ایران و لهستان
ایران خانه دوم پناهجویان جنگ جهانی بود
گزارش تاریخ ایرانی از همایش بین‌المللی گفت‌وگو‌های فرهنگی ایران و لهستان
ادامه مطلب
از نذری مادموازل ایزابلا تا مرگ مشکوک همسر آنا
در کمپ ما، خانم بسیار باسوادی بود که در مدت کمی سر از آمریکا درآورد و هنرپیشه معروفی شد که از ستارگان هالیوود به شمار می‌رفت...پسربچه‌ای که در یتیم‌خانه اصفهان نگهداری می‌شد امروز یکی از بزرگترین بازرگانان لهستان است...شاهپور علیرضا پهلوی، غلامحسین ابتهاج، سرلشکر احمدی، سرهنگ اشرفی، دکتر معتمد، دکتر میمندی‌نژاد، هوشنگ تجدد، دکتر هروی، سرهنگ فاضل و عده‌ای دیگر دارای همسر لهستانی بودند...در موزه لهستان هنوز فرش‌های اصیل ایرانی، اهدایی شاه عباس صفوی جزو بهترین آثار تماشایی موزه است.
ادامه مطلب
گفت‌وگو با رضا نیک‌پور: لهستانی‌ها موجب رونق کسب و کار ایرانی‌ها شدند
حدود ۳۰۰ لهستانی زندگی دایم در ایران را ترجیح دادند...جریان ایران‌شناسی تا امروز در دانشگاه‌های لهستان پیگیری می‌شود.
ادامه مطلب
علیرضا دولتشاهی در گفت‌وگو با تاریخ ایرانی: حزب توده مهاجران لهستانی را سانسور کرد
ما با یک سری لهستانی مواجه هستیم که پاسپورت فرانسوی یا روسی و پروسی دارند؛ از راتوله چشم‌پزشک لهستانی مقیم تهران تا الکساندر حوجکو، کنسول روسیه در رشت و تهران همه لهستانی‌اند...در دوران اواخر قاجار و اوایل پهلوی، بهترین پارچه‌های موجود در بازار ایران، لهستانی بود...۹۰ درصد استادان دانشکده سازه‌های دریایی تحصیلکرده لهستان هستند...لهستانی‌ها در پروژه راه‌آهن سراسری و تاسیس دانشکده نساجی پلی‌تکنیک حضور داشتند...چرا سفارت ایران پیش از حمله آلمان به لهستان بسته شد؟
ادامه مطلب
در جست‌وجوی ردپای زندگی لهستانی‌ها در ایران/ پولونیا؛ کافه‌ای که جنگ آن را زایید
کافه پولونیا در لاله‌زار قدیم، زیرزمینی بود که با ورود لهستانی‌ها در ایران پا گرفت و همچون دیگر زاده‌های جنگ، با پایان عربده‌کشی متحدین و متفقین جنگ دوم جهانی، از میان رفت...پولونیا به اعیانی‌‌ترین کافه رستوران تهران تبدیل شد؛ کافه‌ای که بیشتر چهره‌های حکومتی و افسران ارتش متفقین به آن رفت‌وآمد داشتند....بر اساس گفته‌های لولا، هر کسی اجازه ورود به این کافه را نداشته، برای همین تا به این لحظه خاطرات پولونیا در مه تاریخ جا خوش کرده است...پولونیا حالا چاپخانه‌ای است در پاساژ چلچله.
ادامه مطلب
گفت‌وگوی تاریخ ایرانی با ریزارد آنتولک: حرف زدن درباره مهاجرت لهستانی‌ها به ایران ممنوع بود
وقتی تبعیدی‌های لهستانی به بندر انزلی رسیدند، در امتداد ساحل زانو زدند و خاک ایران را بوسیدند...مهاجرت لهستانی‌ها به مدت بیش از نیم قرن عملا از تاریخ پاک شد... تا سال ۱۹۸۸ اجازهٔ اشاره یا ارجاع به مهاجرت لهستانی‌ها به ایران در رسانه‌های دولتی لهستان داده نمی‌شد تا اربابان سیاسی‌شان (شوروی) برآشفته نشوند...بریتانیا و آمریکا به لهستان خیانت کردند...نقش لهستانی‌ها در جنگ کوچک شمرده می‌شود...خاطرهٔ آوارگان لهستانی در اصفهان زنده‌تر است...خسرو سینایی، فیلمساز شجاعی بود که سعی کرد سکوت را بشکند.
ادامه مطلب
لهستانی‌ها نیامده بودند در انزلی بمیرند
زمانی سر و صدا در آمد که لهستانی‌ها وبا گرفته‌اند. اگر وبا می‌شد ما هم همراه آن‌ها مبتلا می‌شدیم. هیچ پادزهری هم نبود. اما اسهال خونی بود، وبا نبود. در حدود یک ماه بسیاری از جمعیت این‌ها مردند. حالا یک بخش از آن قبرستان جزو خیابان شده است. تازه چند ردیف قبر هست، خدا می‌داند!...انگلیسی‌ها جلوی اسهال را گرفتند...خیلی از لهستانی‌ها خیاط بودند. این‌ها چند تا ساختمان اجاره کردند، چرخ خیاطی پایی و دستی آنجا گذاشتند، هر کس از این‌ها که خیاطی بلد بود نشست، کار کرد.
ادامه مطلب
از جهنم سیبری تا بهشت اصفهان/ لهستانی‌ها از زندگی در نصف جهان می‌گویند
سید ملا هاشم گفت: این وظیفه شرعی ماست که به پناهندگان کمک کنیم و در نهایت احترام با آن‌ها رفتار نماییم. مهم نیست که آن‌ها به روش ما خدا را عبادت نمی‌کنند...بی‌شک هر یک از بچه‌های لهستانی خاطره‌ای خوش و فراموش‌نشدنی از اصفهان به یاد دارند...اصفهان ما همان شهر شرقی هزار و یک شب بود که هیچ شباهتی با تجربه تلخ دردناک ما در جهنم روسیه نداشت...مارس ۱۹۴۵ عاقبت داستان زندگی ما بچه‌های لهستانی در شهر اصفهان پایان یافت. برای ما بچه‌ها، لحظه ترک شهر عزیزمان اصفهان تلخ و دشوار بود.
ادامه مطلب
خاطرات یک لهستانی از سفر به ایران/ عید پاک نجات‌یافتگان در بندر پهلوی
در سوم آوریل ۱۹۴۲ در بندر پهلوی (انزلی) در پرشیا (ایران) پیاده شدم. شخصا نمی‌توانستم این موضوع را باور کنم که از اتحاد شوروی و استبداد کمونیستی‌اش خارج شده‌ام...اولین صحنهٔ هیجان‌انگیز برای من در بندر پهلوی، دیدن پرچم ایران روی کشتی‌ها بود. برای اولین بار من یک پرچم متفاوت را می‌دیدم که دیگر نشانی از داس و چکش ترسناک و تنفربرانگیز نداشت!...۱۱۴ هزار سرباز و تعدادی غیرنظامی توانستند با خروج از شوروی و آمدن به ایران نجات پیدا کنند. این امری منحصر به‌فرد در تاریخ استبدادی شوروی کمونیستی بود.
ادامه مطلب
گفت‌وگوی تاریخ ایرانی با خسرو سینایی: مرثیه لهستانی‌ها تا سقوط کمونیسم مسکوت ماند
همه لهستانی‌های مهاجر یهودی نبودند...تعداد ۳۰۰ هزار لهستانی یک مقدار اغراق شده است. طبق اسناد رسمی عده‌ای که به ایران آمدند در حدود ۱۵۰-۱۲۰ هزار نفر بودند... لهستانی‌ها می‌گفتند بعد از آن دوره‌ای که در سیبری گذرانده بودیم ایران برای ما مثل یک بهشت بود...به من گفتند به هیچ‌وجه در مورد آوارگان لهستانی در ایران صحبت نکن...بسیاری از خانم‌های جوانی که در میان لهستانی‌ها بودند با خانواده‌های ایرانی وصلت کردند...فیلم «قطار زمستانی» را درباره بچه‌های لهستانی در ایران می‌سازم.
ادامه مطلب
سفری به گورستان لهستانی‌ها در تهران/ گذرگاهی که خانه ابدی تبعیدی‌ها شد
بر اساس گزارش‌های دولتی ۱۹۳۷ نفر در گورستان دولاب در کنار گورستان ارامنه دفن شدند. ۵۶ نفر در گورستان یهودیان تهران و ۱۰ نفر در گورستان سفارت انگلیس در باغ قلهک به خاک سپرده شدند. نزدیک به هشتصد نفر نیز در شهرهای انزلی، اهواز، قزوین، مشهد، اصفهان و خرمشهر به خاک سپرده شدند...تاریخ روی همه سنگ قبرها سال ۱۹۴۲ است...درست در مقابل گور دکتر کلوکه، پزشک مخصوص محمدشاه قاجار و پسرش ناصرالدین شاه، گور پزشک دیگر همایونی قرار دارد: «جوزف تولوزان»، پزشکی که در خاطرات ناصرالدین شاه بارها نامش برده می‌شود.
ادامه مطلب