مطالب مرتبط با کلید واژه

مصدق


کابوس قطع درآمد نفت و مصائب کسری بودجه

کابوس قطع درآمد نفت و مصائب کسری بودجه

بر اساس اطلاعات گمرک ایران، از سال ۱۳۳۰ تا ۱۳۳۲، به رغم نبود صادرات نفتی، رقم مجموع صادرات از مجموع واردات بیشتر است...در سال ۱۳۳۱، بهای واحد صادرات ایران ۴۰ درصد افت کرده است...تلاش‌های مصدق برای تبلیغ و ترویج صادرات را چند عامل بی‌اثر کردند، برجسته‌ترین‌‌شان کاهش قیمت‌های جهانی و خروج سرمایه‌ها از ایران...مصدق برای تأمین کسری، مالیات‌ها را بالا برد، به مردم اوراق قرضه فروخت و نقدینگی را افزایش داد...مصدق کوشید زیر بار وام نرود و با افزایش حجم پول مشکل را حل کند.

ادامه مطلب
کاهش وابستگی به خارج؛ درسی که ایران تحریم‌شده داد

کاهش وابستگی به خارج؛ درسی که ایران تحریم‌شده داد

در دوره تحریم نفتی میزان واقعی کسری اساساً کمتر از مقداری بود که در بودجه در نظر گرفته بودند...درآمدهای بودجه‌ای دولت ظرف چهار سال از ۱۳۲۸ به بعد ۲۱ درصد رشد داشت...اصلی‌ترین تغییر در حوزهٔ مالی دولت، این بود که دیگر نمی‌توانست برنامهٔ هفت ساله‌اش را اجرا کند؛ دست شستن از طرح بلندپروازانه‌اش بود برای برنامهٔ توسعه...کاهش درآمدهای نفتی تأثیر عظیمی روی سرمایه‌گذاری‌ها نگذاشت...در فاصلهٔ سال‌های ۱۳۳۰ تا ۱۳۳۲، تورم متعادل و ملایم باقی ماند.

ادامه مطلب
اقتصادی که بدون نفت دوام آورد

اقتصادی که بدون نفت دوام آورد

در سال ۱۳۳۲، اگر تحریم نفت تا زمانی نامعلوم هم ادامه می‌یافت، اقتصاد ایران می‌توانست در غیاب درآمد نفت و بدون ‌اقدامات ریاضتی بیشتر، بر‌‌ همان مداری که می‌رفت باقی بماند و دوام بیاورد...در دورهٔ تحریم نفت میزان واردات ۳۸ درصد کاهش یافت... عمدهٔ سیاست‌های تطبیقی در دوره مصدق برای مقابله با گرفتاری‌های ارزی موفق بودند...در سراسر این دوره، نرخ رسمی ارز بدون تغییر باقی ماند، ۳۲ ریال به ازای هر یک دلار... کاهش ارزش پول انگیزه‌ای شد برای ترغیب فعالان اقتصادی به صادرات غیرنفتی.

ادامه مطلب
مصدق! تو داری آوازهٔ ما را نابود می‌کنی

مصدق! تو داری آوازهٔ ما را نابود می‌کنی

این دام بزرگی است که مصدق در آن افتاده، پیوستن به کمونیست‌ها برای ترغیب و تشویق ما به رفتار زمخت، زشت و خارج از ‌نزاکت. ما ایرانی‌ها باید دست برداریم از رفتار کردن شبیه بلشویک‌ها و به منش ملی سنتی‌مان وفادار بمانیم...بعضی مردمان ما حتی تا جایی پیش رفته‌اند که به صورت همسر سفیر آرژانتین اسید پاشیده‌اند. بعضی آدم‌هایمان به خارجی‌ها حمله کرده‌اند و به ماشین‌ خارجی‌ها سنگ زنده‌اند و در روزهای اخیر بار‌ها شده که مردممان با همدیگر دعوا کرده‌اند و گلاویز شده‌اند ــ حتی در مجلس.

ادامه مطلب
شاه با اعدام مصدق موافقت کرد

شاه با اعدام مصدق موافقت کرد

در صورت بروز اقدامی از سوی حزب توده، شاه دستور داده نگهبانان مصدق درجا او را بکشند...حزب توده ظرف سی روز آتی حمله‌ای برای نجات مصدق انجام خواهد داد.

ادامه مطلب
ابراهیم توفیق، جامعه‌شناس: مصدق را باید قابل دسترس و زمینی کرد

ابراهیم توفیق، جامعه‌شناس: مصدق را باید قابل دسترس و زمینی کرد

تصوری از مصدق برجسته می‌شود که شاید با مصدق تاریخی خیلی هم نسبتی نداشته باشد...در تاریخ‌نگاری ما، مصدق بیشتر به یک بار سنگین تبدیل شده است تا یک نماد راهگشا. این لزوما ربطی به شخص مصدق ندارد...ما مصدق را تبدیل به یک قهرمان مظلوم می‌کنیم. هم با قهرمان بودنش همذات‌پنداری می‌کنیم و هم با مظلومیت گریزناپذیرش. شما یک قهرمان مظلوم را نمی‌توانید موضوع یک بررسی عرفی و نقادانه تاریخی قرار دهید... امکان معاصر و زمینی شدن را از مصدق می‌گیریم و خود را از یک منبع غرورآفرین محروم می‌کنیم.

ادامه مطلب
عبدالله کوثری، مترجم: مصدق قهرمان تنهای تراژدی‌هاست

عبدالله کوثری، مترجم: مصدق قهرمان تنهای تراژدی‌هاست

من مصدق را میراث‌دار مشروطه و تجددگرایی و دموکراسی می‌دانم، البته این ملی‌گرایی تجددگرایانه نمی‌توانست بدون مخالف باشد...مصدق هنوز نماینده منافع ملی است؛ منافع ملی‌ای که تلاش برای دستیابی به آن‌ها از دوران مشروطه آغاز شد...بسیاری از اقدامات مصدق که حتما اشتباهاتی هم در آن‌ها بود در واکنش به اقدامات دیگران بود...من فکر نمی‌کنم مصدق در درازمدت می‌توانست با حزب توده همراه شود. نیروهای مذهبی هم در آن روز‌ها یکدست نبودند. مشکل مصدق، مشکل یک ملت بود که دچار پراکندگی و بی‌تجربگی سیاسی شد.

ادامه مطلب
احسان شریعتی، استاد فلسفه: مصدق به لطف دشمنانش زنده است

احسان شریعتی، استاد فلسفه: مصدق به لطف دشمنانش زنده است

مصدق نماد اعتدال و ملی‌گرایی واقعی است...برتری اخلاقی مصدق از دستاوردهای سیاسی‌اش مهمتر است...هنوز مصدق‌هراسی قوی است...برخی هنگامی که از ایران خارج می‌شوند، بی‌مقدمه و بدون هیچ دلیلی، ناگهان شروع به حمله به شریعتی یا مصدق، در مقام دو نماد ملی و دینی می‌کنند...هنگامی که نیروهایی می‌خواهند در خدمت مطامع قدرت‌های بین‌المللی یا مستبدان داخلی قرار بگیرند، اول به مصدق حمله می‌کنند...تجربۀ مصدق تداوم نهضت مشروطه است و سنخی از دموکراسی را تعریف می‌کند که با لیبرالیسم وارداتی فرق دارد.

ادامه مطلب
محمد شمس لنگرودی، شاعر: مصدق نماد بازگشت به هویت ایرانی است

محمد شمس لنگرودی، شاعر: مصدق نماد بازگشت به هویت ایرانی است

پس از ۲۸ مرداد «شعر شکست» به وجود آمد؛ گونه‌ای که با طبع ما سازگار بود. تعدادی کمی از شاعران ما بودند که طبعشان با ادبیات ضجه سازگار نبود که به گمان من شاملو و سهراب سپهری و فروغ فرخزاد استثناهای آن سال‌ها بودند...شاید موجه‌ترین شکستی که در این سال‌ها توانستیم با آن همراه شویم کودتای ۲۸ مرداد است...ما از گریه و ضجه لذت می‌بریم، بعد از ۲۸ مرداد مشروعیتی به این موضوع داده شد تا با آرامش خاطر ضجه کنیم...مصدق مبرا از خطا نبود اما به دلیل فرهنگ تقدس‌گرایی سعی می‌کنیم خطاهایش را نبینیم.

ادامه مطلب
حسن صدر حاج سیدجوادی، استاد دانشگاه و روزنامه‌نگار:  مصدق فکر معترض جامعه بود

حسن صدر حاج سیدجوادی، استاد دانشگاه و روزنامه‌نگار: مصدق فکر معترض جامعه بود

مصدق از قدرت افتاد و از ذهن‌ها نه. شاید‌‌ همان موقع هم فکر شکست را می‌کرد اما راه خود را ادامه داد...مصدق فردی است که به جریان پیوست. فرد زمانی می‌تواند ماندگار شود که در یک جریان وارد شود. اما او فردی بود که دیگران وارد جریان او شدند...مصدق الگوی دموکراسی‌خواهی است که باید به تجربه روز و جهانی مجهز شود. اما در عمل سخت به نظر می‌رسد...مصدق بدیل مردم است و مغضوب حکومت‌های استبدادی...مصدق در تمام تحولات و پیشامدهای آینده ایران نقش خواهد داشت...دموکراسی‌خواهی عامل ماندگاری‌ مصدق شد.

ادامه مطلب
بهزاد فراهانی، بازیگر: زمانۀ ما مصدق خودش را می‌طلبد

بهزاد فراهانی، بازیگر: زمانۀ ما مصدق خودش را می‌طلبد

من مصدق را قهرمان ملی می‌دانم...اعتماد مصدق به آمریکایی‌ها نادرست و اشتباه بود. مصدق خام دموکرات‌منشی آمریکایی‌ها شد ...شناخت مصدق نسبت به دشمن تا اندازه‌ای کم بود...مصدق به نیروهای قدرتمندی که در کشورمان برای دفاع از منافع ملی وجود داشتند تکیه نکرد...هر زمانه‌ای الگوی خودش را می‌طلبد چون شرایط سیاسی و استراتژیک آن دوره را نمی‌شود با امروز مقایسه کرد. مصدقی می‌خواهیم که بتواند خودش را با این زمان و مسایل موجود در سیاست کلان این دوره تطبیق دهد.

ادامه مطلب
رضا براهنی، شاعر و نویسنده: مصدق به کار امروز ما نمی‌آید

رضا براهنی، شاعر و نویسنده: مصدق به کار امروز ما نمی‌آید

مصدق اگر در قدرت می‌ماند موضوع طبقاتی و مسالهٔ زنان حل می‌شد...مصدق ایده‌آل‌های طبقه متوسط روشنفکری را پیگیری می‌کرد...من در شرف مصدق به هیچ وجه تردیدی ندارم.‌ اما به طور کلی نرمشی که او در ساز و کار سیاسی و اجتماعی خود داشت موجب شد که از یک طرف ارتش قدرت بیابد و از طرف دیگر هم محمدرضا شاه سعی کند که برگردد و همه چیز را به هم بریزد...مصدق می‌خواست که دولت،‌ کار خود را بکند و شاه هم نوعی جایگاه تشریفاتی قابل احترام در تاریخ باشد.

ادامه مطلب