛ از افراط تا اعتدال/ گزارشی از زندگی سیاسی و فکری سید حسن تقی‌زاده
فریدون آدمیت به گفته‌های احتشام‌السلطنه رییس مجلس اول و محمدولی خان تنکابنی رییس حکومت موقت استناد می‌کند که «تقی‌زاده و یارانش مجلس سابق را به باد دادند.»...ایران باید ظاهراً و باطناً و جسماً و روحاً فرنگی‌مآب شود و بس...اولین نارنجک تسلیم به تمدن فرنگی را چهل سال قبل بی‌پروا انداختم که با مقتضیات و اوضاع آن زمان شاید تندروی شمرده می‌شد...وقتی تابوت بهبهانی را می‌بردند جمعیت شعار می‌داد: «فقیهی که اسلام را بود پشت، تقی‌زاده گفت و شقی‌زاده کشت».
ادامه مطلب