پرونده

آقا یوسف‌ مشروطه‌خواه/ افسانه‌هایی که ایرانی‌ها از استالین ساختند

این تئوری در میان ایرانیان به وجود آمد که از آنجایی که تا جنگ‌های ایران و روس در دوره فتحعلی شاه، گرجستان جز خاک ایران به شمار می‌رفت پس استالین اصالتا ایرانی است. این نظریه تا جایی پیش رفت که بسیاری به دنبال ریشه‌های خانوادگی او پیش رفتند و به این نظریه رسیدند که نام او اصلا یوسف یوسف‌زاده بوده است...یکی از داستان‌هایی که در مورد استالین گفته می‌شد این است که او در جنبش مشروطه ایران با کمک به مشروطه‌خواهان در پیشبرد این نهضت کمک کرده است.

ادامه مطلب

ستایشگران شوکت رهبر فولادین/ نویسندگانی که شیفته استالین شدند

نویسندگان در دوره استالین هدف تعقیب و آزار بودند و به قتل می‌رسیدند، زیرا تشخیص داده شده بود که ادبیات نیرویی خطیر و بالقوه خطرناک است...استالین از دید پابلو نرودا مردی بود که باید از او به عنوان سازندهٔ کبیر یاد می‌شد... برنارد شاو در دفاع از دادگاه‌های استالین گفت «مساله ما کشتن یا نکشتن نیست، انتخاب درست برای کشتن است.» شاو دربارهٔ جنایت‌های استالین هم چندان بی‌اطلاع نبود... رومن رولان گفته بود استالین مردی از جنس فولاد است. او پیشرفت‌ سوسیالیست‌ها را مرهون تلاش و کم‌خوابی استالین می‌دانست.

ادامه مطلب

استالین و چپ‌های ایرانی در گفت‌وگو با انور خامه‌ای: استالین مُرد، استالینیسم نمُرده بود

تقی ارانی، استالین را جاه‌طلب می‌دانست...ما مدت‌ها استالین را شخصیت برجسته‌ای می‌دانستیم که خدمات بسیاری به مارکسیسم داشته و هنوز نمی‌دانستیم حقیقت وجودی او چیست...آن زمان که استالین را شناختیم و فهمیدیم او بر اساس منافع شخصی خودش تمامی دیگر رهبران کمونیست را کشته یا به سیبری تبعید کرده است هم این ایدۀ اصلی که اگر سوسیالیسمی هست همین است که در شوروی است را از دست ندادیم...حزب توده علیه استالین موضع نگرفت...اسکندری در خلوت استالین را طعن و لعن و احسان طبری، استالین را تقدیس می‌کرد.

ادامه مطلب

تحلیل روان‌شناختی استالین/ تقاص پدرکشی با قصاص رقیبان

استالین از سازوکار دفاع روانشناختی فرافکنی استفاده می‌کرد؛ نسبت دادن جرم‌های خودش به دیگران و رها کردن خود از بار گناه...در زندگی استالین هیچ جنایتی نبود که به اندازهٔ قتل پدرش از نظر احساسی محکوم باشد...سکوت پیرامون قتل ویساریون، احساس محبت ناگهانی نسبت به پدر و فرافکنی صحنهٔ جنایت به «هدفی اشتباهی»، احتمال نقش داشتن استالین در این جنایت را مطرح می‌کند... انگیزهٔ کشتن پدر، انتقام کتک‌هایی بود که در دوران کودکی متحمل شده بود... استالین تمام عمر به تناوب نقش قاتل و انتقامجو را بازی می‌کرد.

ادامه مطلب

استالین‌گرایی و حزب توده ایران

نظریه‌پردازان حزب توده، جهان را همانند استالین، به دو اردوگاه دمکراتیک و ضد امپریالیست، امپریالیست و ضد دمکراتیک تقسیم می‌کردند. شوروی، مدار و محور اردوگاه نخست تلقی می‌شد...به نظر احسان طبری کم بها دادن به دوستی به شوروی برای یک ایرانی «خطای محض» است...حزب توده سیاست خود را بر اساس «دفاع بی‌قید و شرط از سیاست‌های شوروی» گذاشت؛‌‌ همان معیاری که انترناسیونالیسم استالینی را مشخص می‌کند...بر مبنای سیاست‌های استالینی، احتیاجی به اتخاذ تصمیمات جمعی نبود. این سیاست در حزب توده هم اجرا می‌شد.

ادامه مطلب

خاتمی: دوم خرداد حاصل مواجهه دو طرز تلقی از انقلاب و جمهوری اسلامی بود

بعد از دوم خرداد ادعا شد که مردم از همه چیز راضی بودند، جز از مدیریت موجود و اوضاع اقتصادی و در واقع مردم رأی به تغییر شیوه مدیریت و به خصوص در بخش اقتصادی داده‌اند! ولی این ادعا باطل است...لازمه آزادی‌خواهی مصدق این بود که احزاب و گروه‌ها بگویند و بنویسند و فعال باشند و از جمله حزب توده که شاید بیشترین حملاتش هم لااقل در برهه‌ای از زمان متوجه دولت و دکتر مصدق بود.

ادامه مطلب

گفت‌وگوی اختصاصی تاریخ ایرانی با جان فوران، نظریه‌پرداز برجسته انقلاب: انقلاب ایران غیرخشونت‌آمیز بود

خواسته‌های آیت‌الله خمینی که شاه و نفوذ آمریکا باید بروند برای موفقیت انقلاب واجب بود... انقلاب ایران تا اندازه‌ای «ساخته» شد.

ادامه مطلب

استفن کینزر در گفت‌وگوی اختصاصی با تاریخ ایرانی: تحمل شاه برای جامعه دموکراسی‌خواه ایران دشوار بود

شاه هر تظاهرات مسالمت‌آمیز خیابانی را له می‌کرد. جامعه مدنی سرکوب شده بود. هیچ حزب مخالف واقعی در پارلمان و یا سازمان کارگری یا سندیکای حرفه‌ای صنف کشاورزی در کار نبود. همه چیز باید به رژیم تمکین می‌کرد. تنها مکانی که شاه دگراندیشی در آن را تحمل می‌کرد، مسجد بود که جرات حمله به آن را نداشت. وقتی مردم در کشوری مثل ایران دریافتند که راه‌های مسالمت‌آمیز به سوی تغییر بسته شده است، انقلاب به یک گزینه بدل شد...ترکیبی از افزایش انتظارات، دولت ضعیف و سرکوب منجر به انفجار شد.

ادامه مطلب

تصویر انقلاب ایران در مطبوعات بریتانیا- ونسا مارتین

رسانه‌های بریتانیایی سنت را فهمیدند اما از درک مدرنیتهٔ انقلاب بازماندند؛ منابع خبریشان بیشتر سرآمدان حکومت پهلوی و روشنفکران غرب‌گرا بود. این رسانه‌ها نه جریان مذهبی را دریافتند نه جریان چپ غیرمذهبی را...رسانه‌های انگلیسی و امریکایی تحولات ایران را صرفاً از دریچهٔ اثراتش بر منافع سیاسی و اقتصادی این دو کشور نگریسته‌اند، نه از چشم انسان‌هایی که در آن کشور مشغول مبارزه‌اند...«تلگراف» سقوط دولت بختیار را ناگوار‌ترین شکست تبلیغات و وجههٔ غرب در خاورمیانه از زمان ماجراهای سوئز خواند.

ادامه مطلب

گفت‌وگوی تاریخ ایرانی با استیو مالبرگر: انقلاب اسلامی شبیه مشروطه بود

بسیاری از ناظرین خارجی از فروپاشی سریع رژیم شاه شگفت‌زده شدند. این تا اندازه‌ای به این خاطر بود که رژیم شاه تصویر قدرتمندی از خود به دنیای بیرون نمایش داده بود...در یک شرایط انقلابی حقیقی، حتی آن‌هایی که در انقلاب مشارکت می‌جویند از آنچه واقعا در حال وقوع است آگاه نیستند و حتی در نگاه به گذشته خط سیر وقایع را نمی‌توان با قطعیت شرح داد...در مشروطه و انقلاب اسلامی، رژیم به نظر تحت کنترل می‌آمد و سپس زنجیره‌ای از برخی حوادث به نظر ناچیز و بی‌اهمیت، جرقهٔ یک جنبش وسیع را زد.

ادامه مطلب